Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1979, Page 56

56
GRÍMUR M. HELGASON
Þingvalla til að sjá frelsishetjur landsins ræða um þess málefni. Á þeim
fundi voru 70 manns. Meðal þeirra voru Jón Sigurðsson, Hannes
Stephensen frá Ytrahólmi og Jón Guðmundsson úr Reykjavík . . ,“14
En þó að þeir hafi ekki ræðzt lengi við, mun Jón Borgfirðingur, þá 27
ára að aldri, hafa fengið kærkomna hvatningu frá nafna sínum til að
halda áfram söfnun bóka og handrita. I brjóstum þeirra ómuðu sörnu
strengir, er bækur og handrit voru annars vegar, eins og heyra má í
fyrsta bréfi Jóns Borgfirðings til nafna síns, skrifúðu í Kaupangi 18.
okt. 1854, þar sem hann var að læra bókband hjá Erlendi bónda
Ólafssyni, en því námi lauk með sveinsbréfi tveimur árum síðar:
„Háttvirti herra skjalavörður og alþingismaður!
Af hinni litlu kynningu, er ég fékk af yður í fyrra vor í Reykjavík, þá
dirfist ég að ávarpa yður með línum þessum, í fyrsta sinni er ég voga að
senda þær til hinna konunglegu staða, er þér búið í, fjarlægir frá hinum
hvítu jöklum, hvar menjar fornaldarinnar frægu geymast í skjóli og
skauti þeirra. Og einmitt af því, að við vöktum máls á um hin fornu rit,
sem bæru þess vottinn, hve miklir fræðimenn að hinir fornu forfeður
vorir heíðu verið, og hið „Norræna fornfræðafélag“ um undanfarin ár
hefur stuðlað til þess að fá sem mestu safnað, hversu fánýtt sem það
annars væri, affornum fræðum og þess vegna sent iðulega „boðsrit“ til
Islendinga að hvetja menn að safna saman og senda af ýmsu tæi,
þangað sem það er geymt og verndað sem eins konar helgir dómar. Því
er það bæði helg skylda og sómi fyrir hvörn þann, sem ann fósturjörðu
sinni, að láta í té hinn litla skerf, sem hann er fær um, og styðja að
þessari miklu og háleitu byggingu, sem augu og eyru allra menntaðra
manna gefa gætur að í flestum löndum Norðurálfunnar. Ég sé í
„Annálum fornfræðafélagsins“, að það tekur þakknæmilega í móti öllu
rímnasafni, þar með þulum, ristingum og rúnum, kvæðum gömlum og
ýmsum menjum. Mér hefur því dottið í hug að taka þátt í söfnun því-
líkra rita og bjóða fram til safnsins þau handrit, hvörs nöfn að eru rit-
uð eða yfirlit á hinu lausa blaði, er fylgir. En ég sendi ekki í þetta sinn,
þar ég veit ekki nema félagið hafi þau, þó að ég hafi sumt af þeim ekki
séð í seinustu árgöngum „Antikvarisk Tidsskrift“. Ég vil líka fram-
vegis geta safnað, ef mögulegt væri, öllu þessháttar, eins og við töluð-
um um, því ógrynni af þvílíku geymist á Islandi, sem undirorpið er
eyðileggingunni, sem annars gæti eílt hin gömlu vísindi, en mér er
hugarangur að sjá þessháttar líða rotnunina, efmögulegt væri að forða
því frá henni. Og það þyrfti ég fá að vita, hvört ég ætti að senda
ofannefnt ,,safn“.