Morgunblaðið - 21.04.2001, Blaðsíða 44
MINNINGAR
44 LAUGARDAGUR 21. APRÍL 2001 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Elísabet GuðrúnGuðmundsdóttir
fæddist í Hafnarfirði
hinn 12. nóvember
1946. Hún lést á líkn-
ardeild Landspítal-
ans hinn 15. apríl síð-
astliðinn. Aðeins
nokkurra vikna göm-
ul var Elísabet gefin
hjónunum Guðmundi
Pétri Guðmundssyni,
f. 22. jan. 1899, d. 6.
ágús 1987, og Ragn-
heiði Jónsdóttur, f.
13. okt. 1897, d. 14.
júlí 1994. Þau voru
lengst af búsett á Melum í Árnes-
hreppi í Strandasýslu. Elísabet átti
einn hálfbróður, Halldór Ólafsson,
f. 16. des. 1948, d. 7. sept. 2000.
Hinn 26. ágúst 1967 giftist El-
ísabet Erlendi Björgvinssyni, f. 4.
ágúst 1944 á Barði í Fljótum í
Skagafjarðarsýslu.
Foreldrar hans eru Björgvin
Márusson og Sigurlína Jónsdóttir,
en þau eru bæði lát-
in. Börn Elísabetar
og Erlendar eru: 1)
Guðmundur Heiðar,
f. 30. jan. 1968, hag-
fræðingur, búsettur í
Kópavogi. 2) Sólveig,
f. 15. apríl 1980,
nemi í hjúkrunar-
fræði við Háskóla Ís-
lands.
Elísabet ólst upp
að Melum hjá for-
eldrum sínum. Hún
stundaði nám í Finn-
bogastaðaskóla, Hér-
aðsskólanum að
Reykjum í Hrútafirði og síðan í
Húsmæðraskólanum á Varma-
landi í Borgarfirði. Elísabet bjó í
Reykjavík frá 1967-1977 og síðan í
Kópavogi þar til hún lést. Ásamt
heimilisstörfum starfaði Elísabet
við aðhlynningu á sjúkrastofnun-
um meðan heilsan leyfði.
Útför Elísabetar fór fram frá
Kópavogskirkju 20. apríl.
Síðastliðinn sunnudag lauk langri
baráttu hjá mömmu við veikindi sem
fyrst komu fram fyrir um tveimur
árum. Allan tímann var hún þó
bjartsýn um bata og náði mjög góðri
heilsu eftir fyrstu aðgerðina sem
hún fór í og svo aftur eftir aðra að-
gerðina og það var ekki fyrr en síð-
ustu vikurnar sem hún lifði að heils-
unni hrakaði nokkuð mikið.
Það eru margar góðar minningar
tengdar henni sem lifa áfram þótt
þessi breyting hafi orðið, og þótt hún
hafi ekki verið gömul þegar hún lést
getum við verið þakklát fyrir þann
tíma sem hún fékk að vera meðal
okkar en margir aðrir hafa orðið að
kveðja lífið sem við lifum hér á jörð-
inni fyrr. Fyrir trúna á Guð eigum
við von um eilíft líf á himnum og að
hittast aftur þar.
Mamma var alltaf, síðan ég man
eftir henni, mjög dugleg, hjálpsöm
og vingjarnleg og hafði gaman af
dýrum og var hjálpsöm við þau líka.
Þá var hún mjög þakklát fyrir allt
sem gert var fyrir hana.
Ég vil þakka öllum sem studdu
hana í veikindum hennar. Það hefur
létt henni að ganga í gegnum það
sem hún gekk í gegnum. Ég bið þess
að hún megi hvíla í friði. Blessuð sé
minning hennar.
Guðmundur Heiðar Erlendsson.
Mamma, þú varst yndisleg kona.
Þú varst alltaf svo góð við alla og
sýndir mér og öllum mikla um-
hyggju. Þú sýndir alltaf mikinn
áhuga á því sem ég var að gera
hverju sinni og hvattir mig áfram,
t.d. í náminu. Þú vildir að ég stæði
mig vel og það var gott að koma
heim og fá hrós frá þér fyrir ein-
kunnirnar. Þú vildir alltaf allt fyrir
mig gera. Ég man t.d. að oft þegar
ég var veik þá varstu treg til að fara
frá mér ef þú þurftir að fara að
vinna, þér var svo umhugað um mig
og fannst leiðinlegt þegar mér leið
illa. Það var líka þægilegt að hafa þig
heima því þú varst svo hugulsöm. Þú
tókst líka öllu með ró og reiddist
ekki auðveldlega. Þegar mér varð
eitthvað á tókstu því ekki illa heldur
varst róleg og tókst því með jafn-
aðargeði.
Það var alltaf hægt að tala við þig
ef eitthvað fór úrskeiðis. Þú varst
svo góð vinkona mín. Það var alltaf
rosalega gaman þegar við gerðum
eitthvað saman, fórum í göngutúr
eða spiluðum. Samt minnkaði sam-
veran þegar ég varð eldri og fór í
menntaskóla. Seinustu ár varstu líka
hætt að geta gert jafn mikið og áður
vegna veikindanna. Við gátum þó
farið saman á tónleika í mars á þessu
ári. Ég sá á þér að þú varst ofsalega
ánægð með að komast út og fannst
mér gaman að þú skemmtir þér
svona vel. Ég er þakklát fyrir að
hafa farið með þér og séð þig svona
ánægða.
Stuttu eftir þetta versnaði þér
mikið og það kom að því að þú þurft-
ir að leggjast inn á spítalann og
komstu ekki heim eftir það. Ég veit
að þig langaði að koma heim og vera
þar en ástand þitt leyfði það ekki.
Það var samt gaman að þú skyldir
koma í heimsókn, þó það væri ekki
lengi, á pálmasunnudag, og ég gat
sýnt þér nýja rúmið mitt. Þú ætlaðir
að reyna að koma heim um páskana
líka, allavega á páskadag, á afmæl-
isdaginn minn. Það hefði verið in-
dælt ef þú hefðir getað haldið upp á
það með mér. Það varð þó ekki úr
því, því þér fór að hraka mikið vik-
una fyrir páska og um páskana. Það
var eiginlega ótrúlegt hvað þér
hrakaði fljótt þessa seinustu viku og
finnst mér leiðinlegt að þú skyldir
deyja einmitt á afmælisdaginn minn.
Mér finnst samt gott að hafa verið
hjá þér þegar þú fórst þó að þú hafir
verið með lítilli meðvitund og varla
vitað af mér. Þó það sé kannski ljótt
að segja það þá er ég fegin að þú
skyldir fá að fara á betri stað. Ég
veit að þig langaði að lifa lengur en
þú varst bara orðin svo veik. Þér líð-
ur örugglega vel núna og þjáist ekki
neitt. Ég elska þig, mamma mín, og
mun ávallt hugsa til þín.
Þín dóttir,
Sólveig.
Ég sendi þér kæra kveðju,
nú komin er lífsins nótt.
Þig umvefji blessun og bænir,
ég bið að þú sofir rótt.
Þótt svíði sorg mitt hjarta
þá sælt er að vita af því
þú laus ert úr veikinda viðjum,
þín veröld er björt á ný.
(Þórunn Sig.)
Þessar ljóðlínur koma upp í hug-
ann þegar ég minnist mágkonu
minnar Elísabetar Guðmundsdótt-
ur, eða Ellu hans Ella, eins og við í
fjölskyldunni kölluðum hana jafnan.
Enn hefur hetja beðið ósigur í bar-
áttu fyrir lífi sínu. Ógnvekjandi sjúk-
dómur hefur sigrað lífið, sjúkdómur
sem læknavísindin hafa enn ekki
svar við. Andlát Ellu kom okkur,
sem fylgst höfðum með hennar
löngu og hetjulegu baráttu, ekkert á
óvart. Samt sem áður er það svo á
kveðjustund að í bljúgri bæn verða
tárakirtlar barmafullir. Ella var afar
glæsileg og hógvær kona. Það var
mikill myndarskapur í kringum
hana. Hún talaði aldrei af sér og ég
heyrði hana aldrei láta styggðaryrði
falla um aðra. Ella var vandvirk,
vinnusöm og mikil fjölskyldumann-
eskja. Svo ótrúlegt sem það hljómar
þá er það satt að ég heyrði hana
aldrei kvarta í sínu erfiða sjúkdóms-
stríði. Bjartsýni hennar og þraut-
seigja var einstök og henni tókst að
dylja samferðafólkið hversu alvarleg
veikindi hennar voru. Hún var ekki
að íþyngja öðrum með veikindasög-
um af sjálfri sér, hún Ella. Hún var
dáð af samferðafólkinu, hvort sem
það voru vinir, ættingjar, samstarfs-
menn eða skjólstæðingar, en hún
vann við aðhlynningu sjúkra, m.a. á
Sunnuhlíð um alllangan tíma. Á ferð-
um mínum undanfarin ár norður í
Trékyllisvík á Ströndum, en Ella er
uppalin á stórbýlinu Melum í Árnes-
hreppi, varð ég þess fullviss að hún
var einnig mjög dáð af sveitungum
sínum. Ella átti góða fjölskyldu,
börnin tvö og eiginmanninn, sem
stutt hafa hana í baráttunni. Það lýs-
ir best hennar óbilandi baráttuvilja
fyrir lífinu að hún áræddi að fara í frí
til Kanaríeyja í desember sl. Eig-
inmaðurinn var tilbúinn að láta
drauminn rætast og ekki mátti tæp-
ara standa, svo farin var hún að
heilsu og þreki.
Þegar komið er að kveðjustund er
mér efst í huga þakklæti fyrir allar
góðu stundirnar. Þessar góðu stund-
ir munu ylja um ókomna tíð.
Elsku Elli, Gummi og Sólveig. Við
Haukur og börnin okkar biðjum
ykkur blessunar á erfiðum tímum.
Með djúpri virðingu og þökk kveðj-
um við Ellu með ljóðlínum Valdi-
mars Briem:
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Blessuð sé minning Elísabetar
Guðmundsdóttur.
Sigurbjörg Björgvinsdóttir.
Fallin er í valin ein perla Íslands,
Elísabet Guðmundsdóttir; Ella, eins
og við höfum alltaf kallað hana og
oftast bætt við: hans Ella.
Ungur að árum kynntist ég Ellu,
ég var lítið annað en barn þegar
fundum okkar bar saman í fyrsta
sinn. Þá kom bróðir minn Erlendur
með þessa geðþekku ungu konu
norður í Fljót og kynnti sem eig-
inkonu sína. Mér leist strax afar vel
á þessa mágkonu mína og segja má
að frá fyrsta fundi höfum við byggt
upp gagnkvæmt traust sem haldist
hefur alla tíð. Þegar að unglingsár-
unum kom átti ég hjá þeim heimili
um tíð og kom þá umhyggja hennar
og hugulsemi enn frekar í ljós. Þann
tíma fæ ég þeim seint fullþakkað.
Seinna á lífsleið minni þegar ég
var einn á báti og þurfti á verulegum
stuðningi að halda voru það Elli og
Ella sem voru akkeri mitt. Á þessum
tíma var ég næstum fastagestur í
mat hjá Ellu um helgar, henni fannst
það sjálfsagt að ég kæmi að borða
með þeim og mér fannst ég virkilega
vera einn af fjölskyldu þeirra.
Ella var róleg kona með afskap-
lega ljúft viðmót, það geislaði af
henni hjálpsemi og hlýja, segja má
að hún hafi ekkert aumt mátt sjá
öðruvísi en að reyna að rétta út hönd
sína til aðstoðar. Heimili þeirra var
einstaklega hlýlegt og smekklegt,
ekki er ólíklegt að þar hafi hendur
húsmóðurinnar átt töluverðan þátt í
enda mikil hannyrðakona. Af sér-
stökum höfðingsskap tóku þau á
móti gestum enda gestrisnin þeim í
blóð borin.
Ella hafði gaman af útiveru og
naut þess að ferðast um landið, ég
minnist allra sumarbústaðaferðanna
sem við höfum farið í saman. Þá var
oft kátt í kofa, tekið lag og spilað
fram á nætur. Okkar síðasta sum-
arbústaðaferð var mér sennilega sú
dýrmætasta, þá komu þau hjónin við
í sumarbústaðnum okkar í Borgar-
firðinum eftir vel heppnaða ferð í
Húsafell. Þarna áttum við einstak-
lega góða en stutta stund sem verð-
ur seint gleymsku að bráð. Þau gátu
því miður ekki gist hjá okkur sökum
veikinda Ellu og þurftu að brenna í
bæinn þótt komin væri nótt. Síðan
þá hefur mikið verið gert í bústaðn-
um okkar og Ella spurði gjarnan eft-
ir því hvernig gengi, þótt ekki entist
henni heilsa til að koma og kíkja eft-
ir því.
Síðastliðinn fimmtudag, skírdag,
heimsóttum við Ellu á Líknardeild-
ina í Kópavogi. Þótt hún væri fár-
sjúk færðist gleði yfir andlit hennar
yfir að sjá okkur. Ekki var hún að
kvarta, hún sagði aðeins til afsök-
unar að hún væri dálítið slöpp núna.
Er ég gekk þar út eftir að hafa kvatt
Ellu í hinsta sinn varð mér ljóst að
hún var á förum úr þessum heimi.
Það var svo að kvöldi páskadags sem
Elli hringdi í mig upp í sumarbústað
og sagði okkur að baráttu hennar
væri lokið, hún hefði látist þá fyrr
um kvöldið.
Við fjölskylda mín viljum þakka
Ellu samfylgdina og vitum að henn-
ar hefur verið beðið og hennar hefur
verið þörf á öðrum stað, þar munum
við hittast síðar.
Ég minnist þín er sólin skín í heiði
ég sakna þín er regnið vætir kinn.
Nú sárt mér finnst að standa við þitt leiði
og syrgja þig einn besta vininn minn.
Ég sé þig enn með brosið fagra bjarta
þín blessuð minning, ljúfa eiga vil.
Ég geymi ávallt glóð í mínu hjarta
þó genginn sért þú vina Drottins til.
(Gylfi Björgvinsson.)
Elsku Elli, Gummi og Solla, við
vottum ykkur dýpstu samúð okkar.
Guð styrki ykkur og styðji í sorginni.
Gylfi og fjölskylda.
Ella frænka mín kvaddi þennan
heim að kvöldi páskadags jafn hljóð-
látlega og æðrulaust og hún hafði lif-
að lífinu. Ég kynntist þessari
frænku minni því miður minna en
ætla mætti, en þó nóg til að sjá og
skilja hve vönduð og væn hún var.
Við vorum jafnöldrur, en ólumst upp
við ólíkar aðstæður, – ég borgar-
barn, en hún alin upp í afskekktri
sveit norður á Ströndum. En þótt
fjarlægðin skildi fjölskyldur okkar
að mestallt árið í samgöngu- og fjar-
skiptaleysi þeirra tíma, voru fjöl-
skyldutengslin náin. Faðir minn lét
sér annt um heimahagana og ætt-
ingjana þar. Hugur hans var löngum
norður á Melum þar sem móðir,
bræður og fjölskyldur þeirra
bjuggu. Á hverju sumri til margra
ára fór hann norður að hjálpa til við
búskapinn. Einnig var Guðmundur
bróðir minn í sveit á Melum í fjöl-
mörg sumur. Þess vegna voru þessir
ættingjar þrátt fyrir allt svo nálæg-
ir, jafnvel stelpu sem aldrei kynntist
því að vera send í sveit norður.
Ella var kjördóttir og einkabarn
Munda föðurbróður míns og Ragn-
heiðar konu hans. Hún ólst upp við
mikið ástríki foreldra sinna og sam-
band foreldra og dóttur var alla tíð
einkar kærleiksríkt. Fáa, ef nokkra,
hef ég þekkt sinna foreldrum sínum
af meiri elskusemi og umhyggju en
Ellu, ekki síst eftir að aldurinn færð-
ist yfir þau og kraftarnir fóru þverr-
andi. Hún reyndist þeim hin besta
dóttir.
Ella var hlédræg og dul og sóttist
lítt eftir athygli annarra. Hún undi
sér best innan heimilisins með sinni
nánustu fjölskyldu, sem nú syrgir
hana innilega. Missir Erlendar, Guð-
mundar og Solveigar er mikill. Ég
votta þeim mína dýpstu samúð.
María.
Það var mikil gæfa fyrir mig og
eiginmann minn, Hallgrím Márus-
son, sem nú er látinn, þegar við
hjónin eignuðumst Erlend Björg-
vinsson og Elísabetu Guðmunds-
dóttur að vinum fyrir mörgum árum.
Erlend þekktum við allt frá því að
hann var barn að alast upp í Fljótum
í Skagafirði. Hann er bróðursonur
Hallgríms og fór fljótlega að venja
komur sínar á heimili okkar í
Reykjavík eftir að við fluttum frá
Siglufirði.
Það var fyrst eftir að Erlendur og
Elísabet, eða Elli og Ella, eins og
þau voru jafnan kölluð á heimili okk-
ar, tengdust tryggðaböndum, að þau
urðu félagar okkar og góðvinir.
Okkur var snemma ljóst hvílík
gersemi Ella var öllum þeim sem
hún varð samferða. Það fór ekki
mikið fyrir þessari hljóðlátu, ungu
konu, en allt sem hún tók sér fyrir
hendur lýsti miklum mannkærleika,
samviskusemi og umhyggju gagn-
vart samferðamönnum sínum. Ella
var mjög barngóð og lagði mikla al-
úð við uppeldi og menntun barna
sinna. Hún var mikil hannyrðakona
og ber heimili þeirra Erlendar fag-
urt vitni um listhneigð hennar og
smekkvísi.
Bestu minningar mínar sem
tengjast Ellu eru frá ferðalögum
okkar Hallgríms með þeim hjónum.
Við ferðuðumst mikið saman og oft
voru börnin þeirra, Guðmundur og
Sólveig, með í ferð. Ég geymi í huga
mér ógleymanlegar stundir frá
ferðalögum okkar bæði innanlands
og utan.
Lífsstarfið sem Ella valdi sér bar
vott um hug hennar til aldraðra og
sjúkra. Hún vann lengst af á tveimur
stöðum eftir að við kynntumst henni,
á Hrafnistu í Reykjavík og á Hjúkr-
unarheimilinu Sunnuhlíð í Kópavogi.
Þar gekk hún að störfum með alúð
við gamla fólkið meðan starfskrafta
hennar naut við. Það var gott að vita
af henni á Sunnuhlíð eftir að Hall-
grímur, maðurinn minn, varð veikur
og dvaldi á hjúkrunarheimilinu síð-
ustu æviár sín. Þar fylgdist hún vel
með því að honum liði vel og sýndi
honum umhyggju sem hún var
þekkt fyrir. Fyrir það erum við æv-
inlega þakklát henni.
Það var gott að vera í návist Ellu.
Á heimili þeirra Ellu og Ella var gott
að koma og gestrisni og vinarhugur í
fyrirrúmi.
Um leið og ég, börn mín og fjöl-
skylda kveðjum Ellu og þökkum
henni fyrir allar góðar minningar
sem hún skilur eftir hjá okkur send-
um við Erlendi Björgvinssyni sam-
úðarkveðjur og biðjum Guð að
blessa hann, Sólveigu og Guðmund
og aðra nána ættingja þeirra beggja.
Ég vil að lokum kveðja Ellu með
erindi úr kvæðinu um fuglana eftir
Davíð Stefánsson.
Ég heyri’ í fjarska villtan vængjaþyt.
Um varpann leikur draumsins perluglit.
Snert hörpu mína, himinborna dís
og hlustið, englar guðs í Paradís.
Hermína Sigurbjörnsdóttir
og fjölskylda.
Elísabet Guðmundsdóttir hefur
kvatt þetta líf. Við skólasystur henn-
ar sitjum eftir agndofa, en minn-
umst um leið allra ljúfu stundanna
með henni.
Kynni okkar hófust haustið 1964,
þegar 43 ungmeyjar víðs vegar að af
landinu komu til náms við Hús-
mæðraskólann á Varmalandi í Borg-
arfirði.
Elísabet kom frá Melum í Trékyll-
isvík í Strandasýslu. Ekki var land-
leiðin þaðan bílfær í þá daga, þannig
að Elísabet þurfti að fara sjóleiðis
fyrri hluta ferðar sinnar á leið í skól-
ann. Okkur skólasystrum hennar
þótti mikið á sig lagt, en Elísabet
setti ekki fyrir sig slíkan ferðamáta
frekar en margt annað á vegferð
sinni í lífinu. Hún kunni svo sann-
arlega að sjá jákvæðu hliðarnar á til-
verunni og gerði ekki veður út af
smámunum.
Við skólasysturnar komumst
fljótt að því að það var ákaflega
notalegt að vera í nálægð Elísabet-
ar. Frá henni streymdi hlýja, tillits-
semi og hjálpfýsi. Við, sem vorum
svo lánsamar að vera í vinnuhópi
með Elísabetu, þurftum ekki að hafa
áhyggjur af því að verkunum væri
ekki komið af í tíma.
Hún var afar skipulögð og fljót-
virk til vinnu og aðstoðaði okkur
skólasystur sínar á báða bóga við
verkefnin á sinn mikilvirka en hljóð-
láta hátt.
Fljótlega eftir að skólagöngu lauk
flutti Elísabet til Reykjavíkur. Hún
kynntist Erlendi sínum og saman
komu þau sér upp smekklegu heim-
ili. Í tímans rás fæddust sonur og
dóttir. Þótt Elísabetu væri ekki tamt
að flíka tilfinningum sínum leyndi
sér aldrei að fjölskyldan átti hug
hennar og hjarta, og hún naut þess
að sinna henni af kostgæfni. Móðir
hennar átti sitt ævikvöld í Reykjavík
og var aðdáunarvert hversu vel El-
ísabet hlúði að henni á sinn óeig-
ingjarna hátt.
Fyrir rúmlega 30 árum stofnuð-
um við skólasysturnar saumaklúbb.
Elísabet gekk fljótlega til liðs við
hann. Í síðasta sinn, sem henni auðn-
aðist að bjóða saumaklúbbnum heim
tók hún á móti okkur í nýja fallega
raðhúsinu þeirra hjóna, þar sem
framtíðarheimilið átti að vera.
Í erfiðum veikindum sínum sýndi
Elísabet mikið æðruleysi og tók því
sem að höndum bar með sömu still-
ingunni og hún hafði tamið sér um
dagana. Við skólasystur Elísabetar
vottum fjölskyldu hennar okkar
dýpstu samúð.
Elísabetu þökkum við samfylgd-
ina og allar kæru minningarnar sem
hún skilur eftir og biðjum góðan Guð
að annast hana.
Skólasystur frá
Varmalandi 1964–65.
ELÍSABET GUÐRÚN
GUÐMUNDSDÓTTIR