Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1979, Síða 90

90
LANDSBÓKASAFNIÐ 1978
til Sovétríkjanna, dvaldist í Moskvu 12.-16. apríl, en á heimleið
17.-19. apríl í Leningrad.
I Moskvu var rætt við dr. N. Sikorsky, forstöðumann Leninsafnsins,
og nokkra aðra starfsmenn þess um hugsanleg bókaskipti, en síðan var
farið í skoðunarferð um safnið. Leninsafnið er afar voldug stofnun,
hefur um 3000 manna starfslið, og koma þangað að meðaltali um 8000
gestir daglega. Safnið stendur á gömlum merg, en var endurskipulagt
1925.
Eg heimsótti í Moskvu ennfremur Safn erlendra bókmennta, er
stofnað var 1921 og ætlað var að draga að rit, einkum bókmenntalegs
efnis, úr víðri veröld. Safnið er í nýjum og vistlegum húsakynnum, og
veitir því forstöðu nú frú L. A. Gvishiani, dóttir Kosygins forsætisráð-
herra.
Ég kannaði í spjaldskrám íslenzkan bókakost safnsins, og áttu þeir
talsvert safn íslenzkra rita, en bókakostur alls safnsins er á fímmtu
milljón binda. Fær það um 2 milljónir rúblna á ári til bókakaupa.
Við komuna til Leningrad að morgni 17. apríl var þegar haldið í
höfuðsafn borgarinnar, hið gamla þjóðbókasafn M. E. Saltykov
Shchedrinsafnið, er stofnað var 1810 og mjög auðugt er að hvers konar
ritum, ekki sízt handritum. Forstöðumaður safnsins, dr. L. A. Shilov,
gekk með mér um sali og sýndi mér þar margan kostagrip, m. a.
handrit eins verka Beda prests, er Brézneífheíði haft með sér, er hann
þá fyrir nokkru heimsótti Elísabetu Bretadrottningu, svona rétt til að
leyfa henni að rýna í það, en lengra náði það ekki, sagði starfsbróðir
minn og hló við. Fróðlegt var að sjá þarna á hillum bókasafn Voltaires,
er Katrín 2. hafði keypt á sínum tíma. Til stóð að gefa út sérstaklega
um 6000 athugasemdir, er Voltaire haíði fært inn í bækur sínar á
ýmsum stöðum og ljósi varpa bæði á ritin sjálf og viðhorf hans til
þeirra.
í Leningrad heimsótti ég einnig bókasafn vísindaakademíunnar, er
stofnað var á 18. öld og ætlað er að þjóna fræðimönnum fyrst og fremst.
Þeir voru að stækka við sig, höíðu tekið undir húsagarð mikinn milli
álma og innréttað þar bókageymslur og lestrarsali. Ég veitti því at-
hygli, að í lestrarsölum, hvar sem ég kom, haíði hver maður lampa á
sínu borði, ljósin voru þar ekki sameiginleg að ofan eins og svo margt
annað í þvísa ríki. Þegar ég undraðist þetta, sögðu þeir, að betra væri
að einbeita sér, ef hver hefði sitt ljós.
Greinilegt er, að Sovétmenn leggja mikla áherzlu á hlutverk bóka-