Frjáls verslun - 01.07.1972, Qupperneq 71

Tölvur verða œ útbreiddari til daglegrar notkunar á fjölmörgum
starfssviðum.
beiðnir og úrvinnsla úr
rannsóknum, einnig sjúkl-
ingabókhald ásamt tilheyr-
andi sjúkdóma-statistik fyr-
ir stærstu sjúkrahúsin í
Reykjavík.
Reyndar er notkun tölvu
í sjúkrahúsum alls ekki ein-
skorðuð við ofannefnda
þætti. Þar sem söfnun gagna
í tölvu hefur staðið lengi,
hefur safnazt saman mikið
upplýsingamagn um heilsu-
far einstaklinga, sem sjúkra-
húslæknar geta notað við
seinni innlagningar sömu
einstaklinga til að flýta og
auðvelda sjúkdómsgreiningu
og meðferð.
TÖLVUR OG BANKAR.
Þróunin hefur orðið sú í
starfsemi banka, að fjöldi
daglegra færslna hefur vax-
ið hröðum skrefum. Mest
hefur aukningin orðið í út-
gáfu ávísana, en einnig má
nefna víxla og í seinni tíð
gíróseðla.
Það er bæði tímafrekt og
mikið nákvæmnisverk að
koma hverri færslu heim á
sinn reikning, og tryggja
þarf að ailt stemmi að
kvöldi. Einnig skal reikna
vexti, skrifa reikningsyfir-
lit og fleira.
Tölvur hafa í mjög ríkum
mæli orðið til þess að flýta
fyrir öllum þessum störfum
og bæta þjónustu bankanna
við viðskiptamenn sína.
Skrár yfir viðskiptareikn-
inga eru geymdar á segul-
böndum eða seguldiskum.
Færslur dagsins eru færðar
á gataspjöld og síðan sér
tölvan um að færa á reikn-
inginn, reikna vexti, skrifa
dagbækur, skrifa aðvaranir
um yfirdregna reikninga,
gera viðvart um ýmsar
skekkjur, t.d. röng reikn-
ingsnúmer. Við þessi verk
og ýmis önnur eru IBM vél-
ar notaðar í bönkum, hér á
landi sem annars staðar.
Víða erlendis tengja stórir
bankar saman öll útibú sín
í eitt fjarvinnslunet, sem
stjórnað er frá tölvumiðstöð.
Hver einasta færsla í hvaða
útibúi sem er er þá skráð í
miðstöðinni um leið og hún
á sér sér stað.
Frá þessu er svo kannski
ekki svo ýkja stórt skref yf-
ir í hugmyndina um hið
peningalausa samfélag, þar
sem menn hugsa sér allar
stofnanir, er með verðmæti
fara, tengdar við eina tölvu-
miðstöð. Þar mundi hver
borgari eiga sinn reikning
og gegn framvísun einkenn-
isspjalds gæti hann fengið
úttekt sína í mjólkurbúð-
inni, happdrættisvinninginn
eða andvirði bíómiðans
millifært milli viðkomandi
reikninga.
TÖLVUNOTKUN
FLUGFÉLAGA.
Eins og kunnugt er hefur
fjöldi flugfarþega hraðauk-
izt síðustu árin. Óhætt er að
fullyrða að ekki hefði verið
hægt að meðhöndla þennan
aukna farþegafjölda hag-
kvæmlega án tölvutækni
með fjarvinnslu.
Stóru flugfélögin hafa nú
flest endastöðvar út um all-
an heim sem tengdar eru
með beinu fjarskiptakerfi í
tölvumiðstöð þeirra, sem sér
svo um alla farskráningu.
Þannig samræmast söluað-
gerðir allra aðila og mið-
stöðin veit ætíð um rýmið
á hverju einstöku flugi fé-
lagsins. Það IBM kerfi, sem
flest þessara félaga nota í
einhverri mynd, nefnist
International Programmed
Airlines Reservation Syst-
em.
Þess má geta að Loftleið-
ir í Reykjavík eru með far-
skráningarkerfi á gatspjöld-
um. Úrvinnsla fer fram í
IBM tölvu, og er þetta eitt
viðamesta gagnavinnslukerfi
hérlendis.
TÖLVAN OG
PAKKHÚSIÐ.
Það er svo um mörg fyr-
irtæki, að verulegur hluti
eigna þeirra liggur í vöru-
birgðum. Birgðirnar hafa
tilhneigingu til að vaxa ár
frá ári, jafnvel hlutfallslega
örar en salan.
Stækkandi og of stór lag-
er bindur fjármagn, kostar
vexti af því, útheimtir auk-
ið geymslurými og síðast
en ekki sízt stóreykst hætt-
an á rýrnun og úreldingu.
í mörgum tilvikum kemur
í ijós, að birgðakostnaður
nemur allt að 25% af kostn-
aðarverði vörubirgða.
Til þess að komið verði
við hagkvæmari birgða-
stjórnun, þarf að vinna á
stuttum tima úr miklu
magni upplýsinga. Birgða-
sölu- og innkaupaskýrslur
þurfa að vera ferskar, sýna
ástandið eins og það er en
ekki eins og það var.
FV 6-7 1972 63
L