Morgunblaðið - 24.07.2002, Blaðsíða 42

42 MIÐVIKUDAGUR 24. JÚLÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ






 


   


     
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100
 Símbréf 569 1329  Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
NÓBELSKÁLDIÐ Daríó Fo gæti
verið stoltur af þeim farsa sem leik-
inn hefur verið í kringum íslenskan
landbúnað undanfarnar vikur og
mánuði. Fyrst var það grænmetis-
farsinn sem endaði með því að tekn-
ir voru aurar úr vinstri vasa neyt-
enda og settir í þann hægri og við
bætt örlitlum aukaskammti til tóm-
ataframleiðenda. Og nú er hafinn
nýr þáttur í kringum kjúklinga-
framleiðsluna.
Fyrir ekki svo löngu bjó ég í
nokkur ár í Danmörku. Þar gat
maður yfirleitt keypt kjúklinga í
stórmörkuðum fyrir um 12–14
danskar kr/kg (það samsvarar um
140–160 kr./kg). Hér á landi er kg af
kjúklingi selt á um 700 kr. Þá hafa
neytendakannanir yfirleitt staðfest
að verð þessarar vöru sé yfirleitt
meira en þrefalt hærra hér á landi
en í nágrannalöndum okkar í Evr-
ópusambandinu. Ég hef yfirleitt
furðað mig á þessum verðmun. Nú
er það svo að kjúklingaframleiðsla
er eins konar verksmiðjuframleiðsla
kjöts. Allt fóður til framleiðslunnar
er keypt frá öðrum löndum á heims-
markaðsverði, þ.e.a.s. sama verði og
evrópskir framleiðendur kaupa það
á (og jafnvel betra þar sem koma til
útflutningsbætur ESB). Launa-
kostnaður hér á landi er jafnvel
lægri en víðast hvar í Norður-Evr-
ópu og virðisaukaskattur er jafnvel
ívið hærri t.d. í Danmörku en hér á
landi. Hvað skýrir þá þennan verð-
mun?
En fáránleiki íslenskrar landbún-
aðarstefnu á sér engin takmörk. Í
Morgunblaðinu 18. júlí upplýsir
deildarstjóri í landbúnaðarráðu-
neytinu að lagður sé tollur á kjúk-
lingafóðrið, 80 aurar pr. kg. ef um
óblandað fóður sé að ræða en 7,80
kr. pr. kg ef fóðrið sé blandað. Og
hvers vegna þessi tollur. Jú, til að
vernda íslenska grasframleiðslu! Að
vísu séu allar graskögglaverksmiðj-
urnar komnar á hausinn nema ein
og sú eigi í miklum rekstrarerfið-
leikum.
Maður hefur vissulega orðið var
við það að neytendur, borgarbörnin,
séu komnir langt frá uppruna land-
búnaðarafurðanna sem þeir eru að
neyta. Mér hefur hins vegar aldrei
komið til hugar að starfsmenn land-
búnaðarráðuneytis héldu að hænur
lifðu á grasi.
Guðni heldur kannski að marglitu
hænurnar sem vöppuðu um hlað-
varpana í Flóanum hér forðum
daga, og stungu goggnum stöðugt í
jörðina, hafi verið að bíta gras.
Verður óhamingju íslenskra neyt-
enda allt að vopni?
Nú má það vel vera að þessi fá-
ránlega tollapólitík skýri ekki þann
verðmun sem hér er minnst á og
skulda kjúklingaframleiðendur
neytendum skýringar á honum. Það
er hins vegar ekki til nein réttlæt-
ing á því að íslenskir neytendur
skuli vera að borga þrisvar sinnum
hærra verð fyrir verksmiðjufram-
leitt kjöt en neytendur annarra
þjóða í kringum okkur. Sá verðjöfn-
uður kemst ekki á fyrr en þessir ör-
fáu íslensku framleiðendur mæta
fullri samkeppni erlendis frá og
geta ekki lengur skákað í skjóli fá-
ránlegrar verndar innflutnings-
hafta.
KRISTJÁN E.
GUÐMUNDSSON
félagsfræðingur og
framhaldsskólakennari.
Kjúklingafarsinn
Frá Kristjáni E. Guðmundssyni:
Í BRÉFI í Morgunblaðinu 17. júlí
síðastliðinn fjölluðu höfundar þess
um umgengni ferðamanna á hálend-
inu sem þeir töldu að mætti bæta
verulega og tek ég heilshugar undir
það. Eitt af því sem þau nefndu var
að meðfram vinsælum gönguleiðum
bæri of mikið á því að fólk hefði gert
stykkin sín og skeinipappírinn varð-
aði þær. Ég gekk leiðina milli Land-
mannalauga og Þórsmerkur í fyrstu
viku júlí og get tekið undir það að
þessi ummerki sá ég og tel þau al-
gjörlega óþörf. Á þessari gönguleið
er ekki svo langt á milli skála þar
sem salernisaðstaða er til staðar, í
flestum tilfellum vatnsklósett úr
postulíni, að með smáfyrirhyggju
má komast hjá því að ganga örna
sinna úti í náttúrunni nema í algjörri
neyð. Þá er líka til ráð sem eyðir
skeinipappírnum fljótt og vel og því
kynntist ég um daginn í fjögurra
daga gönguferð og tjaldgistingu,
með Íslenskum fjallaleiðsögumönn-
um. Þar fengu þátttakendur í upp-
hafi ferðar afhentan lítinn kveikjara
til þess að bera eld að skeinipapp-
írnum að notkun hans lokinni.
Annað atriði er varðar umgengni
og leiðsögumaður Íslenskra fjalla-
leiðsögumanna lagði áherslu á í
fyrrnefndri ferð var að sneiða hjá
viðkvæmum gróðri eins og mögu-
legt var, t.d. mosabreiðum. Vissu-
lega höfðu myndast göngustígar á
hluta leiðar okkar, bæði á grónu
landi og ógrónu, en hjá því er erfitt
að komast. En hugsun leiðsögu-
mannsins var jú sú að fleiri ættu eft-
ir að koma á eftir okkur og ættu rétt
á að njóta eins óspilltrar náttúru og
kostur væri. Því bæri honum og
okkur, að hlífa því sem hægt var.
Það er ánægjulegt að geta borið
vitni um ferðaþjónustuaðila sem
stuðlar markvisst að bættri um-
gengni um landið á þann hátt sem
þessi dæmi sýna. Að sjálfsögðu bár-
um við að allt rusl sem féll til í ferð-
inni til byggða.
ÞÓRODDUR F.
ÞÓRODDSSON,
Hátúni 8, Reykjavík.
Umgengni
í óbyggðum
Frá Þóroddi F. Þóroddssyni: