Morgunblaðið - 14.03.2001, Síða 21

VIÐSKIPTI
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 14. MARS 2001 21
FYRSTA FLOKKS FJÁRMÖGNUN
Áhættufjármagn fyrir fyrirtæki.
Langtímafjármögnun fasteignaviðskipta og fjármagnstrygging.
Stór verkefni eru okkar sérsvið.
Engin umboðslaun fyrr en fjármagn er staðfest.
Miðlarar verndaðir.
FULLTRÚI
óskast til að vera milliliður okkar við afgreiðslu umsókna
um fjármögnun.
Vinsamlegast sendið upplýsingar á ensku til:
Venture Capital Consultants
Investment Bankers.
16311 Ventura Blvd., Suite 999,
Encino, Kalifornía 91436, U.S.A.
Fax 001 818 905 1698. / Sími 001 818 789 0422.
GENGI bréfa í Marel lækkaði um
hátt í 20% í kjölfar birtingar ársupp-
gjörs félagsins og ljóst að töluverðr-
ar óánægju gætir með upplýsinga-
gjöf félagsins hjá markaðsaðilum.
Marel stóð fyrir hlutafjárútboði um
mánaðamótin nóvember-desember
og var þá selt nýtt hlutafé að nafn-
verði 21.824.000 og seldist það á
genginu 42 eða samtals á um 916
milljónir. Gengi bréfa Marel hefur
nú lækkað um tæplega 30% frá út-
boðinu eða á liðlega þremur mán-
uðum þannig að fjárfestar sem
keyptu bréf í útboðinu hafa tapað
um 273 milljónum miðað við mark-
aðsvirðið nú.
Í Morgunkorni Íslandsbanka-
FBA segir að mjög mikið skorti á
skýringar í tilkynningu frá Marel
um ástæður fyrir svo miklu fráviki
frá áætlun í útboðs- og skráning-
arlýsingu félagsins.
Munum funda með
markaðsaðilum
Hörður Arnarson, forstjóri Mar-
el, segir að fyrirtækið muni svara
gagnrýni markaðsaðila á fundum
með þeim á næstunni. „Við munum
auðvitað veita þær upplýsingar sem
beðið er um en teljum að allar
helstu upplýsingar hafi þegar komið
fram.“
Í útboðs- og skráningarlýsingu
frá 16. nóvember kom fram að horf-
ur væru á að framlegð Marel yrði
8% á árinu og var sú áætlun jafn-
framt staðfest á fundi með fjárfest-
um. Í Morgunkorni Íslandsbanka-
FBA kemur fram að raunin hafi
orðið sú að framlegð samstæðu hafi
verið 5,4%. Í tilkynningu frá Marel
eru tvær ástæður nefndar sem skýr-
ingar á slakri afkomu. Annars vegar
kostnaður við að flytja og taka í
notkun nýjar höfuðstöðvar og fram-
leiðsluhúsnæði fyrir Carnitech og
hins vegar fjölgun sölumanna hjá
dótturfélögunum úr 11 í 23. Samfara
því hafi mikill stofnkostnaður verið
gjaldfærður í fyrra.
Í Morgunkorni Íslandbanka-FBA
segir: „Í kauphallalögum er kveðið á
um að útgefanda verðbréfa, sem
tekin hafa verið til opinberrar
skráningar í kauphöll, beri að gera
þegar í stað opinberar allar upplýs-
ingar um öll atriði sem máli skipta
og telja verður að geti haft áhrif á
verð bréfanna. Í samræmi við
ákvæði kauphallalaga er að finna
nánari útfærslu í reglum VÞÍ um
upplýsingaskyldu útgefenda verð-
bréfa og í reglugerð um sama efni. Í
uppgjöri Marel var framlegðarhlut-
fall um þriðjungi lægra en gert var
ráð fyrir í rekstraráætlun sem birt
var í útboðslýsingu þegar einn og
hálfur mánuður lifði eftir af árinu.
Ekki er unnt að fullyrða hvenær
ljóst var í hvað stefndi en í reglu-
gerð og reglum Verðbréfaþings er
kveðið á um að slíkar upplýsingar
skuli birta án tafar. Ljóst er að mjög
skortir á skýringar í tilkynningu frá
Marel um ástæður fyrir svo miklu
fráviki frá áætlun í útboðs- og
skráningarlýsingu félagsins og er
nauðsynlegt að frekari grein verði
gerð fyrir því án tafar.“
Finnur Sveinbjörnsson, fram-
kvæmdastjóri Verðbréfaþings Ís-
lands, segir að þingið fylgist auðvit-
að með fréttaflutningi félaga í
tengslum við birtingu uppgjöra og
að þingið kalli eftir skýringum og
geri athugasemdir ef þörf krefur.
Eins athugi þingið hvort ástæða
hefði verið fyrir félag að gefa út af-
komuviðvörun. „Það eina sem ég er
reiðubúinn að segja að sinni er að
við erum að fylgjast með öllum upp-
gjörum sem eru að berast frá félög-
unum núna og fréttaflutningi og
hvort að ástæða hafi verið til þess að
gefa út afkomuviðvörun eða ekki hjá
viðkomandi félagi, hvort sem það er
Marel eða eitthvert annað félag. Við
erum einfaldlega að fara almennt
yfir málin eins og venja er.“
Eðli markaðarins að
bregðast hart við
Hörður Arnarson, forstjóri Mar-
el, segir að fyrirtækið muni svara
gagnrýni markaðsaðla á fundum
með þeim á næstunni. „Við gerðum
grein fyrir okkar skýringum í til-
kynningu til Verðbréfaþingsins og
munum gera það á aðalfundi Marel í
næstu viku. Við munum auðvitað
veita þær upplýsingar sem beðið er
um en teljum að allar helstu upplýs-
ingar hafi þegar komið fram.
Eftir á að hyggja má færa rök
fyrir því hvort rétt hefði verið að
segja frá afskriftinni á viðskiptavild-
inni fyrr, en við mátum það þannig
að þar sem hér væri eingöngu um
bókhaldslega aðgerð að ræða sem
hefði ekki nein raunveruleg áhrif á
rekstur félagsins væri það ekki
nauðsynlegt.
Það mat kann að hafa verið rangt.
Það er eðli hlutabréfamarkaðarins
bæði hér og annars staðar að menn
bregðast kannski dálítið harkalega
við, hvort heldur slæmum eða góð-
um fréttum. Ég túlka þetta líka
þannig að viðbrögðin lýsi því að
nokkru leyti hver staðan er á mark-
aðinum, það er spenna á honum og
menn auðvitað áhyggjufullir vegna
fjárfestinga sinna. Við getum hugs-
anlega brugðist við með því að bæta
upplýsingagjöf til markaðarins og
munum við vinna að því. Það hafa
verið miklar lækkanir á mörkuðum
hér heima eins og annars staðar í
heiminum.“
Jaðarframlegðin
skiptir miklu máli
Hörður segir að hjá Marel horfi
menn fyrst og fremst á rekstrar-
hagnaðinn fyrir fjármagnsliði, en
hann lækki í 310 milljónir en var 458
milljónir áður. „Það er sá liður sem
við teljum rétt að horfa á því stærð-
irnar fyrir neðan eru oft að miklu
leyti reiknaðar stærðir og mjög
sveiflukenndar. Þetta er nokkru
lægra en áætlanir okkar gerðu ráð
fyrir, þar kemur til nokkru hærri
rekstrarkostnaður og lægri tekjur á
síðustu tveim mánuðum ársins. Hér
er mikilvægt að hafa í huga að jað-
arframlegð er mjög há, tekjurnar
hefðu aðeins þurft að verða 4%
hærri til þess að áætlanir um 8%
hagnað hefðu staðist. Þá kemur
fram í fréttatilkynningu frá okkur
að eigið fé Marel hækkar mjög mik-
ið á árinu. Fyrir utan hlutafjáraukn-
inguna hækkar eigið fé um einar 117
milljónir sem ekki kemur fram í
rekstrarreikningi. Það endurspegl-
ast í því að veltufé frá rekstri hefur
ekki áður verið meira hjá fyrirtæk-
inu, eða 457 milljónir, og hækkar
um 13% milli ára.“
Hörður segir að ýmsar stærðir
séu ekki færðar gegnum rekstrar-
reikning og komi bara fram í end-
urmetnu eigin fé. „Við erum með er-
lend lán vegna kaupanna á
Carnitech sem við tókum í dönskum
krónum til þess að vega upp á móti
því eigin fé sem við eigum þar. Við
fáum verulegt gengistap núna á
þessi lán í rekstrarreikningi. En á
móti hækkar eigið fé Carnitech.
Þannig er hækkun vegna endur-
mats á eignum erlendis 80 milljónir
sem færist með breytingum á eigin
fé. Fyrirtækið hefur stóraukið
markaðsstarf sitt á síðastliðnu ári
með tilheyrandi kostnaði en sú fjár-
festing mun skila sér á næstu ár-
um.“
Óánægja markaðsaðila með upplýsingagjöf Marel til Verðbréfaþingsins
Nær 30% lækkun frá út-
boðsgengi í lok nóvember
VERKASKIPTING stjórnar
Íslandsbanka-FBA var ákveð-
in strax að loknum aðalfundi
félagsins sem haldinn var í
fyrradag. Kristján Ragnarsson
var endurkjörinn formaður og
Eyjólfur Sveinsson var endur-
kjörinn varaformaður. Í stjórn
voru endurkosnir þeir Einar
Sveinsson, Helgi Magnússon,
Jón Ásgeir Jóhannesson en
Jón Ólafsson og Víglundur
Þorsteinsson koma nýir inn í
stjórnina í stað Guðmundar H.
Garðarssonar og Finnboga
Jónssonar sem ekki gáfu kost á
sér til endurkjörs. Varamenn í
stjórn Íslandsbanka-FBA eru:
Friðrik Jóhannsson, Guð-
mundur B. Ólafsson, Gunnar
Felixson, Hjörleifur Jakobs-
son, Örn Friðriksson, Einar
Örn Jónsson og Jakob Bjarna-
son. Einar Örn og Jakob koma
nýir inn í varstjórn bankans.
Kristján Ragnarsson,
stjórnarformaður Íslands-
banka-FBA, segir að hver
stjórnarmaður velji sér aðal-
varamann og annan til vara
þar sem ekki hafi verið kosið
um varamenn.
Íslandsbanki-FBA
Hver
stjórnar-
maður með
varamann
SAMKVÆMT bráðabirgðauppgjöri
Seðlabanka Íslands var viðskipta-
hallinn 68,9 milljarðar króna á árinu
2000 samanborið við 43,6 milljarða
króna halla árið áður. Samkvæmt
upplýsingum frá Seðlabankanum má
rekja meiri viðskiptahalla að stærst-
um hluta til óhagstæðari vöruvið-
skipta við útlönd en jafnframt til lak-
ari þjónustujafnaðar og aukinna
vaxtagreiðslna af erlendum skuld-
um.
Í heild var fjármagnsjöfnuður við
útlönd jákvæður um 66,1 milljarð
króna. Fjármagnsinnstreymi stafar
að mestu leyti af erlendum lántökum
sem námu ríflega 140 milljörðum
króna en fjárinnstreymi vegna
beinna fjárfestinga erlendra aðila á
Íslandi nam 10 milljörðum króna.
Gjaldeyrisforði Seðlabankans
minnkaði um 5,3 milljarða króna á
árinu.
Versnandi hrein
erlend staða
Fjárútstreymi jókst mikið á árinu
2000 vegna fjárfestinga í erlendum
verðbréfum og annarrar eignamynd-
unar í útlöndum, aðallega innstæðna
og útlána lánastofnana erlendis. Bein
fjárfesting Íslendinga erlendis nam
25,4 milljörðum króna á árinu 2000.
Hrein erlend staða þjóðarbúsins
var neikvæð um 452 milljarða króna í
árslok 2000 samanborið við 311 millj-
arða króna 1999. Erlendar eignir
námu um 311 milljörðum króna í árs-
lok 2000. Þar af nam erlend verð-
bréfaeign 186 milljörðum króna og
gjaldeyrisforði Seðlabankans 34
milljörðum króna. Erlendar skuldir
þjóðarinnar námu 763 milljörðum
króna og er það í fyrsta sinn sem þær
eru hærri en sem nemur vergri
landsframleiðslu ársins.
Jákvæður fjármagnsjöfnuður við útlönd
Erlendar lántökur ríflega
140 milljarðar króna