Morgunblaðið - 15.08.2002, Qupperneq 6

FRÉTTIR
6 FIMMTUDAGUR 15. ÁGÚST 2002 MORGUNBLAÐIÐ
OPINN SKÓGUR er samstarfsverk-
efni skógræktarfélaga ásamt fyr-
irtækjunum Olís og Alcan á Íslandi
en markmiðið er að opna aðgang að
skógræktarsvæðum, bæta aðstöðu á
þeim og auðvelda gestum að ganga
um. Einnig verður lögð áhersla á að
upplýsingar verði aðgengilegar
þannig að gestir geti fræðst um líf-
ríki, náttúru og sögu viðkomandi
svæðis.
Daníelslundur í hjarta
Borgarfjarðar
Daníelslundur í landi Svigna-
skarðs í hjarta Borgarfjarðar verð-
ur fyrsta skrefið sem Skógrækt-
arfélagið tekur í þeirri viðleitni að
bæta aðgengi að skógum.
Brynjólfur Jónsson, fram-
kvæmdastjóri Skógræktarfélags Ís-
lands, segir að skógar séu eitt allra
vinsælasta umhverfi til útivistar og
þar geti fólk leitað afþreyingar með
ýmsum hætti allan ársins hring.
„Það hefur komið berlega í ljós að
skóglendi eru mjög vinsæll áfanga-
staður almennings. Sums staðar
hafa skógreitir verið mjög þéttir og
kannski ekki mjög aðgengilegir fyr-
ir almenning og með þessu átaki vilj-
um við gera þessi svæði fýsilegri til
útiveru, bæði með göngustígum,
fræðslu og eins með því að gera fólki
kleift að setjast niður og borða nest-
ið sitt eða grilla.“
Aðspurður segir Brynjólfur að í
upphafi hafi menn ekki séð slíka
þróun fyrir, fyrir um 40–50 árum
hafi menn einkum verið að hugsa
um að nytjaskóga og þess vegna séu
margir skóganna mjög þéttir. „Þetta
er því ný hlið á skógrækt á Íslandi
sem við erum að leggja meiri og
meiri áherslu á, þ.e. að skógrækt-
arsvæðin geti nýst almenningi á Ís-
landi til ánægju og yndisauka.“
Brynjólfur segir Daníelslund í
landi Svignaskarðs vera fyrsta
skrefið af fleirum en það er um 25–
30 hektara skógsvæði. „Það munu
blasa við fánar um helgina þannig að
þeir sem eru vanir að þjóta þarna
eftir þjóðveginum munu taka eftir
þeim og gefst kærkomið tækifæri til
þess að stoppa og slaka aðeins á eða
jafnvel fara í gönguferð um stíga
sem þarna hafa verið lagðir.“
Daníelslundur í alfaraleið
Brynjólfur segir skóglendi í
kringum þéttbýli vera orðinn veiga-
mikinn þátt í útivist fólks og fólkinu
fjölgi í takt við það sem gert er til
þess að laða það að svæðunum.
„Hátt í 200 þúsund manns sækja
Kjarnaskóg á hverju ári og um 300
þúsund Heiðmörk. Það er ekki nema
20 kílómetrar frá Borgarnesi í Daní-
elslund og núorðið eru menn fljótir
að keyra í Borgarnes. Og svo er auð-
vitað tilvalið þegar menn eiga leið
um landið að draga aðeins andann
og „viðra sig og fjölskylduna“ í
Daníelslundi.“ Brynjólfur segir
reynslu manna vera þá að fólk fari
ekki inn í skógana nema það séu
stígar til þess að ganga eftir eða
merktar gönguleiðir en mönnum sé
auðvitað frjálst að ferðast hvar sem
er um skóginn. „Það er svo margt að
sjá í skógunum og raunar breytilegt
eftir árstíðum, nú er til dæmis sá
tími þegar mikið er um matarsveppi
sem fólk sækist æ meira í að tína en
þá er oft að finna innan um barrteg-
undir.“
Brynjólfur segir að búið sé að
ákveða næstu fjögur skógsvæði sem
eigi að opna á næstu misserum.
„Alcan á Íslandi og Olís, sem styrkja
okkur, eru að leggja í þetta veru-
legar fjárhæðir því það fylgir þessu
allnokkur kostnaður. Og þá má
nefna að Vegagerðin hefur lagt
verulega fjármuni í að gera nýtt
bílastæði við Daníelslund og ber að
þakka það sérstaklega.“
Skógræktarfélag Íslands bætir aðgengi almennings að skóglendi
Daníelslundur í landi Svignaskarðs í Borgarfirði er fyrsta skógsvæðið
af nokkrum sem Skógræktarfélag Íslands hyggst nú bæta aðgengi að.
Skógarnir æ
vinsælla úti-
vistarsvæði
FORNLEIFAUPPGREFTRI á
Skriðuklaustri í sumar lýkur senn og
segir Steinunn Kristjánsdóttir forn-
leifafræðingur, sem leitt hefur upp-
gröftinn, að ýmsir munir hafi fundist
við hann. Merkastur þeirra sé ritstíll-
inn sem fannst í júlí og er órætt
merki um bókagerð í klaustrinu sem
starfrækt var á Skriðuklaustri á síð-
miðöldum. Einnig geti hann gefið vís-
bendingar um að skólahald hafi verið
á staðnum, en samkvæmt rituðum
heimildum var einmitt rekinn ytri
skóli í klaustrinu.
„Við höfum fundið fleiri gripi í
sumar, til að mynda fimm hnífa sem
gætu hafa verið notaðir við bókagerð,
brennistein, stimpillakk, 16. aldar
keramik, steingler og fleira,“ segir
Steinunn.
Hún segir það standa upp úr eftir
sumarið að klausturrústirnar, sem
ekki sáust á yfirborðinu, skyldu vera
á þeim stað sem hún hafði talið.
Einnig virðist sem klaustrið hafi ekki
verið byggt eins og sveitabæir síð-
miðalda. Byggingin sjálf hafi verið
miklu stærri að umfangi en venjuleg-
ir sveitabæir, en vistarverur litlar.
Þá hafi engir gripir fundist í rúst-
unum sem gefi til kynna veraldlegt
vafstur.
Steinunn segir að verkefnið muni
hefjast aftur næsta sumar og upp-
greftri á Skriðuklaustri verið haldið
áfram næstu fjögur árin og mikil
vinna sé framundan við uppgröftinn.
„Undir hluta klausturrústanna er
bæjarstæði frá landnámsöld, en það
býli var lagt af fyrir miðja tólftu öld
og eigum við eftir að komast niður á
bæjarstæðið. Ekki var byggt aftur á
svæðinu fyrr en klaustrið var reist í
lok 15. aldar, en rústir þess eru mjög
umfangsmiklar og á stóru svæði,“
segir Steinunn.
Ótrúlega góð varðveisluskilyrði
á Skriðuklaustri
Hún segir að varðveisluskilyrði á
Skriðuklaustri séu ótrúlega góð.
Margar vísbendingar hafi verið um
að þau gætu verið betri á Skriðu-
klaustri en gengur og gerist, til dæm-
is hafi fundist heilt maríulíkneski úr
tré í þar í torfvegg fyrir um 100 árum
og það sé eitt af best varðveittu mar-
íulíkneskjum á Þjóðminjasafninu. Þá
hafi Valþjófsstaðarhurðin sem er líka
úr tré og frá því snemma á miðöldum,
fundist á Skriðuklaustri, en hún sé
einn af helstu dýrgripum Íslendinga.
„Það er með ólíkindum hvað það sem
við höfum grafið upp er heilt, til að
mynda dýrabein sem eru alveg strá-
heil, þar af tvo hestshausa,“ segir
Steinunn.
Hún segir að jafnaði 10 manns
hafa unnið við uppgröftinn í sumar
og starfið hafi gengið mjög vel.
Í einum byggingarhlutanum fundust tveir seyðir sem notaðir voru til þess
að halda mat eða vaxi heitu. Seyðirnir eru hringlaga holur sem fylltar
voru með eldhituðu grjóti og hafa seyðir af ýmsum gerðum verið þekktir í
nágrannalöndum okkar allt frá steinöld. Ekki hafa margir verið kannaðir
hérlendis, en þeirra er hins vegar oft getið í rituðum heimildum.
Fornleifauppgreftri á Skriðuklaustri að ljúka í sumar
Merkasti munurinn sem
fannst var ritstíllinn
ÍSLAND er annað „svalasta“
land Evrópu að mati ungra
Breta á aldrinum 18–30 ára.
Breska markaðsfyrirtækið
gerði könnun meðal þessa ald-
urshóps og eru niðurstöðurnar
birtar á fréttavef BBC.
Ítalía þykir „svalasta“ land
Evrópu og deilir Ísland öðru
sætinu með Spáni og Englandi.
Þýskaland hlýtur þann vafa-
sama heiður að vera minnst
„svala“ land Evrópu, að mati
sama hóps.
Unga fólkið telur London
vera „svölustu“ borg Bret-
lands. Bresku borgirnar Man-
chester og Brighton fylgdu í
kjölfarið.
London kom hins vegar ekki
vel út úr samanburði við aðra
evrópska staði og hlaut aðeins
innan við 1 prósent atkvæða, á
eftir stöðum á borð við París,
Barcelona, Ibiza og Prag.
Ísland „sval-
asta“ land
Evrópu á
eftir Ítalíu
GÆSLUVARÐHALD yfir þremur
feðgum, sem eru grunaðir um alvar-
lega líkamsárás við Eiðistorg 2.
ágúst, var í gær framlengt til 3. sept-
ember.
Um er að ræða karlmann um
fimmtugt og tvo syni hans um tví-
tugt. Þeir hafa allir komið við sögu
lögreglu áður. Sá sem ráðist var á er
karlmaður um tvítugt, en hann höf-
uðkúpubrotnaði í árásinni. Hann
gekkst undir aðgerð og er úr lífs-
hættu.
Gæsluvarðhald
framlengt til 3.
september
EKKI virðist sem sprengjutilræði
og sprengjufundur á Spáni að und-
anförnu hafi valdið skelfingu með-
al Íslendinga sem þar eru staddir
og virðast þeir ekki láta fréttir af
þessum atburðum aftra sér frá því
að fara til Spánar.
Á föstudag sprakk sprengja við
skyndibitastað í miðbæ Torrevieja
án þess að nokkur slasaðist þó.
Tveir Íslendingar í fríi urðu vitni
að sprengingunni og olli hún mik-
illi eyðileggingu. Í strandbænum
Santa Pola skammt austur af
Torrevieja, þar sem talsvert er um
Íslendinga, sprakk sprengja um
verslunarmannahelgina með þeim
afleiðingum að tveir létust og 40
særðust. Á mánudag fannst síðan
sprengja í Santa Pola, grafin í
sandi nálægt næturklúbbi á Costa
Blanca. Lögreglan fann sprengj-
una í bakpoka eftir ábendingu í
símtali og var hún gerð óvirk.
Jóna Gylfadóttir, starfsmaður
Félags húseigenda á Spáni, sem
búsett er í Guardamar um 15 km
fyrir norðan Torrevieja, segir
þessa atburði vissulega hafa verið
óhugnanlega og Íslendingarnir tali
um atburðina með óhug í brjósti.
„En þetta er ekkert sem stoppar
fólk á leiðinni í sumarfríið,“ segir
hún. „Í kvöld eru t.d. að koma hátt
í 200 manns.“
Baldvin Smári Matthíasson,
starfsmaður FHS, sem hefur tals-
verð samskipti við Íslendinga á
þessum slóðum, tekur í sama
streng og segir atburðina ekki
raska ró fólks að miklu leyti.
„Þetta er einangrað tilfelli með
Santa Pola og sprengjan í Torre-
vieja var kynnt, þannig að það
tókst að rýma svæðið og enginn
slasaðist. Þessu fylgir vissulega
óhugnaður en hefur þó ekki þann-
ig áhrif að fólk þori ekki út á
kvöldin eða fljúgi heim,“ segir
Baldvin Smári.
Spánarfarar ró-
legir þrátt fyrir
sprengjutilræði
RÚSSNESKA herskipið Admiral
Tsjabanenko sigldi út úr Reykja-
víkurhöfn kl. 10:30 í gærmorgun.
Samkvæmt alþjóðlegum prótó-
kollreglum ber við slík tækifæri
að heiðra þjóðfána heimaríkis
herskipsins með 21 fallbyssu-
skoti. Við brottför var 21 fall-
byssuskoti skotið frá rússneska
herskipinu til heiðurs íslensku
þjóðinni og fána Íslands. Á móti
skutu sprengjusérfræðingar
Landhelgisgæslunnar 21 fall-
byssuskoti frá varðskipinu Ægi
til heiðurs rússnesku þjóðinni og
fána Rússlands.
Fallbyssuskot við brottför
rússneska herskipsins