Morgunblaðið - 27.09.2002, Blaðsíða 48
48 FÖSTUDAGUR 27. SEPTEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
!
"# $ %&
' (
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík Sími 569 1100
Símbréf 569 1329 Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
TILEFNI þessa tilskrifs er atriði í
umsögn sem birtist í Morgunblaðinu
þann ellefta þessa mánaðar um hljóm-
plötuna Kóngsríki fjallanna eftir Ing-
ólf Steinsson. Mér er mikill fengur að
þessari plötu og að ég vil ætla einnig
flestum þeim sem kunnu að meta þá
menningarlegu og metnaðarfullu tón-
listarstrauma sem komu til sögunnar
fyrir um það bil þrjátíu árum og söng-
sveitin Þokkabót átti upphafið að. Þeir
einkenndust af vönduðum flutningi,
ekki síst söng, vandaðri textagerð um
efni sem skipti máli og allt á okkar eig-
in tungumáli þar sem snúið var við
sorglegri öfugþróun og niðurlægingu
móðurmálsins sem þá var ríkjandi í
dægurtónlist.
Loksins, loksins aftur Þokkabótar-
plata hugsaði ég þegar ég fékk fyrst
plötuna í hendur. Ekki að undra að
platan minni um margt á Þokkabót
þar sem höfundur hennar var þar í
sveit, annar tveggja aðalsöngvara.
Þarna er þráðurinn tekinn upp aftur.
Það er endurnærandi. En auðvitað er
þetta ekki Þokkabótarplata heldur er
þessi plata einlæg tjáning einstak-
lings sem gefur okkur hlutdeild í
sjálfum sér og sínum hugarheimi, án
alls loddaraskapar og vandar veru-
lega til verks af mikilli fagmennsku.
Yfir plötunni er sterkur heildarsvip-
ur, mikið innra jafnvægi og henni
fylgja góðir straumar. Það er spölur
frá þeirri rappeimyrju og hljóð-
gervlasíbylju sem yfirgengur nú um
stundir eins og menningarleg móðu-
harðindi.
Ósanngjörn gagnrýni
En svo er það þá þessi umgetna
blaðaumfjöllun. Það var undarlegt
svo ekki sé meira sagt að lesa mið-
kafla hennar þar sem annars mjög
svo lofsamlegri umsögn er skyndilega
snúið í andhverfu sína. Það er eins og
greinarhöfundur hafi allt í einu misst
tökin á hlutlægri greiningu og látið
lítt skiljanleg skapbrigði hlaupa með
sig í gönur.
Og hvar reiðir greinarhöfundur til
höggs? Jú, þar sem höfundur færist
hvað mest í fang og tekst hvar best
upp og platan rís hvað hæst. Þegar
fjallað er um verkið Áfanga hefur
greinarhöfundur ekki annað til mál-
anna að leggja en að fetta fingur út í
raddbeitingu höfundar og lætur svo
kné fylgja kviði.
Kvæði Jóns Helgasonar, Áfangar,
er meðal helgra véa í menningararfi
þjóðarinnar. Þar kemur margt til,
efni kvæðisins er með þeim hætti og
flutningur höfundarins sjálfs hefur
markað því þann sess og þann hugblæ
að mörgum mun finnast að við því
megi ekki hrófla. Fram að þessu hef
ég ekki heyrt það fært í tónlistarbún-
ing og mér hefur satt að segja þótt
það fyrirkvíðanlegt ef einhver reyndi
það með mistækum hætti. Tónsmíðin
yrði að hæfa kvæðinu og fanga anda
þess. Það var mér því mikið ánægju-
efni, eftir að hafa heyrt lag og flutning
Ingólfs Steinssonar við kvæðabálk-
inn, að þetta gengur fyllilega upp og
vil bæta því við að það vinnur á við
endurtekna hlustun, eins og á reynd-
ar við um flest ef ekki öll lög þessarar
hljómplötu og er einkenni góðra tón-
smíða. Ég held að það hefði verið nær
að óska okkur til hamingju með að
hafa eignast sönghæft lag við þetta
magnaða kvæði.
Ósammála athugasemdum
Ég ætla ekki að tíunda hér þær
ómaklegu athugasemdir sem gerðar
eru um söng í nokkrum lögum plöt-
unnar. Þeim er ég fullkomlega ósam-
mála og tel þær smekklausar. Til að
allrar sanngirni sé gætt er rétt að
taka fram að lof er borið á sönginn í
ýmsum öðrum lögum og þar er einnig
faglegar fjallað um verkin.
Auðvitað má hver og einn láta sér
finnast hvað sem er um hvað sem er
svona útaf fyrir sig og enginn dregur
dul á að smekkur fólks er misjafn og
raddir hljóma misjafnlega í eyrum
fólks, eins að raddir henta misjafn-
lega misjöfnum lögum, en miðað við
þetta er ég hræddur um að mörg
„söngvaskáldin“ og söngvararnir
megi fara að vara sig. Ég held að fólk
sem tekur sér fyrir hendur kynningu
á menningarefni af þessu tagi megi
aðeins athuga hvar það stígur niður.
Það syngur hver með sínu nefi og það
á alveg sérstaklega við á sólóplötum.
Hefur það ekki lengst af gefið þeim
gildi, mér er spurn.
Hér verður ekki farið frekari orð-
um um þessa plötu öðrum en að lýsa
mikilli ánægju með hana og þakka
fyrir einlægt og vandað verk, á köfl-
um listilega gert. Mættum við fá
meira að heyra.
HJALTI ÞÓRISSON,
Laugateig 37, Reykjavík.
Sungið í þokkabót
Frá Hjalta Þórissyni:
ÞEIM sem þurfa að senda sína nán-
ustu á stofnun vegna Alzheimersjúk-
dóms vil ég benda á, að á sjúkrahús-
inu á Seyðisfirði er sérstök deild
fyrir þessa sjúklinga. Nú hugsið þið,
– það er svo langt í burtu! Það getur
rétt verið, en ég segi ykkur satt að
það er ekki hægt að hugsa betur um
þessa sjúklinga en þar er gert. Þetta
segi ég af gefinni reynslu, því þarna
var mamma mín í rúm þrjú ár.
Reyndi ég að heimsækja hana þarna
tvisvar í viku, kom á öllum tímum og
lét aldrei vita að ég væri að koma.
Sama var hvort ég kom kl. 10 að
morgni eða 10 að kvöldi, það var allt-
af allt í góðu lagi. Starfsfólkið þarna
sinnir sjúklingunum af einstakri
hlýju og ástúð. Ég hef víða komið á
dvalarheimili, og mörg ágæt, en
þetta er engu öðru líkt. Þess vegna
segi ég: Þangað skaltu senda ástvin
þinn ef hann fær Alzheimer. Þótt þú
búir víðsfjarri og komist aldrei í
heimsókn til hans er ekki hægt að
hugsa betur um þessa sjúklinga en
þarna er gert.
Þetta var það sem mig langaði að
segja ykkur.
KATRÍN GÍSLADÓTTIR,
Lagarási 16, Egilsstöðum.
Góð aðstaða fyrir
Alzheimersjúklinga
Frá Katrínu Gísladóttur: