Dagblaðið Vísir - DV - 21.02.1998, Blaðsíða 31

Dagblaðið Vísir - DV - 21.02.1998, Blaðsíða 31
JL^V LAUGARDAGUR 21. FEBRÚAR 1998 menningarverðlaun DV 3l „í>aó er til gríöarlega mikiö af stórkostlegum listaverkum fyrir pí- anó. Nótnaborðið er í raun bara töfraborö sem maöur situr við og ef maóur er hraólœs á nótur getur maöur leyst verkin upp í fangiö á sér þegar, líkt og þegar maöur tínir ber af lyngi. Það er spennandi. Mér finnst ég eiga svo margt eftir ólœrt og mikið ógert. Ég vona að ég eigi eftir aó spila lengi ogfá tœkifæri til að spila mörg þeirra verka sem ég hefást á og enn ekki komist í, “ segir Jónas Ingimundarson píanóleikari sem í tilefni 20 ára afmœlis Menn- ingarverölauna DVfœr sérstök heið- ursverölaun fyrir óviðjafnanlegt framlag sitt til tónlistar á íslandi. Viö setjumst niður með kaffisopa í stofunni heima hjá Jónasi í Kópa- voginum. Hljóðfærið er á sínum stað og segir Jónas að hér eyði hann mestum tíma sínum. Hér æfi hann sig sjálfur og hingað komi þeir tón- listarmenn sem hann vinni með. Það er ekki laust við að skynja megi anda tónlistarinnar í notalegu and- rúmsloftinu. mjög mikið. í landinu eru um 80 tónlistarskólar með um 12 þúsund nemendum. Skólarnir vinna sitt starf í hljóði, skila fyrirtaksnemend- um út í heim þar sem þeir nema hjá frægum kennurum. Það skilar sér vissulega." Jónas segir að framtakið „tónlist fyrir alla“ sé mjög merkilegt, þ.e. heimsóknir okkar besta tónlistar- fólks í skólana. Hann segir nauðsyn- legt að gefa gaum að því að ala upp hlustendur og gefa fólki hlutdeild í tónlistinni með þeim hætti. Hann vill að ungviðið fái t.d. að njóta söngsins hennar Diddúar. Þjóðin eigi Diddú, rétt eins og Laxness, Kjarval og Stefán Islandi, síðan vita- skuld líka Kristin Bjömsson, Völu Flosadóttur og marga fleiri. Hann segir að þjóðin finni til samkenndar vegna þessa fólks. „Sumir segja að við getum ekki eitt og annað vegna fámennisins en ég held að það viðhorf sé rangt. Einmitt vegna fámennisins eigum við að vera öðrum þjóðum gott for- dæmi. Við eigum að byggja tónlist- arhús og kenna fólki að meta tón- list, sem og aðra list,“ segir Jónas sem hefur svo sannarlega lagt sitt á - segir Jónas Ingimundarson píanóleikari um starf sitt Það er kannski lýsandi fyrir hug- arfar Jónasar til tónlistarinnar að þótt hún sé hans aðalstarf segist hann aldrei hafa verið í þessu vegna peninganna. Hann hafi aldrei byrj- að á því að spyrja hvað hann fái fyr- ir tiltekin verkefni. Fyrstu opinberu tónleikana hélt Jónas 1967 og síðan frá árinu 1970 hefur hann haldið um 40 tónleika á ári, stundum fleiri, sjaldan færri. Hann spilar með söngvurum og hljóðfæraleikurum og síðan heldur hann sólótónleika en á því segir hann að allt hitt byggist. Þar að auki hefur hann spilað á ótal tón- leikum, bæði erlendis og um allt ís- land. Hann vill þó ekki samþykkja að það sé vegna einhvers sérstaks dugnaðar af hans hálfu. Óstöðvandi löngun „Ég þarf töluvert að hafa fyrir því að læra ný verkefni og finnst ekkert eðlilegra en að reyna að koma þeim frá mér oftar en einu sinni. Ef ein- hvers staðar er fólk sem vill hlusta er ég ekkert of góður að koma og spila. Fólk er í eðli sinu forvitið og hefur þörf fyrir fallega hluti. Ég hef í mér einhverja óstöðvandi löngun til þess að setjast niður með þessu fólki og leiða það inn í þennan heim,“ segir Jónas í einlægni. Jónas segist ekkert hafa með það að gera að honum séu veitt heiðurs- verðlaun Menningarverðlauna DV nú. Hann taki við þeim með þakk- læti og þyki vænt um ef mönnum finnst hann hafa skilað einhverju því til listarinnar að verðskulda þau. Hann segist ekki eiga von á að þau breyti honum að neinu marki. En hvernig er það með starfið, hef- ur það breyst? „Tónlist fyrir alla" „Áður fyrr kenndi ég mjög mikið og stjórnaði kórum í ein 20 ár. Pí- anóið hefur samt alltaf verið aðalat- riðið og nú hefur þetta þróast þannig að ég get sinnt því meira, auk þess að annast skipulagsmál. Tónlistarlífið sjálft hefur líka breyst vogarskálarnar. Hann hefur sem tónlistarráðunautur Kópavogs stað- ið fyrir og stendur fyrir röð tónleika þar í bæ auk þess sem á hann þátt i því að Kópavogur byggir nú með miklum myndarhrag sérstakt tón- listarhús í hænum. „Mér finnast störf mín ekki vera neitt sérstakt airek. Ég hef yndi af þeim og er sem slíkur eins og ham- ingjusamur bóndi. Ég er sennilega bara á réttri hillu í því sem ég er að fást við og hlakka til hvers dags,“ seg- ir Jónas Ingimundarson viö DV. -sv Kristján Davíðsson listmálari enn að og loksins verðlaunaður: Alveg dýrðlegt Kominn á nírœðisaldur hefur Kristján Davíðsson listmálari loksins hlotið Menningarverðlaun DV í myndlist. Hann á að baki langan og glcesilegan feril, feril sem nœr alveg aftur til fjórða áratugarins. Hann er líklega þekktastur sem einn af frum- kvöðlum Ijóörænnar abstraktlist- ar á íslandi en sýning hans í fyrra, í boði Kjarvalsstaða og þáverandi stjórnanda þeirra, Gunnars Kvaran, gerði útslagiö um val dómnefndar DV í mynd- list, eða eins og hún orðaði það sjálf þegar tilnefningar voru gerð- ar kunnar: „Myndlistarnefndin tilefnir Kristján Davíðsson list- málara fyrir þá listrœnu endur- nýjun sem birtist í málaralist hans á síðasta ári og kristallaðist á sýningu sem haldin var á verk- um hans að Kjarvalsstöðum á ár- inu 1997. „Mér finnst þetta alveg dýrðlegt. Það hvarflar ekki að mér að fara að setja út á þessi verðlaun. Þetta er virðingarverð viðleitni og ég er af- skaplega þakklátur," segir Kristján um verðlaunin þegar við heimsækj- um hann í Barðavoginn í vikunni þar sem hann býr í einkar skemmti- legu húsi, bláu og hvítu með boga- dregnum þökum. Hann hefur líka aðra ástæöu til að gleðjast því undir höndum hefur hann dágóða ávísun, glóðvolga úr pósti frá Bandaríkjunum fyrir mynd sem notuð var á forsíðu bók- ar sem er að koma út þar vestra eftir Milan Kundera í tugum þús- unda eintaka. Málverkið, sem Kristján málaði árið 1945, sá Kund- era er hann heimsótti listmálarann fyrir fáum árum. Þeir hafa tengst vináttuböndum síðan og fleiri myndir Kristjáns hafa prýtt for- síður bóka hans. Gat lítið annað Aðspurður segist hann muna ágætlega eftir fyrstu myndinni sem hann málaði. Hann var þá 15 eða 16 ára á æskuslóðunum á Pat- reksfirði í upphafi fjórða áratugar- ins. Hún sýndi fólk að breiða út fisk. Hann man einnig vel eftir annarri mynd sem nú er í eigu Jóns úr Vör. Hún sýndi tvö andlit, pilt og stúlku. „Þá mynd sá Jóhannes Kjarval er ég var kornungur. Hann skírði hana „Manstu hverju þú lofaðir mér?“, líklega fyrir munn stúlkunnar," segir Kristján og hlær er hann rifjar þetta upp. Hann segist hafa verið búinn að ákveða það á þessum árum að verða listmálari. „Ég fann það á mér einhvern veginn að ég gæti ekki gert neitt annað. Reyndar fannst mér alltaf gaman af tónlist og spilaði stundum á böllum. Lék þar á fiðlu, mandólín og jafnvel trommur - þá kornungur," segir listmálarinn, ungur í anda. Á yngri árum lærði hann mynd- list hér heima hjá Jóhanni Briem og Finni Jónssyni. Skömmu eftir seinna stríð fór hann til Bandaríkj- anna í frekara nám. Kynntist þar nútímalist fyrir alvöru. Átök í ýmsar áttir Þegar Kristján er spurður að því hverju hann sé stoltastur af þegar horft sé um öxl segir hann ferilinn hafa einkennst af átökum í ýmsar áttir. „Ég hef alltaf haft gaman af því að koma nálægt þeim breytingum sem hafa átt sér stað. Nú er ein upp á teningnum í dag sem ég hef mest gaman af. Það er nú svo með áhrif sem maður verður fyrir af góðum listamönnum að útkoman verður allt önnur en fyrirmyndin í upphafi. Þess vegna er nú hreyfing i þessu öllu saman. Menn eru ekki alltaf að mála sömu myndina. Ég verð aldrei leiður á því að mála. Þetta er ein- hver tegund af þörf sem maður losn- ar aldrei við og verður að þjóna,“ segir Kristján eins og ekkert væri sjálfsagðara. Honum finnst erfitt að meta hvort íslenskir listamenn séu betri í dag en fyrir hálfri öld eða svo. Tímarn- ir breytist svo mikið - og mennirn- ir með. Kristján hefur á undanföm- um ámm haft góða aðstöðu til að sjá hvað unga fólkið er að hugsa. Alveg þar til nýlega kenndi hann myndlist við MHÍ og sá þar fólk þroskast í ýmsar áttir. „Kennslan gerði mér gott að því leyti að ég var orðinn of mikið einn. Þarna hafði ég greinda unga menn og konur til að ræða við og leið- beina eftir því sem mér lánaðist. Ég sá þama marga duglega nemendur. Ég man t.d. eftir Ólafi Jónssyni for- verði sem nú hefur verið að upp- götva falsanirnar margfrægu. Af- skaplega greindur og viðkunnalegur maður,“ segir Kristján sem hafði gaman af því að bjóða nemendum sinum til vinnustofunnar í Barða- voginum árlega að lokinni hverri önn. Bauð þeim upp á hvítvínsglas um leið og þau spurðu hann spjör- unum úr. Allir ánægðir Fyrmefnd sýning á Kjarvalsstöðum lukkaðist vel og segist Kristján vera ánægður með hana. Þetta hafi verið stórt átak, líkt og allar sýningar, og hann ekki getað málað lengi á eftir. „Mér fannst ég koma mörgum í ppna skjöldu þama á Kjarvalsstööum. í fyrsta skipti á ævinni upplifði ég þannig móttökur að allir virtust ánægðir. Maður var ekki alltaf vanur slíku áður fyrr,“ segir Kristján, hnykl- ar brýmar en brosir svo. Hann hefúr frá áramótum málað fjórar stórar myndir og ein þeirra prýddi veggina á Hótel Holti á fimmtudag þegar menningarverð- launin vora afhent. Hann segist að endingu í stuttu spjallinu ekki getað lofað hvenær næsta sýning verður. Guð einn verði að fá að ráða þeirri framvindu. -bjb
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.