Dagblaðið Vísir - DV - 27.03.1993, Blaðsíða 20

20
Kvikmyndir
LAUGARDAGUR 'íi. MARS1993
DV
Sundance-
kvikmyndahátíðin
Hér er Rodriguez að leikstórn i myndinni El Mariachi.
Nýlega lauk Sundance-kvik-
myndahátíðinni en hún er orðin
ein umtalaðasta kvikmyndahátíðin
ef við undanskiljum stóru nöfnin
eins og kvikmyndahátíðirnar í
Cannes, Berlín, Feneyjum og New
York. Á Sundance-kvikmyndahá-
tíðinni fá sjálfstæðir kvikmynda-
gerðarmenn að sýna verk sín og
áhersla er lögð á að gefa sem flest-
um tækifæri til að koma verkum
sínum á framfæri.
Sundance-kvikmyndahátíöin er
hugarverk leikarans og leikstjór-
ans Roberts Redford sem kom
henni af stað árið 1984. Raunar tók
hann yflr United States Film kvik-
myndahátíðina og gaf henni nýtt
nafn, Sundance-kvikmyndahátíð-
in, en hún er haldin íjarri öllum
stórborgarys í Park City sem er í
Wasatch-fjöllum Utah-fylkis. Kvik-
myndahátíðin er haldin í janúar
og þangað flykkjast um 3.000
manns til að sýna sig og sjá aðra
meðan tæpar 70 myndir eru sýndar
í kvikmyndahúsum borgarinnar.
Margargóðar
myndir
Þessi kvikmyndahátíð hefur gefið
óháðum kvikmyndagerðarmönn-
um gullið tækifæri til að hitta dreif-
ingaraðila og gera samninga til aö
koma myndum sínum á framfæri.
Þama má nefna Steven Soderberg
með mynd sína Sex, Lies And
Videotapes, Hudhn Bros með Ho-
use Party og Matty Rich með mynd-
ina Straight Out of Brooklyn. í
fyrra voru það myndimar Waterd-
ance, Johnny Sue og svo Reservois
Dogs, leikstýrð af Quentin Tarant-
inos, sem slógu í gegn, en sú síðast-
talda hefur að undanfomu verið
sýnd í Regnboganum. Það er ólík-
legt að sú mynd hefði borist til ís-
lands ef hún heíði ekki veriö „upp-
götvuð" á Sundance-kvikmynda-
hátíðinni.
Með Sundance-kvikmyndahátíð-
inni hefur gamall draumur Roberts
Redford ræst en hann stofnaði fyrir
rúmum 12 árum Sundance- stofn-
unina til að „styðja við sjálfstæða
kvikmyndagerð ásamt því að efla
kvikmyndagerö sem byggir á hin-
um mannlega þætti,“ eins og haft
var eftir honum á sínum tíma.
Hann staðsettí Sundance-stofnun-
ina á landsvæði sem hann hafði
keypt í Sundance og ber kvik-
myndahátíðin þvi einnig nafn stað-
arins. Stofnunin hefur staðið meðal
annars fyrir námskeiðum um
handritagerð og hjálpað viðkom-
andi aðilum að láta þann draum
sinn rætast áö verk þeirra birtist á
hvita tjaldinu. í Sundance-stofnun-
inni voru skrifuð handritin A Dry
White Season, the Trip to Bountiful
og 3000 sem endaöi sem Pretty
Woman hjá Walt Disney eftir að
hafa verið endurritað og endur-
skírt.
Undrabam
En hvað var nú mest spennandi
á kvikmyndahátíðinni í janúar sl?
Þar sló í gegn hinn 24 ára gamli
Texasbúi Robert Rodriguez með
-------rr
-,sjLjj
mynd sína E1 Mariachi. Hún fjallar
um ungan svartklæddan rokk-gít-
arleikara sem vegna misskilnings
er talinn vera kaldrifjaður leigu-
morðingi. Þessi misskilningur á
eftir að draga dilk á eftir sér. Þessi
mynd átti hug og hjörtu áhorfenda
sem voru steinhissa yfir því hvern-
ig Rodriguez hefði tekist að gera
þessa mynd fyrir aðeins um hálfa
milljón króna sem er álíka og það
kostar að fæða starfsmenn stóru
kvikmyndaveranna í einn dag þeg-
ar þau eru að kvikmynda. Rodrigu-
ez fékk tveggja mynda samning við
Columbia-kvikmyndaverið, sem er
mikill áfangi fyrir þennan unga
mann sem kemur úr tíu manna
fjölskyldu þar sem fjölskyldufaðir-
inn vann fyrir sér með þvi að selja
hass hús úr húsi.
Among Friends vakti líka at-
hygh. Þótt hún hafi margt sameig-
inlegt með Reservoir Dogs hefur
leikstjóraniun Rob Weiss ekki tek-
ist aö ná upp sama kraftí og Tarant-
inos. Allir leikarar eru óþekktir en
myndin fjallar um unglinga á Long
Island sem lenda inni á braut
glæpa. Af öðrum myndum má
nefna frumraun Jennifer Lynch
með mynd sína, Boxing Helena,
Bodies, Rest & Motíon, leikstýrð af
Michael Steinberg, sem einnig
gerði í fyrra Waterdance og svo
Ruby in Paradise sem hlaut verð-
launin á hátíðinni ásamt Pubhc
Access.
Það er gaman þegar svona vel
tekst til meö kvikmyndahátíðir
eins og Sundance-hátíðina. Meðan
hátíðinni tekst að viðhalda sínum
hlutlausa og sjálfstæða blæ er lík-
legt að hún haldi áfram að höföa
til sjálfstæðra kvikmyndagerðar-
manna og veita þeim þannig mögu-
leika á að koma myndum sínum á
framfæri.
Robert E
Þaö hefur mikið vatn runnið til sjávar síðan
Robert Redford hehlaði alla kvikmyndahúsagesti
upp úr skónum í myndinni Butch Cassidy and
the Sundance Kid áriö 1969. Síðan lék hann í
mörgum vinsælum myndum frá þessum tíma
eins og Jeremiah Johnson (1972), The Way We
Were (1973), The Stíng (1973) og All the Presid-
ent’s Men (1976). Það var svo 1980 sem Robert
Redford kom aðdáendum sínum þæghega á óvart.
Eins og svo margir leikarar hafði hann lengi
gengið með þann draum í maganum að leikstýra
kvikmynd. Hann lét þennan draum verða að
veruieika og útkoman varð óskarsverðlauna-
myndin Ordinary People. Hún fjallar um ungan
pilt sem býr hjá foreldrum sínum og á við geðræn
Umsjón
Baldur Hjaltason
vandamál að stríða. Hann varð vitni að því þegar
yngri bróðir hans drukknaði þegar þeir voru á
seglbát og telur sig að hluta bera sökina á þessu
hörmulega slysi.
GÓð byrjun
Myndin hlaut alls staðar frábæra dóma og sam-
svarandi viðtökur áhorfenda. Þar með hafði Red-
ford tekist það sem flesta leikara dreymir um,
þ.e. að sýna og sanna aö hann væri ekki síður
fær um að standa fyrir aftan kvikmyndatökuvél-
ina en fyrir framan hana. Síðan þá hefur Robert
Redford bæði leikið í og leikstýrt fjölda mynda
en það verður að viðurkennast að árangurinn
hefur verið misjafn. Bruebaker og Natural, sem
gerðar voru 1980 og 1984, urðu aldrei vinsælar
en hins vegar tókst Redford vel upp í Out of
Africa (1985) undir sterkri leiksfjóm Sidney
Pollack. Ivan Reitman leikstýrði Robert Redford
síðan í Legal Eagles áður en hann reyndi aftur
fyrir sér sem leikstjóri í The Mhagro Beanfield
War (1988). Myndin var afskaplega faheg fyrir
augað en náði ekki tökum á áhorfendum. Arið
1990 lék Redford í Havana og svo aftur í Snea-
kers sem sýnd var nýlega við ágæta aðsókn í
Háskólabíói.
‘amynd
Saga um bræóur
Síðari hluta 1992 sendi Robert Redford frá sér
sína þriðju mynd sem leikstjóri. Myndin hefur
hlotíð mjög góða dóma og undirstrikar enn einu
sinni hve næmt auga Redford hefur fyrir um-
hverfi sínu. Myndin ber heitíð A River Runs thro-
ugh It og er byggð á sjálfsævisögu rithöfundarins
Normans Maclean’s. Myndin gerist um aldamót-
in og fjallar um Mcleans-íjölskylduna. Norman
(Craig Sheffer) og Paul (Brad Pitt) eru synir
prestshjóna sem ala þá upp í anda kirkjunnar
og við að virða lög og reglur. Þótt þeir bræður
séu ólíkir er það þó eitt sem sameinar þá og fóð-
ur þeirra en það eru veiöar með flugu. Þegar
þeir eru komnir út í ána og farnir að veiða virð-
ist sem allt renni saman í eitt - lífiö og thveran.
Það era þessi augnablik sem tengja ijölskylduna
saman.
Brátt skilur leiðir
Síðan Mða árin og þeir bræður fjarlægjast hvor
annan. Árið 1926 kemur Norman heim eftir sex
ára háskólanám. Paul hafði orðið eftir og fengið
vinnu við dagblað og á við áfengisvandamál að
stríða. Hann er mikill kvennabósi og stundar fjár-
hættuspil sem Norman er ekki hrifinn af. En um
leið og þeir bræður fara að veiða saman ná þeir
hvor til annars. Líf þeirra er ekki dans á rósum
og í síðari hluta myndarinnar fáum við að fylgj-
ast með kvennamálum þeirra bræðra og hvað
framtíðin ber í skauti sér. Það virðist vera örlög
að Paul nái sér ekki upp úr slæmu lífemi sínu
meðan Norman ákveður að fara að heiman og
freista gæfunnar í Chicago.
Þetta efni er alveg tilvalið fyrir Robert Redford
sem hklega hefði einnig leikið annan hvorn bróð-
urinn hefði hann verið tuttugu áram yngri. Þetta
er viðkvæm saga en með næmni og natni, sem
Redford er einum lagið, hefur honum tekist að
skha á hvíta tjaldið afskaplega hugljúfri og að
hluta til átakanlegri sögu bandarískrar fjöl-
skyldu. Ekki sakar myndatakan en A River Runs
through It var kvikmynduð í Montana-fylki. Því
má segja að 1992 hafi verið gott ár hjá Robert
Redford; Sneakers, stórskemmtheg mynd sem
hann lék í og góður árangur sem leikstjóri í sinni
þriðju mynd; A River Runs through It.
Atriði úr myndinni A River Runs through It.