Morgunblaðið - 15.09.2002, Blaðsíða 34
MINNINGAR
34 SUNNUDAGUR 15. SEPTEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Unnur SigrúnStefánsdóttir
fæddist á Smyrla-
bergi í Austur-Húna-
vatnssýslu 19. júní
1922. Hún lést á
heimili sínu, Ugluhól-
um 12, 4. september
síðastliðinn. Foreldr-
ar hennar voru Stef-
án Jónsson, f. 20.
september 1863, d.
29. apríl 1924, og
Guðrún Kristmunds-
dóttir Meldal, f. 5.
desember 1883, d. 28.
desember 1947.
Systkini Unnar eru: Jón Bergmann,
f. 20. júlí 1908, d. 18. september
1982, Helga Ingibjörg, f. 23. maí
1910, Kristmundur, f. 3. október
1911, d. 3. ágúst 1987, Páll, f. 6.
september 1912, d. 16. nóvember
1982, Hjálmar, f. 20. ágúst 1913, d.
14. apríl 1989, Steinunn, f. 8. októ-
ber 1914, Jónína Sigurlaug, f. 25.
mæðraskólann, og svo til Siglu-
fjarðar, Keflavíkur og síðar
Reykjavíkur. Þar giftist hún Jó-
hanni Rósinkrans Björnssyni hinn
6. mars 1948. Jóhann er fæddur á
Ísafirði 20. júní 1924. Foreldrar
hans voru Björn Jóhannsson og
Guðbjörg Sigurðardóttir. Unnur og
Jóhann eignuðust þrjú börn: 1)
Rósa Guðrún, f. 23. maí 1948, áður
gift Jökli Ólafssyni og eiga þau Jó-
hann Ólaf, f. 20. júlí 1967, en hann á
tvö börn, og Guðnýju Unni, f. 13.
maí 1969, en hún á tvo syni. 2) Guð-
mundur Ægir, f. 23. mars 1951. Af
fyrra hjónabandi með Tove Beck á
hann Ólaf Börk, f. 27. júní 1969, en
hann á eina dóttur, og Einar Björn,
f. 30. desember 1970, en hann á
tvær dætur. Guðmundur er nú
kvæntur Áslaugu Gísladóttur, f. 10.
janúar 1956, og með henni hefur
hann alið upp tvo fóstursyni, Mar-
geir og Gísla Steinar Ingólfssyni.
Margeir á einn son. 3) Matthildur, f.
9. ágúst 1960. Sambýlismaður
Matthildar er Réne Schultz, f. 14.
júlí 1972.
Útför Unnar verður gerð frá Ás-
kirkju á morgun, mánudaginn 16.
september, og hefst athöfnin
klukkan 13.30.
september 1915, d. 15.
desember 2000, Sigríð-
ur Guðrún, f. 15. ágúst
1916, d. 26. mars 1997,
og Gísli Þorsteinn, f.
18. febrúar 1920, d. 19.
mars 1958. Við fráfall
föður síns var Unnur
send tveggja ára göm-
ul í fóstur til móður-
bróður síns, Guðmund-
ar Kristmundssonar
Meldal, og konu hans,
Róselíu Sigurðardótt-
ur, en þau bjuggu þá á
Höllustöðum í Blöndu-
dal. Síðar flutti Unnur
með þeim að Þröm, sem var efsti
bær í Blöndudal, og 15 ára að Litla-
Dal í Svínavatnshreppi. Fóstur-
systkini Unnar eru Ester Guð-
mundsdóttir, Guðmunda Ágústs-
dóttir og Einar H. Pétursson.
Þegar Unnur fluttist að heiman
fór hún fyrst á Blönduós, þar sem
hún stundaði m.a. nám við Hús-
Ó, mamma mín, nú leiðir skilja að sinni,
og sorgartárin falla mér á kinn,
en hlýjan mild af heitri ástúð þinni,
hún mýkir harm og sefar söknuðinn.
Í mínum huga mynd þín skærast ljómar,
og minningin í sálu fegurst ómar.
Þú móðir kær þér aldrei skal ég gleyma,
þinn andi fylgir mér á lífsins strönd.
Ég vil í hjarta heilræðin þín geyma
og halda fast í drottins styrku hönd.
Með huga klökkum kveð ég góða móður.
Ó, móðir mín, þú lífs míns stærsti sjóður.
(Árni Gunnlaugsson)
Þessi orð segja allt það sem mér er
efst í huga, nú þegar ég kveð þig,
mamma mín, þig sem varst ekki að-
eins móðir mín heldur einnig mín
besta vinkona. Við höfum alla tíð verið
mjög nánar enda líkar um margt.
Sú mikla væntumþykja sem þið
pabbi báruð hvort til annars og okkar
afkomendanna er veganestið sem við
fengum út í lífið. Það á eftir að verða
erfitt fyrir pabba að vera án þín, en
við munum reyna að vera honum við
hlið og styðja hann.
Þú varst yndisleg kona sem máttir
ekkert aumt sjá, enda alin upp við að
allir væru jafnir, jafnt þeir sem minna
máttu sín í þjóðfélaginu sem og aðrir.
Þú hafðir ekki mörg orð um það sem
þú gerðir fyrir lítilmagnann, en gast
þó látið heyra í þér til að rétta hlut
þeirra.
Ó, elsku mamma mín, það er sárt
að fá ekki að hafa þig lengur hjá mér,
en ég fékk þó að hafa þig í þessi ár og
er ég þakklát fyrir það. Þegar ég var
sjö ára hélt ég að ég yrði móðurlaus
er þú lást mjög veik á sjúkrahúsi heilt
sumar, en sem betur fer fékk ég að
hafa þig hjá mér í þennan tíma.
Heilsan var farin að gefa sig nú upp
á síðkastið, en þökk sé pabba fyrir að
þú gast verið heima til hinstu stundar.
Elsku mamma mín, það verður erf-
itt að ímynda sér framtíðina án þín, en
minningarnar eru það sem við sem
eftir erum munum ylja okkur við.
Þökk fyrir allt,
Þín dóttir
Rósa.
Mamma er farin, en við höfðum
hana í 80 ár. En ó hvað ég vildi hafa
haft hana lengur.
Ég þakka fyrir þann tíma sem við
höfðum. Ég þakka fyrir hversu hepp-
in ég var að eiga hana fyrir móður.
Hún studdi okkur systkinin þegar við
þurftum og hvatti okkur áfram. Hún
studdi þann minni máttar og óskaði
ekki eftir launum fyrir. Hún er mín
fyrirmynd og fleiri kynslóða.
Mínar fyrstu minningar um móður
mína eru úr eldhúsinu við ósköp
hversdagslega hluti. Hún hafði tíma
til að spjalla við mig tveggja ára og út-
skýra heiminn. Næsta minning er
ljóslifandi, ég horfi á rólu, við erum í
sumarbústað og ég veit ekki hvað á að
gera, ég er þriggja ára og móðir mín
sest í hana og sýnir mér hvernig á að
gera. Hún sveiflar sér og hárið sveifl-
ast til dökkbrúnt og fallega liðað, hún
er grönn og pen kona í síðbuxum. Sól-
in glampar á hárið og okkur. Ég á
bara fallegar minningar um mömmu.
Síðasta minningin er af hljóðlátri
veru sem situr með skjannahvítt hár
og hefur áhyggjur af því að minnið sé
að fara. Við nokkur hughreystandi
orð er hún aftur farin að brosa. Ytra
útlit gætti ekki verið ólíkara en per-
sónan er sú sama.
Hvar á að tæpa á þegar sagt er frá
heilli ævi? Ég gæti skrifað bækur um
þá tíma sem móðir mín upplifði. Hún
lýsti því sjálf þannig: „Ég fæddist á
steinöld, upplifði endurreisnina og lifi
á tölvuöld.“ Hún lifði mestu breyting-
ar Íslandssögunnar og var þátttak-
andi. Sá flugvélar skotnar niður í
stríði, börn fæðast og fjölskyldu og
þjóð mótast.
Við mæðgurnar áttum mjög marg-
ar samræður um hvernig hún upplifði
hlutina, lífið og það löngu liðna sam-
félag sem hún fæddist í. En það sem
mótar eina persónu eru fyrstu árin.
Um það leyti sem móðir mín fæðist
veikist faðir hennar, amma þarf að
sinna ungbarni, veikum manni og átta
öðrum börnum. Eitt var þegar farið í
fóstur. Systkinin voru dugleg að
bjarga sér og hvert öðru, en það elsta
var ekki nema fjórtán ára.
Á tveggja ára afmælisdaginn er afi
dáinn. Móðurbróðir mömmu hafði
óskað eftir að taka hana í fóstur, sem
úr verður á afmælisdaginn hennar.
Hún mundi sárt þann dag þegar hún
var sett upp á hest grátandi og kvaddi
systkinin og móður sína. Hún fékk
góða fósturforeldra, Guðmund og
Róselíu Meldal, en til voru aðrir sem
minntu hana á að þau væru ekki for-
eldrar hennar. En lífið er hart í
torfbæ uppundir heiði. Göngin í bæn-
um verða klakabúnt á veturna og
hendurnar verða frostbólgnar af
kulda við að skola þvott í klakabrynj-
uðum lækjum. Að elta búfé upp um
heiðar getur tekið sólarhringa.
Stundum var litla stúlkan það þreytt
að hún gat ekki borðað þegar heim
kom. Hún eignaðist fóstursystur,
fyrst þegar önnur stúlka kemur og
svo þegar faðir hennar eignast barn
utan hjónabands, sem Róselía tók af
sínu stóra hjarta.
Síðan varð breyting, flutt er niður í
byggð þegar hún er 15 ára og í stein-
hús, með góðum gluggum, koparhöld-
um á dyrum og nálægt öðru ungu
fólki. Hún fær að heimsækja móður
sína og fara í reisu með henni til
Reykjavíkur. Gista hjá elstu systur
og skoða heiminn. Kynnast aftur
sinni blóðmóður. Það er kreppa og
peningar sjást ekki.
Svo er farið í kvennaskóla og stríð-
ið skellur á, stelpurnar mega ekki
fara út úr húsi án fylgdar enda
Blönduós fullur af Bretum. Næsta
vetur fer mamma til stóra bróður sem
rekur hótel á Siglufirði og hans góðu
konu. Hún talar mikið um ánægjuna
að kynnast aftur systkinunum en líka
um heppni sína í fósturforeldrum og
fóstursystkinum.
Alltaf er farið heim á sumrin og
hjálpað til og svo fékk hún fóstur-
bróður. En nú er hún farin suður á
vetrum, fyrst til Keflavíkur og svo til
Reykjavíkur. Ævintýri líkast. Vel-
borguð vinna og peningar eftir löng
ár kreppunnar. Að geta keypt tísku-
föt og farið í bíó. Nú þarf ekki lengur
að ganga í skóm búnum til úr bíl-
dekkjum sem skekkja allar tær. Nú
skal haldið út í heim eftir stríð. Hún
kynnist föður mínum þegar hann
kemur í land af sjónum, en til Kaup-
mannahafnar er haldið og hún fær
vinnu á Hótel Palaz. En það eru
ennþá of miklar róstur eftir stríðið og
eftir að hafa naumlega sloppið undan
kúlnahríð í hjarta bæjarins ákveður
hún að fara til Stokkhólms. Eftir átta
mánuði fer hún svo heim til að stofna
fjölskyldu með pabba. Mömmu lang-
aði í stóra fjölskyldu en við urðum
bara þrjú. Fráfall fósturforeldra
skapaði mikinn söknuð, en hún hélt
áfram að lifa eins og við verðum líka
að gera í dag.
Með árunum vænkaðist hagur og
hægt var að fara aftur í ferðir og nú
suður á bóginn í sólina og þegar
vinnudegi lauk höfðu foreldrar mínir
keypt hús á Spáni, þar sem þau áttu
ellefu yndisleg ár. Aldrei komstu til
Ástralíu eins og þig dreymdi um sem
barn, en í staðinn komstu margt ann-
að sem þú hafðir ekki látið þig
dreyma um.
Fyrir mig voru það forréttindi að
geta lært í sama landi, á Spáni, geta
skroppið í heimsókn um helgar og
deilt lífi mínu með þeim. Það eru með
þremur bestu árum lífs míns, ég gat
loksins farið að endurgjalda dekrið.
Fyrir tveimur árum dreymdi þig
þá í fjölskylduni sem farnir eru á und-
an. Þú komst að Litladal og verið var
að heyja, allir voru glaðir og Stebbi
faðmaði þig að sér og bað þig að vera,
en þú færðist undan og sagðir að við
pabbi biðum á Spáni og þú gætir ekki
stoppað núna.
Ég sé þig með þeim nú. Glaða úti á
túni að snúa.
Elsku mamma, við elskum þig og
pabbi saknar þín svo mikið. Eitt af
mörgu sem þú kenndir okkur var að
gefast aldrei upp og við munum upp-
skera.
Með söknuði.
Matthildur.
Elsku amma mín. Mikið er ég eig-
ingjörn. Þótt þú hefðir verið orðin las-
in og upp á aðra komin undir það síð-
asta, sem var nokkuð sem þú varst
ekki vön að vera, þá vildi ég fá að hafa
þig aðeins lengur hjá mér. Mér finnst
óréttlátt að þú sért farin, en samt veit
ég að það er óréttlátt gagnvart þér að
fara fram á það að þú yrðir lengur
meðal okkar. Ég er þó ánægð með
hve vel ég kvaddi þig í sumar þegar
heimsókn minni til Íslands var að
ljúka, því mig grunaði að þetta væri í
síðasta sinn sem við gætum rætt sam-
an. Við ræddum um æsku þína og
uppvaxtarár, hvernig hlutirnir voru í
gamla daga, hvernig þú kynntist afa,
hvernig var að byrja að búa og þess
háttar. Í lokin urðum við sammála að
við værum líkar að mörgu leyti, sem
ég er mjög stolt af, því ekki er leiðum
að líkjast.
UNNUR SIGRÚN
STEFÁNSDÓTTIR
!"
# $%& '(
!
)(
! *+,
- (
$&
!" #
$"# % &# !" #
' ( &# !" #
# )** &#
* # + # !" #
,*-#( &# !" # * #
## "
&# . &#
' ( %/## -#
! % -# !" # 0 * 1 # #% 2& !
# 3 -#
%-#-4#5
!" #$$
!" #$#
%& '()*+ ,- # . !
!"! "# $% !
& '"
"
(! #
) "# ! !
*( "
+
( #
*%
"
,
( '+
#
& '# ' &
! " #$%&&! '%( $(
! )* !$&+, '%$%&&!
( ! -. '%$$(
/% $ 0" '%$%&&!