Frjáls verslun - 01.12.1951, Blaðsíða 8

urnar og stundum allt upp í hálfan mánuð, nema ef
upp úr sauð — þá reið hann heim á hvaða tíma dags
eða nætur, sem var og hvernig sem viðraði, heiftúðug-
ur vel en hressari en nokkru sinni.
Hallbjörg hafði sett stól sinn við glugga í ókunna
húsinu og sat þar löngum. Úr seti sínu sá hún bónda
koma og fara eða skjótast fram hjá í erindum sínum
margvíslegum eða erindisleysu. Kaunar sat hún við
gluggann jafnt hvort inaður hennar var úti eða inni.
Hún hafði fylgt honum þangað þarna, hennar var að
láta hann ekki einan fyrr en leiðir skildi, hins vegar
hvarflaði það ekki að henni að rölta með honum. Hvað
um hugann leið fór ekki lengra.
Heiman frá húsinu, sem var henni ókunnugt nema
helzt útsýnin, blasti við skijiabryggjan svo og fjölfarin
gatnamól. Konan við gluggann sá margt og mikið, en
svipbrigði urðu sjaldan sýnileg á sléttum vöngum
hennar né enni, ekki ofkrotuðu. Þó kom fvrir, sæi hún
mann sinn í hrókaræðum við einhvern kunningjann,
potandi í ýmsar áttir, eða hálfboginn á hlaupum, að
glampa brá fyrir í brúnum augunum — brosti hún
eða hvað? Ekki einu sinni við heimasæturnar. dætur
sínar hafði hún orð á því, sem í huganum fólgst.
Steindór Kolbeinsson hafði, cr hann flutti sig úr
Múlanum á mölina, tekið með sér aleigu sína eða því
sem næst. Samt átti hann á skemmulopti geymda gripi
tvo, allforna. Langt var síðan hann hafði látið hag-
virkan mann smíða utanum sig og konu sína, í því
sem öðru var forsjálni hans óbrigðul, geymslupláss í
húsinu nýja hins vegar af skornum skammli, enda lík-
kistur andkannalegur flutningur nema þegar við á. Þá
var það eitthverl sinn að deyfðin í öllum sköpuðum
hlutum var alveg að fara með hann, — hann gat ekk-
ert fundið sér til afþreyingar nema helzt að sækja
kisturnar og bar, aldrei þessu vant, ferðina undir konu
sína.
Látlu þær eiga sig, sagði Hallbjörg, sem óltaðist, að
það næsta kynni að verða að flytja þær um hæl heim
aftur — þau höfðu aldrei hætt að hugsa eða tala um
Múla sem heimili sitt.
Bóndi var ekki alveg á að hverfa frá kistuheimtinni,
sjálfsagt að nota leiðið — hver ábyrgðist þeim, að þau
þyrftu ekki á kistunum að halda einhvern tíma þegar
vegir væru illfærir eða ófærir? En kona hans sat við
sinn keip:
Láttu þær, þar sem þær eru niður komnar.
Þá sjaldan Hallbjörg gaf vilja sinn til kynna, hlaut
hún að ráða. — Steindóri var nauðugur kostur að
finna upp á einhverju öðru sér til dægrastyttingar en
viða að sér tómum líkkistum að raunalausu.
Leið svo og beið. — Og vitanlega kom þar að lok-
um, að vafrinu lauk með venjulegum hætti. Hátíð er
til heilla bezt og Harpa á næstu grösum. Sumarmálin
þau var svalt umhorfs í Múla og vetrarlegt, en akfær-
ið með þeim eindæmum, að á betra varð -ekki kosið.
Enginn er svo árrisull, að ekki renni sá morgun, að
hann verði ekki fyrstur á fætur. En vart við sig gat
Steindór gert og gerði, um leið og hann heyrði gengið
um göngin; bað um að kallað yrði á syni sína — og
Jón gamla.
Þeir gengu til hans allir saman og sat hann þá upp
við herðadýnu í rúmi sínu og var að taka í nefið, lyst-
arlítill þó jafnvel á tóbakið, en þá var Múlabóndan-
um brugðið. Ræðinn var Steindór aldrei við syni sína
og oftast stuttur í spuna. Annars virtist hann una hag
sínum, leit frá einum til annars — engan veginn gagn-
rýnislaust — dró síðan vasaúrið fram undan koddan-
um, rctti Jóni gamla og sagði:
Þú hefur þjónað mér lengst, svo þitt er úrið og fest-
in, úr skíragulli hvoru tveggja — hvað ertu að hangsa?
Taktu við, maður! Ertu orðinn sá ræfill, að tvö fótmál
í einu séu jiér ofviða?
Að svo mæltu sneri hann sér að sonum sínum og
sagði við jiá af alúð sn um leið löluverðri festu •—
vanur að segja fyrir verkum í Múla:
Þessi dagur er minn síðastur. Eg á ekki annað ógert
en að gefa frá mér öndina. Þið kistuleggið mig fyrir
kvöldið. Þið látið það ekki bregðast! Með morgni
getið þið lagt af stað með mig í áttina til Hallbjargar
minnar, hún bíður mín við gluggann. Það er bezt að
hún ákveði greftrunardaginn, }rví þá er ég allur og
kann ekki að spá í, hvað henni kemur bezt.
Sonum hans varð orðfall, enda gamli maðurinn óá-
rennilegur til andmæla og æði viss í sinni sök og óráð
ekki sjáanlegt á honum. Jón gamli var einn um að
sjá sér fært að snýta tári úr nös. Steindór bandaði þre-
menningunum óþolinmóður að hafa sig til verka, en
-Löðvaði jiá við dyrastaf með þeim orðum, að hann
treysti ekki öðrum þeirra með Jóni gamla einum, hann
væri orðinn slíkur eindæma væskill, samt skyldu þeir
lofa karli að fljóta með, þeir hefðu saman slarkað
marga ófæruna og gamli maðurinn aldrei brugðist
sér; en fleiri en jieir jirír mættu ekki að heiman fara,
hér væri yfrið við að vera:
En látið þið nú hendur standa fram úr ermum við
að undirbúa förina!
Steindór gamli reyndist sannspár í það sinn. Mað-
urinn með sigðina kom að honum, ekki allsendis ó-
vörum, í þeim heimahúsum, sem honum voru tömust
— og skildi ekki eftir annað en skrokkinn, sem undir
kvöldið var lagður í kistuna fornu, svo sem karl hafði
fyrir mælt. Að því starfi loknu spurði yngri bróðirinn
160
FR.IÁLS VERZLUN