Dagblaðið Vísir - DV - 17.12.1994, Blaðsíða 29
LAUGARDAGUR 17. DESEMBER 1994
29
Ólafur Þ. Þóröarson alþingis-
maður hefur ákveðið að hætta
þeim starfa af heilsufarsástæðum.
Hann er nú sem óðast að ná sér
eftir alvarleg veikindi og segir að
hjartasérfræðingar Borgarspítal-
ans séu galdramenn. Það verður
sjónarsviptir að Ólafi Þ. á þingi.
Eg hygg að fullyrða megi að þegar
honum tókst best upp í ræðustól á
Alþingi hafi hann ekki átt sinn
jafningja í að flétta saman gamni
og alvöru. Þeim gleymist sjálfsagt
seint er hlýddu á ræöu hans við
fjárlagaumræðu á næturfundi fyrir
ári. Þá hélt hann þingheimi í
krampahlátri meðan ræðan stóð
og það var ekkert stutt. „Mér þótti
vænst um að ná fram brosi á Birni
Bjarnasyni," sagði Ólafur með sínu
sposka brosi, þegar minnst var á
þetta atvik í heimsókn tíðinda-
manna DV til hans á Borgarspítal-
ann í vikunni.
Bannaö að hugsa
um það sem ég
hugsaði um áður
Við spurðum Ólaf hvort hann
fylgdist ekki með pólitíkinni þótt
hann hefði dvalist á Borgarspítal-
anum síðan snemma í haust?
„Þegar ég kom hingað inn var
mér bannað að hugsa um þaö sem
ég hafði verið að hugsa um áður.
Ég hlýddi þessu og fylgdist ekki
með fréttum lengi framan af dvöl
minni hér. Nú er ég aðeins að byrja
að fylgjast með aftur. Ég horfi á
sjónvarpsfréttir og hlusta á útvarp,
þannig að ég veit dálítið um hvað
er að gerast í pólitíkinni."
Minnst var á að heldur væri þetta
bragðdauft á þinginu núna. Rifjað
upp að atkvæðagreiðsla um fjár-
lagafrumvarpið eftir 2. umræðu
tók 5 klukkustundir í fyrra en að-
eins 20 mínútur núna.
Það er spurning hvort karlagrobbið tekur yfir og maður lifir i þeim heimi að vera sæll með það sem maður
hefur gert. Eða hvort maður lætur draumana um það sem maður hefði ef til vill komið áleiðis ná yfirhönd-
inni, segir Ólafur Þ. Þórðarson alþingismaður. DV-mynd GVA
Tók alltaf það sæti sem ég hlaut í prófkjöri:
kappsmál sem ungum manni að
fara á þing. Ég hefði verið formaður
Fjórðungssambands Vestfirðinga.
Við höíðum komið okkur saman
um það sem sátum í þeirri stjórn
að ýta til hliðar þeim málum sem
við værum í miklum deilum með
en takast á við þau mál sem við
gætum náð samstöðu meö. Þá sátu
þrír framsóknarmenn í þessari
stjórn og tveir sjálfstæðismenn.
Stjórnarmennirnir voru Karl
Loftsson, Svavar Jóhannsson og ég
frá Framsóknarflokknum en sjálf-
stæðismennirnir voru Guðmundur
Ingólfsson og Ólafur Kristjánsson.
Mér datt aldrei í hug að láta sam-
þykkja neitt meö 3 atkvæðum. Ef í
það stefndi var það mál sett til hlið-
ar. Við lögðum mikla vinnu í marga
hluti. Ég minnist þess að við lögð-
um mikla vinnu í símamálin á
Vestfjörðum. En stærsta málið sem
við náðum að samþykkja á Fjórð-
ungsþingi í Reykjanesi var stefna
í vegamálum fjórðungsins. Fram
að þeim tíma má segja að stefnan
í vegamálum hafi verið að fá góðan
sumarveg suður. Helst einn veg
sem hentaði bæði fyrir Patreks-
fjarðar- og ísafjarðarsvæðið. Við
breyttum þessari stefnu og röðuð-
um í forgangsröð og settum heils-
ársveg efstan á blað. Eins að allir
Vestflrðingar gætu ávallt komist á
sinn flugvöll. Við skiptum Vest-
fjörðum í fjögur svæði og lögðum
áherslu á innbyrðis tengingu
þeirra. Inn í þetta allt kom hug-
myndin um jarðgöng og var hug-
myndin eins konar hringvegur um
Vestfirði, ekki síst fyrir ferðamenn
sem helst vilja ekki aka sama veg
til baka. í þessu sambandi var líka
farið í óvegaframkvæmdir í Óshlíð-
ina og tvo aðra staði á íslandi, Ól-
afsvíkurenni og Ólafsijarðarmúla.
Á þessum sviðum hafa að mínu
Maður trúði því oft að
maður ætti meira fylgi
- sérstaklega hér á manns yngri árum, segir Ólafur Þ. Þórðarson alþingismaður
„Já, ég bað-nú stundum um nafna-
kall þá, svona til aö láta reyna á
samviskuna hjá þeim,“ sagði Ólaf-
ur og frægur glampi kom í augun
með glottinu. „En nú er orðin þjóð-
arsátt um að eyða að staðaldri 10
milljörðum meira en við öflum. Og
mikið væri það nú gaman ef hægt
væri að hafa þetta svona til eilífð-
ar.“
Alltaf átök um sætin
Ólgan hjá framsóknarmönnum
á Vestfjörðum, eftir prófkjörið þeg-
ar valinn var eftirmaður Ólafs hef-
ur verið áberandi í þjóðmálaum-
ræðunni. Ólafur var spurður út í
það mál?
„Það eru ailtaf viss átök um sæti.
Pétur Bjarnason er afskaplega vel
látinn um Vestfirði sem fræðslu-
stjóri. Einnig hefur hann mikið
verið í félagsmálum á ísafirði. Það
sem virðist einna helst hafa háð
honum er að þeir ísfirðingar hafa
ekki Utið á hann sem stjórnmála-
mann. Jafnvel að þeir hafi viljað
halda honum á staðnum með því
að kjósa hann ekki á þing. Til þess
bendir kjörsóknin þar sem var
ákaflega lítil miðað við það fylgi
sem við höfum þar í sveitarstjórn-
arkosningum. í bæjarstjórnar-
kosningum fengum við síðast yfir
280 atkvæði en ekki nema 106 tóku
þátt í prófkjörinu þrátt fyrir góða
þátttöku alls staðar annars staðar
fyrir vestan.
Mikill
keppnismaður
Ég þekki Gunnlaug Sigmunds-
son ágætlega frá gamalli tíð. Ég er
ekki í vafa um að hann er mikili
keppnismaður, sennilega harðari
^eppnismaður en Pétur. Með þessu
er ég ekki að segja að menn eigi
endilega að vera keppnismenn, það
sé einhver sæmd í því. Hitt er ann-
að mál að stjórnmálamönnum er
það eiginlega nauðsyn. Við höfum
víða séð það í íslenskum stjórnmál-
um. Nefna má menn eins og Albert
Guðmundsson, Ellert B. Schram,
Geir Hallgrímsson, sem var sonur
manns sem vann Íslandsglímuna á
Þingvöllum forðum, og ekki má
gleyma þeim Mathiesenum í Hafn-
arfirði, svo dæmi séu tekin. Mér
sýnist að Gunnlaugur hafi farið í
kosningabaráttuna af krafti keppn-
ismannsins og eytt í hana öllum
sínum tíma. Hann virðist hafa náð
til allra, bæði í sveitum og þorpum.
Á meðan var Pétur í fullri vinnu á
Alþingi og hafði því minni tíma til
að sinna kosningabaráttunni.
Hann hefur heldur aldrei blandað
saman starfi sínu sem fræðslustjóri
og stjórnmálamaður.
Sigraði hvorki
né tapaði
Ég á í sjálfu sér ekki gott með
að dæma um hvað gerist í fram-
haldinu. Mér fannst Vilhjálmur
Egilsson, þingmaður þeirra Norð-
lendinga, svara skemmtilega fyrir
sig þegar hann var spurður um
úrshtin í prófkjörinu í Norðurlandi
vestra. Hann byrjaði náttúrlega á
því að kenna Pálma Jónssyni um.
Látum það nú vera. Eflaust nýtur
Pálmi virðingar í sinni heima-
byggð. En Vilhjálmur sagðist engu
hafa tapað en hann hefði heldur
ekkert unnið, hann væri í sama
sætinu og hann var í áður. Þetta
er sú staða sem hka blasir við hjá
Pétri Bjarnasyni. Hjá Vilhjálmi
gerðist það hins vegar að hann
missti mann upp fyrir sig, þar sem
Hjálmar hafði verið í 3. sætinu áð-
ur. En hjá Pétri er það utanaökom-
andi maður."
Tókalltafþað
sæti sem ég hlaut
Ólafur var spurður hvort hann
teldi sig hafa heilsu og stöðu til að
skipta sér af þessum deilum fyrir
vestan?
„Það yrði þá th þess að reyna að
sætta menn. Ég bið menn að hugsa
þetta mál rökrétt. Framsóknar-
flokkurinn fékk 1582 atkvæöi í síð-
ustu alþingiskosningum á Vest-
fjörðum. Ég held að það sé ekki
umdeilt að óvinsæl ríkisstjórn hef-
ur verið við völd og sóknarfæri því
góð í komandi kosningum. Fram-
sóknarflokkurinn þarf ekki að
bæta við sig nema um 400 atkvæð-
um til að fá tvo menn kjörna fyrir
vestan. Mér sýnist það vera minna
bil að fylla það skarð heldur en að
ætla að rífa upp eitt þúsund at-
kvæði með sérlista. Ég er sann-
færður um að í einni fylkingu
náum viö meiri árangri en í tveim-
ur. Það eru meiri líkur á að tveir
menn fari inn af sameinuðum hsta
en ef þeir bjóða fram tvo lista. Á
það mun að sjálfsögðu reyna með
rólegri yfirvegun manna hvort þeir
nái sáttum. Ég gerði það ávallt
meðan ég var í þessum slag að taka
það sæti sem ég hlaut. Ég var ekki
ahtaf sáttur við það, það skal viður-
kennt. Maður trúði því oft að mað-
ur ætti meira fylgi, sérstaklega hér
á yngri árum.
Það er nú einu sinni svo að margt
má læra af Bandaríkjamönnum
varðandi lýðræðislegar leikreglur.
Þeir ætlast ahtaf th þess að sá sem
tapar óski sigurvegaranum th
hamingju. Þetta er fóst regla. Það
yrði litið niður á forsetaframbjóð-
anda sem tapar ef hann óskaði ekki
sigurvegaranum til hamingju.
Þetta virðist vera gegnumgangandi
í þeirra leikreglum."
Spurning um
karlagrobbið
Ólafur var spurður hvort hann
muni sakna starfa sinna á Alþingi?
„Það er spurning hvort karla-
grobbið tekur yfir og maður lifir í
þeim heimi að vera sæll með það
sem maður hefur gert. Eða hvort
maður lætur draumana um það
sem maður hefði ef th yill komið
áleiðis ná yfirhöndinni. Ég geri ráð
fyrir því að ég muni ná mér þó-
nokkuð vel hehsufarslega. Hins
vegar er dreift th okkar leiöbein-
ingum á þann veg að sá sem einu
sinni hefur fengið hjartaáfall veröi
ævinlega að taka tillit th þess það
sem eftir er ævinnar. Og þar sem
ég er með stálloku mun ég þurfa
að láta mæla blóðþykktina einu
sinni í viku, sennilega það sem eft-
ir er. Ég skal hreinskhnislega játa
það að mér var það þónokkurt
áliti náðst fram stórir hlutir. Ég
skal játa að það hefur kannski ver-
ið aðalvinna mín á þingi að hvika
aldrei frá þessari samþykkt sem
gerð var á fjórðungssamþykktinni
á Reykjanesi. Og af því er ég stolt-
ur.
Ekki haft þau völd
Þú spyrð hvort ég hafi verið
fyrirgreiðslupólitíkus. Ég held að
ég hafi aldrei haft þau völd í þjóðfé-
laginu að ég hafi getað skipað emb-
ættismannakerfmu fyrir verkum.
Menn hafa helst þurft að vera orðn-
ir ráðherrar eða formenn flokka til
að geta það. Hitt er annað mál að
það gerðist mjög oft, og í vaxandi
mæh að fólk úr öllum flokkum
hringdi á mig og leitaði leiða til að
gera þetta eða hitt í kerfinu. Það
gat tengst sveitarstjórnarmálum,
atvinnumálum, húsnæðismálum
eða einhverju öðru. Það er ef til
vill eitt af stór málunum hjá okkur
íslendingum að við erum búnir að
byggja upp svo flókið kerfi að engu
tali tekur. Ég held að það þurfi sjö
aðilar að samþykkja það ef þú vilt
byggja sumarbústað. Og eftir sam-
þykkt EES-samningsins held ég að
enginn viti til hlítar hvaða lög ghda
í landinu. Ég held að hér verðum
við að spyrna við fótum. Að gera
þjóðfélagið ekki svo flókiö að
venjulegur maður rati ekki í gegn-
um það og þær leiðir sem honum
eru ætlaðar, bara vegna þess að
hann þekkir ekki íslensk lög. Ég
bið menn staldra við og hugleiða
þetta.