Morgunblaðið - 02.11.2002, Blaðsíða 42

ur var einstakt og stutt í gaman-
semina við starfsfólk Sjúkrahúss
Suðurlands sem annaðist hann af
kostgæfni síðustu sjö vikurnar.
Ég kveð Sigurð frænda minn með
söknuði.
Sigurður Tómas Magnússon.
Minn góði vinur og tengdafaðir,
Sigurður Loftur Tómasson garð-
yrkjubóndi, er fallinn frá. Sigurður
var óvenjulegur maður fyrir margra
hluta sakir. Ég dróst strax að hon-
um frá fyrstu kynnum og með okk-
ur tókst vinskapur sem aldrei bar
skugga á. Þegar ég hóf að stunda
garðyrkju með honum að Hvera-
bakka var hann ætíð tilbúinn að að-
stoða og leiðbeina og gefa eftir það
rými sem til þurfti.
Sigurður var einn af frumkvöðl-
um í garðyrkju á Íslandi. Hann var
fagurkeri og byggði sér veglegt ein-
býlishús áður en hann gifti sig. Hús
þetta þótti framúrstefnulegt og
óvenjulegt og hann skreytti það að
innan eftir eigin höfði með fallegu
grjóti, speglum, blómum og ljósum
þvert á skoðanir manna um hýbýla-
skreytingar í þá daga.
Sigurður var svo lánsamur að
kynnast konu sinni, Svövu Svein-
bjarnardóttur, þegar hann var kom-
inn á fertugsaldurinn og eignuðust
þau þrjár fallegar dætur. Urðu við
það miklar breytingar á högum ein-
yrkjans að Hverabakka. Þau hjón
voru samhent og framúrskarandi
gestrisin og vinsæl. Fáar helgar
man ég þar án gesta. Siggi var mik-
ill gleðimaður og fátt þótti honum
skemmtilegra en að eiga góða stund
með vinum sínum og fá sér örlítið í
glas.
Allir sem kynntust Sigga löðuðust
að hlýju hans og skemmtilegheitum
því hann sá alltaf það besta í hverj-
um manni og hafði lag á að laða það
fram. Einhver hafði orð á því að
hann kæmi reglulega á Hverabakka
til að fá betra sjálfstraust.
Jólin voru skemmtilegur tími á
Hverabakka og mögnuð stemmning
því Siggi lagði mikla alúð við jóla-
skrautið og bjó til margslungnar
kertaskreytingar úr gipsi og trjá-
bútum.
Siggi var mikill söngmaður og
söng í mörgum kórum, m.a. í kirkju-
kórnum í Hruna. Auk þess söng
hann gamanvísur í áraraðir á hjóna-
skemmtunum á Flúðum.
Siggi var góður og hlýr faðir og
ekki síðri afi og voru barnabörnin
honum afar kær og lá við að hann
treysti okkur foreldrunum tæplega
fyrir þeim því hann hringdi iðulega
áður en hann fór að sofa til að at-
huga hvort börnin væru öll heima
og hvort þau hefðu ekki örugglega
fengið nóg að borða.
Nú þegar komið er að leiðarlok-
um hjá Sigurði fyllist ég þakklæti
fyrir þann tíma sem ég átti með
honum og kveð hann sáttur eins og
hann kvaddi sáttur við Guð og menn
í þeirri vissu að hann verði áfram
ávallt hluti af sjálfum mér.
Þorleifur.
Elsku afi minn, þá er komið að
kveðjustund. Við áttum samleið í
tuttugu og fimm ár og lifir það sem
falleg minning um ókomna tíð.
Þeir eru ekki auðfundnir jafnynd-
islegir og góðir menn eins og hann
afi minn var.
Hann var þekktur fyrir hjarta-
gæsku, góðan húmor, dugnað og
síðast en ekki síst mikla gestrisni en
allt frá því að ég man eftir mér
heima hjá afa og ömmu var þar mik-
ið um gestagang enda vissi fólk allt-
af hverju það átti von á. Afi var
nefnilega þekktur fyrir að veita vel í
drykk á meðan amma bar á borð
dýrindiskræsingar og oft mætti
halda að kóngafólk væri í heimsókn
þótt ekki væri nema sveitarómaginn
á ferð.
Afi var dugmaður mikill og vann í
görðunum fram yfir áttrætt og sló
þar mörgum yngri manninum við.
Ég var einn þeirra fáu sem varð
þess heiðurs aðnjótandi að fá að
vinna með afa síðustu sumrin hans í
garðyrkjunni, en ég lærði mikið af
honum enda maður sem hlustað var
á og borin virðing fyrir. Á síðustu
árum hans fór heilsunni hægt hrak-
andi en það varð þó ekki til þess að
stöðva hann í að byggja sér og
ömmu nýtt og fallegt hús með hjálp
góðra manna. Afi hafði gaman af því
að fylgjast með framkvæmdum nýja
hússins og kom oft með góðar til-
lögur um eitthvað sem mátti breyta.
Ein er mér þó minnisstæðust. Þeg-
ar gamla manninum fannst vanta
glugga á syðri gafl hússins voru
menn fljótir að kippa því í liðinn og
saga út fyrir nýjum glugga. Nýja
húsið var honum mjög kært og leið
honum vel í því. Þó líkaminn hafi
gefið sig var andlega hliðin ávallt
sterk og stutt í grínið eins og þegar
við komum að heimsækja hann um
daginn á sjúkrahúsið. Þá var verið
að gefa honum einhvern vökva og
sagði hann við hjúkrunarfræðinginn
að það væri nú skemmtilegra ef
þetta væri koníak.
Við fráfall þitt hefur myndast
stórt skarð sem verður vandfyllt.
Afi minn, þakka þér fyrir allar þær
góðu stundir sem við áttum saman,
þótt auðvitað hefðu þær mátt vera
fleiri. Guð geymi þig og varðveiti á
nýjum og fallegum stað. Elsku
amma mín, megi guð styrkja þig við
þennan mikla missi.
Sigurður Valur.
Elsku afi. Nú sitjum við hér sam-
an systkinin og rifjum upp allar þær
góðu minningar sem við eigum frá
samverustundum okkar. Við vorum
svo lánsöm að fá að dvelja hjá þér
og ömmu í lengri og skemmri tíma
heima á Hverabakka. Þær stundir
sem við dvöldum þar, hvort sem var
við leik eða störf, hefðu ekki verið
þær sömu ef ekki hefði komið til ná-
lægðin við þig og ömmu. Að fá að
kynnast þér jafnvel og við fengum
eru forréttindi sem aldrei verða tek-
in frá okkur. Þú áttir þinn þátt í að
móta okkur og gera okkur að þeim
einstaklingum sem við erum í dag.
Góðvild þín og lífsgleði var ætíð
uppspretta margra gleðistunda sem
við deildum með þér hvert okkar á
sinn hátt. Þú barst alltaf hag okkar
fyrir brjósti og vildir að við stæðum
okkur vel í því sem við tækjum okk-
ur fyrir hendur. Þau voru ófá sam-
tölin sem við systkinin áttum við þig
um það hvernig okkur gengi í skól-
anum eða í því sem við höfðum fyrir
stafni þá stundina. Þessi samtöl
veittu okkur mikla ánægju og efldu
okkur til dáða enda var gaman að
vita til þess hvað þú fylgdist vel með
okkur. Við bræðurnir vorum svo
lánsamir að fá að vinna undir þinni
leiðsögn við garðyrkjustörfin og
veitti það okkur gott veganesti inn í
framtíðina.
Við þökkum fyrir allar þær
stundir sem við áttum í samfylgd
með þér. Guð blessi minningu þína.
Gunnar Smári,
Sigurður Kári
og Hallfríður Þóra.
Elsku afi við kveðjum þig með
söknuði og þökkum fyrir allar þær
stundir sem við áttum með þér í
sveitinni. Það verður tómlegt án þín
í nýja húsinu, sem pabbi byggði fyr-
ir ykkur ömmu, og við eigum eftir
að sakna þín mikið. Þetta hús var
þér mikils virði og þótti þér mikið til
þess koma. Í sumar var smíðaður
stór pallur fyrir utan húsið sem þú
settist oft út á í góðu veðri og horfð-
ir á útsýnið til fjallanna og naust
þess að vera úti.
Það eru margar dýrmætar minn-
ingar sem við eigum um þig og það
voru forréttindi að eiga þig sem afa.
Guð styrki ömmu og okkur í sorg-
inni.
Nú legg ég augun aftur,
ó, Guð, þinn náðarkraftur
mín veri vörn í nótt.
Æ, virzt mig að þér taka,
mér yfir láttu vaka
þinn engil, svo ég sofi rótt.
(Þýð. S. Egilsson.)
Guð geymi þig, elsku afi.
Helga og Marinó Þór.
Í dag kveðjum við þig, elskulegi
afi okkar. Það eru mikil viðbrigði
fyrir okkur systkinin að þú sért far-
inn, þar sem þú hefur verið hluti af
umhverfi okkar allt okkar líf. Þú
varst alltaf svo hress og jákvæður
og studdir okkur í einu og öllu sem
við tókum okkur fyrir hendur, hvort
sem var í námi eða öðru. Þú gafst
okkur hollráð og vildir vera viss um
að við byggjum við fullkomið öryggi
og fengjum ávallt það besta.
Þú varst mikill fagurkeri og hafð-
ir ánægju af ýmiskonar skrauti og
fallegum hlutum. Þú hafðir líka
gaman af allri ræktun og var gamla
húsið ykkar ömmu umlukt blómum
og trjám. Þú sast oft úti í garði og
fylgdist með hvernig gróðurinn
dafnaði á sumrin. Við minnumst
þess að húsið ykkar ömmu var opið
öllum og alltaf gestir í heimsókn og
oft var mikið líf og fjör þegar allar
fjölskyldurnar hittust saman á
Hverabakka. Við eigum eftir að
finna fyrir breytingu þegar við kom-
um í heimsókn á Hverabakka og þú
situr ekki lengur við eldhúsborðið
með Morgunblaðið fyrir framan þig
og tekur okkur fagnandi.
Við munum alltaf minnast þín
sem duglegs og jákvæðs manns sem
vildi öllum vel og maður fann alltaf
fyrir hlýju í nálægð þinni. Þó að
heilsu þinni hafi hrakað síðustu árin
varst þú alltaf jafnyndislegur og
-áhugasamur um okkar hagi. Afi, þú
varst sönn hetja þar sem þú lást
sjúkur á spítalanum í margar vikur,
því þú varst alltaf mjög heimakær
og fannst gott að vera heima með
ömmu í rólegheitum.
Við viljum þakka þér fyrir öll árin
sem við áttum með þér og ógleym-
anlegar minningar.
Guð blessi þig, elsku afi.
Jóhannes Freyr, Svava,
Hildur Guðrún
og Þórný Vaka.
Það var í sumarbyrjun og ég var í
rútu á leiðinni upp í sveit til Svövu
föðursystur minnar og Sigurðar á
Hverabakka. Ég var full tilhlökk-
unar og fannst ferðin ganga full-
seint, en Ólafur Ketilsson bílstjóri
var ekkert að flýta sér. Um vorið í
fermingarveislunni minni buðu þau
mér að koma og dvelja hjá þeim á
Hverabakka í nokkrar vikur og
hjálpa til við garðyrkjustörfin. Ég
hafði sjaldan heimsótt þau og dæt-
urnar þrjár. Loksins var ég komin
og þau tóku á móti mér opnum örm-
um.
Við Magga frænka og systurnar
Anna, Þóra og Sjöfn unnum við
matjurtaræktunina og var glatt á
hjalla, mikið hlegið og sungið. Þótt
oft væri mikill gusugangur á okkur
stelpunum tók Sigurður öllu með
hlýju og brosi á vör. Hann var mjög
skapgóður, þolinmóður og óspar á
hrós og hvatningu. Ég naut þess að
vinna undir handleiðslu hans og að
vera umvafin gróðrinum. Ég á það
eflaust Sigurði að þakka að ég lærði
garðyrkju og vann við það starf í
mörg ár.
Það var ævintýri líkast að dvelja
á Hverabakka. Fallega húsið þeirra
stóð inni í miðjum skógi með fal-
legum blómagarði og skógarlundi.
Mjög gestkvæmt var á Hverabakka,
því gestrisnari hjón var vart hægt
að finna. Þau tóku á móti öllum
fagnandi með glaðværð sinni og
hlýju.
Ég kveð Sigurð með söknuði og
þakka honum fyrir góðar minning-
ar.
Elsku Svava mín, Anna, Þóra og
Sjöfn og fjölskyldur, ég votta ykkur
mína dýpstu samúð.
Blessuð sé minning Sigurðar á
Hverabakka.
Guðbjörg Garðarsdóttir (Dídí).
Heiðursmaður er fallinn. Það
fylgdi Sigurði á Hverabakka jafnan
reisn þar sem hann var. Hann var
glaðlyndur, hárprúður og hár mað-
ur. Gestum tók hann fagnandi og
vildi síður fara af bæ um helgar.
Það gætu komið gestir.
Það var þessi umhyggja sem ein-
kenndi samskiptin við Sigurð. Hann
spurði frétta og var ræðinn um
landsmálin og viðfangsefni dagsins.
Þótt líkamlegir kraftar væru teknir
að þverra var síðasta samtalið sem
ég átti við hann á sjúkrahúsi engin
undantekning. Hann ræddi þjóð-
málin og spurði um margt. Spurði
eins og jafnan frétta af unga fólk-
inu, barnabörnunum. Það vakti
reyndar strax athygli mína þegar ég
kynntist Sigurði, sem þá var orðinn
fullorðinn maður, hversu hann og
ungt fólk átti góða samleið. Hann
hafði næman skilning á þörfum
þeirra og áhugamálum. Lagði sig
eftir að hvetja þau og ekki síst til
menntunar. Þessa nutu barnabörn-
in.
Sigurður var af þeirri kynslóð
sem hafði á stuttum tíma upplifað
miklar breytingar allt frá bernsku-
árum í torfbænum í Bolafæti. Mér
er ekki grunlaust um að þessar
miklu og hröðu breytingar hafi ein-
mitt sett mark sitt á líf Sigurðar.
Hann vildi gjarnan að hlutirnir
gengju hratt fyrir sig og dró þá ekki
sjálfur af sér í vinnu. En hann kunni
líka að njóta þessara breytinga.
Heimili þeirra Sigurðar og Svövu á
Hverabakka ber merki um það. Sig-
urður hafði reyndar sjálfur áður
komið upp íbúðarhúsinu og það
vakti víst nokkra undrun á sínum
tíma að hann kaus að setja á húsið
kvistglugga sem hafði þann eina til-
gang að auka birtu í húsinu. Umvaf-
inn birtu og yl naut hann þess að
hlúa að blómum og rósirnar voru
þar í uppáhaldi. Stór og mikill pálmi
var lengi í öndvegi í stofunni. Úti
fyrir settu trén og sumarblómin
svip á garðinn. Bækur voru í önd-
vegi á heimilinu. Sigurður naut þess
að hafa fallega hluti í kringum sig.
Áhugi og elja Sigurðar við ræktun
hvort sem það var grænmeti, blóm
eða trjágróður hreif aðra með. Ég
var í þeim hópi. Á kveðjustund
koma upp í hugann margar minn-
ingar frá samverustundum með Sig-
urði og fyrir þær þakkar sá sem
þetta ritar og sendir Svövu og fjöl-
skyldunni á Hverabakka samúðar-
kveðjur.
Tryggvi Gunnarsson.
Fyrir nærri sextíu árum reistu
foreldrar okkar sér bú við norðan-
verðan bakka Litlu-Laxár. Á sama
tíma var ungur maður að koma sinni
gróðrarstöð á fót handan árinnar,
Sigurður Tómasson á Grafarbakka,
seinna Siggi á Hverabakka. Öll
þessi ár hefur Siggi verið heimilis-
vinur okkar fjölskyldu og varla leið
sá dagur að þeir hittust ekki, pabbi
og hann, svo lengi sem báðir lifðu.
Þótt Siggi gerði ekki víðreist um
dagana kom hann ótrúlega víða við
og var einstaklega fjölhæfur maður.
Ég veit að hrós og lof í sinn garð
var honum ekki að skapi þótt hann
væri óspar á það öðrum til handa,
en það hlýtur að mega segja frá
staðreyndum.
Hann setti á fót verslun, Sigga-
búð, sem pabbi kallaði „Thomsens-
magasín“, fyrstu alvöru búðina í
sveitinni. Þangað var ekki amalegt
að koma, allt fullt af sælgæti og gosi
sem lá undir skemmdum ef við ekki
hjálpuðum honum að eyða því.
Hann var fagurkeri og listunnandi,
góður söngmaður og hann málaði
myndir sem hann gaf eins og svo
margt annað. Gefandi, veitandi,
rausnarlegur höfðingi heim að
sækja. Að fá að passa systurnar á
Hverabakka var með því besta sem
við systkinin komumst í. Kökur og
kræsingar, sælgæti, Spur og App-
elsín og húsráðendum misboðið ef
ekki var öllu lokið þegar þau komu
heim.
Nú hittast þeir aftur fyrir handan
vinirnir. Kannski í skúr á árbakka
og spjalla þar og spekúlera um póli-
tík, ræktunina og Sölufélagið. Báðir
held ég séu fegnir að hafa þar engin
afskipti lengur.
Svövu og dætrunum vottum við
innilega samúð, sérstaklega vill
mamma þakka áratuga vináttu og
tryggð.
Siggi var einstaklega góður mað-
ur.
Örn, Hallgrímur, Björn
Hreiðar, Eiður Örn og
Helga Ragnheiður
Einarsbörn frá Garði.
Okkur langar að minnast manns
sem var með þeim litríkari og
skemmtilegri sem við höfum kynnst.
Hvorki var hann þó víðförull né
langskólagenginn og hvorki ríkur né
frægur. Það átti þó við hann sem
segir á einum stað í Töfraflautunni:
„Hann er meira en prins – hann er
manneskja.“
Sigurður Tómasson garðyrkju-
bóndi á Hverabakka í Hrunamanna-
hreppi var einstök manneskja, jafnt
að útliti sem innræti. Þegar við
kynntumst honum var hann orðinn
fullorðinn. Samt var hárið þykkt og
grátt, augun stór og hlýleg með
góðlátlegri kímni. Einn þeirra
manna sem eftir var tekið. Og ekki
urðu áhrifin minni þegar manneskj-
an á bak við kom í ljós. Það óx
nefnilega allt í kringum þennan
mann, nema vandræði. Tré, plöntur,
blóm, og manneskjur. Sigurður
hjálpaði okkur hinum að komast til
manns. Það gerði hann með því að
hlúa að okkur eins og jurtunum sem
hann ræktaði, hann gaf okkur af
kæti sinni og kímni, hrósaði okkur
og talaði vel um fjarstadda. Hann
smitaði okkur af lífsgleði sinni. Gaf
meira en þáði.
Sigurður Tómasson var sáttur við
lífið og tilveruna, Guð og menn.
Þegar hann fann dauðann nálgast
þá gekk hann sáttur til þess fundar.
Hann kenndi okkur hinum að lífið
er gott. Hafi hann þökk fyrir, nú
þegar hann gefur gengið inn til hins
eilífa fagnaðar.
Guðrún Þ. Björnsdóttir,
Halldór Reynisson.
Þá er kominn tími til að kveðja
um sinn og þakka fyrir liðnar sam-
verustundir. Það var ávallt gott að
koma í sveitina og hitta Sigurð, jafn
góðhjartaðan og gestrisinn mann
höfum við sjaldan fyrirhitt og um-
hyggja hans fyrir fjölskyldu sinni
leyndi sér aldrei. Það fór aldrei svo
að haldið væri heim á leið án þess að
Sigurður og Svava gæfu okkur
grænmeti og var nei aldrei tekið
sem svar. Við trúum því að Sigurður
sé á betri stað og hann komi alltaf
til með að líta til með fjölskyldu
sinni.
Elsku Svava, við vottum þér alla
okkar samúð um leið og við kveðjum
yndislegan og ljúfan mann.
Arna og Dagur Logi.
Skyldi ég eiga eftir að kynnast
öðrum manni líkum Sigurði á
Hverabakka? Heimili þeirra Sigurð-
ar og Svövu Sveinbjarnardóttur var
um margt sérstakt og vakti sam-
heldni hjónanna og óvenjuleg gest-
risni ásamt vinsamlegu viðmóti at-
hygli allra sem þar komu. Segja má
að heimili þeirra uppi í Hruna-
mannahreppi hafi legið um þjóð-
braut þvera, svo var þar oft og tíð-
um margt gesta og vina. Allt lagðist
þar á eitt að gera gestum komuna á
þennan bæ minnisstæða. Samhent
hjón, hugulsemi og hlýhugur hús-
freyjunnar og óvenjulegt viðmót
húsbóndans. Sigurður tók á móti
öllum gestum sínum með sömu
gleði. Þessi alþýðuheimspekingur
virtist eins konar stórmeistari í
mannlegum samskiptum.
Eitthvert mesta gæfuspor Sig-
urðar vinar míns var þegar hann
giftist Svövu. Hann varð gæfumað-
ur í sínu einkalífi. Þau hjón Sig-
urður og Svava höfðu oft hjá sér
börn á sumrin. Þeir einstaklingar
sem hjá þeim voru búa að því alla
ævi. Það uppeldi sem þau fengu á
Hverabakka jók þeim sjálfstraust
og hlýja og myndarskapur heimilis-
ins varð þeim veganesti inn í fram-
tíðina. Það er undarlegt til þess að
hugsa að það er eins og öllum sem
dvöldu um tíma á Hverabakka finn-
ist þeir eiga þar rætur.
Þegar ég sendi Svövu og dætrum
þeirra Sigurðar og fjölskyldum
þeirra mínar innilegustu samúðar-
kveðjur finn ég að ég sakna þessa
vinar míns. Sigurður Tómasson
komst hátt á níræðisaldur. Um
meira er varla hægt að biðja. Hon-
um tókst að lifa lífi sínu vammlaust,
lifa þannig að til eftirbreytni er.
Þegar skugga ber á leiðina lýsir af
mörgum ánægjustundum á Hvera-
bakka.
Guðm. G. Þórarinsson.
 Fleiri minningargreinar um Sig-
urð L. Tómasson bíða birtingar og
munu birtast í blaðinu næstu daga.
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 2. NÓVEMBER 2002 43