Frjáls verslun - 01.04.1981, Page 73

á hvern hátt því verði haganleg-
ast fyrir komið og hvaða hlutföll
skuli gilda fyrir hluthafa þeirra um
þátttöku í væntanlegu nýju félagi,
og 3) gera athugun á því eftir
föngum hver sparnaður geti orðið
við sameininguna."
Nefndin starfaði í nánu sam-
bandi við flugfélögin og flugmála-
stjórnina og aflaði margvíslegra
upplýsinga um ofangreind atriði,
m.a. varðandi reikningshald félag-
anna, eignir og rekstur. Upphaf-
lega var skilafrestur álits nefndar-
innar 15. maí, en var síðan frestað
til 10. des. 1951 vegna þess að
upplýsingar bárust síðar en vænst
hafði verió og einnig vegna við-
ræðna milli félaganna sjálfra sem
m.a. höfðu skipað eigin samn-
inganefndir.
Þýðingarmesti þátturinn í störf-
um nefndarinnar varfyrsti liðurinn,
enda byggðust möguleikarnir fyrir
sameiningu félaganna á nióur-
stöðum af þeirri athugun. Henni
lauk með því að gildi eða vægi
hlutabréfa og eigna beggja félaga
komu jafnt út. Niðurstaöa um lög-
legar hliðar í sambandi við sam-
einingu félaganna og kostnað þar
að lútandi var og afhent ráðuneyti
og félögunum báðum sem grund-
völlur til afnota viö framkvæmd
sameiningar. Var þar mælt með
samruna félaganna sem hefði í för
með sér lægri kostnaö en ef tvö
félög væru leyst upp og nýtt félag
stofnað til að yfirtaka eignir þeirra
og rekstur. Tölulega sparnaöar-
áætlun treysti nefndin sér hins
vegar ekki til að semja vegna þess
að nauðsynleg úrvinnslugögn
lægju ekki fyrir, en það var álit
hennar að af sameiningu félag-
anna myndi hljótast verulegur
sparnaöur bæði fyrir félagið sjálft
og frá þjóöhagslegu sjónarmiði.
Benti hún í því sambandi á ,,betri
nýtingu flugvélakosts, minni elds-
neytisnotkun, minni varahluta-
kostnað, færri áhafnir og viðgerð-
armenn, lægri slysatryggingar og
lendingargjöld. Lægri greiðslurtil
umboösmanna og minni skrif-
stofukostnaður úti á landi og er-
lendis. Lækkaður reksturskostn-
aöur bifreiöa, flugskýla, farþega-
skýla og annarrar þjónustu á
Reykjavíkurflugvelli og víðar og
loks lækkaður skrifstofukostnaður
í Reykjavík, kaupgjald, húsaleiga,
símakostnaður, endurskoðun og
lögfræðileg aðstoð, ferðakostn-
aður, risna, auglýsingar o.fl."
Flugleiðum innanlands
skipt— Loftleiðir
hætta innanlandsflugi
Er hér var komið og fundir
samninganefnda flugfélaganna
stóðu enn yfir og hin ríkisskipaða
sameiningarnefnd sat að störfum,
barst flugfélögunum bréf frá sam-
gönguráðuneytinu 19. nóv. 1951
þess efnis, að ráðuneytið mundi
ekki hafa frekari afskipti af sam-
einingu eða samvinnu félaganna,
en ef ekkert samkomulag lægi fyrir
í árslok mundi það „ákveða skipu-
lagningu flugferða frá 1. janúar
n.k."
Svo fór og aö samkomulag náð-
ist ekki fyrir þann tíma og bar þar
margt til. Aö dómi flugmálastjóra
voru Loftleiðamenn „nokkuð til-
búnir til samninga", en meðal
Flugfélagsmanna voru margir sem
töldu framtíð Loftleiða ótrygga og
því tæki ekki að sameina félögin.
Skipting flugleiða innanlands milli
flugfélaganna kom því til fram-
kvæmda 29. jan. 1952. Var hún
byggð á skýrslu frá skiptinganefnd
sem ráðuneytið hafði þegar skipað
13. júní 1950. Þá nefnd skipuðu
Birgir Kjaran hagfræðingur, Bald-
vin Jónsson lögfræðingur og
Þórður Björnsson fulltrúi saka-
dómara. í skýrslu nefndarinnar
sem skilað var 20. sept. 1950 segir
m.a. að hún nái aðallega til skipt-
ingar innanlandsflugleiða, en
„álitamál hvort nauðsynlegt er að
skipuleggja millilandaflugið til
þess að tryggja betri nýtingu vél-
anna, en hitt væri vafalaust ekki
vanþörf að tryggja samvinnu fé-
laganna um að halda uppi
ákveðnum áætlunum." í framhaldi
af þessu má geta þess að heildar-
tala farþega Flugfélags íslands og
Loftleiöa árið 1950 var 52.217, og
skiptust þeir þannig aó innanlands
voru farþegar 41.095, en milli
landa 11.122.
[ stórum dráttum var skipting
innanlandsflugleiðanna þannig að
Loftleiðir fengu flug milli Reykja-
vikur og ísafjarðar og annarra
staða á vestfjörðum og vestur-
landi, til Siglufjarðar og til Vest-
mannaeyja. i hlut Flugfélagsins
kom flug milli Reykjavíkur og
Akureyrar og annarra staða á
norður- og austurlandi, ýmist frá
Reykjavík eða Akureyri.
Niðurstaðan var i stuttu máli sú
að Loftleiðir töldu sig bera skarð-
an hlut frá borði og treystu sér ekki
til að halda uppi flugrekstri á þeim
leiðum einum sem þeim voru út-
hlutaðar. Því var það að stjórn fé-
lagsins ákvað á fund 1. feb. 1952
aö hætta innanlandsflugrekstri og
selja allan innanlandsflugflotann
úr landi. Það voru sjö vélar, tvær
Grumman Goose, ein Avro Anson,
tvær DC-3 Dakota og tvær
Katalínavélar. Síðasta innan-
landsflug Loftleiða var til ísafjarðar
3 jan. 1952, en þangaö lá leið
fyrsta áætlunarflugs félagsins 7.
apríl 1944. Á þessum árum hafði
félagið flutt allt að 80.000 farþega í
innanlandsflugi og byggt upp
margarflugleiðir, m.a. til ísafjarðar
og Vestmannaeyja, en alls mun
félagið á þessum árum hafa flogiö
á 15 flugleiðum innanlands.
Næstu mánuði lá allt flug Loft-
leiða niðri og voru skoðanir skiptar
um framhald flugreksturs og mikil
átök innan stjórnarinnar. Utan-
landsflugiö var ekki mikið að vöxt-
um, því fram að þessu haföi ekki
verið flogið nema til Kaupmanna-
hafnar, New York, Glasgow og
London. Skrifstofur erlendis voru
tvær— í Kaupmannahöfn og New
York — en umboðsaðili íHamborg
og síðar þetta ár í Osló. Loks var
ákveðiö að freista gæfunnar á
millilandaflugleiðum einum. DC-4
Skymastervél var keypt frá
Bandaríkjunum og önnur leigð frá
Noregi. Og flugrekstur félagsins
hófst á ný með fyrsta vikulega
áætlunarfluginu til New York 12.
júní 1952.
Með tímanum fór að rofa til hjá
Loftleiðum og má þar nefna tvennt
sem hafði afgerandi áhrif. Annað
var ákvöröun stjórnarinnar í
janúar 1953 að bjóða lægri far-
gjöld en aðrir á flugleiöinni yfir
Atlantshaf með hæggengari vél-
um, og hitt var flutningur enda-
stöðvar Ameríkuflugsins í Evrópu
frá Hamborg til Luxemborgar þar
73