Dagblaðið Vísir - DV - 21.12.1992, Blaðsíða 14
14
MÁNUDAGUR 21. DESEMBER 1992. '
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JONSSON
Fréttastjóri: JÚNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, 105 RVlK, SlMI (91)63 27 00
SlMBRÉF: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91)63 29 99
GRÆN NUMER: Auglýsingar: 99-6272 Áskrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDGÖTU 25. SlMI: (96)25013. Blaðamaður: (96)26613.
SlMBRÉF: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 1200 kr.
Verð í lausasölu virka daga 115 kr. - Helgarblað 150 kr.
Burt með skammdegið
Tónninn í þjóðfélaginu er ekki góður. Hvarvetna
blasa við erfiðleikar og svartsýni. Það er eins og þjóðin
hafi smitast af uppdráttarsýki sem grefur um sig og
magnar upp vonleysi, armæðu og ólund.
A vinnumarkaðnum gætir vaxandi óróa. Launþegafé-
lög segja upp samningum og menn eru orðljótir og bitr-
ir. Þegar skömmóttur Dagsbrúnarmaður kveður sér
hljóðs og leggur til að drullu sé dreift yfir Alþingishús-
ið, klappa fundarmenn ákaft. Þegar ríkisstjórnin gerir
tillögur um sparnað í ríkisútgjöldum hvetur alþingis-
maður til þess að gerður verði aðsúgur að Stjórnarráð-
inu. Verkalýðsforingjar hóta verkföllum og skæruhem-
aði til að svæla ríkisstjórnina frá völdum og hljóðið í
þeim er grimmt.
Frá lögreglu berast þær fréttir að glæpum fari fjölg-
andi. Nauðganir, líkamsárásir og kynferðisafbrot fara
vaxandi. Ofbeldishneigð er áberandi og lausung ríkj-
andi. Illar hvatir virðast blómstra í kreppuástandi eins
og mý á mykjuskán. Fíkniefnalögregla hefur lagt hald
á smygluð eiturefni fyrir fimmtíu milljónir króna á
þessu ári og er þó væntanlega ekki nema brot af því sem
sleppur fram hjá toUgæslu. Hópur fólks virðist í auknum
mæli leita á náðir vímu og villu þegar á móti blæs.
Dómgreindin slævist og siðferðið breytist. Dauðinn og
djöfuUinn er gefinn í framtíðina.
Á Alþingi gefa landsfeðumir tóninn með argaþrasi
og illsku. Stál í stál virðist mottóið. Umræður eru ill-
skeyttar og vanstilltar. Menn leggja sig meira fram um
að magna upp andstæðumar heldur en sætta sjónar-
mið. Þurfum við þó á flestu öðm að halda heldur en
lágkúru úr þeim herbúðum eða af þeim vettvangi sem
helst er að vænta forystu og frumkvæðis.
Allt er þetta heldur ömurlegt. Þjóðin býr við atvinnu-
leysi og þrengingar og andstæður fátæktar og efna verða
augljósari og sárari þegar jól nálgast og sumir hafa getu
til að bjóða upp á allsnægtir meðan aðrir skera við nögl.
Jólahald er ekki svipur hjá sjón nema hugarfarið sé
jákvætt og í sátt við umhverfi sitt. Það getur aldrei orð-
ið þegar vansæld og áhyggjur þjaka og þreyta hugann
og andrúmsloftið er þrúgað af spennu og heift.
Einhvern veginn hvílir skuggi og drungi yfir ís-
lenskri þjóð um þessar mundir, skammdegið er að verða
króniskt.
En er þetta skammdegi til eilífðar? Hvenær á að
hleypa birtunni inn? Og hver á að gera það? Eigum við
sífellt að mæna til ráðherra og ríkisstjómar? Eigum við
sífellt að bíða eftir því að sending detti af himnum ofan?
Auðvitað eru erfiðleikar í efnahags- og atvinnumál-
um. Óneitanlega kreppir að heimilunum. En það er lang-
ur vegur frá því að Islendingar búi við þau bágu kjör
sem ýmsar aðrar þjóðir þurfa að sætta sig við. Og það
er langur vegur frá því að allt sé hér að fara norður og
niður. Hitt er annað að það kemst enginn neitt áfram
sem ekki þorir að stíga fyrsta skrefið. Það hefur enginn
tekjur sem ekki tekur til hendi.
Þjóðin þarf að taka sig saman í andlitinu og hætta
að einblína á vandamálin, hætta að kvarta og kveina í
hvert skipti sem eitthvað bjátar á. Það er hugarfarið sem
þarf að breytast. Við verðum að fara í Pollyönnuleik
og sjá björtu hliðamar á tilverunni. Öðmvísi komumst
við ekki út úr skammdeginu.
í dag fer sól aftur hækkandi og dag að lengja. Von-
andi megnar sú birta að lýsa upp bágborið hugarfar
landsmanna og eyða skammdeginu í þjóðlífmu.
Ellert B. Schram
Salome Þorkelsdóttir, forseti Alþingis. - A innfelldu myndinni er Bjöm Þ. Guömundsson, prófessor í lögum.
- Bréf Björns til Salóme misfórst illilega.
Onnur aulafyndni?
Sjónvarpsáhorfendur sáu furöu-
lega sjón á dögunum. Ólafur R.
Grímsson þaut upp í ræöustól til
þess aö lesa upp úr bréfl Bjöms Þ.
Guðmundssonar lögfræðiprófess-
ors til Salome Þorkelsdóttur, for-
seta Alþingis, um afgreiðslu samn-
ingsins um evrópskt efnahags-
svæði. Eftir lesturinn lét Salóme
þess kurteislega getið, eins og
hennar er vandi, að sjálf hefði hún
ekki fengið bréfið!
Fráleitar fullyrðingar
Bjöm Þ. Guömundsson kann
greinilega enga mannasiði. Hann
sendi fyrst gömlum vini sínum,
Ólafi R. Grímssyni, bréf til forseta
Alþingis, síðan hinum skráða við-
takanda. Ég hélt, aö lögfræöingar
fengju kerflsbundna þjálfun í því
að gæta eðlilegra afgreiðslureglna,
„formlegra" atriða. Svo er greini-
lega ekki um Björn Þ. Guðmunds-
son.
Aðalatriðið er þó það, að efni
bréfsins var fráleitt. Bjöm Þ. Guð-
mundsson fullyrðir, að forsendur
séu brostnar fyrir því, að íslending-
ar taki afstöðu til samningsins um
evrópskt efnahagssvæöi, þar sem
Svisslendingar hafi hafnað honum
í þjóðaratkvæðagreiðslu. Hvers
vegna aflýstu íbúar Liechtenstein
þá ekki þjóðaratkvæðagreiðslu
sinni? Hvers vegna fellur þá sam-
þykki norska Stórþingsins við
samningnum ekki niður?
Úrshtin í þjóðaratkvæðagreiðsl-
unni í Sviss hafa þau ein áhrif, eins
og allir viti bomir menn geta sagt
sér sjálfir, að samningurinn breyt-
ist htíilega. Sviss verður ekki leng-
ur fuhgildur aðih að honum.
þetta kennivald verður auðvitaö
því veikara sem færri taka mark á
lögfræðiprófessorum).
Bjöm Þ. Guðmundsson á sér
hugsanlegar málsbætur. Þetta bréf
kann að vera svipuð aulafyndni og
það, sem hann birti fyrir skömmu
í Fréttabréfi Háskólans (1. tölublaði
1992) í nafni Davíðs Oddssonar og
hinna fjögurra ráðherra Sjáifstæð-
isflokksins. Þaö hréf Bjöms var um
það, að kandídatsritgerðir skyldu
ekki vera lengri en þijár og hálf
blaðsíða (ha! ha! ha!), einkunnir
skyidu aðeins gefnar á bihnu 1 til
5 (ha! ha! ha!) og svo framvegis.
Það verður að fylgja sögunni, að
Bjöm setti þá ritsmíð sína í skýrslu
um ritstörf á vegum Lagastofnunar
Háskóla íslands (sjá Tímarit lög-
fræðinga 1992, 63. bls.).
„Björn Þ. Guðmundsson á sér hugsan-
legar málsbætur. Þetta bréf kann að
vera svipuð aulafyndni og það, sem
hann birti fyrir skömmu í Fréttabréfi
Háskólans..
Kjaliarmn
Dr. Hannes Hólmsteinn
Gissurarson
dósent í stjórnmálafræði
Hugsanlegar málsbætur
Með bréfi sínu var Björn Þ. Guð-
mundsson vitaskuid ekki að koma
neinum efnislegum athugasemd-
um á framfæri. Hann var aðeins
að reyna að brýna hinar sljóu eggj-
ar stjómarandstöðunnar á þingi.
Um leið er hann aö misnota það
kennivald, sem hann kann að hafa
öðlast í krafti Háskóla íslands (en
Ekkert skylt við lögfræði
Bréf það, sem Bjöm Þ. Guðmunds-
son skrifaði forseta Alþingis á dög-
unum, þótt hann sendi það Ólafi R.
Grímssyni, átti með öðrum orðum
ekkert skylt við lögfræði. Þetta var
aðeins tilraun Bjöms Þ. Guðmunds-
sonar th að skemmta íslendingum,
- önnur aulafyndni hans.
Hannes Hólmsteinn Gissurarson
Skodaxiir annarra
Meðlagspabbarnir
„Hvað skyldu þeir vera margir meðlagsgreiðend-
urnir sem em í stórkostlegum vanskilum með með-
lagsgreiðslur sínar og hafa án þess að roðna látið
móðurina og ríkissjóð fjármagna uppeldi bama
þeirra svo árum skiptir? Eg efast ekki eitt andartak
um að þeir eru fjölmargir, og þeir em hinir sömu
og láta eins og verið sé að hrinda þeim ofan í gröf-
ina, sem hin vöndu öfl í þjóðfélaginu hafa grafið
þeim, „saklausum mönnunum“. - Það er ekkert ann-
að en átakanlegt þegar fullfrískir karlmenn, á besta
aldri, koma fram og væla í beinni útsendingu í út-
varpi og sjónvarpi, eöa hágráta á síðum dagblað-
anna, segjast ramba á barmi gjaldþrots og eygja enga
aðra leið færa en að stofna samtök meðlagsgreiðenda
til vamar eigin kjömm. Sér er nú hver karlmennsk-
an. Að vísu leggst oft htið fyrir kappana, en öllu
smærri geta þeir vart orðið í mínum augum - aumk-
unarverðar grátkerhngar."
Agnes Bragadóttir blaðam. í Morgunblaðinu 17. des.
Mikson-málið ekki einkamál
„Þau gögn sem Wiesenthal-stofnunin hefur feng-
ið afhent hjá eistnesktim stjómvöldum hafa gert ís-
lendinga að fiflum. í öðm lagi ættu íslendingar að
velta fyrir sér hversu núkið íslensk stjómvöld hafa
vitaö um þetta mál á umhönum áratugum. Þeir ættu
að spyrja sig hvort sá kattarþvottur sem núverandi
ríkisstjóm stóð fyrir sé svo einstakur. Lá ekki ljóst
fyrir um leiö og Mikson fékk hér landvistarleyfi og
síðar ríkisborgararétt, að um meintan stríösglæpa-
mann var að ræða? - Var íslenskum stjómvöldum
ekki fullkunnugt um það en kærðu sig kohótt?
Úr forystugrein Pressunnar 17. des.