Frjáls verslun - 01.01.1973, Síða 21

Hið nýja úiibú Landsbankans á Höfn í Hornafirði. Útibúin utan
Reykjavíkur eru nú níu talsins.
imdanförnu. Er það ínerki þess,
að ekki þýði lengur að bjóða
upp á bá speki, að „græddur
sé geymdur eyrir“?
— Þrátt fyrir allt held ég
nú, að fólk trúi því, að geymd-
ur eyrir sé græddur. í verð-
bólguþjóðfélagi eins og okkar
er að vísu ekki hægt að segja,
að fólk, sem hefur fé sitt í
sparisjóði og fær af því 7 eða
8% vexti hafi aukið mjög eign-
ir sínar, þegar upp er staðið,
ef borið er saman við almennu
verðlagsþróunina í landinu.
Sannleikur þessara einkunnar-
orða er á aðra lund en áður.
Fyrst og fremst ber að athuga,
að sé aurinn ekki geymdur, er
búið að eyða honum, og spurn-
ingin er sú, hversu skynsam-
lega honum hafi verið eytt.
Fékkst nokkuð fyrir hann, fór
hann ekki í súginn?
í öðru lagi er mikill fjöldi
fólks, sem telur bað öryggi að
eiga einhvern sjóð í banka, ef
nauðsynlega þyrfti á honum að
halda.
Það er auðvitað ekki banka-
kerfi að kenna, þótt verðbólg-
an hafi um langt skeið verið
svo mikil í landinu, að fólki
finnist það ekki raunverulega
fá góða vexti af fé sínu. Þetta
er þjóðfélagsástand, sem við
höfum verið að stríða við hér-
lendis í 30 ár. Vextirnir eru
svo á hinn bóginn ákveðnir af
stjórnvöldum. Við skulum
seeja, að bankarnir vildu borga
hærri innlánsvexti, þá bvrftu
þeir líka að taka hærri útláns-
vexti, og það hefur ekki verið
talið heppilegt.
Reynt hefur verið að verð-
tryggja sparifé og þá aðrar
fjárskuldbindingar á móti því.
En það er líka afskaplega
miklum erfiðleikum undirorp-
ið. Árið 1966 voru sett lög, er
heimiluðu Seðlabankanum að
setja reglur um tryggingar á
fjárskuldbindingum, en það
hefur ekki komizt nema að
mjög takmörkuðu leyti í fram-
kvæmd.
— Ríkið liefur gefið út verð-
tryggð spariskírteini. Nú hefur
dregið nijög úr sölu þeirra mið-
að við það, sem áður var. Hver
er ástæðan?
— Ég býst við, að aðalástæð-
an sé sú, að kjörin á þessum
spariskírteinum eru ekki jafn-
góð og fyrr. Vextirnir eru tölu-
vert lægri og svo eru skírtein-
in Hka bundin í nokkurn tíma.
Það er ekki hægt að endur-
selja þau fyrr en eftir ákveðið
tímabil. Þetta hafa kaunendur
kannski ekki gert sér ljóst fyrr
en upp á síðkastið og er það
fyrst að segja til sín núna.
Sumir segja líka, að skráning
skírteinanna á nafn hafi haft
veruleea þýðingu í þessu sam-
bandi. Ég er ekki þeirrar skoð-
unar siálfur.
— Af sjónvarnsauglýsinvum
má ráða, að hankarnir sækist
nn'íkuð eftir viðskiptum við
hörnin.
— Já. Börnin safna saman
aurunum sínum í sparibauka,
sem bankarnir leggja til, og
koma síðan með þá fulla og
leggja inn á sparisjóðsbók.
Bankarnir sækjast eftir slík-
um viðskiptum, ekki vegna
þess, að þau sé svo ábatasöm,
heldur hins, að börnin eiga
eftir að verða fullorðið fólk.
Bankarnir, eins og aðrar þjón-
ustustofnanir, vilja gjarnan
vaxa og veita bætta þjónustu
til að hæna að sér viðskipta-
menn.
— Eru einhverjar nýjungar
væntanlegar hjá Landsbankan-
um að þessu leyti?
— Við erum náttúrlega allt-
af með þessa hluti í athugun
og umhugsun, en ekkert er á
því stigi nú, að rétt sé að ræða
það. Aftur á móti erum við ný-
lega búnir að stofna til þessa
sparilánakerfis, sem okkur
þykir merkileg nýjung og al-
menningi líka, ef dæma má af
undirtektum hans. Þær eru
langt framar öllum okkar von-
um og munu þátttakendur nú
vera orðnir á þriðja þúsund í
þessu kerfi. Þeir, sem sam-
kvæmt því verða fastir við-
skiptamenn bankans, eiga að
geta bvggt upp hjá honum
traust, þannig, að bankinn geti
án allra vafninga veitt þeim
lán, þegar þeir þurfa á því að
halda.
Bankinn hefur komið þess-
um málum í ákveðið kerfi, til
bess að viðskintamennirnir
þurfi ekki að óttast, að þeir
verði hlunnfarnir á neinn veg,
oe með því vonumst við til að
iaða fólk til að vinna sér traust
hjá bankanum með föstum
snarnaði um ákveðinn tíma.
Jafnframt kynnist fólkið bank-
anum og starfsfólki hans og
þannig skapast eðlilegur grund-
völlur samskiptanna.
— Er l»að skilvrði fvrir lána-
fvrirffreiðslu við einstaklinga,
að heir séu viðskintamenn
hankans. — að lann þeirra séu
t. d. lögð inn á ávísanareikning
í hankanum eða að t>eir le<irgi
reglulega inn á sparisióðsbók?
— Við höfum í sívaxandi
mæli orðið að líta á bett.a at-
riði. Það bvggist einfaldlega á
samkepnni bankanna um féð,
sem er orðin svo mikil, að eng-
inn banki Petur lengur tekið á
sig að greiða fjárbörf þess, sem
leggur peningana sína inn ein-
hvers staðar annars staðar,
þegar hann á þá til.
Svona hefur þetta verið
lengi í sambandi við fyrirtæk-
in. Bankarnir geta yfirleitt
ekki sinnt fjárþörf þess fyrir-
FV 1 1973
21