Morgunblaðið - 15.08.2002, Blaðsíða 62

62 FIMMTUDAGUR 15. ÁGÚST 2002 MORGUNBLAÐIÐ






 





 
 
 
 
 
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100
 Símbréf 569 1329  Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
NÚ FYRIR síðustu mánaðamót var
búið að gefa skipulagsheimild fyrir
1,2 milljóna tonna álframleiðslu og ef
af fréttum má dæma, eru fleiri álbiðl-
ar við þröskuld iðnaðarráðherra.
Máltækið segir „Bragð er að, þegar
Finnur finnur“.
Á sama tíma berast þær fréttir er-
lendis frá, að nátturuverndarsamtök
séu að berjast á móti ofveiði á fiski-
stofnum, þ.á m. á þorski.
Vandamál okkar Íslendinga er að
við eigum erfitt með að skilja þetta og
sérstaklega viljum við ekki af hag-
kvæmnisástæðum horfast í augu við
stærsta fiskveiðivandamálið, þótt að
fyrir rúmum 3 áratugum töluðum við
um rússneskar ryksugur. Þótt veið-
arfæri okkar séu nú mun stærri en þá
var, viljum við ekki hugsa þá hugsun
til enda, þótt hvalveiðibannið segi
okkur allt sem segja þarf, eða að ekki
sé á vísan að róa.
Það er nokkuð ljóst að framundan
er veruleg endurskipulagning á litla
þjóðfélaginu okkar, en góð ráð virðast
ekki koma frá umhverfismálaliðum,
hvort sem þeir fá málann greiddan í
atkvæðum, evrum eða dollarabein-
greiðslum. Þeir stinga höfðinu í sand-
inn og segja að þar sem sé svartur
sandur, eigi að vera svartur sandur og
engar breytingar á að framkvæma.
Við úttekt á umhverfisáhrifum er
oft talað um mótvægisaðgerðir og
sem betur fer er það oftast til bóta.
Önnur jákvæð áhrif koma af sjálfu sér
og er aukin fiskigengd í Blöndu eitt
besta dæmið um það.
Það er um þessar mundir verið að
gera úttekt á hagkvæmni virkjana-
kosta og eru fjótin norðan Vatnajök-
uls þar nefnd. Með því að beisla flóð
og leysingavatnið úr þessum ám og
veita þeim um Hálsalón til Fjótsdals,
en halda eðlilegu sumarrennsli í
Dettifossi, má koma í veg fyrir það að
fossinn rífi sig niður í flúðir, sem hann
er nú þegar byrjaður á. Sandur og
drulla safnast fyrir í lónunum, þannig
að rof hverfur á Mývatnsöræfum og
létt verður að græða auðnina upp og
Dimmuborgum verður forðað frá því
að grafast í sandinn, líkt og egypskar
fornminjar.
Með því að veita flóðvatninu úr
Skaftá yfir í Langasjó væri komið í
veg fyrir mikið sandfok og öll upp-
græðsla yrði auðveldari og ýmsar sér-
stakar hraunmynanir myndu ekki
hverfa í sandinn.
Stærsta umhverfisverndarmálið er
þó að nýta vatnið í Grímsvötnum til
raforkuframleiðslu, en með nútíma-
tækni má bora frá Hamrinum um 20
km að Grímsvötnum og veita vatninu
um Hágöngulón.
Vatnsborði Grímsvatna yrði haldið
í jafnvægi og þannig komið í veg fyrir
Skeiðarárhlaup og þannig mætti
breyta Skeiðarársandi í stærsta korn-
og hörakur í Vestur-Evrópu. Í þessu
samhengi má nefna að Landsvirkjun
er að rannsaka háhitavirkjun við Há-
göngulón, þar sé ég fyrir mér vin-
sælan hálendisbaðstað, líkt og Bláa
lónið.
Það er nú orðið nokkuð ljóst að Efri
Þjórsá verður stífluð við Norðlinga-
öldu, þrátt fyrir alla kærumöguleika.
Hagsmunirnir eru einfaldlega of
miklir fyrir þjóðarbúið og verkið er í
sjálfu sér umhverfisverndandi. Hinir
gríðarlegu haustsandstormar sem
koma frá Hofsjökullssvæðinu munu
hverfa og Neðri Þjórsá breytast í
gjöfula veiðiá.
Mé hefur því verið óskiljanlegt af
hverju sumir heimamenn hafa verið á
móti stíflunni, en mér hefur dottið það
í hug, að þeir sem eru á móti þessu,
séu þeir sem ekki eiga land að Þjórsá
og sjái ofsjónum yfir þeim hlunnind-
um sem skapast fyrir þá sem eiga
land að ánni.
Umhverfismálaliðar hafa sagt að
fyrirhuguð raforkuvinnsla sé ekki
sjálfbær, því lónin muni fyllast af
drullu á 100–400 árum. Um það vil ég
segja, að það verður verkefni fyrir þá
sem á eftir okkur koma og hafa í
hendi sér betri og stórvirkari tækni
en við höfum nú og þá verða kannski
endurbornir menn eins og Einar
Benediksson, Guðjón Samúelsson,
Jón Þorláksson og Sigurður Thorodd-
sen, sem munu hafa orð Leníns að
leiðarljósi: „Það sem þarf að gera,
verður að gera“.
ELÍAS KRISTJÁNSSON,
forst. KEMÍS ehf.
Ál og hagnýting
landsins
Frá Elíasi Kristjánssyni:
HÓPUR ungs fólks hefur samein-
ast um óperuflutning hér í bænum
nú á miðju sumri undir nafninu
Sumarópera Reykjavíkur. Þessu
sinni var ráðist í flutning óperunn-
ar Dido & Eneas eftir Henry Purc-
ell, en ef vel gengur ætla aðstand-
endur Sumaróperunnar að stefna
að því að gera flutning óperu á
sumri að árlegum viðburði.
Undirritaður var viðstaddur
sýningu hópsins um síðustu helgi
og var það mikil ánægja að vitna
vönduð vinnubrögð hans. Það þarf
eldhuga til þess að gera hlut sem
þennan að veruleika. En uppfærsla
Sumaróperunnar á Dido og Eneasi
er ekki aðeins vönduð, heldur einn-
ig hin ánægjulegasta og einkennist
hún af þeirri leik- og sönggleði
sem og áhuga og virðingu við við-
fangsefnið sem maður upplifir því
miður of sjaldan í leik- og óperu-
húsum.
Ég vil óska hópnum til hamingju
með frábært framtak og óska þeim
velfarnaðar í framhaldinu, um leið
og ég hvet fólk til að missa ekki af
þessari ágætu sýningu.
ÁSKELL MÁSSON,
tónskáld.
Lofsverð óperu-
uppfærsla
Frá Áskeli Mássyni: