Frjáls verslun - 01.01.1972, Side 29

sjálfar frá Evrópu, en keyptu
þeim mun meira af okkur og
öðrum innflytjendum. Ég man
sérstaklega eftir því, að einu
sinni seldi ég á einu bretti
10.000 kúpuklukkur, eða svo-
kallaðar ársklukkur, sem þá
voru mjög vinsælar, ennfrem-
ur seldi ég einu sinni eina
sendingu af Channel-ilmvötn-
um fyrir um 40.000 dollara, en
allar þessar vörur voru send-
ar til Bandaríkjanna sem gjaf-
ir, enda skortur á vörum þar.
— Lá bílainnflutningurinn
nokkurn veginn niðri á þessu
tímabili?
—Um bílainnflutning er vart
að ræða fyrr en 1961, að undan-
skildum árunum 1954-55. Okk-
ar aðalviðskipti voru áfram
á innanlandsmarkaðnum, þar
sem við seldum auk
ýmsar vörur eins og vefnaðar-
vörur, Ijósmyndavörur, skó-
fatnað, hatta o. fl. Bílakaup
voru öll háð leyfum, það var
heimilað að kaupa nokkra
vörubíla og fólksbíla á hverju
ári, en 1954 og 1955 er allfrjáls
innflutningur á bílum. Um það
leyti var Félag bifreiðainn-
flytjenda stofnað og fengu fé-
lagsmenn í því félagi afrit af
listum yfir útgefin leyfi með
nöfnum einstaklinganna á,
þannig að þeir gátu keppt um
markaðinn, þar sem þeir vissu
hverjir höfðu fengið heimild-
ir. Þá kostaði Volvo fólksbíll
kominn á götuna 60 þúsund,
en rétt eftir stríðið kostaði
Austin bíll rúmar 8 þúsund
krónur. Nýr Pontiac, sem ég
fékk 1947, kostaði 22.382 krón-
ur. Þegar Félag bifreiðainn-
flytjenda var stofnað, voru
fólksbílar á íslandi aðeins 6278,
en vörubílarnir 4215, eða um
10.000 bílar í allt á landinu, og
í fyrstu greinargerð félagsins
til ríkisstjórnarinnar var það
talið nauðsynlegt að flytja inn
a. m. k. 750 fólksbila og sendi-
bíla, og 80 vörubíla aðeins til
að mæta brýnustu þörfinni.
Þess má geta til dæmis, að
árið 1946 voru fluttir inn 670
bílar, 1947 voru þeir 1100, en
eftir það allt fram til 1953 voru
fluttir inn 40-100 bílar, þó eitt
árið um 200 bílar. Á sama
tímabili voru fluttir inn
varahlutir fyrir 3-5 milljónir
króna á ári. Mikill skortur var
á varahlutum hér og mikið
af þeim smíðað í landinu eða
mixað eins og það var kallað.
Við stofnun Félags bifreiðainn-
flytjenda þá reyndust 91%
allra bifreiða í landinu vera 6
ára eða eldri.
— En hvernig líta þessar töl-
ur út fyrir síðasta ár?
— Um áramótin voru bílarn-
ir í landinu kringum 50.000 og
þar af gæti ég trúað um 60-
70% yngri en 7-8Í ára, en á ár-
inu voru fluttir inn rúmlega
7700 bílar.
í framhaldi af því, sem ég
sagði áðan, er vert að geta
þess, að árið 1955 er aftur
dregið fyrir allan innflutning
á einni nóttu. Árið þar á und-
an höfðu verið keyptir að mig
minnir 3500 nýir bílar til
landsins. Þá hættu Bretar að
kaupa af okkur fiskinn og við-
skiptin beindust í austurveg.
Ég tel það fyrst og fremst Bret-
um að kenna, hve háðir við
urðum austantjaldslöndum við-
skiptalega. Þeir fleygðu okkur
í fang þeirra, þegar löndunar-
bannið var sett á í Bretlandi.
Samningum við Sovétríkin
fylgdu bílakaup. Ákveðið var
að flytja fyrst inn 100 Pobeda
bíla, og leitaði Ingólfur Jóns-
son, þáverandi viðskiptamála-
ráðherra, til mín sem formanns
í Félagi bifreiðainnflytjenda,
og bað mig að stuðla að því,
að stofnað yrði fyrirtæki af
bílainnflytjendum til að sjá um
bílakaupin og söluna frá Sovét-
ríkjunum. Það varð úr, og var
þá stofnað Bifreiðar og land-
búnaðarvélar, af flestum bíla-
innflytjendum, og setti ég
strax þau skilyrði, að enginn
gæti átt í upphafi nema einn
hlut.
— Hvernig gekk svo að sam-
rýmast þeim breyttu aðstæð-
um, sem urðu, þegar bíla-
innflutningurinn var gefinn
frjáls?
— í september 1961 kom
frelsið loksins. En þá voru
fyrst í stað allmiklir erfiðleik-
ar á að ná í bíla í Evrópu, því
að Evrópubúar voru líka að
kaupa bíla og það gekk illa að
svara allri eftirspurn. En frá
1961 hefur innflutningurinn
verið allt að 4000 bílar á ári
og s.l. ár 7700, en hefur þó
farið niður í 840 1969.
— Vildir þú vera að stofna
innflutningsfyrirtæki í dag?
— Nei, alls ekki. Ég er bú-
inn að kynnast þessum málum
vel. Það er hægt að segja, að
ég og ýmsir aðrir erum heppn-
ir að hafa fylgzt með upp-
byggingunni og getað aukið
smátt og smátt varahluta-
lagerinn og byggt yfir starf-
semina. En ekki sé ég í dag,
hvernig þjónusta á að geta far-
ið fram og fá sama og ekkert
að skilja eftir til að byggja
upp varahlutalager. Að selja
eða þjóna í sambandi við bíla
lærist ekki á einni nóttu, það
er langur og erfiður skóli, sem
ASsetur Gunnars Ásgeirssonar hf. og Veltis hf.
FV 1 1972
25