Morgunblaðið - 28.11.2002, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 28. NÓVEMBER 2002 37
á Íslandi.
kki nema
a saman
iri þætti í
kemur ál-
kum sam-
mum alls
m þekkja
Því er ekki
traumsvík
rfslið þess
ekki tölur
frá en ég
vinnuafls
menn hafa
a stoltir af
að ný ál-
í iðnríkj-
unarlönd-
til rétt en
ð eru reist
Kanada og
eru mörg
unum. En
ekki um
sem and-
gur. Áliðn-
naður og
ndaríkjun-
þar sem
nar fram-
ekki endi-
urinn. Að
að menn
urlöndum,
, er ekki
eru reist
ítil önnur
fur til að
mynda sterka stöðu að þessu leyti
vegna ónýttrar orku bæði í jörðu og
vatnsföllum. Hér er að finna endur-
nýjanlega orku sem vegna legu
landsins er ekki enn hægt að flytja
út og hún er því ekki nýtt. Þetta gef-
ur Íslandi forskot á mörg önnur
lönd. Sú staðreynd að Ísland er þró-
að iðnríki skiptir ekki máli í þessu
samhengi.“
Nú hafa risið harðar deilur hér á
landi vegna fyrirhugaðra virkjana-
og álversframkvæmda en umræður
um mögulega stækkun álversins í
Straumsvík hafa á hinn bóginn verið
frekar takmarkaðar.
„Já, ætli þetta sé ekki eins og með
fjölskylduna. Menn taka ekki svo
mikið eftir sínum nánustu frá degi til
dags en ef það kemur nýr nágranni í
hverfið eru menn ekkert nema eyru
og augu. En mér finnst þetta þó
frekar vera traustsyfirlýsing og
staðfesting á því að við séum vel-
komnir hér enda höfum við starfað
hér lengi í góðri sátt.
Samskiptin í góðum farvegi
Við erum líklega sjöunda stærsta
fyrirtækið á Íslandi og það eitt ætti
að draga að okkur athygli fjölmiðla.
Það að við höfum ekki verið á for-
síðum dagblaðanna hér að undan-
förnu eða í sjónvarpi er líklega, eðli
málsins samkvæmt, vísbending um
að við vinnum rétt að okkar málum.
Svo ég segi þetta hreint út þá er það
oftast ekki af góðu einu að athygli
fjölmiðla beinist að fyrirtækjum í
þessum geira. Ég vil því túlka þetta
sem svo að samskiptin við sveitar-
félögin, stjórnvöld og fólkið í landinu
séu í góðum farvegi.“
Þið hafið væntanlega orðið varir
við aukinn þrýsting af hálfu um-
hverfissamtaka?
„Það er rétt að hafa í huga þegar
rætt er um umhverfismál að þótt
framleiðsla á áli útheimti mikla orku
er mjög hentugt að endurvinna ál.
Heimsframleiðslan er kannski um 27
milljónir tonna á ári og þar af eru sjö
milljónir endurunnið ál. Og það tek-
ur aðeins einn tuttugusta af orkunni
sem fer í að framleiða ál að endur-
vinna það. Ál er í síauknum mæli
notað í farartæki, s.s bíla, lestir
o.s.fr.v. og þannig sparast mikil orka
samborið við að nota t.d. stál. Þannig
að kostir álsins eru ótvíræðir þegar
kemur að umhverfissjónarmiðum og
þá verða menn að horfa á allan lífs-
feril álsins en ekki bara hvernig það
verður til í upphafi.
Opnum dyrnar upp á gátt
Við hjá Alcan höfum staðið okkur
vel í umhverfismálum og leyfum
mönnum að skoða allt sem við ger-
um, við gefum út skýrslur, setjum
þær á Netið og opnum dyr okkar
upp á gátt að þessu leyti. Það gera
það ekki allir og okkur ber engin
skylda til þess. Þetta er hins vegar
venja hjá okkur og við álítum hana
vera rétta.“
r með
Íslandi
laðið/Golli
arnorg@mbl.is
Morgunblaðið/Árni Sæberg
an
sins
kuli
di. ‘
ÁTTA tankar sem verða notaðir
til að lyfta Guðrúnu Gísladóttur
KE 15 af hafsbotni, sem sökk við
Lófóten í N-Noregi í sumar,
voru hífðir um borð í norskt
flutningaskip í Helguvík í gær.
Skipið leggur af stað áleiðis til
Noregs í dag. Þá er stefnt að því
að nóta- og netaskipið Stakka-
nes, sem hefur verið leigt frá
Ísafirði vegna björgunarinnar,
leggi af stað til Noregs í kvöld
með sex Íslendinga innanborðs
af tólf sem munu koma að björg-
uninni. Stefnt er að því að Guð-
rún Gísladóttir verði komin til
hafnar í Noregi fyrir jól.
Það var í mörg horn að líta í
gær þegar tankarnir voru hífðir
um borð í flutningaskipið Svea-
nord frá Harstad, sem er í
grennd við sundið þar sem Guð-
rún Gísladóttir strandaði 18.
júní síðastliðinn og sökk sólar-
hring síðar. Íshús Njarðvíkur
keypti flak skipsins í október og
ætlar fyrirtækið að gera skipið
upp þannig að það geti siglt um
heimsins höf að nýju.
Þyngstu tankarnir 25 tonn
Þyngstu tankarnir sem verða
notaðir við björgunina vega 25
tonn, eru um fjögurra metra
breiðir og 24 metrar á lengd.
Tveir slíkir verða notaðir og sex
minni, sem áður voru notaðir
undir gas. Þeir eru sautján
metrar á lengd og tæpir fjórir á
breidd. Tankarnir verða fylltir
af sjó og þeim síðan sökkt niður
til skipsins, sem liggur á um 40
metra dýpi. Þeir verða síðan
festir við skipið og vatninu dælt
úr þeim þannig að þeir lyftist
upp af hafsbotni og taki skipið
með sér. Þá verður einnig fjöldi
blaðra notaður við björgunina.
Flutningaskipið Sveanord kom
hingað til lands með timbur sem
það losaði í Reykjavíkurhöfn á
þriðjudag. Íshús Njarðvíkur
leigði skipið undir þessa flutn-
inga og segir skipstjóri skipsins,
Ketil Rabbem, að það sé óvenju-
legt að skipið taki farm aftur
með sér til Noregs. Stundum
hafi skipið þó verið notað undir
flutninga á fiskimjöli á bakaleið-
inni, en aldrei hafi það flutt ann-
an eins farm. Skipið, sem er um
55 metra langt og getur borið
um 1.200 tonn, á 1.008 sjómílna
ferð fyrir höndum. Rabbem
áæltar að ferðin taki um 4–5
daga, verði veðrið gott og vind-
ar hagstæðir. Haukur Guð-
mundsson, eigandi Íshúss Njarð-
víkur, segir að marga lausa
enda þurfi að hnýta vegna
björgunarleiðangursins en und-
irbúningur gangi vel. Á frétta-
vef norska ríkisútvarpsins var
sagt frá því í gær að Riise Und-
erwater Engineering, verktaka-
fyrirtækið sem mun framkvæma
neðansjávarhluta björgunar-
innar, setti spurningamerki við
fjárhag íslensku eigendanna.
Hafi Íslendingar ekki útvegað
bankatryggingu síðar um daginn
[í gær] muni fyrirtækið dæla ol-
íu úr skipinu á vegum Meng-
unarvarna norska ríkisins sem
muni greiða allan útlagðan
kostnað, en senda Íslendingum
reikninginn. Tvær vikur væru
frá því gengið hefði verið frá
samningnum, en hann tæki ekki
gildi fyrr en bankatrygging lægi
fyrir. Haukur segir að gengið
hafi verið frá bankatrygging-
unni á þriðjudag, hún hafi eitt-
hvað flækst á milli banka á leið-
inni yfir hafið en nú sé málið í
höfn.
Björgunarleiðangur Guðrúnar Gísladóttur leggur í hann í dag frá Helguvík
Hefur aldrei áður
flutt annan eins farm
Morgunblaðið/Golli
Morgunblaðið/Golli
Tankur af minni gerðinni hífður yfir í Sveanord í Helguvík í gær. Í bakgrunni má sjá stærri gerð tankanna, sem
vega 25 tonn hver og eru 25 metra langir. Þeim verður sökkt niður til skipsins og þeir festir við skipið. Vatni
verður síðan hleypt úr tönkunum þannig að þeir lyftist aftur upp á yfirborð sjávar og taki skipið með sér.
SKULDIR borgarsjóðs Reykjavík-
ur hækka um tæpa tvo milljarða
króna, samkvæmt nýrri spá ársins,
skatttekjur verða um 238 milljónir
kr. undir áætlun og rekstrargjöld
um 899 millj. umfram áætlun, en
undir liðnum fjármunatekjur og
fjármagnsgjöld er gert ráð fyrir 788
mkr. tekjum í stað 711 mkr. út-
gjalda.
Þetta kemur fram í greinargerð
fjármáladeildar Reykjavíkurborgar
um fjárhagsstöðu borgarsjóðs og
stöðu framkvæmda eftir fyrstu níu
mánuði ársins, en hún var lögð fram
á fundi borgarráðs á þriðjudag.
Samkvæmt útkomuspá verða
skatttekjur 238 mkr. undir áætlun
eða sem nemur 0,9%. Tekjur af út-
svari eru 120 mkr. umfram áætlun,
en tekjur af fasteignasköttum 360
mkr., eða 7,5%, undir áætlun.
Tekjufallið er umtalsvert frá síð-
asta ári og er fyrst og fremst rakið
til almenns endurmats Fasteigna-
mats ríkisins á fasteigna- og bruna-
bótamati og þeirrar ákvörðunar
borgaryfirvalda að lækka álagning-
arhlutfall á íbúðarhúsnæði úr
0,375% í 0,32% til að koma í veg fyr-
ir hærri álögur á íbúa vegna end-
urmatsins. Hins vegar kann niður-
staða Fasteignamats ríkisns vegna
kærumála að leiða til hækkunar
tekna.
Rekstrargjöld verða 899 mkr.
umfram áætlun eða sem nemur 4%.
Fram kemur að hækkunina megi að
langmestu leyti rekja til þjónustu
borgarinnar á sviði félagsmála þar
sem útgjöld til fjárhagsaðstoðar
hækka um 253 mkr., til húsaleigu-
bóta um 52 mkr. og niðurgreiðslu
leigu til áfangaheimila um 23 mkr.
Jafnframt tvöfaldast framlag borg-
arinnar vegna viðbótarlána Íbúðar-
lánasjóðs, fer úr 60 mkr. í 120 mkr.,
og veruleg aukning er á fram-
færslulánum Félagsþjónustunnar.
Í fjárhagsáætlun ársins var gert
ráð fyrir 638 mkr. afgangi sem fyr-
irhugað var að lána Fráveitu
Reykjavíkur til fjárfestinga en ekki
verður af því.
Skuldir borgarsjóðs hækka um
tæpa tvo milljarða króna, einkum
vegna fjárfestinga í landi og lóðum
umfram áætlanir. Kaup á landi og
fasteignum Áburðarverksmiðjunn-
ar í Gufunesi kostuðu 1.280 mkr.,
land í Úlfarsfelli 220 mkr. og
Stjörnubíósreiturinn var keyptur
fyrir 140 mkr., en fram kemur að
þessi lönd og lóðir skili tekjum í
borgarsjóð á ný þegar þeim verði
ráðstafað til uppbyggingar.
Undir liðnum fjármunatekjur og
fjármagnsgjöld er gert ráð fyrir 788
mkr. tekjum í stað 711 mkr. út-
gjalda og munar mestu um hag-
stætt gengi krónunnar. Í fyrra nam
gengistap vegna erlendra lána 840
mkr. og fjármagnsgjöld umfram
fjármagnstekjur námu 225 mkr.
Vegna útgjaldaþróunarinnar
samþykkti borgarráð lækkanir á
útgjaldaheimildum til rekstrar og
byggingarframkvæmda fyrir árið
2003 um 514 mkr. Enn fremur var
samþykkt að skipa nefnd þriggja
borgarráðsfulltrúa sem á að koma
með tillögur fyrir miðjan apríl 2003
til að draga úr útgjöldum borgar-
innar og ná fram varanlegri hag-
ræðingu og sparnaði í rekstri og
stofnkostnaði.
Skuldir borgarsjóðs hækka
um tæpa tvo milljarða
Morgunblaðið/Golli