Dagblaðið Vísir - DV - 08.07.1995, Blaðsíða 10
10
LAUGARDAGUR 8. JÚLÍ 1995
Kráarsenan í Carmen i uppfærslu Washingtonóperunnar.
Sigríður Jóhannesdóttir íslenskukennari lærði búningahönnun í Bandaríkjunum:
Sá um gerð bún-
inga fyrir Wash-
ingtonóperuna
Sigríður Jóhannesdóttir sá um gerð búninga fyrir uppfærslu Washington-
óperunnar á Carmen.
Margrét Ágústsdóttir, DV, Bandaríkjunum;
„Mér líður alltaf eins og ég væri
18 ára, veit ekki hvort ég á að fara
til hægri eða vinstri, vil helst vera
að mála á veggi, hanna búninga og
teikna, allt í senn. Þá fyrst er ég í
essinu mínu.“
Á þessum nótum hefst samtal mitt
við listakonuna Sigríði Jóhannes-
dóttur sem undanfarin ár hefur verið
við nám og störf vestur í Bandaríkj-
unum. Sigríður fékk nýlega tækifæri
til að starfa í einu virtasta óperuhúsi
í heimi, Washingtonóperunni í
Kennedy Center.
Hún eignaðist ekki fyrsta pensilinn
fyrr en árið 1987, þá tæplega þrítug,
og það má segja að hún hafi ekki lagt
hann frá sér síðan. „Ég hef alltaf
haft gaman af því að teikna óg sauma
og dreymdi um að læra leikbúninga-
hönnun."
Seldu allar eigur sínar
Það kom að því að draumurinn
skyldi rætast. Árið 1988 seldu Sigríð-
ur og eiginmaður hennar, Kári
Tryggvason, allar sínar eigur á ís-
landi og héldu utan til framhalds-
náms, hann í viðskiptafræði og hún
í búninga- og leiktjaldahönnun. Fyrir
valinu varð West Virginia Univers-
ity, þaðan sem Sigríður útskrifaðist
með meistaragráðu í búninga- og
leiktjaldahönnun árið 1992. Áöur
hafði hún lokið BA-próíl í íslensku
og meðal annars kennt íslensku og
sögu við Fjölbrautaskóla Suður-
nesja. Bömin þeirra tvö, Jóhannes,
þá 12 ára, og Iðunn, 7 ára, fylgdu for-
eldrum sínum eins og lög gera ráö
fyrir. „Þetta var óskaplega erfitt fyr-
ir þau í byrjun, þau kunnu ekkert í
ensku og var því mikill grátur og
gnístran tanna fyrsta misserið en það
átti nú allt eftir að lagast og þeim
gekk vel í skólanum."
Hannaði tískuföt
á karlmenn
„Eftir að ég lauk námi fékk ég eins
árs atvinnuleyfi og sendi þá atvinnu-
umsóknir til fjölmargra aðila. Ég
fékk vinnu við að hanna tískufót á
karlmenn. Eftir að þessu ári lauk
stóð ég uppi atvinnulaus og með eng-
in atvinnuréttindi. Þá kenndi neyðin
naktri konu að spinna,“ segir Sigríð-
ur og hlær sínum dillandi hlátri.
„Leiktjaldamálun var eitt af mín-
um uppáhaldsfögum í skólanum og
þess vegna datt mér í hug að útbúa
bækling og bjóða fólki upp á að mála
á veggi í heimahúsum. Þetta fékk
góðar undirtektir og í framhaldi af
því tók ég að mér nokkur verkefni
þar sem ég málaði áferðarmálningu
og myndir á veggi. Þetta fólk sem
lætur skreyta hús sín á þennan hátt
er gjarnan miklir hstunnendur, fólk
sem á sjálft mikið af listaverkum og
vill þá jafnvel láta mála í kringum
ákveðin hstaverkk þannig að þau
njóti sín. Þessi listgrein, það er vegg-
skreytingar, er í raun jafngömul
mannkyninu. Má í því sambandi
nefna hellana í Lascaux í Frakk-
landi. Þá eru freskurnar á Ítalíu sem
standa enn í dag ágætt dæmi um vin-
sældir þessarar hstgreinar fyrr á
tímum. Ég hef þó ekki verið að gera
freskur þar sem málað er á blautan
múrinn heldur nota ég akrýl- eða
olíumálningu og mála beint á vegg-
inn. Hér í Bandaríkjunum eiga vegg-
skreytingar af þessu tagi vaxandi
vinsældum að fagna.“
Stelpur með
barnavagna
ísland er Sigríði hugleikið og prýða
vatnslitamyndir hennar að heiman
veggina á hlýlegu heimhi þeirra
hjóna sem er rétt fyrir utan Washing-
ton D.C. „í hvert sinn sem ég fer
heim þá tek ég mikið af myndum,
geng um göturnar í Reykjavík eins
og hver annar túristi og mynda það
sem fyrir augun ber. Þó ég sé alin
upp í Keflavík þá bjó ég fyrstu árin
mín á Grímsstaðaholtinu. Ég tek ár-
lega myndir af því svæði. Þetta er
það sem mér fmnst svo gaman að
mála, hef unun af því. Ég tek líka
myndir af fólki úti á götu, til dæmis
stelpum með barnavagna en það
finnst mér svo einkennandi fyrir ís-
land. Hérna sjást engir Silver Cross
bárnavagnar á götunum.
Ástæðan fyrir því að ég hef aðahega
verið í vatnslitamyndum er einfald-
lega plássleysi. Það þarf góða aðstöðu
til þess að vinna með olíu- eða akrýl-
málningu. Það er fyrst núna sem ég
hef rýmra um mig og get farið að
vinna með þessi efni. Núna dreg ég
fram ljósmyndir sem ég hef tekið í
gegnum árin og mála eftir þeim.“
Mynd hjá Sotheby's
Sigríður hefur ekki enn haldið
formlega sýningu á verkum sínum
en löngunin er þó fyrir hendi. Mynd-
ir Sigríðar hafa þó ekki alveg farið
fram hjá almenningi þar sem þær
hafa sést á samkomum á vegum Is-
lendingafélagsins í Washington D.C.
Þar komu þau Tómas Tómasson,
fyrrverandi sendiherra, og kona
hans, Hjördís Gunnarsdóttir, auga á
verk Sigríðar og báðu hana að gefa
myndir til samtakanna Very Special
Arts. Samtökin voru stofnuð af Jean
Kennedy Smith, systur þeirra
Kennedybræðra, th þess að safna
peningum fyrir fatlaða listamenn. I
samtökunum eru yfir 50 þjóðir sem
hver gefur eitt listaverk á ári. Sothe-
by’s sér síðan um að bjóða verkin
upp og rennur ágóðinn til fatlaðra
hstamanna í aðildarlöndunum. „Þar
sem ekki seljast allar myndir á þess-
um uppboöum gladdist ég yfir því að
mínar myndir seldust og gat ég með
því styrkt íslenska listamenn."
Sá um geró
búninga hjá
Washingtonóperunni
Hvemig kom það til að Sigríður
fékk tækifæri til þess að starfa í einu
virtasta óperuhúsi í heimi?
„Fyrir nokkrum mánuðum var
hringt í mig frá The Washington
Opera í Kennedy Center en þeir
höfðu þá geymt umsókn sem ég hafði
lagt inn þegar ég var að ljúka námi.
Þeir voru að búa sig undir að setja
upp Carmen og það átti að tjalda öllu
því sem th var. Martin Feinstein var
að hætta sem leikhússtjóri og Placido
Domingo að taka við af honum, síð-
asta sýningin í húsinu undir Fein-
stein átti að verða eftirminnileg. Þá
vantaði manneskju til þess að vinna
búninga eftir teikningum Lennarts
Mörks. Hann er sænskur búninga-
hönnuður sem hefur meðal annars
unnið mikið með Ingmar Bergman.
Ég sá um gerð búninga fyrir alla
aðalleikarana, alls 15 kjóla, jakka,
undirphs og annað tilheyrandi. Þessi
uppfærsla á Carmen var í raun ein
ahsherjar silkisýning og ekkert til
sparað. Th marks um það má geta
þess að bara hvítt efnið í hvern bún-
ing kostaði 20 þúsund krónur, þá er
ekki talinn með kostnaður við hönn-
un, málun á silkið, sníða- og sauma-
kostnaðurinn. Silkið var hvítt þegar
ég fékk það í hendur og þurfti að
handmála það allt, búningarnir voru
marglitir, einn kjóh gat spannað allt
frá gulu yfir í dökkrautt eða jafnvel
blátt. Þannig undirstrikuðu litirnir
ástríðuþrunga verksins. Þetta var
gífurlega mikh vinna, það varð áð
passa að réttir litir lentu á réttum
stöðum þegar farið var að sniða bún-
ingana. Þegar Lennart kom frá Sví-
þjóð var ég búin að búa th öll sniðin,
mála allt efnið og láta sauma alla
kjólana úr lérefti. Hann varð hæst-
ánægður. Okkur Norðurlandabúum
kom vel saman og allt samstarf okk-
ar hið ánægjulegasta. Sænski leik-
stjórinn Ann-Margret Pettersson
stjórnaði sýningunni en eins og
marga rekur minni til leikstýrði hún
Brúðkaupi Fígarós í Þjóðleikhúsinu
á sínum tíma. Þessi uppfærsla á
Carmen tókst afar vel og fékk góða
dóma. Þetta verkefni var mikil
reynsla og ákaflega krefjandi en ég
naut hverrar mínútu."
Óvirðing
við þátttakendur
Þú hefur væntanlega tekið þátt í