Dagblaðið Vísir - DV - 17.12.1994, Side 8
8
LAUGARDAGUR 17. DESEMBER 1994
Vísnaþáttur__________
Kolbeinn í
Kollafirði
Kolbeinn nokkur Högnason var
fæddur í Kollaflrði í Kjalarnes-
hreppi í Kjós. Tók hann gagnfræða-
próf frá Flensborgarskóla 1908 en
lauk kennaraprófi 1913. Var hann
lengst af bóndi í Kollafirði en skrif-
stofumaður í Reykjavík síðustu
æíiár sín. Á vegferð Kolbeins hafa
eflaust skipst á skin og skúrir sen
er að vænta þar sem hann frá unga
aldri ólst upp hjá móður sinni einni
og varð hún að sjá um dreng í upp-
vexti. Kveður Kolbeinn svo um
eirðarleysi sitt og ama:
Aldrei frið ég öðlast má
auðnu svo ég hrósi.
Alltaf vakir einhver þrá
eftir meira ljósi.
Þrátt fyrir kynni af fátækt og basli
óttast Kolbeinn ekki að jarðneskur
auöur hans sé af skornum skammti
ef marka má þessa vísu hans:
Sárast raun þá síst ég met
silfur mitt að þrjóti.
Þegar best mér lífið lét
lék ég mér að grjóti.
Ekki hefur fátækt uppvaxtarár-
anna meinað honum að sjá fégurð
náttúrunnar í kringum sig. Svo
kveöur hann:
Ægir kring um eyjarnar
ótal hringi setti.
Geislatingur glóeyjar
gull að lyngi rétti.
Fjarri fer að ætíð sé bjartsýnistónn
í kveðskap Kolbeins en úrlausn er
eigi að síöur í sjónmáli. Þannig
kveður Kolbeinn:
Illa gróa sumra sár.
sú er þyngsta nauðin,
til þess duga engin ár,
ekkert nema dauðinn.
Þegar út kom bókin „Ferskeytlur"
eftir Jón S. Bergmann fannst Kol-
beini á skáldið hallað:
Lítið var þitt vísnagjald,
- virt á fáa dali, -
ekki fyrir innihald
en eftir línutali.
Oft kveður við tón veðrabrigða og
sviptinga í kveðskap Kolbeins er
hann lítur til baka yfir farinn veg:
Margan glaðan man ég dag
mjúku vefja taki,
en sífellt átti harin sólarlag
og svarta nótt að baki.
Alltaf kemur um síðir eftir fimbul-
vetur hlýrri kafli sem færir mönn-
um birtu og yl þannig að allt verð-
ur bærilegra. Einhver hefur varm-
inn verið í þessu tilfelli sem Kol-
Styrkur til háskóla-
náms í Hollandi
Hollensk stjórnvöld bjóða fram styk handa íslendingi
til háskólanáms í Hollandi námsárið 1995-96. Styrk-
urinn mun einkum ætlaður stúdent sem kominn er
nokkuð áleiðis í háskólanámi eða kandídat til fram-
haldsnáms. Nám við listaháskóla eða tónlistarhá-
skóla er styrkhæft til jafns við almennt háskólanám.
Styrkfjárhæðin er 1.250 gyllini á mánuði í tíu mánuði.
Umsóknir um styrkinn, ásamt staðfestum afritum
prófskírteina og meðmælum, skulu sendar mennta-
málaráðuneytinu, Sölvhólsgötu 4, 150 Reykjavík, á
sérstökum umsóknareyðublöðum sem þar fást. Um-
sóknarfrestur er til 25. janúar nk.
Menntamálaráðuneytið,
16. desember 1994
beinn kveður um hér:
Vona minna himinhaf
heiðum faldi blánar.
Kona, þinni elsku af
auðnin kalda hlánar.
Til allrar lukku eru það oftast góðu
minningarnar sem sækja mann
heim frekar en hinar illu eftir
amstur hversdagsins og dægurþras
hvers konar. Svo kveður Kolbeinn:
Vísnaþáttur
Valdimar Tómasson
Þegar finnur þjökuð önd
þrautum linna anna,
snýr hún inn á undralönd
endurminninganna.
Fagnað hefur Kolbeinn því er
hækkaði sól á himni og dagur
lengdist. Víst er að ekki hefur hann
verið einn um það meðan híbýli
manna voru ekki eins vel úr garði
gerð og nú. Svo kveður hann um
útsýn þessa:
Húmið svart er flúið frá
fegurð skarta nætur,
og allt er bjart frá ystu lá
inn í hjartarætur.
Um skin og skúrir kveður Kolbeinn
þessa vísu sem er undir aldýrum
hætti og hljóðar svo:
Syrtir, þéttir, hylur, hrín,
hreytir, skvettir, fyllir.
Birtir, léttir, skilur, skín,
skreytir, sléttir, gyllir.
Að lokun er hér vísa Kolbeins þar
sem hann hálfgert afsakar kveð-
skaparástundun sína og telur hana
alltjént lítt til frétta:
Oft hef ég saman orðum hnýtt
einum mér til gleði.
Það er annars ekkert nýtt
að íslendingur kveði.
Matgæðingur vikunnar
Hunangssveppir
og sellerímús
Guðbjörg Árnadóttir, aðstoðar-
skólastjóri í Brekkubæjarskóla á
Akranesi, býður upp á grænmeti
sem gott er að bera fram með kjöti
og kálfakótelettum. Guðbjörg seg-
ist hafa mjög gaman af því að prófa
eitthvað nýtt.
„Ég safna að mér öllum möguleg-
um uppskriftum. Ég hef gaman af
því að lesa þær og ég gríp oft til
þeirra. Mest gaman þykir mér að
því að elda góðan mat. Um helgar
er ég til í að eyða góðum tíma við
matseldina. í miðri viku er maður
á hlaupum.“
Sellferímús
1 meðalstórt sellerí
3-4 msk. smjör ' .
3 dl vatn
3 dl rjómi
100 g brætt smjör
3 egg
salt
hvítur pipar
múskat
Fíngerðustu blöðin og stönglam-
ir geymd til að skreyta með. Hitt
skorið smátt og látið malla smá-
stund í smjörinu. Vatninu bætt við
og látið smásjóða undir þéttu loki
í 20 til 25 mínútur. Músað í mat-
vinnsluvél með soðinu, rjóma og
brædda smjörinu. Eggin þeytt sam-
an við, kryddað og sett í 8 smurð-
ar, eldfastar skálar. Bakað í 20 til
25 mínútur viö 150 til 170 gráður
eða þar til músin er orðin stíf.
Hvolft úr skálunum og skreytt með
selleríblöðum. Borið fram heitt.
Guðbjörg Árnadóttir.
Karrísykraðar
gulrætur
4 stórar gulrætur
2 msk. karrí
4 msk. púðursykur
Ýi bolli sítrónusaíi
Gulræturnar flysjaðar í langar,
þunnar ræmur með kartöfluhníf.
Smjörið 'nitað á pönnu. Karrí, púð-
ursykur og sítrónusafi sett út í.
Gulræturnar settar út í og velt var-
lega upp úr blöndunni i nokkrar
mínútur.
Hunangssveppir
/i dl hunang
Vi dl vínedik
3 dl olía
Vi tsk. salt
pipar
400 g sveppir
Öllu bíandað saman í löginn.
Sveppirnir sneiddir niður og látnir
liggja í leginum í tvær klukku-
stundir.
Kálfakótelettur
handa Nelson
6 kótelettur
salt, pipar
2 msk. smjör
2 Vi msk. hveiti
1 Vi dl ijómi
2 egg
hvítlaukssalt
paprika
rasp
Stráið salti og pipar á kótelett-
urnar. Brúnið þær í smjöri og setj-
ið í smurt eldfast fat. 1 msk. feiti
og hveitið hrært saman, þynnt með
rjómanum. Tekið af hellunni og
samanþeyttum eggjum bætt út í
smátt og smátt. Kryddað og hellt
yfir kjötið. Raspi stráð yfir og sett
inn í vel heitan ofn í 10 tíl 15 mínút-
ur.
„Við hjónin erum í sælkeraklúbb
og ég ætla að skora á einn félaga
minn í honum. Það er Hannes Þor-
steinsson, golfvallarhönnuður á
Akranesi. Hann hefur gaman af að
setja allt upp úr sjó á disk,“ segir
Guðbjörg.
Hinhliðin
Mér finnst skemmti-
legast að hugsa
- segir Olga Guðrún Ámadóttir, rithöfundur og tónlistarmaður
Olga Guðrún Árnadóttir, rithöf-
undur og tónlistarmaður, hefur
haft í nógu að snúast að undanf-
ömu við að kynna nýju plötuna
sína, Babbidí-bú. Hún segir að þetta
sé barnaplata fyrir alla íjölskyld-
una en 20 ár em liðin síðan Olga
Guðrún sendi síðast frá sér plötu
og hún lofar að biðin eftir þeirri
næstu verði styttri.
Olga Guðrún hefur jafnframt
verið að skrifa bók, skáldsögu fyrir
unghnga, og verður hún væntan-
lega gefin út næsta haust.
Fullt nafn: Olga Guðrún Áma-
dóttir.
Fæðingardagur og ár: 31. ágúst
1953.
Maki: Guðmundur Ólafsson, leik-
ari og rithöfundur.
Börn: Salka, 13 ára, Finnur, 9 ára,
og stjúpsonurinn Flóki, 18 ára.
Bifreið: Gömul og ryðguð Lada
station ’87.
Starf: Rithöfundur og tónlistar-
maður.
Laun: Oftast mjög lág.
Áhugamál: Ætli það sé ekki bara
mannlífið í víðasta skilningi.
Hefur þú unnið i happdrætti eða
lottói? Ég fékk einu sinni 4 rétta
og 3.500 kr. og lifi enn á því í hugan-
um.
Hvað finnst þér skemmtilegast að
gera? Mér finnst skemmtilegast að
hugsa.
Hvað finnst þér leiðinlegast að
gera? Að fara í búðir.
Uppáhaldsmatur: Austurlenskur
matur, vel kryddaöur.
Olga Guðrún Árnadóttir, rithöf-
undur og tónlistarmaður.
Uppáhaldsdrykkur: Sterkt, svart
kaífi.
Hvaða íþróttamaður stendur
fremstur í dag? Ég hef stólpatrú á
Kristni Björnssyni skíðamanni.
Uppáhaldstímarit: Ekkert. Ég les
tímarit svo sjaldan.
Hver er fallegasti karl sem þú hefur
séð fyrir utan maka? Pabbi og son-
ur minn.
Ertu hlynnt ríkisstjórninni? Ég er
mjög andvíg henni.
Hvaða persónu langar þig mest að
hitta? Mig langar eiginlega mest að
hitta 9 ára gamla fósturdóttur
mína, Fatou, sem býr í Senegal.
Uppáhaldsleikari: Maðurinn minn
og Dustin Hoffman, þeir eru svo
líkir. Hoffman hefur að vísu aðeins
hærra kaup!
Uppáhaldsleikkona: María Sigurð-
ardóttir.
Uppáhaldssöngvari: Luciano Pa-
varotti.
Uppáhaldsstjórnmálamaður: Birna
Þórðardóttir og Ingibjörg Sólrún.
Uppáhaldsteiknimyndapersóna:
Snoopy í Smáfólkinu.
Uppáhaldssjónvarpsefni: Góðar
kvikmyndir og vandaðir heimild-
arþættir.
Uppáhaldsveitingahús: Ég hef eig-
inlega aldrei efni á að fara út aö
borða eins og mér finnst það gott.
Hvaða bók langar þig mest, að lesa?
Bókina sem ég ætla að ljúka við að
skrifa í vetur.
Hver útvarpsrásanna finnst þér
best? Rás 1.
Uppáhaldsútvarpsmaður: Illugi
Jökulsson.
Hvort horfir þú meira á Sjónvarpið
eða Stöð 2? Sjónvarpið, en annars
horfi ég mjög lítið á sjónvarp.
Uppáhaldssjónvarpsmaður: Þórir
Guðmundsson er mjög vandaður
sjónvarpsmaður.
Uppáhaldsskemmtistaður: Ég fer
aldrei út að skemmta mér.
Uppáhaldsfélag í íþróttum: Hlaupa-
félag fjölskyldunnar. Við byrjuðum
á þessu í vor og höfum farið í öll
almenningshlaup síðan.
Stefnir þú að einhverju sérstöku í
framtíðinni? Ég stefni ævinlega að
þjóðfélagsbyltingu í einhverri
mynd.
Hvað gerðir þú í sumarfríinu? Ég
skrifaði og spilaði og söng í allt
sumar. Næsta sumar ætla ég að
eiga eitthvert frí í fríinu.