Morgunblaðið - 27.11.2002, Blaðsíða 25

Morgunblaðið - 27.11.2002, Blaðsíða 25
UMRÆÐAN MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 27. NÓVEMBER 2002 25 HEIÐURSHJÓNIN Ágústa Ein- arsdóttir og Sigurbjartur Loftsson, sem nú eru bæði látin, ákváðu með erfðaskrá alllöngu fyrir andlát sitt að arfleiða Krabbameinsfélag Íslands að öllum eignum sínum. Um var að ræða íbúð þeirra með innanstokks- munum og reiðufé, samtals að verð- mæti um 29 milljónir króna. Þessi höfðinglega gjöf sýnir ein- stakan hlýhug og skilning á því fjöl- þætta og mikilvæga starfi sem Krabbameinsfélagið sinnir í þágu landsmanna. Gjöfin var kvaðalaus með öllu og var ætluð til stuðnings þeim málefnum sem Krabbameins- félagið hefur á stefnuskrá sinni, þ.e. baráttunni gegn krabbameini. Ágústa Einarsdóttir var fædd 24. ágúst 1908 í Haga, Holtahreppi en foreldrar hennar voru Stefanía Stef- ánsdóttir, ættuð úr Holtunum og Einar Pálsson bóndi í Haga í Holt- um. Ágústa ólst upp með móður sinni að Múla í Landsveit hjá þeim hjónum Bjarnrúnu Jónsdóttur og Guðmundi Árnasyni en þar mótaði andi menningar og höfðingsskapar allan heimilisbrag. Ágústa vann ýmis sveitastörf á yngri árum en fór svo til náms og tók próf úr Kvennaskólan- um í Reykjavík 1928. Hún lærði saumaskap í Reykjavík og stundaði síðan fatasaum á heimili sínu sam- hliða húsmóðurstörfum. Ágústa var um tíma í stjórn Kvenfélags Frí- kirkjunnar og var lengi í kirkjukórn- um. Hún lést 27. júní 1994. Sigurbjartur Loftsson fæddist 2. júní 1912 í Neðra-Seli, Landsveit. Hann var sonur Önnu Þorsteinsdótt- ur frá Holtsmúla í Landsveit og Lofts Jakobssonar bónda frá Neðra- Seli. Sigurbjartur stundaði áður al- menn sveitastörf en vann frá 1944– 1984 sem verkamaður hjá Íshúsi Hafnarfjarðar. Hann var einnig lengi virkur í starfi kirkjukórs Frí- kirkjunnar. Sigurbjartur lést 4. mars 2000. Þau Ágústa og Sigurbjartur gift- ust 23. maí 1940 og áttu fyrst heima í Múla, svo á Geldingalæk í Holtum en síðar í Sveinskoti á Hvaleyri og frá 1947 að Álfaskeiði 27. Þau náðu að halda upp á 50 ára búsetuafmæli sitt í Hafnarfirði áður en Ágústa lést. Þeim hjónum varð ekki barna auðið en Stefanía móðir Ágústu dvaldi hjá þeim til dauðadags og ungt frænd- fólk Sigurbjarts dvaldi á heimili þeirra um lengri og skemmri tíma. Það er Krabbameinsfélagi Íslands afar mikils virði að njóta velvildar og stuðnings landsmanna og margir styðja félagið reglulega með litlum og stórum upphæðum til minningar um ástvini og samferðafólk. Einnig hefur þjóðin sýnt velvild sína í verki í landsöfnunum félagsins. Öll framlög skipta máli og eru þegin með þökk- um. Stundum berast Krabbameins- félaginu stórar erfðagjafir þar sem segja má að fólk leggi lífsstarf sitt til stuðnings baráttunni gegn krabba- meini. Það er Krabbameinsfélaginu mikið þakkarefni þegar þess er minnst með svo myndarlegum hætti. Ágústa og Sigurbjartur hafa skynjað sem er að Krabbameinsfélagið vinn- ur í þágu þjóðarinnar og vantar stöð- ugt fé til verðugra verkefna. Ég vil fyrir hönd Krabbameins- félags Íslands minnast þeirra hjóna Ágústu Einarsdóttur og Sigurbjarts Loftssonar með vinsemd og virðingu og þakka hlýhug þeirra og veglega erfðagjöf. Höfðingleg erfða- gjöf til Krabba- meinsfélagsins Eftir Guðrúnu Agnarsdóttur „Það er Krabba- meinsfélag- inu mikið þakkarefni þegar þess er minnst með svo myndarlegum hætti.“ Höfundur er forstjóri Krabbameinsfélags Íslands. Ágústa Einarsdóttir og Sigurbjartur Loftsson. HINN 2. nóvember sl. var hald- in ráðstefna á Grand Hóteli við Sigtún, sem bar nafnið Textaþing. Að ráðstefnunni stóðu félög heyrn- arskertra og heyrnarlausra, eldri borgara og nýbúa. Þarna tóku höndum saman hópar fólks sem berjast vilja fyrir því að fá textun á íslenskt efni í sjónvarpi. Ráð- stefnan var hin vandaðasta, færir erlendir fyrirlesarar kynntu sögu og árangur í textunarmálum í ná- grannalöndum okkar og frásagnir neytenda og þeirra sem þjón- ustuna veita hérlendis voru bæði upplýsandi og málefnalegar. Ráð- stefnan var mjög fjölsótt og meðal fundarmanna voru fulltrúar ríkis- stjórnar og stjórnmálamanna, fulltrúar sjónvarpsstöðva og fjöl- mennur hópur neytenda, sem gaf fundarmönnum innsýn í mikilvægi textunar og breidd hópsins, sem hennar mundi njóta. Textaþingið hefur varpað nýju ljósi á þörfina fyrir textun. Fulltrúar allra þeirra er að ráð- stefnunni stóðu komu fram hver af öðrum og ræddu þessi mál út frá sínum sjónarhóli, sinni þörf. Er- lendu fyrirlesararnir kynntu ráð- stefnugestum „framandi heim“ þar sem textun á innlendu sjónvarps- efni er margföld á við það sem við þekkjum. Þessi heimur er mér reyndar ekki svo mjög framandi, þar sem ég hef búið erlendis í áratug. Ég bý einnig að þeirri reynslu að hafa flutt til Noregs 1991 með tvö börn, sem nota sterkustu heyrnartæki sem völ er á, en heyra þó ekki tal- að mál við bestu aðstæður. Það var strax mikil breyting fyr- ir fjölskylduna að geta horft á sjónvarpið saman, þannig að allir nutu. Þetta eilífa túlkahlutverk foreldranna fyrir framan sjónvarp- ið var úr sögunni, því við gátum valið textað efni, þegar við horfð- um saman á sjónvarpið. Ungling- urinn fékk unglingaþætti beint í æð og naut þess til hins ýtrasta. Smátt og smátt gat hann fylgst með fréttum og fræðsluþáttum og notið fullkomlega. Yngra barnið vandist því frá 5 ára aldri að geta náð í texta og hafa hann með lifandi mynd, sem gjörbreytti stöðu hennar til að læra að lesa. Betri lestrarbók er nefnilega ekki til, því þegar saman fer áhugavekjandi lifandi mynd og texti skapast kjöraðstæður til að efla málþroska og lestrarfærni. Ég gæti haldið lengi áfram að segja ykkur hve fjölskylduvænt það er fyrir fjölskyldur heyrnar- skertra – á öllum aldri – að eiga völ á texta á innlent efni í sjón- varpi. Það sama gildir að sjálf- sögðu um kvikmyndir. Heyrnar- skertir og heyrnarlausir fara einfaldlega ekki á íslenskar kvik- myndir, sem ekki eru textaðar. Sem kennari við skóla heyrn- arskertra og heyrnarlausra og ráðgjafi í almennum grunnskólum í Noregi áttaði ég mig líka á því að lestrar- og ritfærni heyrnar- skertra og heyrnarlausra var al- mennt mun meiri en ég átti von á. Textunin hjálpar heyrnarskert- um og heyrnarlausum börnum ekki síður félagslega, því þau „sjá“ þá hvað er efst á baugi, þekkja nöfn á mönnum og málefnum. Þau geta því verið þátttakendur í um- ræðunni, hvort sem verið er að ræða almennar fréttir og dægur- mál, persónur í poppheiminum eða síðustu Stundina okkar. Upplýst var á Textaþingi að Stöð 2 hefði ekki uppi neinar áætl- anir um textun íslensks efnis eins og stendur og RÚV áætlar um 400 þúsund krónur í textun á íslensku efni á þessu ári, hækkun úr 365.168,00 frá 2001. Þetta er dap- urlega lítið og varla raunhækkun milli ára. Skjár 1 tók ekki þátt í ráðstefnunni, né heldur fulltrúar kvikmyndasjóðs eða kvikmynda- gerðarmanna, þótt þeim aðilum hafi verið boðið til ráðstefnunnar. Hér má benda sjónvarpsstöðvum og kvikmyndagerðarmönnum á þá staðreynd að áhorfstölur hafa hækkað á Norðurlöndunum á þeim innlendu kvikmyndum og sjón- varpsþáttum sem bjóða upp á texta. Textun er ekki síst réttlætismál. Texti er sjálfsagt aðgengi þeim til handa, sem ekki geta nýtt sér flutt efni með öðrum hætti. Það er til dæmis hluti af sjálfsögðum póli- tískum réttindum að geta fylgst með umræðu í þjóðfélaginu og geta þannig tekið upplýstar ákvarðanir. Er hægt að ætlast til þess að þeir sem ekki ná „mik- ilvægum“ boðskap stjórnmála- manna á fundum og í sjónvarps- umræðum mæti á kjörstað? Hvernig á þetta fólk að geta tekið afstöðu til málefnanna sem kosið er um? Svarið við spurningunni sem varpað var fram í yfirskrift þess- arar greinar er einfalt: Við viljum texta, því hans er þörf. Ég hvet stjórnmálamenn til að sjá til þess, að nú verði gert átak í textunarmálum. Ég hvet einnig Ríkisútvarp – sjónvarp til að end- urskoða hjá sér ýmsa kostnaðarliði með hliðsjón af því hve lítið þeir láta í textun innlends efnis, sem þjónar þó mjög stórum hópi lands- manna. Hvatning mín nær einnig til annarra sjónvarpsstöðva og kvikmyndagerðarmanna. Af hverju texti á ís- lenskt sjónvarpsefni? Eftir Málfríði Gunnarsdóttur „Við viljum texta, því hans er þörf.“ Höfundur er framkvæmdastjóri Heyrnarhjálpar og fyrrverandi formaður Foreldra- og styrktar- félags heyrnardaufra barna. MIKILL vandi steðjar að okkur Suðurnesjamönnum. Allir læknar Heilsugæslu Suðurnesja við Heil- brigðisstofnun Suðurnesja (HSS) hafa sagt upp störfum vegna deilu við ráðuneyti heilbrigðismála um kaup og kjör. Heimilislæknar vilja fá greitt samkvæmt gjaldskrá sér- fræðilækna. Handvömm stjórn- valda í heilbrigðismálum á umliðn- um árum er orsökin fyrir því hvernig nú er komið málum. Einkarekstri hyglað Markvisst hefur verið unnið að því að færa þjónustu við sjúka til einkarekinna heilbrigðisstofnana sem eru mjög útgjaldafrekar og óhagkvæmar fyrir samfélagið og sjúklinga, sem greiða vaxandi hluta þjónustunnar. Ríkisstjórnin hefur náð þessu fram með því að draga úr fjárframlögum til heil- briðgisstofnana sem háðar eru framlögum úr ríkissjóði. Þetta virðist vera gert með skipulegum hætti til þess að auka hlut einka- rekinna sjúkrastofnana. Hér er verið að mismuna fólki og kemur þetta harðast niður á þeim sem minnst mega sín. Við hér á Suðurnesjum höfum fundið fyrir niðurskurði á fjár- framlögum til HSS sem komið hef- ur niður á þjónustu við sjúklinga. Margendurteknar athuganir á rekstri HSS hafa þó staðfest að fjárframlög til rekstrar hafa ekki staðið undir nauðsynlegum út- gjöldum vegna lágmarksþjónustu. Vitlaust gefið Auðvitað munum við ekki sætta okkur við að vera lengi læknislaus- ir Suðurnesjamenn en okkar mál eru ekki í höfn þó að þessi lækna- deila leysist. Meira þarf til þess að það ástand skapist sem við eigum skilið og er öllum fyrir bestu. Við höfum orðið að líða fyrir mistök ráðamanna sem leynt og ljóst breyta kerfinu í átt til einkarekstr- ar. Þá höfum við ekki fengið okkar hlut þegar skipt hefur verið fram- lögum milli sjúkrastofnana. Það hefur verið vitlaust gefið. Þolinmæði starfsfólksins og sjúklinga sem hafa mátt búa við þetta ástand hefur verið aðdáun- arverð. En nú er mál að linni. Við krefjumst þess að þjónusta við sjúka á HSS verði tryggð með auknum framlögum úr ríkissjóði. Tryggja verður rekstur sjúkra- deildar fyrir aldraða í D-álmu, sem lofað var að tekin yrði í notkun í júní sl. Mikill skortur er á sjúkra- rými fyrir aldraða og úrbætur þola enga bið. Reynsla okkar Suðurnesja- manna hefur sýnt að ekkert verð- ur gert til framfara í okkar málum ef við stöndum ekki saman í glím- unni við ráðuneyti heilbrigðismála. Læknadeilan á Suðurnesjum Eftir Eyjólf Eysteinsson Höfundur situr í stjórn Heilbrigðisstofnunar Suðurnesja. „Við krefj- umst þess að þjónusta við sjúka á HSS verði tryggð.“ Einföld og áhrifarík leið til grenningar Tilboð í www.ef.is Skoðaðu þessa frábæru pönnu! Fást grunnar eða djúpar og sem grillpönnur. 24-26-28-30 sm. Feitislaus steiking. Hagstætt verð! 3 viðurk enningar „Frábær“ hjá þýskum neytenda samtöku m Besta steikarpannan í Evrópu.... samkvæmt dómi þýskra neytendasamtaka

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.