Frjáls verslun - 01.01.1972, Blaðsíða 63

A markaðnum
Fjölbreytt úrval af aðalvélum
Strangar kröfur eru gerðar
til vöruflutninga nú á tímum,
einnig smáskipaferða, Flutn-
ingatækin verða stöðugt dýr-
ari, og hið sama á við um þær
vörur, sem fluttar eru.
Kröfur um hagkvæma og
fljóta flutninga hafa valdið
víðtækri endurskipulagningu
og hagræðingu í öllum grein-
um samgangna, og þá ekki sízt
skipaflutningum. Góður árang-
ur hefur einkum náðst í vöru-
flutningum, og mikið fé spar-
azt. Einnig hafa orðið miklar
framfarir í gerð aðalvéla fyrir
skip.
Að undanförnu hefur áhugi
farið vaxandi á aflmiklum vél-
um, á sama tíma og dregið hef-
ur verið úr stærð vélarrýmis
til að auka lestarrými. Af
þessu hefur leitt, að þróunin
stefnir í átt til vélasamstæðna
með mörgum mótorum. Minnk-
un vélarrýmis hefur valdið
minnkun eftirspurnar eftir
stórum hæggengum vélum fyr-
ir minni skip, en meðal-hrað-
gengir mótorar verða vinsælli.
Auðvitað skipta rekstrar-
öryggi og hagkvæmni mestu
við val véla.
Aliar kunnustu skipavélar
nú á tímum eru mjög full-
komnar og sameina mjög góða
endingu og gott öryggi í
rekstri, ef rétt er með vélarnar
farið hverju sinni. Það er ekki
svo að skilja, að taka verði á
þeim „með silkihönzkum“, en
menn verða að taka nægilegt
tillit til fyrirmæla framleið-
enda um meðferð þeirra.
Til að ná góðum árangri
verða menn að taka tillit til
kaupverðs, uppsetningar- og
rekstrarkostnaðar, og viðgerða-
og viðhaldskostnaðar. En það
er sama, hverja af hinum
þekktu vélum menn fá sér, góð-
ur árangur mun alltaf byggj-
ast á því, að fyrirmælum um
notkun og viðhald verði fylgt.
Þessi regla er því miður alltof
oft brotin.
Hér á eftir mun verða gerð
grein fyrir nokkrum kunnum
skipamótorum í stuttu máli.
Mjög erfitt hefur reynzt að fá
samræmdar og nægilegar upp-
lýsingar á þeim stutta tíma,
sem var til stefnu, og verður
að líta á yfirlitið sem byrjun-
arverk, sem FV mun síðan
auka og bæta með ítarlegri
þáttum.
Yfirlit yfir gerðir mótora
Wichmaii
Wichman bátavélarnar eru
norskar. Þær hafa verið not-
aðar hér á landi síðan laust
eftir aldamót, og nú eru um
60 íslenzk fiskiskip búin Wich-
man aðalvél. Munu um 30000
Wichman hestöfl verða í notk-
un hér á landi á þessu ári. Af
skuttogurum, sem eru í smíð-
um, munu 6 verða búnir 7AX
Wichman aðalvél.
Wichman díselmótor af gerð-
inni AX er ventlalaus, túrbol-
eraður 2 gengis mótor, sér-
staklega gerður sem aðalvél í
skip. Hann er seldur 3ja til
9 strokka. Strokkafl er 250 hö
við 375 snún./mín. Mótorinn
er meðal þeirra aðalvéla, sem
mest afl hafa miðað við stærð,
þar sem aflsvið hans er 750-
2250 hestöfl.
ACA gerðin er 3ja til 9
strokka, strokkafl er 125 hö
við snúningshraðann 375. —
ACAT gerðin er einnig frá 3ja
til 9 strokka. Þá er strokkaflið
165 hö við snúningshraðann
375.
Wichman diselmótorar af
gerðinni DM eru 2 gengis,
ventlalausir, túrboleraðir, 3ja
til 9 strokka. DM er meðal
hæggengur mótor, yfirleitt 450
snúninga, samfellt strokkafl 75
hö. Gerðin DMG er frá 4 til 6
strokka, 4-6000 hestöfl. Snún-
ingshraðinn er 600 fyrir mótor
og 375 snún./mín. fyrir skrúfu.
Tæknilegar upplýsingar fyr-
ir 7AX mótora:
Borun: 300 mm.
Slaglengd: 450 mm.
Fjöldi stimpla: 7.
Samfellt álag V/375 snún/
mín 1750.
Hámarks álag V/375 snún/
mín 1925.
Nýtanlegur meðalþrýstingur
við fullt álag 9,4 kp/cnr.
Brennsluolíubruni sam-
kvæmt DIN6270 g/BHkt 153.
Þrýstihlutfall 1:12,5.
Loftþörf mVt 11700.
Þyngd m/sv. hjóli, án skrúfu
og öxuls 27,5 tonn.
Vélin er ventlalaus.
Umboðsmaður á íslandi:
Einar Farestveit.
Vol vo Penta
Volvo Penta framleiðir báta-
vélar með aflsvið frá 7 til 240
hö, bensín- og díselmótora, og
hefur óvenjulega víðtæka fram-
leiðslu á mótorum. Þessar vél-
ar finnast í flestum gerðum
báta, og í vélasamstæðum
Volvo Penta mótora má fá,
sem afkasta 6-800 hestöfl.
MD 2 eru tveggja strokka,
fjórgengar díselvélar með
beinni inndælingu. Mótorinn er
lítill en sterkur, og hæfir því
sérstaklega smábátum. Hann
er sparneytinn, eyðir um
tveimur lítrum af díselolíu á
klukkustund. Samfellt afl er
16,5 hö við snúningshraðann
2300. Nettóþyngd um 190 kg.
Sjókæling er stillt með termo-
stat, svo að hitastigið er jafnan
hið hagkvæmasta til rekstrar.
TMD 100 A er sex strokka,
fjórgengis díselvél. Samfellt
afl við 1800/2000 snúninga á
mínútu er 210/225 hestöfl.
Tæknilegar upplýsingar fyr-
ir Volvo Penta TMD 120:
Vélargerð 1) R, vélargerð 2)
FV 1 1972
59