Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1979, Side 57
,af skrifuðum SKRÆÐUM ER ALLT GOTT“
57
J J
. . . Að lyktum get ég þess, að ég hef ásett mér að safna saman með
tímanum öllu því, sem ég held að geti miðað til samanburðar gömlum
ritum, því það er sannfæring mín allt ætti að safnast saman, merkilegt
og ómerkilegt, sem kallað er. Eg óska nú að endingu, að þér vilduð
forláta mér orðalenging þessa og sérílagi stílinn, því ég hef mátt og má
sitja í afskiptaleysisins og fátæktarinnar fjötrum, þó annars andinn
hefði haft hæfilegleika til að geta losazt úr þeim og bergja á brunni
menntunarinnar, sem er líf þjóðanna á jörðinni, en undirbúningur
endurlífgunarinnar annars heims. Eg óska yður allra heilla og langra
lífdaga við Norðurlanda vísindastarf . . ,“15
Svar Jóns Sigurðssonar við þessu bréfi er ekki til, en Jón Borgfirð-
ingur skrifar nafna sínum aftur frá Kaupangi 13. júlí sumarið eftir, er
þá orðinn félagi í Bókmenntafélaginu og vill hag þess sem mestan og
beztan:
,,. . . Eiginlega var efni miðans að minnast á „boðsbréf Bók-
menntafélagsins“, sem býður öllum til sín að koma, og jafnframt að
það taki móti öllu því, er miðar til eflingar hinni íslenzku tungu og
bókmenntum vorum, en því er miður, að ég get ei látið einn pening í
kistuna. Þó vil ég reyna til að sýna lit á því. Mér þykir ekki betra að láta
það fúna niður og verða að öngu, og sendi ég nú til „Bókmenntafé-
lagsins“ því með þessu bréfi dálítið af rusli, kvæðum og rímum, og
hálffyrirverð ég mig þó að senda það, vegna þess að ég hefekki föng á að
láta rita það allt upp, því þetta eru fúnar blaðaskræður, því 2 rd. gaf ég
fyrir nýrituðu sundurlausu arkirnar, er fylgja, sem ég lét rita upp. Líka
læt ég fylgja sálmaskræðu, sem Jón sál. Hjaltalín kvað hafa kveðið út af
„Dægrastyttingum“ herra Steins biskups, og hefur mér verið sagt það
væri skáldsins eigin handrit og hið eina, er til væri, en verst er, að
upphafogendi vantar.16 . . . Framvegis hefégí hyggju, eftir því sem ég
get safnað saman ýmsu, að senda það félaginu. Skyldi það ekki vilja fá
neitt af „hinum alþýðlegu fornvísindum?“ . . .“
Sendingin komst heilu og höldnu til Hafnar. Jón Sigurðsson þakkar
nafna sínum fyrir hana í bréfi 21. maí 1856: ,,. . . Hvað þér náið í af
þessháttar er ofboð vænt að fá, og vona ég þér þrey tizt ekki að safna því.
Bækur prentaðar íslenzkar, þó helzt blaðaheilar, en þótt það sé upp úr
bandi, eru mér kærar, en af skrifuðum skræðum er allt gott. . .“
„Ruslið“, sem Jón Borgfirðingur nefnir svo í bréfi sínu, fellur í góðan
jarðveg, og raunar munu þeir nafnar og fleiri á þessum tímum hafa
notað það orð um samtíning ýmiss konar, prentaðan og óprentaðan og
oft æði sundurleitan, en ekki ónýtan, eins og nú mun tíðkast.