Frjáls verslun - 01.06.1970, Blaðsíða 68

66
p'R JALS VERZLUN
Hvað gerist
í málum
verzlunar-
innar?
frá
ritstjórn
Vordagar þcssa árs liafa meira og minna runnið út 1
sandinn fyrir okkur íslendingum. Kjarabarállan hefur
enn einu sinlni te'kið á sig hina „gömlu og góðu“ sikrípa-
mynd, sem engri þjóð á svipuðu menningarstigi gengur
betur að varðveita. Kjör launþega eru aukaalriði og
hagur atvinnurekstursins skiptir ekki máli. Það sem
skal Miva, er að einstaka verkalýðsforingjar fái fróun
sáluim sinurn í bumbuslæitti og JúðraMæstri, sem yfir-
gnæfi liina og tryggi ákveðin pólitíslk völd. I þessum
liávaða af pólitískri tilveru fáeinna manna, er liin eig-
inlega kjarabarátta löngu týnd.
()g nú er þetta uni garð gengið að sinni. Eftirleikur-
inn er að vísu efti-r, nokkuð sem menn verða að taka
með jafnaðargeði, þótt alllir séu fullsaddir af verðbólgu
og síifelldu hruni peninganna, sem óhjákvæmilega sigl-
ir í kjölfar leiksýninga aif þessu tagi.
Sjávarútvegi okkar liefur vegnað mjög bærilega sið-
ustu misseri, eftir stórvægilegustu áföll, sem á lionum
Jiafa dunið í manna minnum. Landbúnaðurinn býr enn
við óáran. Iðnaðurinn berst við að skapa sér framtíðar-
tilveru og grundvöll til samkepjmi við iðnað annarra
þjóða. Hann er ekki ©fsælll enn sem komið er. Verzl'un
og þjónusta eru enn í því svelti, sem efnahagsáföllin
leiddu yfir þessar greinar með opinberri aðstoð. Iivað
gerist svo, ef græn grös rísa eklki i öllum áttuni? Við
inegum ékki við neinu áfalli.
Það er vandséð, Jivernig atvinnureksturinn á almennt
að þrífast og þróasl við ríkjandi aðstæðuir í kjarmál-
um. EkJii af þvi að lcaupið sé ol’ Jiátt, lieldfur vegna ytri
og innri aðstæðma, sem eru á isífeilldu flökti og taka við
og við risastökk í veg fyrir allar framfarir, eins og efna-
liagsáföl'lin sönnuðu og nú kemur í Ijós með algerlega
ótímabærri stórkröfugerð úr ölJum áttum.
Og livað um verzlunina? Hún liefur nú um áraljil
verið rekin við of þröugar skorður til þess iað geta þró-
azt eðlilega. Enn heldur tilkostnaðurinn áfram að
hækka og það ört. Það sigJir í strand, eins og stefnir.
Við I'sUendingar, sem áttum lýðfrelsið undir verzllunar-
sjálfstæði, höifuin ekki efni á að knésetja íslenzka verz'l-
un. Það er í senn sjálfstæðismál og kjarahótamál, að
verzlun landsmanna verði leyst undan oki og henni gert
kleift að sinna með eðlilegum hætti sínu grundvalilar-
hlulveiki í islenzku nútímalþjóðfólagi.
Frelsi íslenzkrar verzlunar er hagsmunamál þjóðar-
innar í heild. Verzlunin hefur nú áratugum saman verið
leiksoppur í meira og minna pólitísku kjarastriði, gagn-
stætt almannahagsmunum. Það ástand hefur að sjálf-
sögðu komið okkur i koll. Nú eru þjófélagaðstæður að
breytast á þann veg, að við svo búið getur ekki staðið
lengur, ef verzlunin á ekki að færast í hendur annarra
þjóða á ný. Valkostirnir eru tveiir, og nú er að hrökkva.
eða stökkva.