Morgunblaðið - 18.10.2002, Blaðsíða 1
244. TBL. 90. ÁRG. FÖSTUDAGUR 18. OKTÓBER 2002 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
STOFNAÐ 1913
MORGUNBLAÐIÐ 18. OKTÓBER 2002
STJÓRNVÖLD í Bandaríkjunum telja að Norð-
ur-Kóreumenn ráði yfir tveimur kjarnorku-
sprengjum. Þetta kom fram í máli háttsetts emb-
ættismanns í gær. Sprengjurnar eru gerðar úr
plútoni sem unnið var áður en stjórnvöld í Norður-
Kóreu hétu því fyrir átta árum að reyna ekki að
koma sér upp kjarnorkuvopnum. Áður höfðu þær
fréttir vakið sterk viðbrögð að Norður-Kóreu-
menn hefðu viðurkennt að hafa rofið skilmála sam-
komulags, sem þeir gerðu við Bandaríkjastjórn
1994, og að þar hefði verið unnið að gerð kjarn-
orkusprengju úr auðguðu úrani á undanförnum
árum.
Bandaríkjamenn greindu frá því að stjórnvöld í
Norður-Kóreu hefðu gengist við því á fundi í
Pyongyang með James Kelly, sendimanni Banda-
ríkjanna, fyrr í mánuðinum að þeir hefðu verið að
reyna að koma sér upp kjarnorkusprengju. Kelly
er sagður hafa lagt fram á fundinum gögn sem
Bandaríkin búa yfir um kjarnorkuvopnaáætlun
Norður-Kóreumanna og bar nú svo við að yfirvöld
í Pyongyang gengust við ásökunum. Sagði Rich-
ard Armitage, aðstoðarutanríkisráðherra Banda-
ríkjanna, að þessi óvænta játning hefði vissulega
komið stjórnvöldum í Washington í opna skjöldu.
Ekki er vitað hvað Norður-Kóreumönnum gengur
til að viðurkenna þetta núna.
Bandaríkjamenn vilja friðsamlega lausn
Donald Rumsfeld, varnarmálaráðherra Banda-
ríkjanna, sagðist í gær telja að Norður-Kórea
byggi yfir „fáeinum kjarnorkuvopnum“. Seinna
sagði ónafngreindur embættismaður að Banda-
ríkjastjórn teldi að Norður-Kórea ætti tvær
kjarnorkusprengjur, sem gerðar væru úr plútóni.
Scott McClellan, talsmaður George W. Bush
Bandaríkjaforseta, sagði játningu Norður-Kóreu-
stjórnar áhyggjuefni. Sagði hann að Bandaríkin
myndu nú fara yfir stefnu sína gagnvart Norður-
Kóreu. „Við viljum finna friðsamlega lausn í mál-
inu,“ sagði McClellan.
Bæði Bandaríkin og stjórnvöld í Suður-Kóreu
eru sögð áhyggjufull vegna tíðindanna en vonast
hafði verið til að Norður-Kórea, sem Bush nefndi
sem eitt þriggja „öxulvelda hins illa“ í ræðu í jan-
úar, hefði tekið veigamikil spor í áttina að því að
verða til friðs í heimshlutanum. Hafa stjórnvöld í
Norður-Kóreu verið hvött til að snúa við blaðinu
og standa við gefin loforð um að þróa ekki kjarn-
orkuvopn. Þá hafa Suður-Kóreumenn og Japanir
sagt að áfram verði reynt að bæta samskipti við
stjórnvöld í Pyongyang.
Norður-Kóreumenn viðurkenna að hafa reynt að þróa kjarnorkuvopn
Sagðir ráða yfir tveim-
ur kjarnorkusprengjum
Washington. AFP, AP.
Grannríkin/24–25
INDÓNESÍSKA lögreglan kallaði í
gær til yfirheyrslu múslimaklerk sem
grunaður er um tengsl við hryðju-
verkaöfl, samtím-
is því að sett voru
ný lög sem ætlað
er að gera indó-
nesískum stjórn-
völdum kleift að
uppræta slík öfl í
landinu í kjölfar
hins mannskæða
sprengjutilræðis á
ferðamannaeynni
Balí.
Lögmenn klerksins, Abu Bakar
Bashir, sögðu hann liggja undir grun í
tengslum við fyrri sprengjutilræði og
meint landráð og er reiknað með að
hann verði formlega handtekinn eftir
að honum hefur verið lesin stefnan.
Stjórnvöld í Singapúr segja að
Bashir sé andlegur leiðtogi Jemaah
Islamiyah, samtaka öfgasinnaðra
múslima með starfsemi í ýmsum lönd-
um Suðaustur-Asíu. Erlendir ráða-
menn hafa lýst yfir grun um að til-
ræðið á Balí hafi verið skipulagt af
liðsmönnum al-Qaeda-hryðjuverka-
samtakanna, hugsanlega með aðstoð
Jemaah Islamiyah. Alþjóðlegt lið
rannsóknarlögreglumanna vinnur nú
að því hörðum höndum að finna ódæð-
ismennina.
„Nýjar hótanir“
Minningarathöfn um fórnarlömb
tilræðisins á Kuta-ströndinni á Balí sl.
laugardag var haldin þar í gær, að við-
stöddum John Howard, forsætisráð-
herra Ástralíu, en meðal þeirra sem
fórust í tilræðinu voru að minnsta
kosti 119 Ástralar. Staðfestur fjöldi
látinna er nú 187 og slasaðir hátt á
þriðja hundrað. Margra er þó enn
saknað og erfitt er að bera kennsl á
líkin. Howard sór að hendur yrðu
hafðar í hári tilræðismannanna. Og
ástralski utanríkisráðherrann, Alex-
ander Downer, tilkynnti um „ógn-
vekjandi nýjar hótanir“ sem Áströl-
um sem dvelja í Indónesíu hefðu
borizt. Hvatti hann þá til að yfirgefa
landið. Stjórnvöld í Bandaríkjunum,
Danmörku og Þýskalandi, svo dæmi
sé tekið, höfðu áður gefið út viðvar-
anir til sinna ríkisborgara um að
sneiða hjá ferðum til Indónesíu.
Brezka stjórnin tilkynnti í gær að hún
hefði kallað allt nema kjarnastarfs-
fólk sendiráðsins í Djakarta heim og
einnig að hún hvetti brezka ríkisborg-
ara til að fara frá landinu.
Indónesíustjórn hyggst í dag fá
þing landsins til að samþykkja nýja
löggjöf sem færir stjórnvöldum aukn-
ar valdheimildir ætlaðar til að gera
þeim betur kleift að uppræta starf-
semi meintra hryðjuverkahópa.
Rannsóknin á hryðjuverkinu mannskæða á Balí
Múslimaklerki stefnt
Djakarta, Denpasar, London. AFP, AP.
STARFSMAÐUR Termini Imer-
ese-verksmiðju Fiat-bílaframleið-
endanna ítölsku veifar mótmæla-
spjaldi í Rómaborg í gær gegn
því að verksmiðjunni verði lokað.
Var greint frá því að ítölsk
stjórnvöld hygðust ræða málin
við stjórnendur Fiat en þetta
gamalgróna fyrirtæki á í miklum
kröggum þessa dagana og til-
kynnti nýverið að segja þyrfti
upp rúmlega átta þúsund verka-
mönnum. Ákvörðunin hefur hins
vegar vakið sterk viðbrögð á Ítal-
íu. Verkamennirnir, sem mót-
mæltu í Róm í gær, höfðu komið
með rútum til borgarinnar en
Termini-verksmiðjan er á Sikiley.
AP
Upp-
sögnum
hjá Fiat
mótmælt
Abu Bakar Bashir
BANDARÍKIN munu á allra
næstu dögum leggja fram ný
drög að ályktun, sem tekin yrði
til atkvæðagreiðslu hjá örygg-
isráði Sameinuðu þjóðanna, en
þar verður tekið tillit til afstöðu
Rússa í Íraksdeilunni svo-
nefndu. Ígor Ívanov, utanríkis-
ráðherra Rússlands, greindi
frá þessu í gær en haft var eftir
embættismönnum hjá SÞ að
Bandaríkin hefðu nú látið af
kröfu um að ályktun öryggis-
ráðsins heimilaði beitingu
vopnavalds ef Írakar svikju
gefin fyrirheit.
Bandarískir embættismenn
vildu ekki staðfesta í gær að
málamiðlun hefði náðst. Ívanov
sagði Colin Powell, utanríkis-
ráðherra Bandaríkjanna, hins
vegar hafa flutt sér tíðindin
símleiðis í gær. „Við bíðum þess
að sjá þessi drög að ályktun til
að við getum kynnt okkur efni
þeirra,“ sagði Ívanov.
Írakar afvopnist
Deilt hefur verið um það á
vettvangi öryggisráðsins
hvernig hægt sé að fá Íraka til
að uppfylla skilyrði eldri álykt-
ana öryggisráðsins um vopna-
eftirlit og afvopnun. Hafa
Bandaríkjamenn viljað fá sam-
þykkta eina ályktun þar sem
beitingu vopnavalds yrði hótað
ef Írakar uppfylltu ekki fyrir-
heit sem þeir hafa gefið um af-
vopnun. Rússar og ýmis Evr-
ópuríki telja hins vegar að
hægt eigi að vera að leysa þessa
deilu eftir diplómatískum leið-
um, án þess að hótanir um árás
komi til.
Málamiðl-
un í höfn
í Íraks-
deilunni?
Moskvu. AFP, AP.
VLADÍMÍR Kramník, heimsmeistari
í skák, og Deep Fritz, sterkasta
skáktölva í heimi, gerðu jafntefli í
sjöundu einvígisskákinni í gær. Átt-
unda skákin verður því hrein úr-
slitaskák en hún verður tefld á
morgun. Þá hefur Kramník hvítt.
Í fyrstu virtist Fritz vera í miklum
erfiðleikum og Frans Morsch, forrit-
ari hans, sagði, að „svona staða“
væri það, sem hann ætti erfiðast
með. Var hún mjög lokuð og Kramn-
ík smám saman að fylkja liði til árás-
ar.
Eftir nokkra gagnslitla leiki var
þó eins og Fritz sæi loks ljósið. Tók
hann af skarið í 24. leik, f4, og þá
kom í ljós, að hægfara áætlun
Kramníks var einum of hægfara.
Taflið jafnaðist til muna og Kramník
ákvað að tefla ekki á tvær hættur.
Var samið um jafntefli eftir 28 leiki.
Fritz sá
ljósið