Morgunblaðið - 06.06.2001, Qupperneq 31

LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 6. JÚNÍ 2001 31
Silhouette
Cellulite baninn
Silhouette er framleitt
til að verka kröftuglega
á þetta ástand
20% afsláttur
Kynning í dag í
Apótekinu Iðufelli
Apótekið Kringlunni
fimmtudaginn 7. júní
Apótekið Hafnarfirði
föstudaginn 8. júní
Kynningar kl. 14-18
Súrefnisvörur
Karin Herzog
Switzerland
LEIKKLÚBBNUM Sögu á Akur-
eyri hefur hlotnast veglegur styrk-
ur frá Evrópusambandinu að upp-
hæð ríflega 3.5 milljónir króna.
Styrkurinn er veittur á vegum
verkefnisins Ungt Fólk í Evrópu á
Íslandi og er til Fenris, samnor-
ræns leiklistarverkefnis sem Saga
tekur þátt í um þessar mundir.
Fenris er leiksýning, sem unnin er
af leikhópum ungs fólks á öllum
Norðurlöndunum undir stjórn jafn-
margra leikstjóra en aðalleikstjóri
er Agnar Jón Egilsson.
Að sögn Kjartans Smára Hösk-
uldssonar talsmanns Leikklúbbs-
ins Sögu er þetta stærsti styrkur
sem veittur hefur verið frá Ungu
fólki í Evrópu og er ætlaður til að
greiða ferðir og uppihald þeirra 80
ungmenna sem koma til Íslands til
að leika með Leikklúbbnum Sögu.
„Án þessa styrks hefði okkur verið
ókleift að fjármagna þetta verk-
efni,“ Kjartan. „Meginþema sýn-
ingarinnar er kynþáttafordómar og
hvernig við getum brugðist við
þeim. Hver hópur hefur unnið með
þetta á sinn hátt, en tímann sem
hópurinn dvelur hér fram að frum-
sýningu, munum við nýta til sam-
hæfingar og æfinga, “ segir Kjart-
an Smári.
Ungmennin dvelja hér í tvær
vikur meðan á lokaæfingum og
frumsýningu á Fenris stendur, en
sýningin verður sett á svið bæði á
Akureyri og í Reykjavík. „Við hefj-
um æfingar á Akureyri þann 29.
júní og frumsýnum verkefnið í
íþróttahúsi Glerárskóla þann 6.
júlí. Síðan höfum við fengið vilyrði
fyrir því að sýna í Borgarleikhús-
inu í Reykjavík 9. júlí. Svo mun
hópurinn ásamt Sögu ferðast
hringinn í kringum landið til Seyð-
isfjarðar og þaðan með Norrænu
til Færeyja og Noregs. Verkið
verður einnig sýnt í Færeyjum,
Álandi, Svíþjóð og Danmörku,“
segir Kjartan Smári.
Leikklúbburinn Saga
fær Evrópustyrk
KARLAKÓRINN Fóstbræður
heldur í tónleika- og keppnisför til
mið- Evrópu á föstudag. Kórinn fer
að þessu sinni til Búdapest, Prag og
Vínarborgar og syngur á tónleikum
í stóra sal Tónlistarakademíunnar í
Búdapest, sem af mörgum er talinn
glæsilegasti tónleikasalur mið-Evr-
ópu, en hann rúmar 1.200 manns í
sæti. Þeir tónleikar eru jafnframt
liður í formlegri opnun á ræðis-
mannsskrifstofu Íslands í Búda-
pest. Ásamt Fóstbræðrum munu
koma fram á tónleikunum þau
Rannveig Fríða Bragadóttir
mezzósopran, Jónas Ingimundar-
son píanóleikari og ungverski fiðlu-
leikarinn Barnabas Kelemen.
Daginn áður munu Fóstbræður
syngja á tónleikum í borginni
Kecskemét í Ungverjalandi, sem er
m.a fæðingarbær ungverska tón-
skáldsins Kodály.
Á efnisskrá á tónleikaferðinni
eru m.a. íslensk lög eftir Bjarna
Þorsteinsson, Sigvalda Kaldalóns,
Hjálmar H. Ragnarsson og Atla
Heimi Sveinsson. Þá syngur kórinn
einnig verk eftir Francis Poulenc,
Anton Bruckner, Frans Schubert,
Orlando di Lasso, tékkneska tón-
skáldið Leos Janácek og ungverska
tónskáldið Zoltán Kodály.
Í Prag munu Fóstbræður taka
þátt í alþjóðlegri karlakórakeppni,
auk þess sem þeir koma fram á
opnunartónleikum, sem haldnir eru
í tengslum við keppnina. Fóstbræð-
ur munu vera eini íslenski karla-
kórinn, sem tekið hefur þátt í al-
þjóðlegum keppnum karlakóra, en
Fóstbræður unnu önnur verðlaun í
slíkri keppni í Llangollen í Wales
árið 1972 undir stjórn Garðars
Cortes og þriðju verðlaun í Lind-
enholzhausen í Þýskalandi árið
1987 undir stjórn Ragnars Björns-
sonar.
Síðustu tónleikar Fóstbræðra,
Rannveigar Fríðu Bragadóttur og
Jónasar Ingimundarsonar í þessari
ferð verða svo 18. júní n.k í Voitiv-
kirkjunni í Vínarborg.
Karlakórinn Fóstbræður fór í
sína fyrstu utanlandsferð árið 1926,
eða fyrir 75 árum. Þá fór kórinn til
Noregs. Var farkosturinn norska
gufuskipið Lyra og tók ferðin fjóra
daga til Björgvinjar, þar sem kór-
inn, sem þá hét Karlakór KFUM,
söng sína fyrstu tónleika á erlendri
grund. Að þessu sinni verður flogið
í beinu leiguflugi Flugleiða til Vín-
arborgar og má gera ráð fyrir að sú
ferð taki um fjórar klukkustundir.
Saga Fóstbræðra
kemur út á bók
Saga Karlakórsins Fóstbræðra
er að koma út um þessar mundir.
Er þar rakin saga kórsins allt frá
árinu 1911, enda þótt kórinn hafi
ekki verið formlega stofnaður fyrr
en árið 1916.
Bókin, sem er rituð af Páli Ás-
geiri Ásgeirssyni blaðamanni og
Fóstbróður, er heimildarrit um
sögu kórsins og þróun tónlistarsög-
unnar á Íslandi á síðustu öld.
Stjórnandi Karlakórsins Fóst-
bræðra er Árni Harðarson.
Fóstbræður utan til
keppni í kórsöng
Karlakórinn Fóstbræður kemur fram í Búdapest, Prag og Vínarborg á næstunni.
 ÁRBÓK Ferðafélags Íslands
fyrir árið 2001 er komin út. Bókin
nefnist Kjölur og kjalverðir og segir
að þessu sinni frá Kili, leiðum yfir
Kjöl að fornu og nýju, náttúrufari á
Kili og fjallað um jöklana miklu til
beggja handa við Kjalveg. Höf-
undar efnisins eru Arnór Karlsson
bóndi í Arnarholti í Biskupstungum
og Oddur Sigurðsson jarðfræðingur
á Orkustofnun í Reykjavík. Arnór
ritar þáttinn Á Kili en Oddur þátt-
inn Kjalverðir jöklar við Kjöl. Báðir
höfundarnir eru gjörkunnir svæð-
inu, Arnór hefir verið í fjárleitum á
Kili hvert haust allt frá unglings-
árum og farið margar ferðir upp á
Kjöl þess utan. Oddur hefir stundað
rannsóknir á jöklum miðhálendisins
og farið þangað tugi rannsókn-
arferða, einkum á Hofsjökul. Hann
lagði til allar ljósmyndir í sinn þátt
og nokkrar að auki og eru myndir
hans margar frá fáförulum slóðum
og af fásénum fyrirbærum. Arnór
tók fjölda ljósmynda í sinn þátt,
þ. á m. myndir er tengjast búskap-
arnytjum af svæðinu. Jón Viðar Sig-
urðsson jarðfræðingur á tugi ljós-
mynda í bókinni en hann fór í
sérstaka myndatökuleiðangra inn á
Kjöl vegna árbókarinnar. Jóhann
Óli Hilmarsson, hinn kunni fugla-
ljósmyndari, á mikinn fjölda nátt-
úrulífsmynda í bókinni og einnig
landslagsmyndir. Nokkrir aðrir
hollvinir Ferðafélagsins lögðu til
myndir í bókina en ljósmyndir eru
alls um 230 talsins. Birt eru samtals
18 stærðfræðikort og skýringarupp-
drættir sem unnið hefir Guðmundur
Ó. Ingvarsson landfræðingur.
Útgefandi er Ferðafélag Íslands.
Árbókin er 248 bls., prentuð í Grafík
hf. Ritstjóri er Hjalti Kristgeirsson.
Nýjar bækur
DAGANA 18.–21. júní 1998 var
haldin í Reykjavík ráðstefna um
sögu norðurslóða og stóðu Sagn-
fræðistofnun Háskóla Íslands, utan-
ríkisráðuneytið og Stofnun Vil-
hjálms Stefánssonar á Akureyri að
ráðstefnuhaldinu en skipulag og
framkvæmd öll var að mestu leyti í
höndum Inga Sigurðssonar prófess-
ors. Þátttakendur í ráðstefnunni
voru fjölmargir og komu víða að,
flestir þó frá Evrópu og Vestur-
heimi.
Skipulag ráðstefnunnar var með
þeim hætti að flutt voru erindi um
þrjú meginefni, „Miðju og jaðar-
svæði“, „Menningu frumbyggja og
utanaðkomandi áhrif á hana“ og um
landbúnað á norðurslóðum. Þá fóru
fram hringborðsumræður um þrjú
afmörkuð efni og loks flutti 21 fræði-
maður fyrirlestra um ýmisleg efni.
Allir voru þátttakendur á ráð-
stefnunni á einu máli um að hún
hefði tekist svo sem best varð á kos-
ið. Fyrirlestrarnir og erindin, sem
flutt voru, voru fróðleg og vel und-
irbúin og flestir fóru þátttakendur
fróðari heim. Margir stofnuðu og til
fræðilegra sambanda og samskipta
þessa vordaga og hafa a.m.k. sum
þeirra þegar skilað nokkrum ár-
angri.
Á svo umfangsmiklum ráðstefnum
sem þessari gefst þátttakendum
sjaldnast kostur á að hlýða á mál
allra fyrirlesara. Alltaf hlýtur eitt-
hvað að verða út undan og oft er erf-
itt að velja og hafna. Af þeim sökum
er mikil nauðsyn á útgáfu ráðstefnu-
rits þar sem birt eru sem flest þeirra
erinda og fyrirlestra sem flutt eru.
Bókin, sem hér er til umfjöllunar, er
einmitt slíkt ráðstefnurit. Hún hefur
að geyma alls 66 erindi og fyrirlestra
er fluttir voru á Norðurslóðaráð-
stefnunni í Reykjavík vorið 1998 og
hygg ég að þar sé komið allt, eða
nánast allt, það efni sem þar var
rætt.
Bókinni er skipt í kafla eftir ráð-
stefnuefnunum, sem áður var lýst,
og er efni hennar eins og gefur að
skilja afar fjölbreytilegt. Hér eiga
hlut að máli höfundar úr ýmsum
fræðigreinum og heimshlutum og
eru flestir í hópi helstu sérfræðinga
á sínu sviði. Lestur þessa viðamikla
rits er því hvort tveggja í senn stór-
fróðlegur og áhugaverður og hlýtur
bókin að verða öllum áhugamönnum
um sögu og menningu þjóðanna á
norðurslóðum kærkomin.
Ritstjórn svo viðamikils rits sem
þessa er ekkert áhlaupaverk. Rit-
stjórum berast handrit í ýmiss konar
ásigkomulagi og margir höfunda
þurfa að skrifa á erlendu máli. það er
þeim vitaskuld misvel lagið og reynir
þá á hæfni ritstjóra að koma öllu efn-
inu á frambærilegt mál, samræma
frágang texta og tilvitnana og síðan
að lesa prófarkir. Þar dugir ekkert
annað en miskunnarlaus smásmygli
og nákvæmni sem oft hlýtur að
reyna á þolinmæðina. Ritstjórar
þessarar bókar, þeir Ingi Sigurðsson
og Jón Skaptason, hafa unnið verk
sitt af alúð og er allur frágangur rits-
ins þeim til sóma.
Saga norðurslóða er tiltölulega
ungt rannsóknarsvið og miklu minna
hefur verið um hana fjallað en ým-
issa þeirra svæða er sunnar liggja.
Af þeim sökum hefur þessi bók mikið
gildi fyrir alla þá er áhuga hafa á við-
fangsefninu og er ekki að efa að
mörgum muni hún nýtast vel á kom-
andi árum.
Fróðlegt ráð-
stefnurit
BÆKUR
S a g n f r æ ð i
– „Proceedings of the International
Congress on the History of the
arctic and Sub-Arctic Region,
Reykjavík, 18.-21. júní 1998. Rit-
stjórar: Ingi Sigurðsson og Jón
Skaptason. Háskólaútgáfan,
Reykjavík 2000. 623 bls.
„ASPECTS OF ARCTIC
AND SUB-ARCTIC
HISTORY“
Jón Þ. Þór
LÁRA Stefánsdóttir hlaut 1. verð-
laun í alþjóðlegri ballett- og dans-
höfundakeppni í Finnlandi á laug-
ardagskvöld fyrir dansverk sitt
Elsa. Keppnin var haldin í Þjóð-
aróperunni í Helsinki og er hluti
af viðameiri keppni sem stendur
yfir í Helsinki um þessar mundir.
Flutningur verksins var í hönd-
um Hlínar Diego Hjálmarsdóttur
og Guðmundar Elíasar Knudsen
við tónlist finnska dúettsins Pan
Sonic. Búninga hannaði Elín Edda
Árnadóttir og Páll Ragnarsson
hannaði lýsingu. Um frumflutning
á Elsu var að ræða á laugardag
en verkið var endurflutt í gær-
kvöldi þegar sérstök hátíðarsýn-
ing fór fram á vegum keppninnar.
Þar voru sýndir þeir dansar sem
hlutu verðlaun í keppninni og var
forseti Finnlands, Tarja Halonen,
viðstödd sýninguna auk þess sem
henni var sjónvarpað af finnska
ríkissjónvarpinu.
Keppnin í Finnlandi er talin í
mjög háum gæðaflokki. Þátttak-
endur koma frá mörgum heims-
álfum og kröfurnar eru miklar.
Keppt er í ýmsum flokkum, bæði
meðal dansara og danshöfunda. Í
danshöfundakeppnina, sem Lára
hlaut 1. verðlaun í, bárust á átt-
unda tug umsókna og voru ellefu
verk valin til flutnings á stóra
sviði finnsku óperunnar.
Fyrirhugað er að frumsýna
Elsu nú í haust á Íslandi.
Hlýtur verðlaun í alþjóð-
legri danskeppni
Lára Stefánsdóttir, dansari og danshöfundur.
Lára Stefánsdóttir danshöfundur