Morgunblaðið - 15.02.2002, Blaðsíða 4
FRÉTTIR
4 FÖSTUDAGUR 15. FEBRÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
NOTENDUM Gagnasafns Morg-
unblaðsins býðst nú sú þjónusta
að geyma leitarstrengi og fá í
framhaldi sent upphaf greina í
tölvupósti sem samsvara leit-
arstrengnum. Þjónustan er fram-
kvæmd á þann veg að notandinn
tengist Gagnasafninu, slær inn
leitarstreng og smellir í fram-
haldi á „Leita“. Þá birtist nið-
urstöðulisti en fyrir ofan hann er
hnappurinn „Geyma leitina?“
Þegar smellt er á hann þarf not-
andinn að gefa upp netfang sitt,
breyta nafni leitar sé þess óskað
og ákveða hvort hann vilji fá
greinar sendar dag- eða vikulega.
Síðan er smellt á „Vista leit“.
Í framhaldi fær notandi sendan
tölvupóst með upplýsingum um
frekari notkun. Notandi þarf að
gera leitina virka með því að
smella á tengil neðst í póstinum.
Hver notandi getur vistað fimm
leitir. Notandi fær síðan tölvupóst
með upphafi greina í hvert sinn
sem nýtt efni finnst í Gagnasafn-
inu.
Þessi þjónusta er ókeypis og
stendur öllum til boða óháð því
hvort þeir eru áskrifendur að
Gagnasafninu eða ekki. Hins veg-
ar þarf að greiða fyrir að skoða
greinar í heild sinni. Til þess að
það sé mögulegt þarf viðkomandi
að vera skilgreindur notandi í
Gagnasafninu. Þá aðgerð er hægt
að framkvæma í póstinum sem
sendur er þegar nýjar greinar
finnast. Notendur sem þegar eru
skilgreindir þurfa ekki að skrá
sig að nýju.
Aukin þjónusta Gagnasafns Morgunblaðsins
Hægt að
geyma
leitar-
strengi
FRIÐRIK Pálsson, stjórnarfor-
maður Landssímans, hefur falið
endurskoðanda fyrirtækisins, Rík-
isendurskoðun, að fara í gegnum
reikninga sem tengjast vinnu við
flutning og gróðursetningu trjá-
plantna við sumarbústað Þórarins
V. Þórarinssonar, fyrrverandi for-
stjóra Landssímans. Friðrik sagð-
ist í samtali við Morgunblaðið hafa
falið endurskoðanda að fara í gegn-
um þessa reikninga til að taka af
allan vafa um að hlutirnir væru í
lagi, en í frétt DV í gær kemur
fram að Landssíminn hafi greitt
reikninga upp á 600.000 krónur
vegna gróðursetningar trjánna.
„Þórarinn segist hafa greitt sín-
um garðyrkjumanni og á reikn-
ingum hér er ekki annað að sjá en
við höfum greitt garðyrkjumann-
inum fyrir það sem var gert í
Skriðufelli, sumarbústaðalandi
Landssímans. Síðan er aftur á móti
reikningur frá vörubifreiðastöðinni
Þrótti upp á rúmar 200 þúsund
krónur og sá reikningur mun vera
fyrir báðum ferðunum. Þórarinn
virðist því ekki hafa verið rukk-
aður fyrir þann flutning,“ sagði
Friðrik.
Þá hafði Þórarinn látið starfs-
menn Landssímans leggja síma-
lögn að sumarbústaðnum og segir
Friðrik að sá kostnaður hafi verið
gerður upp í starfslokasamningi
við Þórarin. „Hann hafði látið
leggja til sín símalögn og miðað við
það að hann væri að hætta störfum
svona stuttu eftir það, þá fannst
mér full ástæða til að taka það inn
í starfslokauppgjörið,“ segir Frið-
rik.
Engar grunsemdir
um önnur slík tilvik
Spurður um það hvort eitthvað
fleira slíkt sé til skoðunar varðandi
mál Þórarins sem forstjóra Sím-
ans, segir Friðrik að svo sé ekki.
Engar grunsemdir liggi fyrir um
önnur slík dæmi og ekki hafi verið
gerð upp fleiri slík atriði í starfs-
lokasamningnum.
Davíð Oddsson, forsætisráð-
herra, hefur tekið undir gagnrýni á
ráðningarsamning Þórarins, sam-
kvæmt fréttum Ríkisútvarpsins,
þar sem gerður var starfssamn-
ingur til fimm ára og var því Þór-
arinn ráðinn til ársins 2004.
Svo virðist sem stjórn Landssím-
ans hafi ekki verið kunnugt um
þetta ákvæði samningsins og hafa
m.a. fulltrúar Framsóknarflokksins
í stjórn Landssímans sagt að þeir
hafi ekki vitað um innihald samn-
ingsins, að því er fram kom í frétt-
um Ríkissjónvarps í gærkvöldi.
Friðrik Pálsson, stjórnarformað-
ur Landssímans, segir það alvana-
legt að stjórnir hlutafélaga feli
stjórnarformanni að gera ráðning-
arsamninga við forstjóra fyrir-
tækja án þess að þeir samningar
séu lagðir sérstaklega fyrir stjórn-
ina. Stjórnin ber þó engu að síður
ábyrgð á samningnum og stjórn-
armönnum er heimilt að spyrjast
fyrir um innihald samningsins eftir
að hann liggur fyrir.
Samgönguráðherra gaf
fyrirheit um 5 ára samning
Að sögn Friðriks var honum ein-
faldlega falið á fyrsta fundi að gera
ráðningarsamning við Þórarin og
strax í upphafi samningaviðræðna
við Þórarin hafi komið fram að
hann hefði fengið fyrirheit um að
sá samningur yrði til 5 ára.
„Samgönguráðherra staðfesti
það við mig, eftir að ég hafði feng-
ið umboð stjórnar, að það bæri að
ráða Þórarin til fimm ára, eins og
margoft hefur komið fram, og
ráðningarsamningurinn er þess
vegna gerður til fimm ára.“
Friðrik segir samninginn ekki
hafa verið kynntan sérstaklega fyr-
ir stjórninni. „Stjórnarmönnum er
að sjálfsögðu heimilt að spyrjast
fyrir um hann, ef þeir kæra sig
um. En ég kannast ekki við það
neinsstaðar sem ég hef komið
nærri að það sé regla að leggja
hann fyrir.“
Að sögn Friðriks er það rétt að
samkvæmt hlutafélagalögum geri
stjórnin samninginn en stjórn fé-
lagsins framselji oft framkvæmd-
ina til stjórnarformanns. Því ber
stjórnin áfram ábyrgð á samningn-
um þó hún hafi framselt fram-
kvæmdina til stjórnarformanns.
Ráðningarsamn-
ingur var ekki
lagður fyrir stjórn
Endurskoðanda falið að kanna reikninga vegna gróðursetn-
ingar við sumarbústað fyrrverandi forstjóra Símans
VILHJÁLMUR Bjarnason, for-
maður Samtaka fjárfesta, telur að
forsendur fyrir hlutafjárútboði
Landssímans séu brostnar og að
ríkinu beri að innleysa þau hluta-
bréf sem almenningur keypti í út-
boðinu.
Vilhjálmur segir að í viðtali við
Hrein Loftsson, fyrrverandi for-
mann einkavæðingarnefndar, í
Viðskiptablaðinu fyrr í vikunni
hafi komið fram efasemdir um að
Landssíminn væri hæfur til einka-
væðingar. Þessar efasemdir for-
mannsins hafi ekki komið nægi-
lega fram í útboðslýsingu. „Í raun
talar hann þar í hlutverki for-
manns einkavæðingarnefndar, þó
að hann hafi látið af því starfi.
Þetta eru mjög alvarlegar ásak-
anir sem hann þarna leggur á
borð, en þær komu ekki fram í út-
boðslýsingunni.“
Vilhjálmur bendir á að í hluta-
félagalögum sé kveðið á um að ef
hluthafi á meira en 9/10 hlutafjár í
félagi skuli aðrir hluthafar í félag-
inu sæta innlausn hluthafans á
hlutum sínum eða krefjast inn-
lausnar sjálfir. „Söluferli Lands-
símans er lokið að sinni, því litlar
líkur virðast á að kjölfestufjárfest-
ir komi inn í fyrirtækið. Þá eiga
þessi ákvæði hlutafélagalaga við,
því ríkið á yfir 90% í Landssíman-
um og verður því að kaupa aftur
hlut þeirra einstaklinga sem þátt
tóku í útboðinu. Matsverðið liggur
fyrir samkvæmt lýsingu einkavæð-
ingarnefndar og samgönguráð-
herra.“
Alls keyptu um 2.500 manns
hlutabréf í Landssímanum í hluta-
fjárútboði sl. haust. Þá voru um
5% heildarhlutafjár seld fyrir um 2
milljarða króna en stefnt var að
sölu 24% hlutafjárins. Búnaðar-
banki Íslands annaðist sölu- og út-
boðslýsingu Landssímans. Guð-
mundur Guðmundsson, fram-
kvæmdastjóri fyrirtækja- og
ráðgjafarsviðs Búnaðarbankans,
segir að allt sem fram hafi komið
um Landssímann í útboðslýsing-
unni standi enn. Það sem rætt hafi
verið um að væri að innan fyr-
irtækis hafi verið komið í lag áður
en útboðið var haldið.
Ólafur Davíðsson, nýskipaður
formaður einkavæðingarnefndar,
vildi ekki tjá sig um málið þegar
Morgunblaðið leitaði viðbragða
hans í gær.
Forsendur fyrir útboði
Símans sagðar brostnar
VERÐ á sjávarafurðum mælt í SDR
er hátt í sögulegu samhengi. Að sögn
Ásgeirs Daníelssonar, hagfræðings
hjá Þjóðhagsstofnun, er ekkert sem
bendir til þess að þar sé að verða nein
breyting á. Verð í íslenskum krónum
hefur hækkað mikið samfara lækkun
á gengi krónunnar. Verðvísitala sjáv-
arafurða í íslenskum krónum hækk-
aði á síðasta ári í kringum 20% og árið
2000 hækkaði vísitalan um 12%.
„Verð á sjávarafurðum er mjög
hátt í dag á heimsmarkaði. Að vísu
hefur verð á rækju verið lágt sl. tvö ár
og menn hafa talsvert verið að velta
fyrir sér hvort hún kunni að hækka.
Ég hef ekki séð neitt sem bendir til
þess að verð á botnfiski sé að fara upp
eða niður. Það er að vísu mikill nið-
urskurður á kvótum í Norðursjó sem
gæti haft áhrif.
Sumir eru að spá El Ninio í ár og í
framhaldi af því megi búast við hækk-
un á mjöli og lýsi. Auk þess mun
aukning í fiskeldi væntanlega hafa
þau áhrif að eftirspurn eftir fiskimjöli
eykst. Mér sýnist því að almennt sé
ekki margt sem bendir til þess að það
séu miklar breytingar framundan þó
einhverjar breytingar kunni að verða
í einstökum greinum,“ sagði Ásgeir.
Helstu breytingar á mörkuðum á
síðasta voru þær að verð á loðnu- og
síldarafurðum hækkaði, en verð á
rækju og skelfisk lækkaði. Verð á öðr-
um tegundum breyttist lítið í fyrra.
Hátt verð á sjávar-
afurðum í fyrra
ALLS 2.204 húsbréf eru óinnleyst
hjá Íbúðalánasjóði og nemur inn-
lausnarverð þeirra samtals rúmum
847 milljónum kr. á verðlagi í jan-
úar 2002. Óinnleyst húsbréf eru
1,51% af heildarfjölda útdreginna
bréfa en innlausnarverð þeirra er
1,1% af heildarinnlausnarverði út-
dreginna bréfa.
Þetta kemur fram í skriflegu
svari Páls Péturssonar félagsmála-
ráðherra við fyrirspurn Jóhönnu
Sigurðardóttur, þingmanns Sam-
fylkingarinnar. Í svarinu kemur
jafnframt fram að áætlað vaxtatap
þeirra sem eiga þau húsbréf sem
eru óinnleyst hjá Íbúðalánasjóði er
samtals 54,478 milljónir króna á
árunum 1991 til 2001.
Húsbréf upp á
847 milljónir
óinnleyst hjá
Íbúðalánasjóði
upplýsingum Morgunblaðsins er
möguleiki á því að lettnesk yf-
irvöld óski eftir réttarhöldum yfir
manninum hér á landi á grundvelli
Evrópusamnings um framsal saka-
manna, fáist hann ekki framseldur
til Lettlands.
Annar möguleiki er sá að dóms-
málaráðuneytið leiti eftir trygg-
ingu fyrir því að maðurinn verði
ekki dæmdur til dauða í Lettlandi.
Þar í landi hefur dauðarefsing ver-
ið numin úr lögum en héraðsdóm-
ur tók til þess að í framsalsbeiðn-
inni sagði að maðurinn yrði sóttur
til saka fyrir elsta brotið, árið
1997, samkvæmt eldri lögum en
frá 1961 og samkvæmt þeim kynni
dauðarefsing að liggja við brotinu.
BEÐIÐ er niðurstöðu Hæstarétt-
ar vegna kæru ríkissaksóknara á
úrskurði Héraðsdóms Reykjavíkur
sem á miðvikudag felldi úr gildi
ákvörðun dómsmálaráðherra um
að framselja Letta, sem grunaður
er um þrjú morð í Lettlandi, til
heimalands síns.
Héraðsdómur felldi ákvörðun
ráðherra úr gildi m.a. á þeim for-
sendum að ekki væri nægileg
trygging fyrir því að dauðarefsing
kæmi ekki til greina í máli Lett-
ans.
Ekki ljóst hvaða
stefnu málið tekur
Ekki er ljóst hvaða stefnu málið
tekur, staðfesti Hæstiréttur úr-
skurð héraðsdóms, en samkvæmt
Möguleiki á að
réttað verði hér
í máli Letta