Dagblaðið Vísir - DV - 16.11.1991, Blaðsíða 26
26
LAUGARDAGUR 16. NÓVEMBER 1991.
Verkamenn í
víngarðinum
- íslenskir farandverkaxnenn í vínberjatínslu í Móseldalnum
Páll Asgeiisson, DV, Reil am Heissen Stein;
Þegar venjulegur meðal íslending-
ur opnar flösku af þýsku hvítvíni og
höfuga angan þess eðaldrykkjar
leggur aö vitum hans er auðvelt að
láta sig dreyma. Hvernig væri nú að
leggja land undir fót og fara til
Þýskalands og tína vínber? Einhver
við borðið hefur heyrt um fólk sem
hefur látið þann rómantíska draum
rætast og ekki séð eftir því.
Allir viðstaddra hafa heyrt eitt-
hvaö um það hvernig vínberjatínsla
fer fram og eru hálfgerðir sérfræð-
ingar í þeim efnum þegar betur er
að gáð.
Samkvæmt þeirri rómantísku
draumsýn fer starfið fram í sól og
sumaryl. Flokkar kátra verkamanna
streyma um akrana og safna þungum
fullþroskuðum vínþrúgnaklösum í
fötur. Ánægjan skín úr hveiju and-
hti og flestir syngja við vinnuna forn
uppskerukvæði til dýrðar vínguðin-
um eða önnur þjóðlög. Meö reglulegu
millibili er gert stuttJilé á vinnunni
til þess aö súpa á vínglasi eða til
hvíldar. Á kvöldin una menn við leik
og dans í hópi annarra verkamanna
í víngarðinum.
Um þaö leyti sem flaskan er tóm
er ákveðið að fara strax um næstu
helgi.
Þorpið Reil á bökkum Mósel er að
flestu leyti dæmigert vínræktarþorp.
Þar snýst flest sem snúist getur um
vínrækt, víngerð, vínsmökkun, vín-
sölu og hátíðahöld tengd hinum
ýmsu merkisdögum í vínræktarferl-
inu. Þorpið er fremur lítið, þar búa
um 1.000 manns en það er þó frá-
brugðið öðrum Móselþorpum að einu
leyti. Þar býr vínbóndi sém er nokk-
urs konar óopinber íslenskur am
bassador.
Með íslendinga
í vinnu
í þorpshlutanum Heisser Stein býr
Wolfgang Peter, tæplega fertugur
vínbóndi sem hefur mikil og sterk
tengsl við ísland. Síðan 1980 hefur
hann á hveiju hausti haft fleiri eða
færri íslendinga í vinnu. Hann hefur
tvisvar sinnum komið til eldijallaeyj-
unnar og er málkunnugur meira en
200 manns þar og vínið hans, Reiler
vom Heisser Stein hefur, að minnsta
kosti til skamms tíma, fengist á
tveimur íslenskum veitingahúsum,
Hótel Sögu og Hohday Inn.
Wolfgang er glaðlyndur íslands-
vinur sem skilur hrafl í ástkæra yl-
hýra máhnu, getur sungið algeng-
ustu íslensku drykkjusöngva og er
óþreytandi við að segja skopsögur
þar sem íslendingar eru í aðalhlut-
verkum.
íslendingamir hans haustið 1991
eru þrír, sá sem þetta skrifar, Rósa
S. Jónsdóttir, tæplega þrítug
kennslukona, og Sófus Gústafsson,
tvítugur Garðbæingur sem kom
hingað í því göfuga augnamiði aö ná
tökum á þýsku tungumáh. Þar hefur
honum ekkert orðið ágengt því
hversdagslega er að mestu töluð
enska á heimili Peters-fjölskyldunn-
ar. Auk íslendinganna tóku þátt í
uppskerunni tveir Pólveijar, einni
Dani og 10 Hohendingar en aðeins
íslendingamir og Pólveijamir vom
ahan tímann. Húsbóndinn talar góða
ensku og ágæta hohensku, flestir
Sófus og Rósa, fulltrúar islands, sýna samstöðu með Bogdan, fulltrúa Pól-
verja, á leið á akurinn. Til hliðar er Didi, einn fulltrúi Hollendinga.
Hohendinganna gátu talað einhveija
þýsku eða ensku, Pólveijamir
ensku, þýsku og pólsku, Daninn
dönsku og þýsku en næstum enga
ensku og vér mörlandar ensku og
hrafl í þýsku. Við þetta má svo bæta
ReUerplat sem er máUýskuafbrigði
innfæddra og á lítið skylt við þýsku
eins og hún er kennd í skólum. Af
þessu má ráöa að iðulega ríkti afar
flölþjóðlegt andrúmsloft á akrinum
og við morgunverðarborðiö og menn
skiptust á um að kenna hver öðrum
kjammestu blótsyrðin á sínu móður-
máh. Iðulega voru ekki færri en fjög-
ur tungumál töluð í einu. Rétt er að
geta þess að að fenginni reynslu eru
pólsk blótsyrði alveg sérstaklega
hljómfogur og gefa íslenskum heit-
ingum htið sem ekkert eftir.
Vínberja-
tínsla í 3 vikur
Vinnan við hina eiginlegu upp-
skeru hófst að þessu sinni viku af
október og stóð samfleytt í þijár vik-
ur. Wolfgang bóndi ræktar vínvið á
tæpum þremur hektumm og upp-
sker í þokkalegu ári um 31 þúsund
htra af eðlu Móselvíni. Sumarið í ár
var sólríkt að miklum hluta, en slíkt
ku vera afar gott fyrir vínviðinn en
veðurfar haustsins setti hins vegar
strik í reikninginn. Rigningar voru
ekki á sem ákjósanlegustum tíma og
því em horfur á að þrátt fyrir mikla
uppskem verði gæðin ekki nema í
rösku meðahagi. Um það er að vísu
ekkert hægt að segja með vissu fyrr
en vínið veröur sett á flöskur en vín-
Dæmigert haustveöur við Mósel.
bændur, eins og bændur annars stað-
ar, taka lífinu með stóískri ró og taka
því sem að höndum ber. Þeir vita sem
er að þrátt fyrir ahar mannanna
uppfinningar og tækniframfarir á
móðir náttúra síöasta orðið þegar
ræktun eins og þessi er annars vegar.
Starfið sem slíkt er hvergi nærri
eins rómantískt og ókunnugir hafa
thhneigingu th þess að halda. Vissu-
lega hefur þaö sinn sjarma fyrstu
dagana ef sóhn lætur svo htið aö
skína á verkamennina í víngarðinum
en eftir nokkra daga fer mesti glans-
inn af og þá kemur í ljós aö þetta er
eins og hver önnur árstíðabundin
stritvinna við uppskeru. Eftir hálfan
mánuð er ekki mikih munur á vín-
beijaakri við Mósel í rigningu og ís-
DV-myndir Páll Ásgeir
lenskum kartöflugarði í kaldri
haustslyddu.
Mikil og erfið vinna
Það er unnið sex daga vikunnar og
vinnudagurinn hefst klukkan 7.30
með morgunverði. Að honum lokn-
um klæöast menn vinnugalla því
þetta getur verið fremur óþrifalegur
starfi að halda á akurinn gjaman
hímandi á vagni aftan í dráttarvél.
Hver maður er vopnaöur töng th
þess að khppa klasana af trjánum og
fótu th þess að setja afraksturinn í.
Þegar fatan er full, ca 10 khó, er hún
tæmd í þarthgerðan háf sem tekur
um 50 kíló og einn úr hópnum hefur
það hlutverk að bera hann á bakinu
og tæma í stórt ker á vagninum. Á
Sófus kannar uppskeru dagsins.