Morgunblaðið - 30.11.2002, Qupperneq 6

FRÉTTIR
6 LAUGARDAGUR 30. NÓVEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
„HAUSTRIGNINGAR á Austfjörð-
um eru ekki óalgengar, þótt til sé í
dæminu að það komi haust þar sem
rigni lítið,“ segir Hálfdán Haralds-
son, fyrrverandi skólastjóri Heima-
vistarskólans í Norðfirði. „Undan-
farin haust hefur rignt mikið fyrri
part vetrar þótt það hafi ekki rignt
svona mikið. Þetta er það mesta sem
ég man eftir í svona langan tíma.“
Hálfdán hefur búið í Norðfirði í
hálfa öld en æskuslóðirnar eru á
Langanesströndum, þar sem er
Bakkafjörður. Hann segir að á
æskuslóðunum rigni ekki eins mikið
og sunnar á fjörðunum, þar sem hafi
nánast rignt látlaust frá því í sept-
ember og þar af allan nóvember en
reyndar hafi snjóað á kafla í októ-
ber. „Það var náttúrulega bara
framhald á úrkomu,“ segir hann.
Eins og í kringum 1940
Hálfdán, sem er 75 ára, segir að á
sjöunda áratugnum hafi snjókoma
verið algeng á þessum tíma, en ekki
rigning. „Þá var næstum öruggt að
hann gerði snjóakafla í nóvember og
vetur eftir vetur gerði þungan snjóa-
kafla í nóvember en hann fór svo
gjarnan aftur í desember. Haustveð-
ráttan virðist því ná lengra fram á
veturinn nú en hún gerði á þessu
tímabili,“ segir hann.
Að sögn Hálfdáns er veðurfarið
fyrir austan um þessar mundir ekki
ósvipað því sem hann man eftir sem
krakki á hlýindatímabilinu fram
undir 1940. „Þá var veðráttan oft
svona á haustin og alveg framundir
jól,“ segir hann og bætir við að þá
hafi austan- og suðaustanáttir gjarn-
an verið ríkjandi fram í desember. Í
kringum 1950 hafi haustin orðið
kaldari og þannig hafi það verið
framundir 1980 en kaldast í kringum
1970. „Þá var oft mjög kalt á haustin
og á milli 1960 og 1970 snjóaði
stundum í september. Ég var ekki
við búskap sjálfur en var kennari
hér inni á sveit og tók fullan þátt í
störfum manna og hafði gaman af
því sem ungur maður að skreppa
með þeim í göngur á haustin, en
venja var að fara í göngur í kringum
20. september. Eitt haustið, í kring-
um 1980, komumst við við illan leik
suður til Sandvíkur undir Gerpinum,
en vegna harðfennis lögðum við ekki
í að reka féð yfir fjallgarðinn og urð-
um að skilja það eftir. Fórum heim
fjárlausir, en iðulega á þessum tíma
var snjór og ófærð á fjöllum um
göngur. Það hefur ekki gerst um
áraraðir, þótt föl geti komið alla
mánuði ársins,“ segir Hálfdán og
bætir við að nú sé greinilega hlýrra
tímabil. „En það er sagt að gamlir
menn muni aldrei neitt og ég held að
það sé alveg rétt.“ Hálfdán segir að
á yngri árum hafi hann kunnað bet-
ur við snjóinn en nú líði sér vel í
rigningunni, nema hvað hann sakni
birtunnar. „Það var ekki snjóþungt
á mínum æskuslóðum og í raun
kynntist ég ekki snjó fyrr en ég
flutti hingað í Norðfjörð, en eftir öll
þau ósköp sem hafa gengið yfir okk-
ur í snjóflóðum hér í Norðfirði óska
ég ekki eftir snjónum. Aurflóðin eru
annars eðlis, þótt þau geti verið
hættuleg og geri mikinn skaða.
Fréttaflutningurinn hefur verið
þannig að margt fólk sem ekki þekk-
ir aðstæður heldur kannski að
hvergi hafi rignt nema á Seyðisfirði,
en rigningarnar hafa gengið jafnt
yfir allt svæðið. Hins vegar er
ástandið ákaflega misjafnt. Á mið-
vikudag rigndi til dæmis ekki mikið
á Eskifirði en allt ætlaði að fara á
kaf í Reyðarfirði og Norðfirði. Þetta
fer svolítið eftir því hvernig áttin er
en rigningarsvæðið nær langleiðina
norður undir Borgarfjörð og svo
suður í Skaftafellssýslu, þegar hann
er suðaustanstæður. En þegar
svona stórrigningar koma í austan-
eða norðaustanátt ná þær ekki eins
langt suður og þá lagast ástandið við
Oddsskarð.“
„Mesta sem ég man eftir
í svona langan tíma“
Regnið hefur dembst yfir Austfirð-
inga á undanförnum vikum
„ÉG hef aldrei kynnst svona
vinnubrögðum áður á þeim póli-
tíska vettvangi sem ég hef starfað
á að menn hafi hætt við að leita til-
nefninga í nefndir af því að tilnefn-
ingaraðilinn hafi eigin skoðun á því
hverjir nefndarmenn eiga að vera.
Þetta er algjört nýmæli fyrir mig.“
Þetta sagði Björn Bjarnason, odd-
viti Sjálfstæðisflokksins í borgar-
stjórn, vegna skipanar nýrrar
orkunefndar.
Hann segir ekki hafa verið leit-
að eftir tilnefningum frá sjálfstæð-
ismönnum líkt og áður hafði verið
látið í veðri vaka að yrði gert. „Við
erum ekki að deila á þá einstak-
linga sem sitja í nefndinni, heldur
deilum við á aðferðina og teljum
fráleitt að hverfa frá áformum um
að leita tilnefninga og þegar til-
nefningaraðili ákveður hverja
hann ætlar að tilnefna. Ég hef
aldrei kynnst þessu áður og þetta
eru að mínu mati stórundarleg
vinnubrögð.“
Björn segir að í júní hafi verið
samþykkt í borgarstjórn tillaga R-
listans um nefnd sem myndi koma
með heildarstefnu Reykjavíkur-
borgar í orkumálum. „Núna 12.
nóvember er nefndin skipuð en í
millitíðinni var látið í veðri vaka að
það ætti að fá tilnefningar um
nefndarmenn frá Sjálfstæðis-
flokknum og Frjálslyndum og
óháðum,“ segir Björn.
Ekki nógu
faglegir
„Síðan tilkynntum við það á
borgarráðsfundi fyrir um tveimur
vikum að við ætluðum að tilnefna
Vilhjálm Þ. Vilhjálmsson sem á
sæti í stjórn Landsvirkjunar, hef-
ur lengi sinnt orkumálum og er
borgarfulltrúi, og mig, sem sit nú í
stjórn Orkuveitu Reykjavíkur. Þá
var látið í veðri vaka að við værum
ekki nógu faglegir sem við mót-
mæltum.
Þá sagðist borgarstjóri þurfa að
hugsa málið nánar, en síðan heyrð-
um við ekkert meir fyrr en við sát-
um frammi fyrir því á fundinum
12. nóvember að lögð er fram til-
kynning um að nefndin hafi verið
skipuð og ekki var óskað neinna
tilnefninga í hana, heldur var það
borgarstjóri upp á sitt einsdæmi
sem ákvað hverjir sitja í þessari
nefnd.
Við lýstum í bókun okkar mikilli
undrun yfir þessu.“
Sjálfstæðismenn gagn-
rýna vinnubrögð R-lista
við skipan í orkunefnd
Fengu
ekki að
tilnefna
fulltrúa
EFTIR úrhellisrigningu í Nes-
kaupstað féll aurskriða úr Urð-
arbotnunum svokölluðu og stíflaði
ræsi með þeim afleiðingum að læk-
ur flæddi yfir götur í miðbænum.
Ekki er fullljóst hversu miklar
skemmdir hafa orðið en vatnslögn
fór í sundur þannig að íbúar í mið-
bænum eru án vatns. Aur og
drulla flæddi inn í nærliggjandi
garða og lítils háttar skemmdir
urðu í Stekkjargötu, en engar
skemmdir hafa orðið á íbúðar-
húsnæði. Þá er Stokkurinn svo-
kallaði á rúi og stúi. Töluverð
vinna verður að hreinsa bæinn, en
að mati Jóhanns Tryggvasonar,
bæjarverkstjóra í Neskaupstað er
þetta „vel sloppið miðað við úrfell-
ið“.
Unnið við hreinsun við ræsi sem er við Þiljuvelli.
Morgunblaðið/Kristín
Talsverðar skemmdir urðu á Stekkjargötunni.
„Vel sloppið mið-
að við úrfellið“
Neskaupstað. Morgunblaðið.
Á FIMMTA þúsund hraðaksturs-
brota í Hvalfjarðargöngum voru
kærð fyrstu 12 mánuðina eftir að
eftirlitsmyndavélar voru teknar
þar í notkun, þ.e. frá 1. september
2001 til 31. ágúst 2002. Á heima-
síðu Spalar kemur fram, að sé
gengið út frá því að meirihlutinn
hafi lent í lægsta sektarflokki og
greitt innan fjögurra vikna megi
gera ráð fyrir að á þessu 12 mán-
aða tímabili hafi runnið í ríkissjóð
allt að 20 milljónir króna úr vös-
um þeirra sem fóru um göngin á
ólöglegum hraða.
Hámarkshraði í Hvalfjarðar-
göngum er 70 km á klst. Þeir sem
aka á 85 km hraða fá 5.000 króna
sekt, þeir sem aka á 95 km hraða
fá 15.000 króna sekt, svo dæmi
séu tekin. Fram kemur á heima-
síðunni að langflestir þeirra 4.538
sem kærðir voru, aki inn í geisla
myndavélanna á innan við 100 km
hraða. Þannig var meðalhraði
allra lögbrjótanna á heilu ári um
89 km. Sumir fóru því miður mun
hraðar yfir. Í apríl sl. var t.d. einn
tekinn á 151 km hraða og í maí
annar á 147 km hraða. Hvor öku-
maður um sig var sviptur ökuleyfi
í þrjá mánuði og rukkaður um
sekt upp á 70.000 krónur.
Þúsundir kærðar fyrir hraðakstur í Hvalfjarðargöngum
Dæmi um 151 km
hraða í göngunum