Morgunblaðið - 27.11.2002, Blaðsíða 10

FRÉTTIR
10 MIÐVIKUDAGUR 27. NÓVEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
ÞINGFUNDUR Alþingis hefst kl.
13.30 í dag. Að lokinni atkvæða-
greiðslu fer fram önnur umræða
um fjárlög ársins 2003.
MEIRIHLUTI fjárlaganefndar leggur til að út-
gjaldaliður fjárlagafrumvarpsins fyrir næsta ár
hækki um 4,3 milljarða króna. Fjárlaganefnd af-
greiddi frumvarpið í gær til annarrar umræðu á Al-
þingi. Mest hækka útgjöld til heilbrigðismála, eða
um 1.572 milljónir, og til menntamála, um 1.177
milljónir.
Lögð er til 700 milljóna kr. hækkun framlaga til
að styrkja rekstrargrunn Landspítala – háskóla-
sjúkrahúss. Þar af eru 20 milljónir vegna aukinna
ferliverka. Í umfjöllun nefndarmeirihlutans segir,
að verulegur halli sé á rekstrinum og stefni að
óbreyttu í áframhaldandi halla á næsta ári miðað
við sama umfang starfseminnar. Kostnaður við lyf
og lækninga- og hjúkrunarvörur hafi aukist mun
meira en hægt sé að skýra með verðlags- og tækni-
breytingum og sé því mikilvægt að þessir rekstr-
arþættir verði teknir fastari tökum en verið hafi.
570 millj. kr. hækkun á framlagi
vegna lyfjakostnaðar
Meirihluti fjárlaganefndar leggur einnig til að
veitt verði 145 millj. kr. framlag á næsta ári til að
styrkja rekstrargrunn hjúkrunarheimila og er sú
fjárhæð til viðbótar 350 millj. kr. framlagi sem gert
var ráð fyrir í fjárlagafrumvarpinu.
Lögð er til 570 millj. kr. hækkun á framlagi vegna
lyfja á næsta ári og 118 millj. kr. hækkun framlags
vegna hjálpartækja.
Gerð er tillaga um 317 millj. kr. fjárveitingu til að
styrkja rekstrargrunn dvalarheimila. Lögð er til 81
millj. kr. hækkun á framlagi vegna örorkulífeyris í
samræmi við endurskoðaða áætlun. Jafnframt er
lögð til 281 millj. kr. lækkun framlags vegna tekju-
tryggingar ellilífeyrisþega þar sem auknar lífeyr-
issjóðstekjur og hærri tekjur í þjóðfélaginu hafi í
för með sér að þessi útgjöld verði lægri en ráð var
fyrir gert.
Einnig er gerð tillaga um 155 millj. kr. fjárheim-
ild til að mæta auknum útgjöldum við lækniskostn-
að en á næsta ári er áætlað að útgjöld við lækn-
iskostnað verði samtals 3.230 millj. kr. og þar af eru
rúmir 3 milljarðar vegna sérfræðilækniskostnaðar.
310 millj. til að ljúka framkvæmdum
við Náttúrufræðihús
Meirihluti fjárlaganefndar leggur einnig til að
veitt verði 310 millj. kr. tímabundið framlag til að
ljúka framkvæmdum við Náttúrufræðihús í Vatns-
mýri.
Gerð er tillaga um 35 millj. kr. tímabundið fram-
lag í fjögur ár til uppbyggingar á háhraðaneti fyrir
framhaldsskóla, 36 símenntunarmiðstöðvar og 25
útibú þeirra á næsta ári. Þá er lagt til að fjárveiting
til framhaldsskóla hækki um 200 milljónir kr., m.a.
vegna nemendafjölgunar sem ekki var séð fyrir við
gerð fjárlagafrumvarpsins.
Fjárveiting til Lánasjóðs íslenskra námsmanna
hækkar um 130 milljónir kr. verði tillögur meiri-
hluta fjárlaganefndar samþykktar. Lánþegum
heldur áfram að fjölga og er áætlað að þeir verði um
8.000 á yfirstandandi námsári sem er 21% fjölgun.
Spáð er auknu atvinnuleysi á næsta ári og leggur
meirihluti fjárlaganefndar því til að framlag til At-
vinnuleysistryggingasjóðs hækki um 300 milljónir.
Gerð er tillaga um 562,9 millj. kr. hækkun á liðn-
um launa- og verðlagsmál á næsta ári. „Annars veg-
ar er lögð til 300 m.kr. hækkun á fjárheimild lið-
arins til að mæta áhrifum af úrskurði kjaranefndar
um kjör heilsugæslulækna á útgjöld heilbrigðis-
stofnana. Samkvæmt bráðabirgðamati á úrskurð-
inum er áætlað að kostnaður heilbrigðisstofnana
kunni að aukast um 600 m.kr. brúttó. Á móti vegur
að um 180 m.kr. fjárheimild fellur niður á fjárlagalið
sjúkratrygginga þar sem greidd hafa verið viss
læknisverk beint til heilsugæslulækna en slíkar
greiðslur færast nú yfir á heilsugæslustöðvar sam-
kvæmt úrskurðinum. Nettókostnaðurinn verður þá
420 m.kr. samkvæmt þessu. Gert er ráð fyrir að
unnt verði að nýta um 300 m.kr. af tæplega 460
m.kr. fjárheimild þessa fjárlagaliðar í frumvarpinu
til að bæta heilbrigðisstofnunum kostnaðaraukann
og er hér því gerð tillaga um það sem á vantar,“
segir í umfjöllun meirihluta fjárlaganefndar.
Afgreiðsla á tekjuhlið frumvarpsins bíður 3. um-
ræðu auk ýmissa viðfangsefna sem nefndin hefur
enn til umfjöllunar.
Lagt til að útgjaldaliður fjárlagafrumvarps hækki um 4,3 milljarða króna
Útgjöld til heilbrigðismála
aukin um 1.572 milljónir
MEIRIHLUTI fjárlaganefndar ger-
ir fjölmargar tillögur um hækkanir á
einstökum útgjaldaliðum fjárlaga-
frumvarpsins fyrir næsta ár í breyt-
ingartillögum sínum fyrir aðra um-
ræðu um frumvarpið.
Meðal tillagna meirihlutans er að
veitt verði 100 milljóna kr. framlag í
þrjú ár til viðgerða og viðhalds á
fasteign ríkisins á Grensásvegi 9.
Kjarasamningar á almenna vinnu-
markaðnum renna út á næsta ári og
leggur meirihluti fjárlaganefndar til
að ríkissáttasemjari fái 12 millj. kr.
viðbótarfjárveitingu.
Viðbótarframlög vegna
Umhverfisstofnunar
Um næstu áramót tekur til starfa
ný stofnun, Umhverfisstofnun, og
leggur meirihluti fjárlaganefndar til
að veitt verði 9 millj. kr. tímabundið
framlag vegna kostnaðar við flutning
hennar í nýtt húsnæði. Einnig er
gerð tillaga um 7,3 millj. kr. fjárveit-
ingu vegna aukins húsnæðiskostnað-
ar stofnunarinnar.
Gerð er tillaga um 7,9 milljóna kr.
fjárveitingu vegna kostnaðar við
nýtt starf sérfræðings á sviði efna-
hagsmála á aðalskrifstofu forsætis-
ráðuneytisins.
Nefndarmeirihlutinn leggur einn-
ig til að veitt verði 15 millj. kr. tíma-
bundið framlag í eitt ár til að halda
áfram endurbótum á Alþingishúsinu.
Hækkun á framlagi
til safna
Gerð er tillaga um 50 millj. kr.
hækkun á fjárheimild til háskóla og
lögð er til 28 millj. kr. hækkun á liðn-
um byggða- og minjasöfn. Gerðar
eru fjölmargar tillögur um hækkun
framlaga til safna. Er m.a. lagt til að
framlag til Listasafns ASÍ hækki um
2 millj. kr. og gerð er tillaga um 7
millj. kr. tímabundna fjárveitingu til
áframhaldandi uppbyggingar
galdrasýningar á Ströndum.
Lögð er til 7 millj. kr. tímabundin
fjárveiting til Söguseturs á Hvols-
velli og sama fjárhæð til Hvalamið-
stöðvar á Húsavík.
Alls er lögð til 39,8 millj. kr. hækk-
un á framlögum til húsfriðunar-
nefndar sem skiptist á fjölmörg við-
fangsefni, m.a. er lagt til 7 millj. kr.
framlag til Fríkirkjunnar í Hafnar-
firði vegna endurbóta á kirkju, 5
millj. kr. til endurbóta á gufubaðinu
og smíðahúsinu á Laugarvatni, 2
millj. kr. framlag til endurbóta á
Flateyjarkirkju á Breiðafirði og 1,8
millj. kr. til endurbyggingar
Hraunsréttar í Aðaldal.
Nefndarmeirihlutinn leggur til að
framlag til Ungmennafélags Íslands
hækki um 20 millj. kr.
63,4 millj. vegna beinna
greiðslna til kúabænda
Lagt er til 8 millj. kr. framlag í eitt
ár vegna biðlauna í kjölfar niður-
lagningar Umsýslustofnunar varn-
armála og 7 millj. kr. framlag til að
fjármagna fullt starf fulltrúa land-
búnaðarráðuneytisins í Brussel.
Gerð er tillaga um 63,4 millj. kr.
hækkun á fjárheimild vegna beinna
greiðslna til kúabænda.
Lagt er til að veitt verði 16,1 millj.
kr. til opinberrar réttaraðstoðar
vegna umframútgjalda við gjafsókn-
ir en útgjöld vegna þessa eru sögð
hafa aukist mjög á undanförnum ár-
um. Í fyrra voru útgjöld vegna gjaf-
sókna um 75 milljónir.
Breytingartillögur við
fjárlagafrumvarpið 2003
Meira fé
veitt til
safna og
gjafsóknaÁ ALÞINGI í gær sögðu stjórnar-andstæðingar m.a. að tillögur ríkis-
stjórnarinnar og meirihluta fjárlaga-
nefndar Alþingis um samtals um
10,6 milljarða viðbótarútgöld ríkis-
sjóðs á árinu 2002 væru dæmi um
það hve lítið aðhald væri í fjármála-
stjórn ríkisins. Önnur umræða um
frumvarp til fjáraukalaga fyrir árið
2002 fór fram á Alþingi í gær og
mælti formaður fjárlaganefndar
þingsins, Ólafur Örn Haraldsson,
fyrir breytingartillögu meirihluta
nefndarinnar um tæplega 3,3 millj-
arða kr. aukaútgjöld frá því sem lagt
var til í fjáraukalagafrumvarpinu.
Í fjáraukalagafrumvarpinu, sem
lagt var fram á Alþingi, í haust, er
lagt til að útgjöld ríkissjóðs aukist
um 7,3 milljarða á yfirstandandi ári.
Samtals nema því tilllögur um við-
bótarútgjöld á árinu um 10,6 millj-
arða kr.
Gagnrýndu stutta ræða
Ólafur Örn lagði til að tillögur
meirihlutans yrðu samþykktar við
aðra umræðu. Þess má geta áður en
lengra er haldið að framsöguræða
Ólafar Arnar þótti óvenju stutt og
var það gagnrýnt af hálfu stjórnar-
andstæðinga. Jón Bjarnason, þing-
maður Vinstrihreyfingarinnar
græns framboðs, sagði að ræða Ólaf-
ar Arnar hefði tekið um tvær mín-
útur. Hann hefði því mælt fyrir ein-
um og hálfum milljarði á mínútu.
„Ég tók eftir því að honum svelgdist
ekki einu sinni á,“ sagði Jón þegar
hann gagnrýndi það hve ræðan hefði
verið stutt. Jón Bjarnason mælti
annars fyrir nefndaráliti annars
minnihluta fjárlaganefndar, en hann
stendur einn að því áliti. Jón sagði að
megnið af þeim fjárútlátum sem
kæmu fram í fjáraukalagafrumvarp-
inu hefði mátt sjá fyrir við gerð fjár-
laganna fyrir þetta ár. T.d. hefði
mátt sjá fyrir fjárskort heilbrigðis-
kerfisins, öldrunarstofnana og fram-
haldsskóla. Þá sagði Jón að sum
þeirra verkefna sem tillögur væru
um að veita fjármagn til í fjárauka-
lögum ættu í raun heima í fjárlaga-
frumvarpi næsta árs. T.d. tillaga um
18 milljóna kr. framlag til iðnaðar-
ráðuneytisins vegna nýrra raforku-
laga og breytts fyrirkomulags í raf-
orkumálum.
Einar Már Sigurðarson, þingmað-
ur Samfylkingarinnar, mælti fyrir
nefndaráliti fyrsta minnihluta fjár-
laganefndar en að því áliti standa
auk Einars, Gísli S. Einarsson og
Margrét Frímannsdóttir, þingmenn
Samfylkingarinnar. Hann sagði að
útgjöldin sem lögð væru til í fjár-
aukalagafrumvarpinu og í áliti meiri-
hluta nefndarinnar við aðra umræðu
væru dæmi um lítið aðhald í fjár-
málastjórn ríkisins. „Þrátt fyrir að
unnið sé með rammafjárlög halda
rammarnir ekki nema fram að fram-
lagningu fjárlagafrumvarps hvers
árs. Þegar kemur að fjáraukalögum
eru allir rammar horfnir,“ sagði
hann. „Það ríkir því aðhaldssleysi í
fjármálum ríkisins og agaleysi meðal
þeirra sem taka ákvarðanir um út-
gjöld.“
Einar Már vék einnig að tillögum
um aukin útgjöld til heilbrigðiskerf-
isins en í tillögum meirihluta fjár-
laganefndar er gert ráð fyrir um 1,9
milljarða kr. viðbótarfjármagni til
þess málaflokks. Einar Már sagði
óþarfa að fara mörgum orðum um
fjárhagsvanda heilbrigðiskerfisins.
Alþingi hefði á hinn bóginn í engu
verið gerð grein fyrir því hvað farið
hefði úrskeiðis.
Guðjón A. Kristjánsson, þingmað-
ur Frjálslynda flokksins, sagði að
niðurstaða fjárlagaársins 2002 væri
miklu verri en gert hefði verið ráð
fyrir við afgreiðslu fjárlaga þessa
árs, sem fram fór í desember á síð-
asta ári. „Það breytir hins vegar ekki
þeirri staðreynd að útgjöld stofnana
geta breyst á heilu ári sem og tekju-
öflun og útgjöld ríkisins.“
Önnur umræða um frumvarp til fjáraukalaga fór fram á Alþingi í gær
Stjórnarandstæðingar segja
lítið aðhald í fjármálastjórn
Morgunblaðið/Kristinn Ingvarsson
Einar Már Sigurðarson þingmaður Samfylkingarinnar (lengst til vinstri) var meðal þeirra þingmanna sem tóku til
máls um fjáraukalögin. Hjá honum sitja þingmennirnir Ögmundur Jónasson og Steingrímur J. Sigfússon.