Dagblaðið Vísir - DV - 13.11.1999, Blaðsíða 23

LAUGARDAGUR 13. NÓVEMBER 1999
bókarkafíi *>
lengi með að ganga til verks. Stolt-
ið, eða öllu heldur drambið, sem
er enn einn veikleiki Ásdísar,
bræðir enn eitt sárið inn í sál
hennar.
„Ég hef oft séð þetta í lífinu,“
segir Ólafur Jóhann. „Séð fólk sem
nær ekki að sættast við sína nán-
ustu og ber þess merki alla tíð,
jafnvel þótt það reyni að afneita
því eða ýta frá sér. Ásdis er í raun-
inni að heyja tvær styrjaldir. Ann-
ars vegar er það heimsstyrjöldin
síðari sem snertir líf hennar á af-
gerandi hátt, en hún er ekki síðri
styrjöldin í hennar einkalífi. En
þótt hún reyni að hugsa ekki um
þessi átök, fara þau ekkert frá
henni og birtast fyrirvaralaust án
þess að hún fái við neitt ráðið. Það
er nú einu sinni svo að ef ekki er
hægt að draga strik yfir átök við
ástvini, fyrr en þeir eru fallnir frá,
þá er óhjákvæmilegt að fólk spyrji
sig: Var þetta einhvers virði?“
Knappur stíll
Eitt af því sem vekur athygli í
þessari nýju skáldsögu er að stíll-
inn er mun knappari en í fyrri
bókum þínum. Það eru engar lang-
ar og nákvæmar umhverfislýsing-
ar, engir útúrdúrar frá persón-
unni, engar skoðanir eða skýring-
ar sögumanns á persónum og at-
burðum. Setningar eru mun
styttri og markvissari, umhverfis-
lýsingar afmarkast af því sem Ás-
dis vill sjá - og það er allt innan
seilingar - og afstöðu hennar til
manna og málefna. Hvers vegna
valdirðu þennan knappa stíl?
„Ég skrifaði fyrsta kaflann árið
1992 og hann var lengi eini kaflinn
í bókinni. Þetta var kaflinn þar
sem Ásdís kemur eftir fyrri dvöl
sína í London á heimili séra Bolla
á Fjólugötu 56 í Reykjavík."
Sem er einhvers staðar inni í
miðri bók.
„Já, það tók mig tíma að finna
þann hljóm sem ég vildi hafa í
stílnum og ég þarf alltaf að hafa
bygginguna i hausnum áður en ég
byrja að skrifa. Ég vissi að ég yrði
að vanda mig mjög mikið með
þessa sögu og hafa samræmi í mál-
fari, stíl og hugarfari þessarar
sögupersónu. Hún er búin að vera
svo lengi að vefjast fyrir mér að ég
skrifaði tvær aðrar bækur á með-
an ég var að skrifa hana.
Mér fannst styttri setningar,
knappari stíll og sparsemi á upp-
lýsingar falla betur að persónu Ás-
disar og þá hrynjandi sem ég vildi
ná fram i textanum. Þess vegna er
hún látin mjatla upplýsingarnar í
lesandann i stóru og smáu.“
Sagan sem
þrengir sár fram
En hún vill ekkert sjálf sjá þær
upplýsingar sem hún er að mjatla
í lesandann og maður hefur það
allan tímann á tilfinningunni að
hún ætli sér að segja söguna allt
öðruvísi.
„Já, Ásdís ætlar að segja ferða-
sögu. Hún ætlar í ferðalag til ís-
lands. En sagan verður annars
konar ferðalag, þar sem hún er um
eiginn hugarheim ekki síður en til
íslands. Hún skoðar bara einn þátt
í einu, vegna þess að hún vill ekki
sjá heildarmyndina. En smám
saman fer þetta mósaík að koma
saman.
Ég er búinn að skera mjög mik-
ið úr þessari bók vegna þess að ég
vildi ekki segja meira en segja
þurfti. Ég lauk henni fyrir einu ári
og síðan hef ég verið að skera
hana niður og breyta og hún hafði
mjög gott af því. Ég vildi ekki
senda hana frá mér, fyrr en ég
væri orðinn sáttur við hana.“
Já, en átta ár. Þetta er dálítið
langur tími. Ekki ætlarðu að gefa
þér önnur átta ár í næstu bók?
„Ég vona að þetta sé ekki nýr
staðall hjá mér. Eins og ég sagði
einhvers staðar, þá byrjaði ég að
skrifa hana áður en intemetið
kom til skjalanna.“
Nýtt leikrit í smíðum
Ertu með aðra bók í smíðum?
„Nei, það var verulegt tóma-
hljóð í tunnunni þegar þessari
lauk og hún er ekkert farin úr
hausnum á mér.“
Ólafur Jóhann viðurkennir þó
að vera með leikrit í smíðum, en
eins og flestir eflaust muna var
leikrit hans, Fjögur hjörtu, sýnt
við miklar vinsældir í Loftkastal-
anum í fyrra og árið þar áður.
Hann vill þó lítið ræða þetta nýja
leikrit, segist vera að krota það til
að dreifa huganum og komast út
úr Slóð fiðrildanna. „Ég er búinn
að búa með Ásdísi Jónsdóttur í
átta ár. Við erum enn ekki skilin
að borði og sæng,“ svarar Ólfur en
þegar þjarmað er að honum með
leikritið sem er í smíðum, segir
hann: „Það gerist á rakarastofu
árið 1969, vikuna sem Appollo 11.
er að lenda á tunglinu með Arm-
strong og félaga. Tíminn í verkinu
spannar vikuna, frá því daginn
sem þeir leggja af stað og þar til
þeir koma aftur til jarðar. Þetta ár,
1969, var ekki góssentíð fyrir rak-
ara.“
Synirnir Qg
frilandið Island
Ólafur Jóhann býr á Manhattan
þar sem hann hefur búið síðastlið-
in tiu ár. Hann eyðir þó jólum hér
heima og reynir að ná hér sex vik-
um á sumrin. Synirnir tveir verða
sjö og fimm ára í janúar. Sá yngri
er í forskóla en sá eldri í 1. bekk í
grunnskóla. Þegar Ólafur er spurð-
ur hvernig þeir spjari sig í amer-
íska skólakerfinu, segir hann:
„Þeim finnst óskaplega gaman í
skólanum," eins og það sé eitthvað
skrítið og bætir svo við til skýr-
ingar: „Ég man ekki eftir því að
mér hafi þótt svona gaman. Móðir
mín þurfti að fara nokkuð margar
ferðir til skólastjórans, eftir að
mér hafði verið fleygt út úr tíma
vegna ódælsku - sérstaklega
fyrstu árin.
En þeir hafa gaman að þessu og
læra án þess að þeir séu neyddir
til þess með harðfylgi. Það þýðir
þó ekki að það sé eitthvert logn í
kringum þá. Þeir eru háðir mjög
sjálfstæðir og við foreldrarnir
fáum alveg að heyra það.“
Eru þeir ekkert þvingaðir af
borgarlífinu?
„Nei, það er mikið að gera hjá
þeim. Þeir eru mikið í íþróttum.
Svo er það alger misskilningur að
á Manhattan séu börn læst inni í
skýjakljúfafangelsi. Við búum
mjög ofarlega á Manhattan, rétt
hjá Central Park, svo þeir fá næga
útivist. Þar geta þeir leikið sér og
ólmast að vild, þótt auðvitað fari
þeir ekkert eftirlitslausir út - en
mér heyrist nú á öllu að það geri
börn varla lengur hér heldur og
síst af öllu á þeirra aldri, þannig
að þetta er ekkert ólíkt.
Hins vegar finnst þeim mjög
gaman hér á íslandi og eru alveg
svakadegir íslendingar. Samt er
það dálítið fyndið að þeir halda að
ísland sé einhvers konar fríland.
Þeir koma hér alltaf í fríum og
halda þess vegna að hér séu alltaf
allir í fríi. Þeim finnst það mjög
sniðugt.
Við höfum vissulega rætt það að
við getum varla hugsað okkur að
þeir verði ekki íslendingar, eða að
minnsta kosti að þeir eigi val. En
ef við búum þarna áfram, held ég
að það sé ljóst að við ákveðum
þetta fyrir þá. Tíminn verður bara
að leiða það í ljós.“
sús
Vertu í plús!
Rúmur frítími gefiir fyrirheit um að gera ýmislegt sem
alltaf hefúr setið á hakanum. Láttu ekkert standa í
veginum, njóttu þess að vera til og hugsaðu um heilsuna.
Plús3 er nýtt viðbit sem er fituskert með stnjörbragði
og inniheldur Otnega-3 fitusýrur. Rannsóknir benda til
að þær hafi góð áhrif gegn teðakölkun ogáhjarta. Einnig
inniheldur Plús3 A og D vitamin, en D vítamín er
forsenda þess að líkaminn geti nýtt kalk úr fæðunni og
varistþannig beinþynningu.
Hugsaðu um plúsana!
www.ostur.is