Dagblaðið Vísir - DV - 13.11.1999, Blaðsíða 31

JL>V LAUGARDAGUR 13. NÓVEMBER 1999
tibókarkafli 3.
sjá hver vinnur!" skrifar hún ákveð-
in. Annie Leifs til Jóns Leifs,
Rehbrúcke 12.3. 1935.
Frumflutningur í meðallagi
Ljónshjarta bar hún í brjósti. Ótta-
laus eins og ljónynjan frá Júda barð-
ist hún fyrir tilveru fjölskyldunnar og
því að koma manninum sínum á
framfæri. Fyrr yrði líklega hún sjálf,
sem var fædd gyðingur, sökuð um að
hafa átt samskipti við nasista en
arískur eiginmaður hennar sem var
bundinn í báða skó í Reykjavík.
Reyndar skorti mann hennar þá hæfi-
leika sem hún hafði til að heilla aðra
að koma málum áleiðis og færa rök
irvara. Frumflutningurinn vakti að
hans sögn „mikla hrifningu hjá
áheyrendum" en var „sjálfur í meðal-
lagi“. Vegur Jóns Leifs varð aldrei
meiri í Þýskalandi en þennan apr-
íldag 1935.
í Wiesbaden sá Jón loks aftur
draumadísina Ursulu Lentrodt og
lagði ónærgætna tillögu fyrir Annie:
„Hún leikur 20. maí í Berlín og verð-
ur í Neubabelsberg frá því í kringum
8. maí. Vilt þú kynnast henni? - ef við
verðum aðeins góðir kunningjar eins
og fram að þessu?“ Jón Leifs til
Annie, Wiesbaden 23.4.1935.
Fulltrúi íslands í Wiesbaden
Endurfundimir urðu þó alls ekki
jafn ástríðuþrungnir og Jón hafði
vonast tfl: „U.L. hitti ég öðru hverju;
hún einbeitir sér aðeins að starfmu
og virðist ekki hafa mikinn áhuga á
karlmönnum, er í vinfengi við
Schuricht og dvelst á sama hóteli og
hann. Ég er búinn að bjóða henni tfl
okkar, vonandi kemur hún. Tilfmn-
ingar mínar eru óbreyttar þótt þær
séu ekki lengur jafn óraunverulegar.
Hvemig líst þér á að við fönun að
sofa hvort í sínu lagi, ef þú telur það
vera betra fyrir þig?“ Jón Leifs tO
Annie, Wiesbaden 27.4.1935.
í blindri sjálfhverfu sinni kom Jón
ekki auga á blákaldar staðreyndirnar.
Sú sem hjarta hans þráði var upptek-
in, tilfinningar hennar beindust í
aðra átt. í símtali hefur Ursula
Lentrodt sjálf rakið sína sögu af þess-
um atburðum: Ursula Lentrodt í
Berlín, símtal 3.1.1998.
Góður vinur hennar hafði ekið
henni i bifreið tO Wiesbaden en orðið
eftir á hótelinu þegar hún fór á tón-
leika Carls Schurichts á tónlistarhá-
tíðinni í Hamborg í júní 1934. Jón
Leifs dvaldist á hinu nýtískulega Hot-
el Vier Jahrzeiten sem fuOtrúi ís-
lands í boði Fastaráðsins. Hann hafði
einnig fengið miða á tónleika
Schurichts sem haldnir vom í Kur-
haus. Þeim var síðan báðum boðið í
samkvæmi eftir tónleikana.
Schuricht settist þétt við hlið ljós-
hærða hörpuleikarans og fór illa að
ráði sínu, hann heOti niður víni á
ljósbláu blússuna hennar og dökkbláa
pflsið og kynnti hana sem „bróður-
dóttur Hermanns Görings", sem
henni fannst bæði ófyndið og óþægi-
legt. Hún vissi ekki að þetta væri haft
í flimtingum þarna í borginni og að
Göring ætti í raun og veru bróður í
Wiesbaden sem var forstöðumaður
augndefldar sjúkrahússins.
í morgunsárið gengu þeir sem vom
í samkvæminu upp á Neroberg tfl að
horfa á sólarupprásina og Carl
Schuricht fékk Ursulu Lentrodt þá
með sér afsíðis. Það varð upphaflð að
stuttu ástarsambandi og ævflangri
vináttu. SkOnaður hans við þriðju
eiginkonuna, sem var hoOensk, stóð
þá fyrir dymm.
Þetta kvöld hafði Ursula Lentrodt
ekki augun af Schuricht. Hann var
mjög hrífandi maður og átti eftir að
sýna mikið hugrekki á dögum Þriðja
ríkisins. Hún var svo heiduð af þess-
um manni, sem var meira en helm-
ingi eldri en hún, að hún tók ekki
einu sinni eftir þögla og föla íslend-
ingnum í sumarfötunum sem áttu ida
við. Hún vissi enn síður hvemig hon-
um var innanbijósts. í bréfunum tO
Jón Leifs við heimkomuna. Passamynd frá 1946.
fyrir máli sínu.
Ástæðan fyrir því að Jón gerði hlé
á starfí sínu í Reykjavík eftir aðeins
tvo mánuði var sú að fmmflytja átti
orgelkonsert hans á Norrænum tón-
listardögum í Wiesbaden 26. aprO.
Loksins! Raddskráin að konsertinum
hafði verið prentuð tveimur ámm
fyrr og um hana höfðu faflið vinsam-
leg orð í blöðum. PáO ísólfsson hafði
snemma hætt við að leika einleik í
konsertinum, haustið 1931, en eftir-
maður hans sem aðstoöarorgedeikari
í Tómasarkirkjunni, Gúnther Ramin,
hafði fengið nóturnar. Sjá áritað ein-
tak í Statens Musiksamlingar í Stokk-
hólmi.
Hann hafði einnig verið nemandi
TeichmúOers. Nefnt hafði verið að
flytjendur yrðu Alfred Sittard, WO-
helm Furtwángler og Fílharmóníu-
sveit Berlínar. Að lokum tók enn einn
nemandi úr meistaratímunum hjá
TeichmiUler og Straube að sér að
flytja verkið, sem kannski er hið erf-
iðasta sem samið hefur verið fyrir
orgel. Það var Bæjarinn Kurt Utz
(1901-1974) sem hafði verið skipaður
orgedeikari í Marktkirche í Wies-
baden. Jón þekkti hann ekki, en það
gerði PáO ísólfsson. Frumkvæðið að
því að fá Kurt Utz tO að leika konsert-
inn virðist hafa verið tekið í Wies-
baden. Sjá Jón Leifs til Annie,
Reykjavík 11.3.1935.
Hljómsveitarstjóri heOsulindar-
hljómsveitarinnar þar, Carl
Schuricht, var um þær mundir ráð-
inn að Berlínarútvarpinu og stað-
gengfll hans var Dr. Helmuth Thier-
felder.
Gunnar Gunnarsson rithöfundur
átti að halda vígsluræðuna á Norræn-
um tónlistardögum í Wiesbaden, en
hann var á íslandi og Jón þurfti að
hlaupa í skarðið með skömmum fyr-
bræðslurör
Islensk framleiðsla
iso 2000
Tilboð
42 kr/m.
HÚSASMIÐJAN
Sími 525 3000 • www.husa.is
Annie Leifs, kona Jóns, í Leipzig 1921.
hennar, sem því miður eru glötuð,
virðist Jón ekki heldur hafa tjáð
henni innstu tilfinningar sínar.
Skuggalegur maður
Það var líklega eftir frumraun
Ursulu Lentrodt í Bechsteins-salnum
í Berlín að Jón Leifs bauðst tfl að
fylgja henni á brautarstöðina. Á Ba-
hnhof Zoo reyndi hann allt í einu að
kyssa hana. Þessi skyndilega áreitni
kom flatt upp á hana og gerði hana
smeyka: „Ég vissi ekki hvaðan á mig
stóð veðrið, var undrandi, hneyksluð.
Hann var skuggalegur maður, ógn-
vekjandi, þungbúinn, gleðivana, lok-
aður. Mér þótti hann ekki aðlaðandi.
Þótt Schuricht væri miklu eldri að
árum virtist Jón Leifs einhvem veg-
inn vera gamall maður.“ Ursula
Lentrodt í Berlín, símtal 3.1.1998.
Ursula Lentrodt starfaði tímabund-
ið í Mainz og Bad Nauheim í átta vik-
ur en settist haustið 1935 að í
Ruhleben í Berlín. Kynnin við Jón
héldu áfram en urðu ekki nánari.
Ursula man eftir því að þau hafi geng-
ið saman á götu og Jón hafi þá ráðið
henni að lesa mikið, einkum ævisög-
ur tónskálda. Það var sama lesefni og
hann sjálfur pældi í gegnum þegar
hann vann hjá Ríkisútvarpinu í
Reykjavik. Ursula kom aldrei í húsið
í Rehbrúcke og hún lék aldrei nætur-
ljóðið fyrir hörpu.
Jón hélt áfram að skrifa Ursulu
bréf löngu eftir stríð. Sjálf getur hún
þess tfl hvað í fari hennar hafi vakið
áhuga hans. Hún var unga fagra
frjálsa konan sem hafði tfl að bera
aflt það sem á skorti í aðkrepptri tfl-
veru tónskáldsins, hún var opinská,
lífsglöð og laus við áhyggjur og þunga
ábyrgð.
Ástkonan var því engin og aflt tóm-
ar gridur og ímyndanir. Þó urðu
kynnin af þessari konu upphaflð að
því að Jón fór að taka sér meira
frelsi. Það færðist í aukana þegar
hann fór tfl Islands 6. júlí 1934.
Húsbréf
Innlausn
húsbréfa
Frá og með 15. nóvember 1999 hefst innlausn á
útdregnum húsbréfum í eftirtöldum flokkum:
1. flokki 1989 - 36. útdráttur
1. flokki 1990 - 33. útdráttur
2. flokki 1990 - 32. útdráttur
2. flokki 1991 - 30. útdráttur
3. flokki 1992 - 25. útdráttur
2. flokki 1993 - 21. útdráttur
2. flokki 1994 - 18. útdráttur
3. flokki 1994 - 17. útdráttur
Innlausnarverðið er að finna í Morgunblaðinu
Laugardaginn 13. nóvember.
Innlausn húsbréfa fer fram hjá íbúðalánasjóði, í bönkum,
sparisjóðum og verðbréfafyrirtækjum og liggja þar einnig
frammi upplýsingar um útdregin húsbréf.
íbúðalánasjóður
| Suðurlandsbraut 24 | 108 Reykjavík | Sími 569 6900 I Fax 569 6800