Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1966, Blaðsíða 28
ats var sjö ára gamall og hann
haíði ákveðið að strjúka að heiman.
Hann lá í rúminu og beið eftir því,
að pabbi hans og mamma læstu og
slekktu og færu að hátta. Við rúmið
stóðu nýju skórnir hans og bezta
skyrtan hans hékk nýstraujuð á stói.
Næsta morgun átti hann að fara með
pabba sínum inn í borgina og byrja
í skólanum. Þau höfðu talað um þetta
allt sumarið, og allt sumarið hafði Mats
vitað að hann Vildi ekki fara í skól-
ann. Þegar hann yrði stór ætlaði hann
að verða landkönnuður og allt sem
hann þurfti að Jæra var hægt að finna
í skóginum. Húsið, sem Mats bjó í með
foreldrum sínum, stóð í útjaðrinum
á stórum skógi, sem teygði sig mílu
eftir mílu með háum, dökkum trjám,
grýttum hæðum og djúpum tjörnum.
Inni í skóginum voru birnir og elgir
og stórir lágfleygir fuglar, sem flugu
upp úr runnunum. Þar voru maura-
þúfur jafnháar og Mats sjálfur og lang-
ir snákar, sem lágu og sóluðu sig í
rjóðrunum. Átti hann nú að yfirgefa
þetta allt til að sitja í þessum skóla?
Nei, það gat hann ekki.
Nú var hljótt í húsinu. Mats fór
fram úr. Hann klæddi sig í flýti og tók
fram skeiðarhnífinn sinn, langa trefil-
inn og tvær brauðsneiðar, sem hann
hafði falið undir rúminu. Svo smeygði
hann sér út um gluggann. Það var
niðamyrkur. Fyrst gat hann ekkert séð,
en þegar hann gekk yfir tröðina sá
hann grilla í hlöðuna og á bak við
hana vissi hann um ágætis stig. Það
var öðruvísi í skóginum að næturlagi.
Trén stóðu há og þögul með svarta
skugga undir greinunum og hann heyrði
undarleg hljóð, skrjáf og klór og tíst.
Stígurinn beygði og hlykkjaðist á
milli trjánna og tvisvar sinnum hafði
hann nærri tapað honum, en hann gekk
og gekk og á meðan hann gekk hugsaði
hann um hvernig það væri að vera
landkönnuður. Hann var byrjaður að
finna til þreytu og kulda þegar hann
kom auga á ljósglampa. Þetta var gult
blaktandi ljós og Mats vissi strax að
þetta var eldur og hann herti gönguna.
En svo snarstanzaði hann og hjartað
sló ótt og títt. Stígurinn var ekki lengri
og þarna var rjóður og í rjóðrinu
miðju brann eldur og það sat einhver
við eldinn, einhver, sem var lítill og
luralegur. Mats gat ekki séð hvað þetta
var, — var þetta dýr eða var þetta
annar drengur? En þá hreyfði hinn
sig til að leggja meiri við á eldinn
og Mats kom auga á uppmjó eyru með
glampandi hringum og litlar hendur,
sem liktust klóm. Veran við eldinn var
klædd í refskinn og hafði skott. Og Mats
vissi að hann stóð og horfði á reglu-
legan álf. Hann hafði auðvitað heyrt
talað um álfa, það voru til svo margar
sögur um þá. Þeir bjuggu lengst inni
í skóginum, stóð í sögunum, og þeir
óttuðust enga iifandi veru, hvorki dýr
eða menn. Ef maður villtist í skógin-
um var maður á valdi þeirra og varð
að hafa hraðann á að snúa við fötum
sínum, því að annars komst maður
aldrei heim. En mjög fáir menn höfðu
í raun og veru séð álfa, því að þeir
földu sig á daginn af ótta við sólina
og komu bara út á nóttunum. Mats hafði
aJdrei trúað þessum sögum, en hér sat
raunverulegur álfur fyrir framan hann.
Og hann grét. „Ef hann er sorgmæddur
getur hann verið hættulegur", hugsaði
Mats og - gekk fram að eldinum.
„Komdu sæll!“ sagði hann. Álfurinn
stökk upp. „Ó!“ hrópaði hann, — og
hann hafði dálítið ráma rödd — „Þú
lilýtur að vera drengur. Ég hélt ekki
að drengir væru til í alvöru. Ert þú
hættulegur?” „Nei“, sagði Mats, „ég er
bara þreyttur og mér er kalt. Má ég
ekki sitja við eldinn þinn dálitla stund?
Þú gætir sagt inér hvers vegna þú
ert að gráta. Ég get kannski hjálpað
þér með einhverju móti.“ Álfurinn
sagði að hann byggist ekki við því, en
hann settist samt niður og hér fer á eftir
það sem álfurinn sagði Mats við eld-
inn:
„Ég hef týnt eftirlætispípu álfa-
kóngsins. Þetta var engin venjuleg pípa
get ég sagt þér, það var bara til ein
af þessari gerð í öllum heiminum. Þú
hefðir átt að sjá kónginn okkar, stóran,
sterkan og feitan með skegg, sem nær
niður á undirstöðusteinana undir hásæt-
inu. Þarna sat hann allan daginn og
reykti þessa stóru fínu pípu, snjall og
hamingjusamur kóngur. Nú er hann
fokvondur og allir eru ógæfusamir.
Allir álfarnir skelltu auðvitað skuld-
inni á mig og að lokum ráku þeir mig
burt og sögðu mér að koma ekki aftur
íyrr en ég hefði fundið pípuna. En ég
finn hana aldrei. Aldrei framar fæ ég
að sitja í stóra sal kóngsins þar sem
eldur logar glatt undir pottunum.
Aldrei framar fæ ég að ríða út á veiðar
að nætiulagi með bræðrum mínum. Ég
er þess vegna ógæfusamasti álfur í
heiminum".
B* kenndi í brjósti um álfinn.
„Heyröu“, sagði bann, „afi minn smíð-
aði pípur. Geta ekki álfar smíðað
pípur?“ „Jú“, sagði álfurinn, „en ekki
svona pípu. Það verður að gera hana
á sérstakan hátt. Ég veit það, því að
við eigum stóra gamla bók, sem þýð-
ingarmiklir hlutir eru skrifaðir í og
gömlu álfarnir sögðu, að þar væri hægt
að lesa hvernig pípa kóngsins væri
gerð. Ef maður kann að lesa, en það
kunnum við ekki. Þeir gömlu segja að
við höfum einu sinni kunnað það, en
svo hljótum við að hafa gleymt því,
enginn veit hvenær, því nú er ekki
uppi neinn álfur, sem getur lesið bók-
ina“. — Mats sat og þagði. Þeir sátu
báðir og þögðu. Eldurinn snarkaði og
uggla vældi í tré í grenndinni. —
„Hlustaðu á mig, álfur!“ sagði Mats að
lokum. „Ég er að fara að læra að lesa.
Það tekur dálítinn tíma, en svo get ég
lesið hvað sem er. Þá skal ég lesa fyrir
þig úr þessari bók svo að þú getir gert
nýja pípu og farið heim aftur. En ég
geri það bara rneð einu skilyrði! Þú
verður að leyfa mér að koma með
þegar þú ríður út með bræðrum þínum
og þú verður að leyfa mér að kynnast
öllum leyndardómum skógarins". Þetta
líkaði álfinum ekki vel, það var greini-
legt, en hann varð að svara játandi, því
að ekkert var þýðingarmeira en að fá
að koma heim aftur. — Það var kaldara
nú og þoka lagðist yfir rjóðrið. Him-
inninn varð bjartari og vindur þaut
einhversstaðar í fjarska. „Ég kem hing-
að að eldinum eftir tvo mánuði“, sagði
Mats. Þeir tókust í hendur og álfurinn
endurtók:: „Eftir tvo mánuði við eld-
inn“. Á næsta andartaki var hann horf-
inn.
Mamma Mats fékk aldrei að vita
hvers vegna sonur hennar geispaði alla
leiðina til skólans næsta dag. Og
kennslukonan hans fékk aldrei að vita
liversvegna drengurinn úr húsinu i
skógarjaðrinum lagði svona hart að sér
við að læra að lesa. Já, hún gat varla
fengið hann til að vinna að nokkru
öðru. Pabbi hans og mamma hlógu og
sögðu: „Manstu þegar þú vildir alls
ekki byrja í skólanum? Og nú viltu
ekki einu sinni fara út að leika þér
í eftirmiðdaginn! “ „Ég hef engan
tíma“, sagði Mats. „Hvað stendur hér?“.
Þegar kom að þeim tíma er trén
skiptu um lit og urðu gulllituð og rauð
gat Mats lesið allt í lestrarbókinni, en
hann gat enn ekki lesið blöðin, „og bók
álfsins hlaut að vera enn erfiðari", hugs-
aði hann og svo hélt hann áfram. Dag-
arnir voru dimmari nú og kaldir vind-
ar blésu. Laufin féllu af trjánum og
það komu brúnjcr skrjáfandi mottur í
skóginn. Mats lá oft í rúmi sínu á kvöld-
in og velti því fyrir sér, hvað álfur-
inn hefðist að þarna úti aleinn. „Gaman
væri að vita hvað hann borðar“, hugsaði
hann. En annars, hann mundi nú fá að
vita þetta allt þegar pípan væri smíðuð.
Þegar hér var komið gat hann líka
lesið dagblöðin og hann fann til ör-
yggis og byrjaði að telja dagana.
Og svo rann það upp kvöldið
þegar tveir mánuðir voru liðnir. Nóttin
var köld og björt og nýtt tungl var
yfir skóginum. Mats fannst foreldrar
sínir aldrei ætla að fara í rúmið, en
það gerðu þau að lokum og hann gat
heyrt eldhúsklukkuna slá ellefu þegar
hann klifraði út um gluggann. Strax
og hann hafði fundið stíginn byrjaði
hann að hlaupa og hann stanzaði ekki
fyrri en hann kom auga á eldinn. Nú sátu
þar þrír álfar. Þegar þeir heyrðu tð
lians fóru tveir þeirra burt, en álfur-
inn kunningi Mats varð eftir. „Hafðu
engar áhyggjur af bræðrum mínum“,
sagði hann, „þeir eru bara dálítið
hræddir við drengi. — Geturðu gert
þetta núna?“ Mats leit á stóru bókina
við fætur álfsins. „Já, það get ég,“
svaraði hann og tók hana upp. Húu
var þung og spjöldin voru úr tré. Það
52 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
24. desemiber W6ð