Dagblaðið Vísir - DV - 17.12.1994, Blaðsíða 38
42
I.AUGARDAOUR 17. DESEMBER 1994
Kvikmyndir_____________ i>v
Handanúr
himingeimnum
Nýlega mátti lesa í dagblööunum
að nokkrir íslendingar tóku sig til
og héldu á Snæfellsnes til aö taka á
móti geimverum, ef þeim skyldi
þóknast að láta sjá sig. Þessir íslend-
ingar höföu ekki árangur sem erfiði,
a.m.k. ekki í þetta sinn, því ekkert
sást til geimvera né geimskips. En
þessi atburður sýnir að til er fólk sem
trúir á að til sé líf úti í himingeimn-
um. Þetta hafa rithöfundar og kvik-
myndaframleiðendur notað sér, enda
bækur og myndir byggðar á vísinda-
og framtiðarsýn vinsælar.
Hver man ekki eftir Spielberg-
myndunum, Close Encounters og svo
E.T. ásamt hinni sögulegu mynd
Space Odissey 2001 sem Stanley
Umsjón
Baldur Hjaltason
Kubrick leikstýrði. Svo virðist sem
kvikmyndir sem byggja á vísinda-
skáldsögum séu einu sinni enn að
komast í tísku því að undanfornu
hafa fjölmargir sjónvarpsþættir og
kvikmyndir um þetta efni verið
frumsýndar. Það gæti verið tilviljun
að þessar myndir skuli vera frum-
sýndar í mesta skammdeginu en
margt bendir til þess að einmitt þá
sé auðveldara að láta fólk gleyma
hinum harða raunveruleika og láta
hugann reika út í himingeiminn á
vit ævintýra.
Sjónvarpsþættir
Einna fyrstur til að ríða á vaðið var
leikstjórinn Roland Emmerich meö
mynd sína Stargate. „Við vissum að
fólk hefði áhuga á myndum byggðum
á vísindaskáldsögum," var nýlega
haft eftir Emmerich í tímaritsviðtali.
„Við sögðum öllum frá þessu en eng-
inn trúði okkur. Við vorum vissir
um að þetta væri rétta myndin og
einnig rétti tíminn."
Stargate hlaut frekar lélega dóma
enda hefur Kenn Russel, sem fer með
aðalhlutverkið, ekki verið mikið að-
dráttarafl. En öllum til undrunar
hrifust áhorfendur af tæknibrellun-
um og myndin halaði inn um 3 millj-
arða fyrstu tvær vikurnar sem telst
harla gott.
Tveim vikum síðar frumsýndi NBC
sjónvarpsstöðin sjónvarpsþáttinn
Earth 2. Viðtökurnar voru svo góðar
að þátturinn varö 8. vinsælasta sjón-
varpsefnið þá vikuna og sló út þætti
eins og fréttaskýringaþáttinn 60 Min-
utes. Til að kóróna allt saman sló svo
nýjasta Star Trek myndin, Star Trek
Generations, út allar aðrar myndir
frumsýningarhelgina og ýtti aftur
fyrir sig mynd eins og Interview
With The Vampire.
Endurgerðir vinsælar
Enn á eftir að sýna margar myndir
byggðar á vísindaskáldsögum. Ein
þeirra er Johnny Mnemonic sem er
byggð á samnefndri sögu Williams
Gibson sem hann skrifaði 1981. Ke-
anu Reeves fer með aðalhlutverkið.
Einnig má nefna Waterworld með
Kevin Costner en þeirri mynd var
nýlega gerð góð skil á síðum DV. Það
hefur gengið á ýmsu við gerð mynd-
arinnar og nú bíða aðstandendur
hennar með öndina í hálsinum eftir
að sjá hvort hér sé annað „Heavens
Gate" mál í uppsiglingu. Sylvester
Stallone lætur ekki sitt eftir liggja
því hann mun leika í Judge Dredd,
lögreglumann á mótorhjóli í framtíð-
arríki, líkt og því sem skapað var í
Blade Runner. Stanley Kubrick hef-
ur lengi haft í undirbúningi myndina
AI sem fjallar um tölvur og gervi-
greind.
Ef við færum okkur yfir á sjón-
varpsskjáinn þá er hægt að horfa í
dag á fjölda þátta um framtíðarsýn
og samskipti við verur frá öðrum
hnöttum eða jafnvel sólkerfum. Fyr-
ir utan Earth 2 má nefna Babylon 5,
Deep Space Nine, The X-Files, Seaqu-
est DSV, Robocop, Space Precint og
Highlander. Sumir þessir þættir eru
einnig sýndir hér á landi. Það er
búist við að þessum þáttum fjölgi enn
meira á næstu mánuðum. Fyrir 2
árum var stofnuð í Bandaríkjunum
kapalrás sem ber heitið SCI-FI rásin
og sendir út til áskrifenda myndir
byggðar á vísindaskáldsögum, eins
og Buck Rodgers og Battlestar
.Galactica. Rásin er orðin ein vinsæl-
asta kapalrásin og spáð mikilli
áframhaldandi velgengni.
Sögulegtyfirlit
Stór þáttur í velgengni þessara
mynda er fjalla um framtíðina er hve
raunverulegar tæknibrellumar eru
orðnar. Tölvur og ýmis vélbúnaður
gerir framleiðendum kleift að skapa
raunverulega sýn af hugarórum sín-
um. Menn og dýr taka á sig ýmis
form og áhorfendur sjá geimskip
bruna framhjá eins og ekkert væri
sjálfsagðara. Þaö hefur því mikið
vatn runnið til sjávar síðan Georges
Melies gerði árið 1902 hina sögulegu
þöglu mynd A Trip to the Moon.
Myndina byggði hann á efni frá Jules
Verne og H.G. Wells. Þaö var raunar
ekki fyrr en 1926 að Melies fékk sam-
keppni þegar Fritz Lang gerði mynd-
ina Metropolis, mynd um framtíðar-
borg. Ef litið er á þróun þessara
mynda sést einnig vel hvaö tækni-
brellur skipta miklu máli. Myndin
Things to Come, sem var gerð 1936
eftir sögu H.G. Wells, þótti afskap-
lega tæknilega fullkomin þá þótt
fáum finnist það í dag. Sama gildir
um The Day the Earth Stood Still
(1951) og Inunction of the Body
Snatchers sem Don Siegel gerði 1956.
Það eru þó nokkrar myndir enn í dag
sem hafa staðist vel timans tönn. Þar
verður líklega fyrst að telja 2001: A
Space Odyssey sem enn telst tíma-
mótamynd á þessu sviöi. Hún var
gerð 1968 og er því orðin yfir 26 ára
gömul. Síðan má nefna Star Wars
sem á nú 17 ára afmæli. Af nýlegri
myndum má nefna Close Encounters
of the Third Kind (1977), E.T. (1982),
Blade Runner (1982) og svo Termin-
ator 2 (1991).
Brando á
hvíta tjaldinu
Að undanfornu hefur einnig aukist
áhuginn á þessum gömlu myndum.
Það á ekki síst við kvikmyndafram-
leiðendur sem sjá sér leik á borði að
gera endurútgáfur. Margar myndir
hafa þegar verið gerðar en einnig
hefur íjöldi þekktra leikara og leik-
stjóra tekið að sér endurgerðir.
Sá frægasti er líklega Marlon
Brando sem ætlar að leika í The Is-
land of Dr. Moreau. Það veröur einn-
ig gaman að sjá Oliver Stone glíma
við endurútgáfu Planet of the Apes
og hvernig Jan De Bont, leikstjóri
Speed, sem nýlega var sýnd á ís-
landi, ætlar sér aö útfæra King Kong
þeirra Japana eða Godzilla. Það hafa
líka gengið sögusagnir um að nú sé
komið að því að gera aðra Star Wars
mynd. Hingað til hefur höfuðpaurinn
George Lucas alltaf stoppað áður en
til framkvæmda kom en margt bend-
ir til að nú veröi breyting þar á. Það
er búið að ráða Frank Darabont til
að vera mönnum innanhandar við
gerð handritsins en hann leikstýrði
m.a. The Shawshank Redemption.
Kenneth Branagh hefur verið nefnd-
ur sem tilvalinn í hlutverk Obi-Wan
Kenobi. Lucas hefur ákveðið að setja
Star Wars myndina sína aftur í al-
menna dreifingu árið 1997 þegar 20
ár eru liðin frá því hún var frum-
sýnd. Hann mun bæta inn í myndina
bútum sem voru klipptir úr mynd-
inni á sínum tíma til aö stytta hana.
Einnig hefur hljóðiö verið endurunn-
ið. Lucas hefur einnig sagt að það
taki 3 ár að gera framhaldsmynd eða
eitt ár í undirbúningi, eitt ár að skrifa
handritið og eitt ár í að gera mynd-
ina. Ef kraftur verður settur í gerð
framhaldsmyndarinnar gæti hún
verið frumsýnd á 20 ára afmæli Star
Wars. Það er líka einmitt það sem
flestír búast við og markaðurinn
virðist líka tílbúinn. Lucas er búinn
að fá 75.000 símtöl í ár þar sem spurt
er um hvenær næsta Star Wars
myndin komi fram á sjónarsviðið.
Það er því talið næsta víst að hann
látí eftir þessum óskum aðdáenda
sinna.
Highlander III
Þessa dagana er verið að kvik-
mynda þriðja hlutann af Highlander.
Þegar fyrsta myndin kom á markað-
inn bjuggust fáir við að hún myndi
njóta vinsælda. En fljótlega fór sá
orðrómur af stað að hér væri um vel
gerða og spennandi mynd að ræða
og aðsóknin jókst til muna. í dag er
Highlander I talin til sígildra verka
og er vinsæl í kvikmyndahúsum sem
endursýna gamlar myndir.
í fyrstu myndinni festí franski leik-
arinn Christopher Lambert sig í
sessi. Það þarf nokkuð til svo að
áhorfendur samþykki að Frakki leiki
Skota en einhvem veginn tókst Lam-
bert að komast í gegnum myndina
með sinni ensku með frönskum
hreim, án teljandi vandræða. Það
hjálpaði kannski til að Sean Connery
lék einnig hlutverk í myndinni,
Spánvetja.
Hollywood sá sér leik á borði og
gerði Qjótlega framhaldsmyndina
Highlander n - The Quickening, en
breyttí jafnframt forsendunum. Nú
var aðal sögupersónan Connor
Macleod orðinn gestur frá annarri
plánetu í stað þess að vera ódauðleg-
ur Skotí sem upplifði ástir og stríð
gegnum aldimar. Handritið að mynd
númer tvö var nokkurs konar blanda
af Blade Runner og Total Recall, hálf-
gerður bastarður. Áhorfendur vora
mjög ósáttír við myndina og vildu fá
aftur sinn ódauðlega Skota. Lambert
lék einnig í seinni myndinni og var
einnig lítt hrifmn af handritínu.
Hann var hins vegar samningsbund-
inn og hafði ekkert um það að segja
hvernig farið væri með Connor
Macleod. Þegar haft var samband við
Lambert um að leika í þriðju mynd-
inni sagðist hann aðeins vilja gera
það á þeirri forsendu að hann fengi
aö samþykkja handritshöfund, leik-
stjóra og ekki síst, nú yrði stuðst við
upphaflegu myndina. Það var sam-
þykkt.
Seiðkarlar
og töframenn
Tvær fyrstu myndirnar vora leik-
stýrðar af Russel Mulcany en hann
hafði áður aðallega unnið við gerð
tónlistarmyndbanda. Þriðju mynd-
inni leikstýrir Andy Morahan sem
hefur líkan bakgrunn og Mulcany
og hefur gert myndbönd fyrir Micha-
el Jackson, Elton John og Guns’n’-
Roses og unnið til fjölmargra verð-
launa fyrir verk sín.
í Highlander III: The Sorcerer,
tekst Macleod á við villinginn Mario
Van Peebles sem leikur seiðkarl.
Connor lifir nokkuð eðlilegu lífi með
syni sínum. En brátt veröur breytíng
þar á. Fyrir 300 árum var áöurnefnd-
ur töframaður eða seiðkarl jarðaður
ásamt 3 öðrum ódauðlegum seiðkörl-
um við rætur íjallsins Neri í Japan.
Þegar þeir óvænt eru vaktir af svefni
sínum inn í nútimann telja þeir sig
eiga harma að hefna gegn Connor.
Hann verður að glíma við þá félaga
og fer uppgjörið fram á götum New
York borgar. Connor hittír einnig
þar Alex Johnson (Deborah Unger),
unga vísindakonu sem einnig er á
slóð seiðkarlanna. En það sem Alex
veit ekki er að hún og Connor höfðu
áður hist fyrir löngu síðan. Áhorf-
endur fá því einnig smáskerf af ást
og rómantík inn í myndina, líkt og í
þeirri fyrstu. Christopher Lambert
Atriöi ur Highlander III.
er eina stóra nafniö í myndinni.
Hann valdi Kanadíska leikkonu í
hlutverk Alex sem var fyrstí
Kanadabúinn sem útskrifaðist úr
ástralska leiklistarskólanum en þaö-
an era útskrifaðir m.a. leikararnir
Mel Gibson og Judy Davis. Hún lék
fyrst í áströlskum sjónvarpsþáttum
áður en hún fluttí til Los Angeles.
Þar fékk hún hlutverk í myndunum
Bangkok Hilton (með Nicole Kid-
man) og Prisoner in the Sun (með
Bryan Brown) ásamt bitastæðu hlut-
verki í Whisper in the Dark. Það var
síðasta myndin sem vakti athygli
Lamberts á henni en þar lék hún
léttgeggjaða hjúkranarkonu. Áður
en Deborah Unger fékk hlutverkið
sá hún. fyrstu myndina en slépptí
framhaldinu. Með fyrstu myndinni
urðu Highlander og Christopher
Lambert ódauðlegir í margra augum.
Það er vonandi aö þeir valdi ekki
áhorfendum vonbrigðum í þetta
sinn. Það er farið að gera sjónvarps-
þættí sem kallast Highlander. Þeir
fjalla um Duncan, systkinabarn
Macleods, sem kom fram í fyrsta
þættinum. Við skulum vona að ekki
verði smurt of þunnt og hugmyndin
að hinum ódauðlega Skota verði
eyðilögð.