Dagblaðið Vísir - DV - 08.07.1995, Blaðsíða 8

8
LAUGARDAGUR 8. JÚLÍ 1995
Vísnaþáttur
Séra Gísli og
sitthvað fleira
Gísli Thorarensen fæddist á Stór-
ólfshvoli 21. nóvember 1818. Faðir
hans var séra Sigurður Gíslason
en móðir hans Guðrún Vigfúsdótt-
ir, sýslumanns Thorarensen, og því
systir Bjarna amtmanns Thorar-
ensen og Skúla læknis. Gísli út-
skrifaðist úr Bessastaðaskóla 1840
og sigldi um sumarið til Kaup-
mannahafnar og tók við Háskólann
1. og 2. lærdómspróf 1840-1841. í
Höfn mun Gísli meira hafa sinnt
lestri skáldskapar og því að njóta
lífsins en miður hafa strögglast við
guðfræðilesturinn, eins og andans
manni sæmir. Kom hann aftur frá
Höfn að ekki hafði hann tekið emb-
ættispróf. Var hann fyrst tíma-
kennari við Latínuskólann 1845-17.
Sumarið 1848 fékk hann veitingu
fyrir Sólheimaþingum í V-Skaft. og
vígðist hann þangað um haustið.
Litlu síðar kvæntist hann Ingi-
björgu Pálsdóttur, amtmanns Mel-
steðs, og flutti hann vorið eftir
austur og setti bú að Felli í Mýrdal
og bjuggu þau hjón þar til um vor-
ið 1874. Að sögn mun Gísli enginn
búhöldur hafa verið enda bóngóður
og veitandi hverjum er þurfti.
Svo kveður Gísli í minningu konu
einnar:
Hún var kona holdug og stór
og hafði vélað marga;
ellin seinast að henni fór
þá aðrir vildu ei bjarga.
Einhvers staðar hefur ómegðin
gengið nærri og Gísla verið það
ljóst og hneykslast á sveitinnni að
grípa ekki inn í:
Þó að hreinsist öndin úr
Árna jóöum smáum,
hrekkur ekki hvarmaskúr
af hreppstjóranna skjáum.
Þessi vísa Gísla ber yfirskriftina
„Árni kjaftur annar“:
Úr veröldinni fyrrum fór
frá oss Árni kjaftur;
skaðinn varð ei skemmda stór
því skrattinn sendi hann aftur.
Þannig kvað Gísli um Pál þing-
mann og höfðingja í Árkvöm, hvað
sem það átti nú að fyrirstilla:
Fýsi þig að fara í mál
og fá af öllu hneisu,
farðu i Kvörn og finndu Pál
fógeta í peysu.
Um séra Guömund Torfason
kveður Gísh:
Yrkir Gvendur enn á ný,
uppfræðingar melur,
mykjuhlössum innan í
einskildinga felur.
Eitthvað hefur Gísli bóndi verið
óánægður með siglinguna þá er
hann kvað vísu þessa:
Viljir þú sjá hvað veröldin
veitir misjafnt gengi,
settu þig í sessinn minn
og sittu þar dáltið lengi.
Þetta er víst sama gamla sagan.
Gísh kveður hér grafarminningu
um ónafngreindan mann:
Gamli R... í gröfina fór,
gráta fáir náðu,
því eftir lifði auður stór
sem erfingjarnir þráöu.
Heyrt hef ég þessa óþverravísu
sem ort er um Gísla en ekki veit
ég skil á höfundi hennar:
Sárafáum sýnir lið
séra Gísli á Felli.
Kátur lætur kvenfólkið
káfa á sinum belh.
Vísnaþáttur
Valdimar Tómasson
Hér í lokin eru fjórar vísur úr
ýmsum áttum:
Lóan og vorið eru eitt. Svo kvað
hin væni sónarhlynur Þorsteinn
Erlingsson:
Sofnar lóa er löng og mjó
ljós á flóa deyja;
verður ró um víðan sjó,
vötn og skógar þegja.
Svo kvað Halldór Friðjónsson frá
Sandi:
Ársól gljár við unnarsvið,
ofið báruskrúða,
ræðir smára rjóðan við
rósin táraprúða.
Eldri bróðir hans, Erlingur, lét
ekki sitt eftir liggja:
Nóttin heldur heimleið þar,
himins feldur blánar.
Logar eldur ársólar
yst í veldi Ránar.
Fögur er mynd Dýrólínu Jóns-
dóttur er hún dregur upp hér í
þessari stöku:
Greiða vindar gisin ský,
geislar tinda lauga.
Bjartar myndir birtast í
bláu lindarauga.
Á NÆSTA SÖLUSTAÐ
SÍMA 563 2700
Matgæðingur vikunnar
Saltfiskur meó blóð-
bergi og lerkisveppum
„Maöur er alltaf að færa sig upp á skaftið við að
nota íslenskar jurtir í matseld," segir Sigríður Þráins-
dóttir, hótelstýra á Hótel Eddu á HaUormsstað. Hún
segir gesti hótelsins kunna vel að meta islensku jurt-
irnar.
í saltfiskréttinum, sem hún býður upp á, notar hún
gott loðnumjöl sem fiskikraft og segir það mjög gott.
„Það er hægt að nota það sem krydd á fisk, í sósur og
til að strá yfir salöt.
Saltfiskur með blóðbergi
600 g útvatnaður saltfiskur
heilhveiti
1/4 1 rjómi
lerkisveppir
blóðberg
fiskikraftur (Oswald) eða
gott loðnumjöl
olía
Fiskinum er velt upp úr heilhveiti og steiktur. Þegar
bitunum er snúið á pönnunni eru sveppir og blóöberg
sett á pönnuna ásamt rjómanum og látið krauma
smástund. Bragöbætt með fiskikrafti eða loðnumjöli.
Salat
rabarbari
arfi
hundasúrur
ný fiflalauf
skessujurt
sólblómafræ
sesamfræ
olía
hunang
sítrónusafi
Rabarbarinn er skorinn smátt og arfinn, hundasúr-
urnar, fíflalaufin og skessujurtin rifm gróft. Ristið
Sigriður Þráinsdóttir.
DV-mynd Sigrun Björgvinsdóttir
sólblómafræ og sesamfræ og stráið yfir. Dressingu úr
olíu, hunangi og sítrónusafa hellt yfir.
Brauð
2,5 dl vatn/vökvi
3 tsk. ger
2 tsk. salt
3 tsk. heilhveitiklíð
1 tsk. kúmen, heilt
4 kartöflur
4 dl hveiti eða heilhveiti
Kartöflurnar eru soðnar og stappaðar. Brauðið er bak-
að eins og venjulegt gerbrauð og hnoðað upp í það
hveiti eða heilhveiti. Flatt út í óreglulega hringi og
steikt á grilli, pönnu eða í ofni.
Sigríður skorar á systur sína, Þórhöllu Sigmunds-
dóttur, matvælafræðing á Hallormsstað, að vera næsti
matgæðingur.
Eftir helgina má fá uppskriftina í Símatorgi DV.
Símanúmerið er 904-1700.
Hinhliðin____________________
Ömmur mínar
eru fallegastar
- segir Pétur Öm Guðmundsson sem leikur Jesú Krist
Pétur Örn Guðmundsson leikur
Jesú í rokkóperunni Jesús Kristur
Superstar sem frumsýnd verður í
Borgarleikhúsinu í næstu viku.
Þegar söngleikurinn var sýndur
hér fyrir 22 árum var þaö faðir
Péturs, Guðmundur Benediktsson,
sem fór með hlutverk Jesú.
í fyrrasumar lék Pétur í Hárinu
og síðastliöinn vetur spilaði hann
með hljómsveitinni Fjallkonunni
sem leikur undir í rokkóperunni
Superstar í Borgarleikhúsinu.
Fullt nafn: Pétur Öm Guðmunds-
son.
Fæðingardagur og ár: 21. október
1971.
Maki: Enginn.
Börn: Engin.
Bifreið: Plymouth Volaré ’79.
Starf: Tónlistarmaður.
Laun: Fara hækkandi.
Áhugamál: Tónlist, kvikmyndir og
brandarar skemmtilegs fólks.
Hefur þú unnið í happdrætti eða
lottói? Nei, ég spila aldrei í slíku.
Hvað finnst þér skemmtilegast að
gera? Eyða kvöldstund í góðra vina
hópi.
Hvað finnst þér leiðinlegast að
gera? Eyða kvöldstund í vondra
vina hópi.
Uppáhaldsmatur: Fiskur er góður
en pítsan togar í mig. Ég má ekki
borða pítsur núna til að fitna ekki.
Uppáhaldsdrykkur: Sódavatn en
Pétur Örn Guðmundsson.
bjórinn togar í mig.
Hvaða íþróttamaður stendur
fremstur í dag? Þetta er eins og
appelsínugulu spurningarnar í Tri-
vial Pursuit.
Uppáhaldstímarit: Fangoria.
Hver er fallegasta kona sem þú
hefur séð? Ég get ekki gert upp á
milli ömmu minnar og ömmu
minnar.
Ertu hlynntur eða andvígur ríkis-
stjórninni? Ég get eiginlega ekki
svarað þessu með góðri samvisku.
Hvaða persónu langar þig mest að
hitta? Paul McCartney.
Uppáhaldsleikari: Tom Cruise.
Uppáhaldsleikkona: Holly Hunter.
Uppáhaldssöngvari: Robert Plant.
Uppáhaldsstjórnmálamaður: Ég á
eiginlega engan.
Uppáhaldsteiknimyndapersóna:
Tinni.
Uppáhaldssjónvarpsefni: Óráðnar
gátur og Simpsonfjölskyldan.
Uppáhaldsmatsölustaður: Núðlu-
húsið.
Hvaða bók langar þig mest að lesa?
Mig langar nú alltaf aö komast í
gegnum Biblíuna. Hún er bara svo
þung og það er svo mikið niðjatal
í henni.
Hver útvarpsrásanna finnst þér
best? Rás 2.
Uppáhaldsútvarpsmaður: Andrea.
Hvort horfir þú meira á Sjónvarpið
eða Stöð 2? Sjónvarpið.
Uppáhaldssjónvarpsmaður: Veður-
fræðingurinn Hörður.
Uppáhaldsskemmtistaður: Kvik-
myndahús borgarinnar eru þeir
skemmtistaöur sem ég hef helst
tíma til að stunda núna.
Uppáhaldsfélag í íþróttum: Fylkir
í Árbæ.
Stefnir þú að einhverju sérstöku í
framtíðinni? Að stunda meira æsi-
íþróttir eins og fallhlífarstökk og
stórfljótaferðir.
Hvað ætlar þú að gera í sumarfrí-
inu? Sumarfríiö mitt er að syngja
í Borgarleikhúsinu.