Dagblaðið Vísir - DV - 29.08.1992, Blaðsíða 13

LAUGARDAGUR 29. ÁGÚST 1992.
13
Hluti kvikmyndarinnar Svo á jörðu sem á himni, sem frumsýnd verður
í dag, var tekinn upp á jörðinni Homi í Austur-Skaftafellssýslu og í fjör-
unni neðan við bæinn. Var það mál manna, sem að kvikmyndinni standa,
að val á tökustað væri viðeigandí þar eð margar franskar skútur höföu
ferist á þessum slóðum með manni og mús. Þannig eiga hátt í þtjátiu
skútur að hafe ferist á einum og sama sólarhringnum i miklu óveðri á
síðustu öld, Allt það ár rak lik og líkamsleifer af frönskum sjómönnum
á land og voru likin sett í ómerkta dys sem örfáir vita hvar er.
Nokkru áður en tökur hófust þar eystra var leikmyndadeildin send
austur á Hom til að reisa leikmynd og undirbúa jaröveginn iyrir komu
tökuliðsins seinna um sumarið. Var tekið til á jörðinni, reist 14. aldar
stafakirkja, járnsmiðja, verbúðir á ströndinni og gamli bærinn lagfæröur
og sett í hann gler. Þegar leikmyndadeildin og tökuliðið kom aftur að
Horni, rétt áður en tökur hófúst, fóru aö gerast undarlegir hlutir. Þor-
kell Sigurður Harðarson leikmunavörður hefúr tekiö saman frásagnir
af furðulegum uppákomum sem bæði hann sjálfúr og aðrir upplifðu að
Homi.
Aðstandendur kvikmyndarinnar segja þessa atburði hafa tætt taugar
starfsfólksins austur á Homi og virtist sem Straumijarðar-Halla stýrði
þar fræknum her framliðinna franskra sjómanna að handan og gerði
hvað eina sem til þurfti svo myndin tefðist eða eitthvaö þaðan af verra
henti.
Hurðarhúnn snúinn sundur
Menn höfðu ekki verið lengi á Homi þegar bera fór á óútskýranlegum
hlutum. Jón Steinar Ragnarsson smiður segir að þegar austur var komið
hafi hurð, sem smíðuð var í bænum, verið sett í húsið þar eystra og síð-
an settur á hana gamaldags hurðarhúnn með tréhöldum. Eftir það verk
fóra allir út að sinna öðrum verkum og kom engrnn að húsinu á meðan.
Þegar menn komu að húsinu aðeins seinna var búið aö snúa hurðarhún-
inn i sundur og lágu brotin á víð og dreif i forstofunni. Við nánari skoð-
un þótti sýnt aö til þess að snúa húninn sundur hefði þurft mikið afl þar
sem hann var alveg nýr. Skildu menn ekkert í þessu en settu þennan
atburð síðan i samhengi við aðra svipaða sem áttu eftir að gerast síöar.
Stólláloft
Jón Steinar segir einnig frá atburði er gerðist stuttu eftir að tökuliöið
kom austur. Þann dag var verið að taka upp stórt og mikiö veisluatriði
þar sem meöal annars komu við sögu tveir stórir tréstólar. Skömmu fyr-
ir upptökur uppgötvaöist að eftir var aö mála stólana, setja áferð á þá
Jón ákvað að gera það í húsinu þar sem leikmyndadeildin hafði hreiðrað
um sig. Hann er langt kominn með annan stólinn þegar hann segist heyra
að bankað er á hurðina. „Ég stend upp og opna en fyrir utan er þá eng-
inn. Þetta gerist í þrígang og var ég hættur að sinna þessu. Þá gerist það
aö það er bankað enn aftur og það hálfú kröftugar en áöur. Ég lít upp og
f sama mund tekst stóllinn á loft og þeytist þvert yfir herbergið og skellur
f veggnum hinum megin. Hann hefur örugglega farið hátt í þrjá metra í
loftinu áður en hann kðm i vegginn,“ segir Jón Steinar.
Jón fór út fyrir til að gá hvort nokkur væri að leika á sig en þá er
hurðinni skellt rosalega á hæla honum svo að allt nötraði.
Fótatak og Ijóshæró vera
ÞorkeE segist hafa heyrt fótatak einu sinni þegar menn vora í kafB í
gamla húsinu. Virtist hljóðið koma frá efri hæðinni. Aðrir heyrðu ekk-
ert Landeigandinn, sem ólst upp á jörðinni, kom í heimsókn skömmu
siðar og fór aö spjalla. Sagði hann frá draug er kallaður var Ófeigur.
Hann á að hafa drukknað einhvern tímann í fyrndinni og misst þá annað
stígvéhö sitt, Síðan á hann að hafa gengið aftur og alltaf verið að leita
að stígvélinu. Á Ófeigur að hafe haltrað um i gamla húsinu á kvöldin.
Guðrún Sigríöur Haraldsdóttir leikmyndateiknari segist hafe verið aö
fara yfir vinnuáætlanir sínar í gamla húsinu í ró og næöi einn daginn
þegar hún fékk skyndilega ótrúlega langvarandi hnerrakast. Var kastið
þvílíkt að hún þurfti að ieggjast í gólfiö. Þegar bráði af henni heyrði hún
afer illgirnislegan hæðnishlátur rétt viö eyraö á sér. Var hún ekki 1 nokkr-
-hlh
Lík eins sjómannsins borið upp í fjöru. í bakgrunninum eru Álfrún H. örnólfsdóttir og Valdimar Örn Flygenring.
að baki þeim. Hvað skyldi Kristínu
vera minnisstæðast?
„Það er hægt að nefna margt. Það
var til dæmis mjög mikið átak að
gera sjóslysasenuna. Hún var tekin
uppi í Gufunesi við bryggjuna þar.
Var mikið umstang í kringum atrið-
ið. Við urðum að vinna að nætur-
lagi, sem er alltaf erfitt og þurfti gíf-
urlega mikinn ljósakost og ég veit
ekki hvað margar brunaslöngur til
aö búa til óveðursrigninguna. Vind-
vélar leigðum við frá útlöndum en
það þurfti að búa til 10 vindstig.
Það er mikið verk að búa til brotsjó
og til þess nutum við aðstoðar er-
lendra sérfræðinga. Aðferðin, sem
notuð var, hefur oftast verið viðhöfð
við gerð sjóslysamynda. Hellt var úr
6-3 tonna sílóum niður rennibrautir
og á palla undir þeim þannig að vatn-
ið skall á þessum pöllum og skvettist
svo upp. Þetta var mjög áhrifaríkt
og satt best að segja var ég hrædd
um fólkið sem stóð undir sex tonna
bunum en þetta vora þjálfaðir dreng-
ir og þeir þoldu þetta.
Ég er mjög ánægð með árangurinn
og þau viðbrögð sem við höfum feng-
ið frá þeim sem séð hafa era á einn
veg; að atriðin séu mjög eðlileg og
hvergi hægt að sjá blöffið en auðvitað
byggist þetta allt á brellum."
Svo á jörðu sem á himni var fyrst
sýnd á kvikmyndahátíðinni í Can-
nes. Hún var sýnd innan ramma
hátíðarinnar er nefnist Fokus en þar
er tekið fyrir visst menningarsvæði
á hveiju ári. Núna urðu Norðurlönd-
in fyrir valinu.
„Viðtökurnar í Cannes vora það
góðar að ég varð hálffeimin. Sérstak-
lega var anægjulegt að fá hrós frá
þeim aðilum sem maður virðir í
kvikmyndaheiminum. Svo á jörðu
sem á himni var síðan sýnd á kvik-
myndamarkaðinum í Cannes og þar
voru viötökurnar einnig góöar og í
framhaldi hefur okkur verið boðið á
ýmsar hátíðir úti um allan heim.
Eins og kemur fram í byrjun greinar-
inar verður Svo á jörðu sem á himni
frumsýnd í dag en það er samt ekki
fyrsta sýning myndarinnar hér á
landi:
„Ein sýning á myndinni var á Ól-
afsfirði. Það kom til vegna þess aö
við höfðum fengið upplýsingar um
tímamörk til að eiga möguleika á
útnefningu til Felix-verðlaunanna.
Þessum tímamörkum var síöan
breytt. Það fengum við ekki að vita
fyrr en í júní og þá höfðum við að-
eins viku til stefnu til að sýna mynd-
ina opinberlega sem er skilyrði fyrir
að geta verið með í keppninni. Gjör-
samlega útilokað var að hafa frum-
sýningu þannig að ég fékk þessa
snilldarhugmynd, að mér fannst, aö
fara til Ólafsfjarðar, en þaðan er ég
ættuð, og sýna bæjarbúum myndina.
Ég sagði Ólafsfirðingum að það gæti
vel verið að ég hefði gert þessa mynd
vegna þess að ég hefði verið þarna
sem barn og heyrt sagt frá sjósköð-
um. Það gladdi mig síðan mikið
hversu Ólafsfirðingar tóku mynd-
inni vel og létu hrifningu sína óspart
í ljós.“
Margra ára hugverk er að baki og
senn líður að framsýningu. Er Krist-
ín Jóhannesdóttir sátt við útkom-
una?
„Ég er mjög sátt við myndina eins
og hún er. Auðvitað eiga sér alltaf
stað breytingar á leiðinni, oftast til
hins betra. Til dæmis koma hug-
myndir frá leikuram sem eru vel
þegnar. Það er nú einu sinni svo að
þegar farið er að holdgera persónu,
sem maður er búinn að vera með í
huganum lengi, kemur upp á yfir-
borðið margbreytileiki manneskj-
unnar. Ég tel mig hafa verið heppna
með allt starfshðið, er til að mynda
með afburðaleikara í öllum hlut-
verkum, leikara sem sýna glæsilega
framnústöðu. Þar er ekki síst hin
unga Álfrún H. Ömólfsdóttir en hún
er aðeins 10 ára gömul. Sagan öll er
upplifuð í gegnum hugarheim henn-
ar. Það er hún sem sviðsetur fjórt-
ándu öldina, setur fjölskyldu sína í
hlutverk persónanna. Það er einnig
hún sem skynjar á einhvern ákveð-
inn hátt að eitthvaö skelfilegt er yfir-
vofandi."
Svo á jörðu sem á himni er norræn
samvinna og verður myndin sýnd
annars staðar á Norðurlöndum. Enn
er ekki búið að ákveða hvenær það
verður, það gæti orðið um sameigin-
legan frumsýningardag að ræða.
Sýningar heíjast aftur á móti hér á
landi í dag í Háskólabíói og er sann-
arlega um merkisatburð að ræða.
Svo á jörðu sem á himni er stórmynd
í orðsins bestu merkingu, gerð af
miklum metnaði af Kristínu Jóhann-
esdóttur og samstarfsmönnum henn-
ar um atburði sem tengjast sögu okk-
ar og arfleifð og á myndin erindi til
okkar allra.
-HK
„ Hittumst
í grillinu! “
Libby’s tómatsósur,
tvenns konar flöskur- tvenns konar bragð!