Frjáls verslun - 01.07.1968, Blaðsíða 10
a
FRJALS VERZLUN
skrifaðir úr Kennaraskóla fslands
höfðu kennararéttindi, og sagðist
hann ekki geta neitað mér um
þau, þar eð ég hefði miklu lengri
skóla að baki. Nokkru síðar hafði
Ásgeir aftur tal af mér og sagði
þá að stofna ætti héraðsskóla að
Laugarvatni, og Guðmundur Ól-
afsson, kennari á Akranesi, vildi
gera tilraun til að flytjast þangað.
Ræddi hann um það við mig, hvort
ég vildi ekki næsta vetur taka að
mér kennslu hans á Akranesi. —
Tók ég ekki ólíklega í það.
Þetta sumar voru Alþingiskosn-
ingar. f framboði á ísafirði voru
Haraldur Guðmundsson og séra
Sigurgeir Sigurðsson síðar biskup.
Var hann utan flokka, en studdur
af íhaldsfJokknum. Um þetta leyti
kom Haraldur að máli við mig og
sagði, að hann hefði álitið, að
kosningabaráttan væri á enda
og fundarhöldum lokið. Vilmund-
ur Jónsson og Finnur Jóns-
son væru á fundum í Norður-
ísafjarðarsýslu, en Sigurgeir
hefði nú boðað til fundar í sam-
komuhúsinu með boðsbréfi, og
nú vildi Haraldur efna til útifund-
ar, en vantaði ræðumenn. Hann
hafði mig grunaðan um að vera
vinstrisinnaðan, og lét ég dragast
inn í þetta. Hélt ég ræðu, talaði
á útifundinum af saltfiskgrinda-
stafla á Riistúni. Þetta voru fyrstu
afskipti mín af stjórnmálum.
Síðar kom Ásgeir Ásgeirsson að
máli við mig. Sagði hann, að nú
væri ekki gott í efni, því að mikl-
ar æsingar væru á Akranesi.
Frétzt hefði, að ég hefði talað fyr-
ir Harald Guðmundsson, og skóla-
nefndin á Akranesi með Ólaf Fin-
sen lækni í fararbroddi kærði sig
ekkert um nýja kennarann —
slíkan Jónasardindil. Svo heitt
var í kolunum á Skaganum, sem
var mjög íhaldssamur bær. Það
varð þó að ráði, að ég fór til Akra-
ness og hitti Ólaf og Svövu Þor-
leifsdóttur, skólastjóra. Morgun-
inn eftir hófst kennslan, og allir
nemendurnir voru mættir þrátt
fyrir hótanir Ólafs, um að foreldr-
ar mundu ekki senda börnin i
skóla til nýja kennarans. Þegar
veturinn var á enda. var mér boð-
ið að vera næsta vetur, en ég haín-
aði því, þar eð mér bauðst skóla-
stjórastaðan í Súðavík. Þar dvald-
ist ég til 1930.
í Súðavík hafði nýlega verið
stofnað verkalýðsfélag, og veitlu
því forstöðu Halldór Guðmunds-
son og Helgi Jónsson, bláfátækir
barnamenn. Voru þeir ekki teknir
í vinnu, nema brýna þörf væri og
sultu fjölskyldur þeirra. Þeir
komu til mín og báðu mig ásjár
og aðstoðar, þar eð ég væri óháð-
ur atvinnurekendunum. Ég stóðst
ekki hjálparbeiðni mannanna og
gekk í félagið og varð formaður
þess, enda vann ég á sumrin og
hafði þess vegna rétt til þátttöku
í félaginu. Við fórum í hörkuverk-
fall, og þar var barizt um samn-
ingsrétt verkalýðsfélagsins. Barð-
ist ég þá á nóttunni, en kenndi á
daginn. Lyktaði verkfallinu með
algjörum sigri okkar og undirrit-
un samninga.
Þar með var Hannibal Valdi-
marsson kominn út í verkalýðs-
baráttuna. Brátt varð frægur viða
um sveitir hinn frækilegi sigur í
Súðavík og 1931 var Hannibal
ráðinn sem erindreki Alþýðusam-
bands Vestfjarða. Fyrsta verkefn-
ið var að fara til Bolungavikur
og stofna þar félag. Tvisvar hafði
verið gerð tilraun til þess áður, en
félagið lognaðist ávallt út af. Er
Hannibal stofnaði félagið, hækk-
uðu atvinnurekendur kaupið um
5 aura. Það átti að sýna, hve
óþarft félagið var. En Hannibai
fór í verkfall og þá gerðist það,
að hann var tekinn höndum og
fluttur nauðugur til ísafjarðar.
— Þannig var — segir Hannibal,
að Djúpbáturinn var að fara með
Karlakór ísafjarðar í söngför til
Bolungavíkur og Súðavíkur. Þetta
var á sunnudagsmorgni, og ég
ákvað rð fara með og heimsækja
kunningja. Er til Bolungavíkur
kom, var mér boðið í kaffi til
afgreiðslumanns Djúpbátsins, en
ég hafði ekki dvalið þar lengi, er
mannsöfnuður með Högna Gunn-
arsson í broddi fylkingar kom og
sagði, að nærveru minnar væri
ekki óskað í þorpinu. Bátur lægi
við brimbrjótinn og í hann ætti
ég að fara og yrði ég fluttur inn
til ísafjarðar. Ég sagðist einskis
farkosts þurfandi. Ég væri með
Djúpbátnum og færi með honum,
eins og ráðgert hefði verið. En er
Hannibal Valdimarsson, forseti A.S.Í.