Morgunblaðið - 15.02.2002, Blaðsíða 6

FRÉTTIR
6 FÖSTUDAGUR 15. FEBRÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
JÓN Kristjánsson heilbrigðisráð-
herra kveðst ekkert hafa um það að
segja þótt gerð sé tilraun með einka-
rekna læknastofu. Hann kveðst þó
telja að ekki verði unnt að leysa vanda
þeirra sem ekki hafa heimilislækni
með þessu rekstrarformi, aðgangur
að heilsugæslu verði að vera öllum að-
gengilegur fyrir lágt verð.
Tveir læknar hafa stofnað lækna-
stofuna Læknalind sem tekur til
starfa í byrjun mars. Er rekstri henn-
ar þannig háttað að fólk skráir sig þar
í þjónustu fyrir ákveðið mánaðar-
gjald, 2.850 kr. fyrir einstakling.
„Mín stefna er óbreytt og ég tel
heilsugæsluna eiga að vera aðgengi-
lega fyrir alla fyrir lágt verð og þetta
hvetur okkur til að byggja hana upp á
þeim forsendum,“ segir ráðherra.
„Ég er ekki fylgjandi því að búa til
tvenns konar kerfi í heilsugæslunni
og leysa vanda hennar á þennan hátt
en ég get ekki komið í veg fyrir það að
menn prófi þessa leið og óska þeim
góðs gengis í því. Við erum að skoða
rekstrarformin í heilsugæslunni en
ekki á þeim forsendum að selja sum-
um dýrari aðgang en öðrum.“
Ráðherra segir þessa tilraun
læknanna til komna vegna þess að
menn hafi þurft að bíða eftir lækn-
isþjónustu. „Það er takmark okkar að
fá meira fjármagn í heilsugæsluna til
að geta boðið öllum þjónustu hennar á
lágu verði,“ sagði Jón Kristjánsson
einnig og benti á að til stæði að bæta
við stöð í Kópavogi á árinu. Farið
hefði verið fram á það við fjármála-
ráðuneytið að fá að nota heimildir til
að kaupa eða leigja húsnæði í því
skyni. Hann sagði að uppbygging
heilsugæslunnar á höfuðborgarsvæð-
inu hefði ekki fylgt eftir þeirri miklu
fólksfjölgun sem þar hefði orðið und-
anfarið.
Sigurbjörn Sveinsson, formaður
Læknafélags Íslands, fagnar frum-
kvæði starfsbræðra sinna með þetta
nýja rekstrarform. Segir hann þá
bjóða þjónustu sem þeir hafi fullt leyfi
til. „Þetta fyrirkomulag er ekki með
öllu nýtt af nálinni, þar sem nokkrir
sérgreinalæknar hafa undanfarna
áratugi boðið þjónustu sína algerlega
utan við almannatryggingakerfið og
gengið prýðilega. Það er sérstakt
fagnaðarefni, að læknarnir koma af
öðru sviði heilbrigðisþjónustunnur og
eru því viðbót við þann mannafla sem
fyrir er í heimilislækningum,“ segir
Sigurbjörn.
Hlýtur að verða til þess
að yfirvöld staldri við
Formaðurinn segir að þessi tiltekni
atburður hljóti samt sem áður að
verða til þess að heilbrigðisyfirvöld
staldri við, fari yfir þjónustu, sem rík-
ið bjóði samkvæmt lögum, hvað verði
til þess, að borgararnir séu tilbúnir að
leggja viðbótarfé af mörkum til að fá
viðunandi heilbrigðisþjónustu og
hvað komi í veg fyrir að hin ríkisrekna
heimilislæknaþjónusta dafni og þróist
eðlilega.
„Norðmenn breyttu nýlega kerfi
sínu að verulegu leyti, starfsumhverfi
og sjálfræði heimilislækna varð
sveigjanlegra og auknir fjármunir
komu inn í kerfið. Þetta varð til þess
að 400 nýir heimilislæknar komu til
starfa, bæði nýmenntaðir læknar og
læknar úr öðrum sérgreinum. Ég er
þeirrar skoðunar að hleypa þurfi að
nýjum hugmyndum, taka þurfi upp
djarfa pólitíska stefnu, serm gangi
þvert á hugmyndafræðina um lækna
sem opinbera starfsmenn, njörvaða
undir reglufargan og stjórnlyndi,
stefnu, sem gerir þá sjálfstæða, ber-
andi ábyrgð á eigin verkum í verk-
töku fyrir ríkið og aðra aðila. Þetta
þarf alls ekki að þýða niðurbrot á
heilsugæslustöðvunum, þvert á móti
geta þær einnig orðið vettvangur
nýrra tíma, þar sem þessir læknar
leigja sér aðstöðu,“ segir formaðurinn
að lokum.
Ekki afsláttur á jafnræði
í heilbrigðiskerfinu
Sigurður Guðmundsson landlæknir
telur ástæðulaust annað en að vera já-
kvæður í garð Læknalindar, þar sé
verið að veita góða heilbrigðisþjón-
ustu, ekki betri en veitt sé á öðrum
heilsugæslustöðvum en það sem skilji
á milli sé það að þar verði boðin mun
styttri bið en í almennri heilsugæslu.
„Ég held að þetta sé hið besta mál
enda eru þarna menn með lækninga-
leyfi og til þeirra verða gerðar sömu
kröfur og annarra um gæði, færslu
sjúkraskráa, samskipti við sjúklinga
og þjónustu þeirra.
Okkur er samt sem áður annt um
velferðarkerfið og þetta á ekki að
vera vísbending um að við sem störf-
um í heilbrigðiskerfinu viljum gefa
neinn afslátt á jafnræðinu í heilbrigð-
isþjónustunni. Við gerum enn þær
kröfur að aðgengi sé jafnt og gott og
viljum stefna að því að bæta það enn.
Það er því engin eftirgjöf fólgin í þeim
kröfum að heilbrigðisþjónustan sé
fyrir alla og að velferð og samkennd
sé haldið á loft í þjóðfélaginu,“ segir
landlæknir.
Heilbrigðisráðherra um einkarekstur í heilsugæslu
Vandinn ekki leystur
með þessu formi
AÐALSTEINN Þorvaldsson guð-
fræðingur og Svala Jónsdóttir,
jafnréttisráðgjafi hjá Hafnarfjarð-
arbæ, eru á leið til Palestínu í þeim
tilgangi að taka þátt í mannrétt-
indavakt í fimm mánuði á vegum
Hjálparstarfs kirkjunnar.
Sjálfboðaliðarnir halda til Dan-
merkur á sunnudag, þar sem þeir
sækja tíu daga undirbúnings-
námskeið ásamt dönsku hjúkr-
unarfólki frá Hjálparstarfi dönsku
kirkjunnar, en sjö eða átta manns
verða í hópnum. Hjálparstarf kirkj-
unnar leggur eina milljón króna til
verkefnisins auk kostnaðar við
undirbúningsnámskeiðið en hlut-
verk hópsins verður síðan að fylgj-
ast með mannréttindabrotum og
starfa með félagasamtökum á
svæðinu á sviði heilsugæslu, félags-
mála og fjölmiðla þar til í lok júlí.
Íslensku fulltrúarnir eru báðir
einhleypir og barnlausir. Að-
alsteinn Þorvaldsson, sem er 26
ára, segir að hann hafi lengi átt sér
þann draum að fara í hjálparastarf,
en hann gerir ráð fyrir að vinnan
felist fyrst og fremst í því að skrá
niður mannréttindabrot, hvort sem
Ísraelsmenn eða Palestínumenn
eigi hlut að máli. Með skráningu
geti enginn hlaupist undan ábyrgð
en mannúðarstörfin felist svo eink-
um í því að auka samskipti á milli
Ísraelsmanna og Palestínumanna,
þannig að þeir geti talað saman.
Aðalsteinn hefur unnið mikið að
félagsstörfum í skátahreyfingunni
í Vesturbæ Reykjavíkur og í barna-
og unglingastarfi Neskirkju og Sel-
tjarnarneskirkju.
Svala Jónsdóttir er 35 ára og
kemur hún til með að starfa með
samtökunum Alternative Inform-
ation Center, en Palestínumaður
og Ísraelsmaður stjórna þeim í
þeim tilgangi að miðla fréttum af
ástandinu, einkum til erlends
fréttafólks. Hún segir að sér hafi
lengi þótt hjálparstarf áhugavert
og gaman að fá tækifæri til að feta
í fótspor Hörpu Jónsdóttur, systur
sinnar. „Það er áhugavert og gam-
an að fá tækifæri til að gera eitt-
hvað sem skiptir máli,“ segir hún.
Verkefnið er unnið í nafni Lúth-
erska heimssambandsins og Al-
kirkjuráðsins og hefur svonefndan
alþjóðlegan stuðning. Þetta er í
fyrsta sinn sem Hjálparstarf kirkj-
unnar tekur þátt í mannréttinda-
vaktinni.
Morgunblaðið/Ásdís
Aðalsteinn Þorvaldsson og Svala Jónsdóttir eru á leið á mannréttinda-
vakt í Palestínu.
Verða á mann-
réttindavakt í
Palestínu
UNDANFARNA daga hefur verið
unnið að því að aka grjóti á bakka
Hvítár á landi jarðarinnar Auðsholts
í þeim tilgangi að varna frekara
landbroti af völdum árinnar. Svo
sem sagt var frá í Morgunblaðinu
varð mikið landbrot af völdum flóða
í Hvítá og Stóru-Laxá hinn 10. jan-
úar. Er nú verið að gera ráðstafanir
til að frekari landspjöll verði ekki.
Grjótið er tekið úr tveimur holtum
þar sem eru blindhæðir á veginum
við bæinn Bjarg, sem er nærri Auðs-
holti. Eru blindhæðirnar því teknar
af um leið. Steinar Halldórsson,
bóndi í Auðsholti, segir að Hvítá sé
að brjóta land á um 2,2 km land-
svæði á jörðinni. Ekki er veitt meira
fjármagn en sem nemur til að verja
um 600 metra kafla af bakkanum að
þessu sinni. Steinar sagðist fagna
því að verkið sé hafið en afar leitt sé
að ekki verði gert meira þar sem
vélar og tæki séu komin á staðinn.
Einnig verður sett um 1.500 rúm-
metra grjóthleðsla á bakka Stóru-
Laxár í landi Syðra-Langholts.
Morgunblaðið/Sig. Sigm.
Snúist til varnar frekari land-
skemmdum; grjótflutningabíll á
bökkum Hvítár.
Blindhæðir
í varnar-
garða
Hrunamannahreppi. Morgunblaðið.
UPPSTILLINGARNEFND
Vinstrihreyfingarinnar – græns
framboðs í Reykjavík hefur leitað eft-
ir óbundnum tilnefningum fé-
lagsmanna yfir hugsanlega frambjóð-
endur vegna uppstillingar á
Reykjavíkurlistann.
Þrír einstaklingar innan VG hafa
þegar greint frá að þeir gefi kost á sér
á listann en það eru Árni Þór Sigurðs-
son, formaður skipulags- og bygging-
arnefndar Reykjavíkur, Álfheiður
Ingadóttir, líffræðingur og blaðamað-
ur, og Björk Vilhelmsdóttir, fram-
kvæmdastjóri BHM.
Árni staðfesti í samtali við blaðið í
gær að hann gæfi kost á sér. Álfheið-
ur segist gjarnan vilja vinna fyrir
Vinstri græna á Reykjavíkurlistanum
og segist aðspurð stefna á borgarfull-
trúasæti. Fyrr í vikunni var greint frá
því að Björk hefði ákveðið að gefa
kost á sér.
Allar tilnefningar eiga að liggja
fyrir næstkomandi mánudag
Stefnt hefur verið að því að allar til-
nefningar félagsmanna liggi fyrir
næstkomandi mánudag að sögn
Helga Seljan, sem sæti á í uppstilling-
arnefnd. Nefndin gengur endanlega
frá listanum og er ekki bundin af nið-
urstöðum könnunarinnar meðal fé-
lagsmanna við uppröðun á listann.
Kjörnefnd VG undirbýr uppstillingu
Þrír hafa þegar gefið
kost á sér til framboðs
ÓSKAR Bergsson, varaborgar-
fulltrúi og frambjóðandi í skoðana-
könnun innan Framsóknarflokksins
vegna vals frambjóðenda til setu á
Reykjavíkurlistanum, hefur kært fyr-
irkomulag við könnunina til laga-
nefndar Framsóknarflokksins. Sex
gefa kost á sér í könnuninni en fram-
boðsfrestur rann út í gær.
Guðjón Ólafur Jónsson, formaður
fulltrúaráðs framsóknarfélaganna í
Reykjavík, segir að samþykkt hafi
verið samhljóða á sameiginlegu kjör-
dæmisþingi framsóknarmanna í
Reykjavík 2. febrúar, að viðhafa skoð-
anakönnun. Rétt til þátttöku eiga þeir
sem seturétt eiga á kjördæmisþingi
framsóknarmanna í Reykjavík með
atkvæðisrétti, þ.e. kjörnir fulltrúar
aðildarfélaganna fjögurra í kjördæm-
unum og þeir fulltrúar sem sjálf-
kjörnir eru. Á kjörskrá eru alls 344
einstaklingar.
Kosið í fjögur sæti
Guðjón sagði að að þetta fyrir-
komulag hefði verið byggt á tillögu
stjórnar allra framsóknarfélaganna í
Reykjavík og stjórnum kjördæmis-
sambandanna. Hann sagði að Óskar
hefði fyrst kært til kjörstjórnar
hvernig staðið var að vali á kjördæm-
isþingsfulltrúum félaga ungra fram-
sóknarmanna og varðandi ákvörðun
um hvernig staðið er að vali á fram-
bjóðendum.
Óskar vildi í gær ekki tjá sig um
málið á meðan það væri til meðferðar
í laganefnd. Þátttakendur í skoðana-
könnuninni eiga að velja fjóra fram-
bjóðendur og merkja þá í sæti frá eitt
til fjögur. Niðurstaða könnunarinnar
er bindandi fyrir þessi fjögur efstu
sæti.
Eftirtaldir einstaklingar skiluðu
inn framboðum: Alfreð Þorsteinsson,
borgarfulltrúi. Anna Kristinsdóttir,
stjórnmálafræðinemi. Guðrún Jóns-
dóttir, arkitekt og varaborgarfulltrúi.
Marsibil Jóna Sæmundsdóttir, fram-
kvæmdastjóri. Óskar Bergsson og
Þorlákur Björnsson, formaður Kjör-
dæmissambands framsóknarmanna í
Reykjavíkurkjördæmi norður.
Sex gefa kost á sér í skoðanakönnun framsóknarmanna
Fyrirkomulag könnunar
kært til laganefndar
FRESTUR til að skipta gjaldmiðl-
um þeirra ríkja sem hafa tekið upp
evruna rennur út í dag, 15. febrúar.
Einhverjir bankar og sparisjóðir
munu þó gefa viðskiptamönnum kost
á að skipta næstu vikurnar, en
kostnaður af því verður meiri. Skipt
hefur verið um seðla í gömlum evr-
ópumyntum að andvirði um 600
milljóna króna síðustu vikur.
Síðustu
forvöð að
skipta er-
lendri mynt
FLUGLEIÐAVÉL frá Baltimore
var væntanleg til Keflavík-
urflugvallar nú í morgun þar sem
meðal farþega voru fimm banda-
rísk pör sem ætluðu að láta gifta sig
á leiðinni yfir Atlantshafið. Tilefnið
var Valentínusardagurinn í gær.
Pörin koma hvaðanæva úr
Bandaríkjunum. Ferðin hófst með
brúðkaupsveislu á flugvellinum í
Baltimore í gærkvöldi þar sem fjöl-
skyldum og vinum brúðhjónanna
var boðið að gæða sér á tertum og
kampavíni. Á miðri leið til Íslands
var svo fyrirhuguð borgaraleg gift-
ingarathöfn.
Flugleiðir auglýstu þessa ferð í
Bandaríkjunum sem „Honeymoon
Express“ og buðu sérstakt fargjald.
Hver brúðhjón þurftu aðeins að
greiða 30 þúsund krónur fyrir flug,
gistingu, morgunverð og fleira.
Gifting um
borð í Flug-
leiðavél
♦ ♦ ♦
♦ ♦ ♦