Dagblaðið Vísir - DV - 16.02.1991, Blaðsíða 2

2
LAUGARDAGUR 16. FEBRÚAR 1991.
Fréttir
Dómur Hæstaréttar vegna áfrýjunar ríkissaksóknara í Hafskipsmálinu:
Frávísunarkrafa ekki
tekin til greina
- vel saminn domur, segir Jon Steinar Gunnlaugsson lögmaöur
Hæstiréttur hefur kveöiö upp
dóm þar sem frávísunarkrafa fjög-
urra manna í svokölluðu Hafskips-
máli, sem ríkissaksóknari áfrýjaði,
var ekki tekin til greina. Sautján
menn voru upphaflega ákæröir
vegna Hafskipsmálsins. Sérstakur
ríkissaksóknari í málinu, Páll Arn-
ór Pálsson, áfrýjaði hins vegar aö-
eins aö því er varðaði íjóra sak-
borninga.
Jón Steinar Gunnlaugsson, verj-
andi eins fjórmenninganna, segir
dóm Hæstaréttar vel saminn:
„Þetta er vandaður dómur og ég
tel að niðurstaðan sé lögfræðilega
rétt. Auðvitað voru veruleg rök
fyrir kröfunni um frávísun - um
það má vísa til dóms Hæstaréttar.
En því miður eru íslensku lagaá-
kvæðin svona og niðurstaðan því á
þessa leið. Mín skoðun er aö hraöa
mætti málum frekar og reyndar
liggur fyrir frumvarp til laga um
meðferð opinberra mála um það
atriði,“ sagði Jón Steinar í samtali
við DV í gær.
Fjórmenningarnir kröfðust frá-
vísunar á máhnu í Hæstarétti á
þeim forsendum að áfrýjunar-
stefna hefði ekki verið gefm út inn-
an lagalegs frests. Héraðsdómur
gekk 5. júlí í fyrra en endanlegar
dómsgerðir í málinu bárust Páli
ekki í hendur fyrr en 14. desember.
Áfrýjunarstefnan var gefm út
þremur dögum síðar. Fjórmenn-
ingamir töldu frest ríkissaksókn-
ara hafa hafist 5. júlí en því mót-
mælti ákæruvaldið.
Hæstiréttur komst að þeirri nið-
urstöðu að væri ekki litið til
ákvæða í lögum um meðferð opin-
berra mála heföi ekki verið nauð-
synlegt fyrir ríkissaksóknara aö
láta ákvörðun um áfrýjun bíða þar
sem hann hefði haft í höndum öll
gögn sem þurfti til aö taka ákvörð-
un um áfrýjun - hraða bæri
ákvörðun um áfrýjun og meöferö
ákæruvaldsins hefði tekið langan
tíma. Væri hins vegar litið til laga
um dómsgerðir ættu öll skjöl í
máli án tvímæla að liggja fyrir.
„Ef sá kostur er valinn að telja
frest sérstaks ríkissaksóknara til
að áfrýja þessu máli hafa hafist 5.
júlí 1990 er því gengið gegn skýr-
ingu ákvæðisins eftir orðanna
hljóöan sem tíðkanleg hefur ver-
ið . . . Af framanskráðu leiðir að
frávísunarkröfur ákærðu verða
ekki teknar til greina,“ sagði meðal
annars í dómi Hæstaréttar.
-ÓTT
Afangaskýrsla sjö manna nefndarinnar lögð fram:
Ríkissjóður greiði
nítján milljarða
í sauðfjárrækt
- þar afríflega 5,5 milljarða á næsta ári
Alls má gera ráð fyrir að ríkissjóð-
ur muni greiða hátt í nítján milljarða
til stuðnings sauðfjárræktinni fram
til ársloka 1997, ef farið verður að
tillögu sjö manna nefndarinnar um
úrbætur í greininni. Nefndin gerir
ráð fyrir að miðað við ársverk verði
alls um 1800 bændur í fullu starfi við
sauðfjárrækt.
Hinar margumtöluðu tillögur sjö
manna nefndarinnar voru kynntar á
blaðamannafundi í gær. Nefndin
leggur til miklar breytingar á skipu-
lagi sauðfjárframleiðslunnar sem
hafi þann tilgang að bæta samkeppn-
isstööu hennar gagnvart öðrum mat-
vælum, lækka verð til neytenda og
draga úr opinberum framlögum.
Meðal þeirra tillagna, sem nefndin
lagði fram, er að gengið verði sem
fyrst frá nýjum búvörusamningi við
bændur sem gildi til sex ára frá og
með árinu 1992 þegar núgildandi
samningur fellur úr gildi. Gert er ráð
fyrir að í þeim samningi verði horfið
frá niöurgreiðslum og útflutnings-
bótum vegna kindakjötsframleiðsl-
unnar. í staðinn komi beinar greiðsl-
ur til bænda sem taki mið af spá um
innanlandsneyslu kindakjöts.
Lagt er til að greiðslur þessar verði
um helmingur af því afurðaverði sem
sauöfjárbændur fá fyrir framleiðslu
sína. Samkvæmt útreikningum
nefndarinnar munu útgjöld ríkis-
sjóðs vegna þessa nema tæplega tíu
milljörðum fram til ársins 1997.
Eftir sem áður er gert rað fyrir að
ríkissjóður niðurgreiði hluta virðis-
aukaskatts á kindakjöti og ullar-
framleiðslunni. Alls er gert ráð fyrir
að í slíkar niðurgreiðslur fari ríflega
þrír milljarðar til ársloka 1997.
Tillögur nefndarinnar gera einnig
ráö fyrir aö á næstu átján mánuðum
kaupi ríkissjóður upp um 3700 tonn
af þeim framleiðslurétti sem sauð-
fjárbændur hafa í dag. Alls er hann
upp á ríflega tólf þúsund tonn nú en
yrði 8300 eftir kaupin. Þess ber þó
að geta að um 2800 tonn af núverandi
framleiðslurétti eru ekki nýtt af
bændum vegna leigu á honum og
riðuveikiniðurskurðar. Raunveru-
legur samdráttur í framleiðslunni
yrði því um 1000 tonn. Alls er áætlað
að verja um þremur milljörðum til
þessa verkefnis. Fyrir ríkissjóð
myndi þetta þýða rúmlega 2,5 millj-
arða í útgjöld á næsta ári.
Athygli vekur að nefndin gerir ráð
fyrir að bændum verði heimilað að
selja framleiðsluréttinn frá og með
næstkomandi hausti. Með þessu tel-
ur nefndin að ná megi fram hagræð-
ingu og framleiðniaukningu. í ár og
á þvi næsta hefði ríkið hins vegar
forkaupsrétt á 20 prósentum af þeim
rétti sem er seldur. Að sama skapi
mætti enginn bóndi auka fram-
leiðslurétt sinn um meira en 15 pró-
sent.
-kaa
Enn eitt slys vegna lausagöngu hrossa:
Þetta gengur ekki lengur
- segir Bjöm Mikaelsson, yfirlögregluþjónn
Björn Mikaelsson, yfirlögreglu- króki, Farþegi í bílnum slasaðist
þjónn á Sauðárkróki, hef'ur ákveðiö en billinn er mikið skemmdur. Af-
að kalla saman hagsmunaaöila lífa varö bæöi hrossin.
vegna tíðra slysa sem hafa orðið
vegna lausagöngu hrossa. Eins og „Þetta gengur ekki lengur. Það
fram kom í DV í gær hafa fjórtán verður að finna einhverjar leiðir
hrossdrepistíslysumívetur,mjög til að reyna að koma i veg fyrir
mikiö tjón hefur orðið á eignum og þessi slys. Um þessar mundir eru
nokkrir hafa slasast. engar girðingar á kafi í snjó þannig
aö ekki er hægt aö segja að það séu
Enn eitt slysiö vegna lausagöngu þær sem ekki halda hrossunum,"
búíjár varð skömmu fyrir miönætti sagði Björn Mikaelsson yfirlög-
á fimmtudagskvöld þegar bifreið regluþjónnísamtaliviðDVígær.
lenti á tveimur hrossum við bæinn -ÓTT
Kimbastaði skammt frá Sauðár-
■W'.'.'U.'.i

Bjarni Friðriksson júdómaður var heiðraður sem iþróttamaður Reykjavíkur
1991 í hófi sem fram fór í Höfða i gær. Bjarni hampar hér bikar sem honum
var afhentur við það tækifæri. DV-mynd Hanna
Jarðardeila 1 Haukadal:
Hreppsnef ndin tapaði
forkaupsréttarmáli
- vUdinýtaþannréttágjafaafsali
Nýlega kvaö landbúnaðarráðu-
neytið upp úrskurð í deilumáli um
forkaupsrétt hreppsnefndar á jörð-
inni Laxaborg í Haukadal í Dala-
sýslu. Hreppsnefndin vildi nýta for-
kaupsrétt sinn á jörðinni sem búið
var að gefa út gjafaafsal á en ráðu-
neytið gat ekki fallist á þann rétt.
Málið snýst um það að eigandi jarð-
arinnar, Ingiríður E. Olafsdóttir,
ákvað að gefa Skógrækt ríkisins jörð-
ina en hún og maður hennar höíðu
ræktað hana upp og stundað á henni
umfangsmikla tijárækt. Eftir að
maður hennar lést vildi hún gefa
Skógræktinni jörðina til áframhald-
andi ræktunar og gaf út gjafaafsal.
Samkvæmt jarðalögum er skylt að
tilkynna slíkt sveitarstjóm og jarða-
nefnd og afla samþykkis þeirra.
Jarðanefnd var samþykk ákvörð-
uninni en hreppsnefndin var hins
vegar mótfallin og taldi að gjöfin
þjónaði ekki hagsmunum sveitarfé-
lagsins og að Skógræktin hefði ekki
skilgreint hvemig hún hygðist not-
færa sér hana. Þar sem nefndirnar
vom ekki sammála var málinu vísað
til landbúnaðarráðuneytisins sem
úrskurðaði á fyrrgreindan hátt.
Jón Höskuldsson, deildarstjóri í
landbúnaöarráðuneytinu, segir að
úrskurðurinn byggist á því að um
gjafaafsal hafi verið að ræða og því
hafi hreppsnefndin ekki haft for-
kaupsrétt.
„Við höfnum því að forkaupsréttur
sveitarfélagsins verði virkur við að-
ilaskipti sem þessi því þegar slíks
réttar er neytt á að liggja fyrir ein-
hver samningur þar sem greint er frá
endurgjaldi og slíku og hreppsnefnd-
in gengur inn í. í þessu tilfelli var
ekki um neitt endurgjald að ræða og
þess vegna ekki hægt aö ganga inn í
neinn samning. Við teljum að viö
svona gjöf verði forkaupsrétturinn
ekki virkur,“ segir Jón.
Árni Sigurðsson, oddviti hrepps-
nefndarinnar, segir að landbúnaðar-
ráðuneytið hcifi úrskurðarvald í
þessu máli. „Ég sé ekki að neitt ann-
að sé hægt að gera en að hlíta þessum
úrskuröi."
-ns
Þórarinn V. Þórarinsson:
Þjóðfélagið
skuldarbændum
„Sauðfiárræktinni hefur veriö
haldið í hefiargreipum ofstjórnar
af sfiómvöldum. Fyrir vikið er
fiöldi bænda bundinn átthaga-
fiötrum og getur sig hvergi hreyft
þar sem þeir hafa bundið ævi-
starfið i fiárfestingum sem þeir
komast ekki frá. Þjóðfélagið
skuldar þessu fólki bætur fyrir
það tjón sem það hefur orðið fyr-
ir vegna þeirra vitlausu ákvarð-
ana sem stjórnvöld hafa tekið um
árabil,“ sagði Þórarinn V. Þórar-
insson, framkvæmdasfióri
Vinnuveitendasambandsins, á
blaðamannafundi í gær.
Svar þetta gaf Þórarinn þegar
hann var spurður hvort honum
fyndist rétt að ríkissjóður aðstoö-
aði fólk í öðrum atvinnugreinum
á sama hátt og nefndin legði til
að gert væri viö bændur. Væri til
dæmis ekki eðlilegt aö taka upp
beinar greiðslur úr ríkissjóði til
sjómanna og fiskvinnslufólks úti
um allt land?
Þórarinn tók skýrt fram að i
áfangaáhti nefndarinnar fælust
engar skuldbindingar. Hér væri
um aö ræða tillögur manna sem
í nefiidinni sátu. Þá sagði hann
einnig að innan Vinnuveitenda-
sambandsins væru menn síður en
svo sammmála þeim niðurstööum
sem nefndin heföi kornist að.
„Hér er um að ræða tfimæli
okkartil sfiórnraálamanna og ég
tel mjög mikilvægt að bæði ríkis-
sfiórn og alþingi komist að sam-
komulagi áður en gengið verður
frá nýjum búvörusamningi. Við
höfum ekki samþykkt eitt eða
neitt í þessari nefnd þannig að
hér er fyrst og fremst um að rasða
tilmæli frá okkur til sfiórnmála-
manrm." -kaa
Ögmundur Jónasson:
Dugleysi i land-
búnaðarmálum
„Ég er vissulega þeirrar skoð-
unar að landbúnaöarráðherra
eigi aö leita eftir staöfestingu rík-
isstjórnar og Alþingis áður en
hann skrifar undir nýjan búvöru-
samning. Hins vegar hafa ríkis-
sfiórnir og alþingismenn sýnt
dugleysi við aö leysa vanda land-
búnaöarins,“ sagði Ögmundur
Jónasson, formaður BSRB, á
blaðamannafúndi i gær.
Ögmundur sagöist vonast til að
þessar niðurstöður nefndarinnar
um úrbætur og hagræðingu í
sauðfiárræktinni færu óbreyttar
í gegnutn hendur alþingismanna
ogríkisstjómarinnar. -kaa