Morgunblaðið - 21.04.2001, Page 6
FRÉTTIR
6 LAUGARDAGUR 21. APRÍL 2001 MORGUNBLAÐIÐ
ÁSGEIR Karlsson, aðstoðaryfirlög-
regluþjónn og yfirmaður fíkniefna-
deildar lögreglunnar í Reykjavík,
segir að helstu neytendur e-taflna
séu ungt fólk á aldrinum 16–25 ára.
Þessi aldurshópur sé um leið aðal-
markhópur þeirra sem selja e-töflur.
Vitað sé til þess að fíkniefnasalar
hafi víða tengsl innan veggja fram-
haldsskóla og þess séu dæmi að þeir
sendi sölumenn sína gagngert inn á
skólaböll til að selja e-töflur og önn-
ur fíkniefni. „Sölumennirnir eru
margir og áberandi og það er til-
tölulega auðvelt fyrir þá sem vilja að
nálgast eiturlyf,“ segir Ásgeir. Hann
segir að ungt fólk tali jafnvel um að
það sé álíka auðvelt að verða sér úti
um fíkniefni og að kaupa áfengi.
Dæmi séu um að 15–16 ára ungling-
ar selji fíkniefni, oftast nær til að
fjármagna sína eigin neyslu.
„Fíkniefnasalar markaðssetja e-
töflur sem hættulaust fíkniefni og að
þetta sé allt annað efni en var í um-
ferð fyrir nokkrum árum,“ segir Ás-
geir. Hann segir slíkt alrangt, í e-
töflum sem nú eru til sölu séu ná-
kvæmlega sömu efnin og voru í þeim
fyrir nokkrum árum.
Níu menn í gæsluvarðhaldi
vegna fíkniefnamála
Ásgeir segir að erlend lögreglu-
yfirvöld telji að þau nái um 5–10% af
þeim fíkniefnum sem eru í umferð.
Lögreglu- og tollayfirvöld á Ís-
landi hafa á þessu ári lagt hald á um
22.000 e-töflur.
Þrír menn sitja nú í gæsluvarð-
haldi vegna innflutnings á um 17.000
e-töflum, 8 kílóum af hassi og um 200
g af kókaíni sem falin voru í vöru-
sendingu frá Hollandi. Aðrir tveir
eru í gæsluvarðhaldi vegna innflutn-
ings á um 2.800 e-töflum sem fund-
ust í fórum annars þeirra á Keflavík-
urflugvelli. Þá er maður í haldi sem
reyndi að smygla ígildi 2.000 e-taflna
í buxnastreng sínum og úðabrúsa í
byrjun mars.
Á miðvikudag voru fjórir menn
handteknir í tengslum við enn eitt
fíkniefnamálið. Þrír voru úrskurðað-
ir í gæsluvarðhald, þar af tveir refsi-
fangar á Litla-Hrauni en ranghermt
var í frétt Morgunblaðsins í gær að
þrír refsifangar hefðu verið úrskurð-
aðir í gæsluvarðhald. Lögregla vill
ekki gefa upp tegund eða magn
fíkniefnanna.
Allt síðasta ár var lagt hald á tæp-
lega 7.500 e-töflur sem ætlaðar voru
til sölu hér á landi. Það er svipað
magn og árið 1999.
Ásgeir segir erfitt að segja til um
hvort um sé að ræða aukið smygl eða
hvort aðgerðir lögreglu- og tollayfir-
valda skili nú betri árangri. „Ég
vona svo sannarlega að þetta sýni
árangur af markvissu starfi lögregl-
unnar en sé ekki merki um spreng-
ingu í neyslu á e-töflum.“
Hann segir að menn verði að gera
sér grein fyrir að fíkniefnavandinn
felist ekki aðeins í smygli á eiturlyfj-
unum. Það sé ekki síður áhyggjuefni
að til sé markaður fyrir allt þetta
magn fíkniefna.
Algengt að fíkniefnin komi frá
Hollandi og Danmörku
Þeir sem voru stöðvaðir með fíkni-
efni á Keflavíkurflugvelli í fyrra
voru í langflestum tilfellum að koma
frá Amsterdam eða Kaupmanna-
höfn. Kári Gunnlaugsson, deildar-
stjóri hjá tollgæslunni á Keflavíkur-
flugvelli, segir að
fíkniefnasmyglarar komi víða að.
Þetta geti þó bent til þess að auð-
veldast sé að nálgast efnin í þessum
borgum. Hass kemur helst frá
Kaupmannahöfn en sterkari efni,
s.s. e-töflur, amfetamín og kókaín,
komi frekar frá Amsterdam.
Kári Gunnlaugsson segir að hið
mikla magn fíkniefna sem gert hefur
verið upptækt á þessu ári sé ekki
endilega merki um stóraukið smygl
eða neyslu á fíkniefnum heldur sé
vonandi merki um árangur af sam-
starfi tollgæslu og lögreglu.
Kári segir að tollgæslan leitist sí-
fellt við að breyta og bæta aðferðir
sínar. Sýslumannsembættið á Kefla-
víkurflugvelli leggi mikla áherslu á
alþjóðlegt samstarf en tveir breskir
tollverðir hafa undanfarið fylgst með
störfum tollgæslunnar á Keflavíkur-
flugvelli og tekið starfsemina út.
Kári segir að flugumferð hafi auk-
ist mjög mikið að undanförnu. Toll-
verðir þurfi því að hafa sig alla við til
að koma í veg fyrir fíkniefnasmygl.
Nota margar tegundir
fíkniefna
Sverrir Jónsson, læknir á Vogi,
segir að á þeim rúmlega þremur ár-
um sem hann hefur starfað við fíkni-
efnameðferð hafi hann orðið var við
mikla aukningu í neyslu e-taflna og
kókaíns. Ungt fólk noti þó ekki að-
eins eina tegund eiturlyfja heldur sé
neyslan yfirleitt blönduð.
Aðspurður um tengsl eiturlyfja-
neyslu og sjálfsvíga ungs fólks segir
Sverrir það mjög algengt að eftir að
fólk notar örvandi efni sökkvi það
niður í þunglyndi. Þetta sé sérstak-
lega áberandi eftir e-töflunotkun.
Talið er að lögregla og tollgæsla nái um 5–10% fíkniefna í umferð
Umfangsmikil fíkniefna-
sala meðal ungs fólks
Morgunblaðið/Kristinn
Hluti af þeim fíkniefnum sem fundust hafa á síðustu vikum.
Þær 22.000 e-töflur sem lagt hefur verið
hald á það sem af er þessu ári voru að öllum
líkindum ætlaðar ungu fólki sem eru helstu
neytendur e-taflna. Samkvæmt upplýs-
ingum sem Rúnar Pálmason aflaði kemur
fram að fíkniefnasalar senda sölumenn sína
á skólaböll og það virðist vera auðvelt fyrir
ungt fólk að nálgast fíkniefni.
runarp@mbl.is
FANGARNIR sem handteknir voru
í tengslum við nýtt fíkniefnamál á
miðvikudag voru allir vistaðir á
svokölluðum fyrirmyndargangi í
fangelsinu á Litla-Hrauni. „Það eru
fangarnir sem fundu upp á því að
kalla þetta fyrirmyndargang,“ seg-
ir Guðgeir Eyjólfsson, forstjóri
Fangelsismálastofnunnar ríkisins.
Deildin heiti í raun 3A. „Það er nú
alveg ljóst að ef svona á sér stað þar
þá er þetta enginn fyrirmynd-
argangur.“
Á Litla-Hrauni eru sjö almennar
deildar og tvær deildir þar sem
gæsluvarðhaldsfangar eru vistaðir.
Guðgeir segir að á deild 3A búi
fangar við heldur rýmri reglur en
aðrir. Klefar þeirra séu opnir allan
sólarhringinn, þeir hafi aðgang að
síma allan sólarhringinn og fang-
arnir eigi kost á þremur heimsókn-
um í viku í stað tveggja. Fangarnir
hafi hvorki aðgang að tölvupósti né
Netinu frekar en aðrir fangar.
Til þess að komast á deildina
þurfa fangar að hafa sýnt góða
hegðun, stunda vinnu eða nám og
þeir mega ekki nota ávanabindandi
lyf. Guðgeir segir deildinni ætlað að
hvetja fanga til góðrar hegðunar.
Guðgeir segir engin áform um að
breyta reglum um deildina, þrátt
fyrir að reglur séu rýmri sé að-
gangur fanga að síma, bréfum og
heimsóknum í grundvallaratriðum
sá sami.
Símar ekki hleraðir
Guðgeir segir erfitt að koma í
veg fyrir að fangar haldi áfram af-
brotum þótt þeir sitji á bak við lás
og slá. Símtöl þeirra séu ekki hler-
uð og ekki fylgst með heimsóknum.
Þó sé leitað á föngum og gestum
þeirra ef ástæða þyki til.
„Í fangelsum eru afbrotamenn og
það má svo sem búast við ýmsu af
þeim,“ segir Guðgeir og bætir við
að svipuð mál hafi komið upp er-
lendis.
Tveir fanganna voru úrskurðaðir
í gæsluvarðhald og samkvæmt
heimildum Morgunblaðsins voru
báðir dæmdir til fangelsisvistar
vegna fíkniefnasmygls. Þeir voru í
hópi fanga sem fóru fram á það í
vetur að reglur á hinum svokallaða
fyrirmyndargangi yrðu rýmkaðar.
Guðgeir Eyjólfsson,
forstjóri Fangels-
ismálastofnunar
Erfitt að
koma í veg
fyrir afbrot
fanga
SUMARDAGURINN fyrsti var
haldinn hátíðlegur víða um land á
fimmtudag, m.a. í Mosfellsbæ, þar
sem þessi mynd var tekin. Víðast
hvar viðraði vel á landinu á sum-
ardaginn fyrsta og má nefna að á
Austfjörðum frusu vetur og sumar
saman, en samkvæmt gamalli
þjóðtrú boðar það gott sumar.
Morgunblaðið/Ásdís
Sólskin á sumardaginn fyrsta
SEX sóttu um stöðu rektors
Skálholtsskóla, mennta- og
menningarseturs þjóðkirkj-
unnar. Skólaráð metur um-
sóknirnar í næstu viku og
leggur tillögu um ráðningu
fyrir kirkjuráð.
Umsækjendur eru: Árni
Svanur Daníelsson guðfræð-
ingur, séra Baldur Gautur
Baldursson, séra Bernharður
Guðmundsson verkefnisstjóri,
Guðmundur Einarsson, kenn-
ari, Smári Ólason tónlistar-
maður og séra Torfi H. Stef-
ánsson.
Dr. Pétur Pétursson, pró-
fessor við guðfræðideild Há-
skólans, hefur gegnt stöðunni
að undanförnu í leyfi séra
Kristjáns Vals Ingólfssonar,
sem nú hefur sagt stöðunni
lausri.
Stefnt er að því að nýr rekt-
or taki til starfa 1. ágúst.
Sex sóttu
um stöðu
rektors Skál-
holtsskóla
Í GÆR fór vísitala krónunnar
niður í 129,6 stig í litlum við-
skiptum og er það lægsta
gengi hennar hingað til. Miðað
við lokagengi dagsins, sem var
129,57 stig, hefur krónan lækk-
að um 6,5% frá áramótum og
20,2% frá því hún var hæst í
maímánuði í fyrra. Í lok dags-
ins var gengi dollarsins 94,01
króna.
Í Hálffimmfréttum Búnað-
arbanka Íslands segir að
styrking krónunnar sé fremur
ólíkleg á meðan sjómannaverk-
fall standi yfir enda geti lang-
vinnt verkfall haft áhrif á inn-
flæði fjármagns í tengslum við
útflutning. Líklegt sé að menn
haldi að sér höndum á gjald-
eyrismarkaði fram yfir það í
þeirri trú að krónan haldist lág
eða lækki jafnvel enn frekar.
Krónan
aldrei
lægri