Morgunblaðið - 29.09.2002, Blaðsíða 48
FÓLK Í FRÉTTUM
48 SUNNUDAGUR 29. SEPTEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
FYRIR hálfum öðrum áratugeða svo var vakning í þjóð-legri tónlist víða um heim.Afrísk tónlist var aðallega í
sviðsljósinu og margar framúrskar-
andi plötur litu dagsins ljós.
Frammámenn hjá breska ríkis-
útvarpinu voru iðnir við að kynna
tónlistina og einn þeirra, Andy Kers-
haw, stóð að safnplötunni Great
Moments in Vinyl History þar sem
aðallagið að flestra mati var „Utru
Horas“ með Orchestra Baobab.
Nánast ekkert var vitað um sveitina
á Vesturlöndum á þeim tíma, en síð-
ar komu út með henni plötur með
gömlum upptökum. Orchestra Bao-
bab sneri svo aftur í sviðljósið fyrir
skemmstu með nýrri plötu.
Kúbversk tónlist vinsæl
Frá Afríku barst grunnurinn að
þeirri dægurtónlist sem við þekkjum
í dag en hugmyndastraumurinn lá
líka í hina áttina. Þannig var kúb-
versk tónlist gríðarlega vinsæl í Afr-
íku á sjöunda og áttunda áratugnum,
sérstaklega í Vestur-Afríku. Hljóm-
sveitir þar tóku kúbversk lög upp á
sína arma, spiluðu eftir eigin nefi og
sungu oft spænska textana án þess
að kunna bofs í málinu, menn létu
sér nægja að syngja eftir hljóðunum.
Eftir að Afríkulönd tóku að losna
undan nýlenduhelsinu varð víða mik-
il vakning í þeirri gríðarlegu bjart-
sýni sem ríkti um að framundan væri
gósentíð frelsis og framfara. Þá leit-
uðu margir í ræturnar, reyndu að
hafa tónlistina afrískari, ef svo má
segja, fléttuðu saman við suður-
amerísku áhrifin þjóðlegum hljóð-
færaslætti og söngstíl. Stjórnvöld
beittu sér einnig fyrir ýmsu því sem
þótti til menningarauka, og í Dakar
var opnaður mikill næturklúbbur
1970 fyrir tilstilli þriggja ráðherra í
ríkisstjórn Senegal. Klúbburinn
fékk heitið Club Baobab og ekki
nema eðlilegt að hljómsveitin sem
ráðin var til að spila í klúbbnum
fengi sama nafn, Orchestra Baobab.
Nútímalegir, þjóðlegir
og alþóðlegir
Menn voru uppteknir af því að
vera nútímalegir, þjóðlegir og um
leið alþjóðlegir og Orchestra Baobab
lék ekki bara son, heldur líka pac-
hanga og cha cha cha í bland við afr-
íska hljóma og takta og bandarísk
fönkáhrif og sungu líka á mörgum
tungum, wolof, mandinka, kríóla,
sem er portúgölsk-afrísk mállýska,
meðal annars móðurmál Cesariu
Evoru, frönsku, einskonar heima-
gerðri spænsku, pulaar og jola.
Baobab-sveitin varð vinsælasta
hljómsveit Senegal um miðjan átt-
unda áratuginn en síðan tóku vin-
sældirnar að dala, nýir straumar í
tónlist, þar sem Youssou N’Dour fór
fyrir sveit ungra tónlistarmanna og
fann upp mbalax, bentu til að dagar
suður-amerískrar sveiflu væru taldir
í Vestur-Afríku. Hljómsveitin kom
því saman í einskonar kveðjuhóf þar
sem menn voru með tveggja rása
ferðasegulband og tóku upp nokkur
lög að skilnaði. Þeir félagar spiluðu
fram eftir nóttu og tóku alls upp tólf
lög. Lögin voru fjölbreytt eins og
hljómsveitarinnar var siður og þann-
ig voru þrjú þeirra, „Ray Mbele“,
„Utru Horas“ og „Soldadi“, kúb-
verskættuð sungin á bjagaðri
spænsku og Wolof, en annað lag,
„Coumba“, af frönsku kyni.
Dolfallnir yfir tónlistinni
Tónlistin var gefin út á snældum
sem bárust með tíð og tíma til
Frakklands. Þar voru
menn dolfallnir yfir
þessari tónlist, blús-
uðum saxófónleik og
geimgítarsólóum og
framtakssamur útgef-
andi afritaði tónlistina
og gaf út á vínyl í tak-
mörkuðu upplagi,
plötu sem kallaðist
„Werente“. Það varð
enn til að auka áhuga
manna á sveitinni sem
virtist æ dularfyllri. Bootleg-útgáfan
var síðan gefin út aftur, enn sem
bootleg, og hljómurinn varð æ verri
með hverri útgáfunni. Plötusnúðar
við BBC, John Peel og Andy Kersh-
aw, tóku „Utru Horas“, upp á sína
arma og spiluðu í útvarpi sem gerði
hljómsveitina goðsagnakennda í
Bretlandi, en Kershaw beitti sér síð-
an fyrir því að lagið var gefið út á
safnplötunni sem getið er í upphafi.
Eigandi World Circuit útgáfunn-
ar, sem ætti að vera Íslendingum að
góðu kunn fyrir kúbversku öldung-
ana frá útsýnishæð, Buena Vista
Social Club, heyrði „Utru Horas“ og
hreifst af eins og aðrir. Hann langaði
að komast yfir meira með sveitinni
og tókst á endanum að komast í sam-
band við liðsmenn og fá þá til að
senda sér upptökur sem síðar voru
gefnar út á plötunni Pirates’ Choice
1989. Sú plata var endurútgefin á
síðasta ári með fleiri lögum frá upp-
tökuveislunni um nóttina forðum og í
síðustu viku barst síðan hingað ný
plata með Orchestra Baobab, Speci-
alist in All Styles, þar sem sveitin fer
á kostum í nýjum lögum. Lykilmenn-
irnir eru á sínum stað, en einnig
koma við sögu á plötunni kúbverski
söngvarinn frábæri Ibrahim Ferrer
og Youssou N’Dour, en N’Dour stýr-
ir upptökum auk þess sem hann
syngur í einu lagi með Ferrer end-
urgerð „Utru Horas“ sem kom öllu
saman af stað fyrir langa löngu.
Tónlist á sunnudegi
Árni Matthíasson
Orchestra Baobab anno 2002.
Orchestra Bao-
bab snýr aftur
Senegalska hljómsveitin
Orchestra Baobab var goð-
sagnakennd fyrir blöndu af
afrískum rythmum og suð-
ur-amerískri sveiflu. Hún
snýr nú aftur í sviðsljósið
eftir marga ára þögn.
Kauptu eina flík,
hún endist á við þrjár
Jón & Gunna - Ísafirði
Hafnarstræti 15, sími 551 3340
Restaurant
Pizzeria
Gallerí - Café
Miðasalan er opin kl. 13-18 og fram að sýningu sýningardaga. Sími miðasölu opnar kl. 10 virka daga.
Fax 5680383 midasala@borgarleikhus.is
ÁSKRIFTARKORT VERTU MEÐ Í VETUR
7 sýningar á 10.500 og ýmis fríðindi innifalin.
10 miða kort á 16.400. Frjáls notkun
Nýja sviðið - Komið á kortið! 4 miðar á 6.000
Stóra svið
HONK! LJÓTI ANDARUNGINN
e. George Stiles og Anthony Drewe
Gamansöngleikur fyrir alla fjölskylduna
Í dag kl 14
Í dag kl 18
Su 6/10 kl 14
Fö 11/10 kl 20 - ath kvöldsýning
KRYDDLEGIN HJÖRTU e. Laura Esquivel
Lau 5/10 kl 20
Lau 12/10 kl 20
MEÐ VÍFIÐ Í LÚKUNUM e. Ray Cooney
Fi 24/10 kl 20 - Næst síðasta sýning
Fi 31/10 kl 20 - Síðasta sýning
GESTURINN e. Eric-Emmanuel Schmitt
Fö 4/10 kl 20, Lau 5/10 kl 20,
Fö 11/10 kl 20, Lau 12/10 kl 20
Síðustu sýningar
JÓN OG HÓLMFRÍÐUR e. Gabor Rassov
frekar erótískt leikrit í þrem þáttum
Frumsýning fö 4/10 kl. 20, UPPSELT,
2. sýn lau 5/10 kl. 20
AND BJÖRK, OF COURSE ..
e. Þorvald Þorsteinsson
Su 6/10 kl 20, Lau 12/10 kl 20
Síðustu sýningar
Nýja sviðið
Litla svið
Miðasala: 568 8000
Í Loftkastalanum kl. 20
Miðasala:
552 3000
„Sprenghlægileg“
„drepfyndin“
„frábær skemmtun“
fim. 19fi . 3/10
fim. 10/10
sun.13/10
fös. 18/10 sýn. kl. 23
Rakarinn í Sevilla
eftir Rossini
3. sýn. 4. okt. kl. 20 nokkur sæti laus
4. sýn. 5. okt. kl. 19 nokkur sæti laus
5. sýn. 12. okt. kl. 19 laus sæti
6. sýn. 13. okt. kl. 19 laus sæti
Enn eru nokkrir miðar lausir á hátíðarsýn-
ingarnar 29. og 30. nóv. —aðeins fyrir
félagsmenn í Vinafélagi Íslensku óperunnar.
Miðasalan opin kl. 15-19 alla daga nema
sunnudaga og fram að sýningu sýningar-
daga. Símasala kl. 10-19 virka daga.
Sími miðasölu: 511 4200
Sellófon
eftir Björk Jakobsdóttur
sun 6. okt, uppselt
þri 8. okt, uppselt
fim 10. okt, uppselt
þri 15. okt, uppselt
mið 16, okt, uppselt
fim 17. okt, uppselt
sun 20 okt, uppselt
þri 22. okt, nokkur sæti
mið 23. okt, uppselt
sun 27. okt, örfá sæti
þri 29. okt, laus sæti
mið 30. okt, laus sæti
eftir Þorvald Þorsteinsson
sun. 6. okt. kl. 14
sun. 20. okt. kl. 14
SNUÐRA OG TUÐRA
eftir Iðunni Steinsdóttur
sun. 13. okt. kl. 14
sun. 27. okt. kl. 16
HEIÐARSNÆLDA
Nýtt leikrit fyrir yngstu börnin
Frumsýning lau. 19. okt. kl. 14
2. sýn. 27. okt. kl. 14
3. sýn. 28. okt. kl. 11 uppselt
Miðaverð kr. 1.100,-
Netfang: ml@islandia.is
www.islandia.is/ml
Sunnudagur 29. sept. kl. 20
Næturljóð leikbrúðanna
Bernd Ogrodnik
og hrífandi leik-
brúður hans flytja
ljóðrænan óð til
lífsins, kryddaðan
töfrandi tónum,
snjöllum húmor
og heiðarleika.
Sýningin er í samvinnu Salarins og
þýska sendiráðsins. Verð kr. 1.000.
Þriðjudagur 1. október kl. 20
TÍBRÁ: Úr aldingarði söngsins
Elín Ósk Óskars-
dóttir sópran og
Richard Simm
píanó flytja ljóða-
flokk eftir Pál
Ísólfsson, sönglög
og aríur eftir Jón
Ásgeirsson og
Giocomo Puccini. Verð kr. 1.500/1.200
Sunnudagur 6. október kl. 20
TÍBRÁ: Píanótónleikar
Jaromír Klepác, einn af þekktustu
píanóleikurum Tékklands, leikur
Ballöðu í g moll eftir Chopin, By the
Seashore eftir Smetana, Sónötu
1.X.1905 eftir Janácek, Sónötu í a moll
eftir Mozart og Myndir á sýningu eftir
Mussorgsky. Verð kr. 1.500/1.200.
Kvöldverður fyrir og eftir sýningar
Miðasala er opin frá kl. 10-16 alla virka
daga, miðapantanir í s. 562 9700
frá kl. 10 og á femin.is
Ósóttar pantanir seldar 4 dögum fyrir sýningar
Fös 27/9 kl. 21 Uppselt
Fös 27/9 kl. 23 Aukasýning Uppselt
Lau 28/9 kl. 21 Uppselt
Lau 28/9 kl. 23 Aukasýning Örfá sæti
Fös 4/10 kl. 21 Uppselt
Fös 4/10 kl. 23 Aukasýning Uppselt
Lau 5/10 kl. 21 Uppselt
Lau 5/10 kl. 23 Aukasýning Örfá sæti
Sun 6/10 kl. 21 Aukasýning Laus sæti
Fim 10/10 kl 21 Aukasýning Laus sæti
Fös 11/10 kl. 21 Uppselt
Fös 11/10 kl. 23 Aukasýning Laus sæti
Lau 12/10 kl. 21 Uppselt
Lau 12/10 kl. 23 Aukasýning Laus sæti
Lau 19/10 kl. 21 Uppselt
Lau 19/10 kl. 23 Aukasýning Lau sæti
Sun 20/10 kl. 21 Örfá sæti
Mið 23./10 kl 21 Aukasýning Laus sæti
Fim 24/10 kl. 21 Örfá sæti
Sun 27/10 kl. 21 Uppselt
Fös 1/11 kl. 21 Örfá sæti
Fös 1/11 kl. 23 Aukasýning Laus sæti
Fyrir litla krílið
Kuldakrem fyrir litlar kinnar frá
WELEDA. Engin aukaefni.
Þumalína, Skólavörðustíg 41
ROKKSÖNGKONAN Joan
Jett tróð upp meðal banda-
rískra hermanna í herstöðinni
í Bagram, nærri Kabúl, í Afg-
anistan á föstudag.
Jett er fyrsta rokk-
söngkonan sem heldur tón-
leika í Afganistan.
Jett var leiðtogi í hljómsveit-
inni Runaways, sem var ein
fyrsta kvennarokksveitin. Síð-
ar var hún með eigið band,
The Blackhearts, en frægasta
lag þeirra er án efa ástaróð-
urinn til rokksins „I Love
Rock’n’Roll“ sem um þessar
mundir er betur þekkt sem
nýjasti smellur Britney Spears.
Joan Jett rokkar í Afganistan
AP
Tónlist Joan Jett féll vel í kramið í
flugherstöðinni í Bagram nærri Kabúl.