Morgunblaðið - 14.12.2002, Blaðsíða 6

10 mánaða
barn
brenndist
illa á höfði
10 MÁNAÐA gamalt stúlku-
barn hlaut 2. stigs bruna á
höfði þegar sjóðandi heit sósa
helltist yfir það í heimahúsi í
Reykjavík í fyrrakvöld. Barnið
var í göngugrind og náði í
skaft potts, sem var á eldavél,
en föðurnum tókst að slá í
pottinn á síðustu stundu og
bjargaði þannig barni sínu frá
því að fá brennandi heitt inni-
haldið í augun og yfir allt höf-
uðið.
Barnið var lagt inn á gjör-
gæsludeild Landspítalans við
Hringbraut og er líðan þess
góð og talið að það muni ná
sér að fullu. Er gert ráð fyrir
að barnið verði útskrifað af
gjörgæsludeildinni í dag.
Vildu foreldrarnir þakka
sjúkraliði fyrir skjót viðbrögð
vegna slyssins og vona að það
verði öðrum víti til varnaðar.
FRÉTTIR
6 LAUGARDAGUR 14. DESEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Opið til 22.00
til jóla
Yfir
fyrirtæki
150
...
er
m
eð
a
llt
f
yr
ir
jó
lin
„ÞAÐ er greinilega aldrei of
seint að byrja að læra. Það var
fólk þarna inni sem er örugglega
orðið sjötugt!“ segir Baldur
Björnsson með þunga þar sem
hann er nýkominn út úr prófi í
stærðfræði 102 í Fjölbrautaskól-
anum við Ármúla. Það er kannski
ekki furða að honum finnist próf-
takendur í eldri kantinum – sjálf-
ur er hann ekki nema 11 ára en í
vetur stundaði hann fjarnám í
tveimur stærðfræðiáföngum við
skólann. Að öðru leyti er hann
ósköp venjulegur nemandi í 6.
bekk Landakotsskóla.
Fyrra prófið, í stærðfræði 202,
var daginn áður og kennari Bald-
urs upplýsir að allt bendi til að
honum hafi gengið mjög vel. Lík-
lega verði hann meðal þeirra
allra efstu á prófinu. Eftir að for-
eldrar Baldurs, Árdís Þórð-
ardóttir og Björn Bjarnason, hafa
óskað honum til hamingju með að
vera búinn í prófunum setjast
þau þrjú niður með blaðamanni
svolitla stund. Fyrsta spurningin
sem brennur á þeim síðasttalda
er hvernig Baldur hafi leiðst út í
alla þessa stærðfræði.
Bróðirinn einnig langt
kominn í stærðfræði
„Pabbi stillti mér bara upp við
vegg og sagði að ég þyrfti að
velja tónlist eða stærðfræði og ég
bara valdi. Maður þarf að hafa
eitthvað að gera á grunn-
skólastigi og það var ekkert ann-
að,“ útskýrir ungi maðurinn og
viðurkennir að valið hafi verið
dálítið erfitt. „En það kom í ljós
að mér fannst stærðfræðin miklu
skemmtilegri. Vinir mínir hafa
leyft mér að prófa svolítið á fiðlu
og mér fannst það ekkert spes!“
Björn, pabbi Baldurs, útskýrir
nánar að þegar þau foreldrarnir
hafi kvartað undan því við kenn-
arana að Baldur hefði lítið að
gera í skólanum hefði þeim verið
bent á að setja hann í tónlist-
arnám. Hér skýtur Baldur inn í
að stærðfræðin sé í raun mjög
svipuð tónlistinni og Björn tekur
undir það. „Tónlistarhæfileikinn
og stærðfræðihæfileikinn eiga
það sameiginlegt að þróast óháð
öðrum hæfileikum,“ segir hann.
Í ljós kemur að stærðfræðin er
sameiginlegt áhugamál Baldurs
og foreldra hans en bæði eru þau
rekstrarhagfræðingar að mennt.
Árdís segir að þeir feðgar reikni
mikið saman. „Ég hef líka áhuga
á stærðfræði og reiknaði lengi
vel með Baldri en hef lítið gert af
því núna.“ Eldri bróðir Baldurs,
Bjarni, hefur einnig lagt stund á
stærðfræði og tók sína fyrstu
menntaskólaáfanga á barnsaldri.
Í dag er hann að taka stærð-
fræðiáfanga sem tilheyra öðrum
og þriðja bekk menntaskólans
þrátt fyrir að vera aðeins 14 ára
að aldri.
Árdís undirstrikar að það hafi
hjálpað drengjunum mikið hversu
jákvæðir stjórnendur Fjölbrauta-
skólans við Ármúla hafi verið
gagnvart því að fá svo unga nem-
endur í nám og fyrir það sé hún
ákaflega þakklát.
„Lítið að gerast í
grunnskólanum“
Stærðfræðinám Baldurs fer þó
að mestu fram fyrir framan tölv-
una enda um fjarnám að ræða og
hann segir það fastan lið á hverj-
um degi að reikna. „Eftir skóla
fer ég oft heim til vina minna í
svolítinn tíma og fer svo á skrif-
stofuna til pabba að reikna.
Landakotsskóli er svolítið langt
frá því sem ég á heima þannig að
ég get ekkert farið fyrst að
reikna og tekið svo strætó til
baka til að leika við vini mína.
Það tekur því ekki.“
Hann segist reikna svona einn
til einn og hálfan tíma í senn,
lengur sé bara ekki hægt að ein-
beita sér í einu. Stærðfræðin
truflar hann þó ekkert frá heima-
náminu í skólanum því að hans
sögn er það frekar lítið. „Það er
svo lítið að gerast í grunnskól-
anum,“ segir hann fullorðinslega.
Hann virðist þó hafa nóg annað
að sýsla en stærðfræði og heima-
nám. „Ég er í körfubolta með
Fjölni og það er skemmtilegt.“
Hann bætir því við að hann sé
hættur í fótboltanum. „Ég er líka
skáti,“ heldur hann áfram og við-
urkennir að hann eigi ekki í
miklum vandræðum með að fylla
daginn.
Ætlar að reikna upp
að bróður sínum
En hvað finnst vinum hans um
þetta óvenjulega áhugamál hans?
„Þeir styðja mig bara flestir,“
segir Baldur og staðhæfir að
þeim finnist þetta ekkert skrýtið.
„Þeir venjast þessu.“ Hann segir
þá ekki hafa jafnbrennandi áhuga
á fræðunum og hann sjálfur þó
að nokkrir vina hans virðist lið-
tækir í reikningnum. „Einn æsku-
vinur minn, sem ég hef þekkt dá-
lítið lengi, er vanur þessu og
hann er líka dálítið í stærðfræð-
inni. Og annar vinur minn, sem
er með mér í bekk, er kominn í
níunda bekkinn í stærðfræði.“
Það vefst ekkert fyrir Baldri
hvað hann ætlar að gera í fram-
haldinu. „Ég er að reyna að
reikna upp að bróður mínum.
Hann tekur hægt og rólega kúrsa
fyrir þriðja bekk í menntó og ég
ætla bara að reyna að vinna það
upp með vorinu og sumrinu. Þá
get ég bara slakað á og þá er
þetta ekkert sérstaklega mikið.“
Og þegar öll stærðfræði-
námskeiðin í menntaskólanum
eru búin verður Baldur heldur
ekki í neinum vandræðum. „Þá
fer ég náttúrulega í háskóla,“
segir hann hálfhneykslaður á
spurningu blaðamanns. „Það er
svo brjálað að stoppa þegar mað-
ur er kominn svona langt því þá
verður öll þessi vinna næstum því
til einskis.“
Er að ljúka tveimur stærðfræðiáföngum í framhaldsskóla 11 ára að aldri
Morgunblaðið/Jim Smart
Ánægð með að prófum er lokið. Baldur ásamt foreldrum sínum Birni Bjarnasyni og Árdísi Þórðardóttur.
„Eitt dæmið var svolítið þungt,“ sagði Baldur að loknu prófinu. Hann hélt
samt að honum hefði tekist að klóra sig út úr því.
Fær stuðning frá vinum sínum
NIÐURSTÖÐUR erfðafræðirann-
sókna vísindamanna Íslenskrar
erfðagreiningar (ÍE) sem hafa leitt í
ljós sterk tengsl erfðavísisins
Neuregulin 1 við geðklofa, hafa verið
staðfestar í viðamiklum rannsóknum
vísindamanna fyrirtækisins og sam-
starfsaðila þess í Skotlandi.
Niðurstöðurnar verða birtar í jan-
úarhefti vísindatímaritsins American
Journal of Human Genetics en grein
um niðurstöðurnar hafa þegar birst í
netútgáfu þess.
Greint frá niðurstöðunum
í New York Times í gær
Fjallað var um þessar rannsókna-
niðurstöður Íslenskrar erfðagrein-
ingar og þýðingu þeirra fyrir rann-
sóknir vísindamanna á hlutverki
erfðavísa á sjúkdóminn í New York
Times (NYT) í gær. Blaðamaður
NYT, Nicholas Wade, hefur eftir dr.
Kenneth Kendler, sérfræðingi í
erfðafræði geðsjúkdóma, við Virginia
Commonwealth University í Banda-
ríkjunum, að þessar staðfestu niður-
stöður rannsókna ÍE væru mjög
sannfærandi og lofuðu góðu. Dr. Ann
Pulver, sérfræðingur í geðsjúkdóm-
um við Johns Hopkins University,
tekur í sama streng í blaðinu.
NYT hefur eftir Kára Stefánssyni,
forstjóra ÍE, þar sem hann er stadd-
ur á lyfjaráðstefnu í Puerto Rico, að
unnið sé að þróun nýrra lyfja á veg-
um ÍE í samstarfi við Hoffman la-
Roche sem eigi að vinna gegn áhrif-
unum af skertri starfsemi
erfðavísisins.
Samstarf við vísindamenn í
Bandaríkjunum og Bretlandi
Í júlí síðastliðnum birtu vísinda-
menn Íslenskrar erfðagreiningar
niðurstöður umfangsmikillar lýð-
erfðafræðilegrar rannsóknar sem
tengdi geðklofa við ákveðna setröð,
eða ákveðinn bút af erfðaefni sem
erfist sem ein heild, í Neuregulin 1
erfðavísinum á litningi 8. Þessi til-
tekna setröð reyndist u.þ.b. tvöfalda
áhættu á geðklofa.
Haft er eftir Kára Stefánssyni í til-
kynningu sem fyrirtækið sendi frá
sér í gær að niðurstöður rannsókna
ÍE á geðklofa leiddu í ljós að þeir
erfðavísar sem vísindamenn ÍE finna
á Íslandi vísi leiðina að mikilvægum
lyfjamörkum sem tengjast líffræði-
legum orsökum algengra sjúkdóma
um allan heim.
„Það er mjög mikilvægt fyrir okk-
ur að staðfesta niðurstöður rann-
sókna á Íslandi hjá stærri þjóðum á
þennan hátt og við eigum meðal ann-
ars spennandi samstarf við vísinda-
menn í Bretlandi og Bandaríkjunum
um rannsóknir á geðklofa, heilablóð-
falli og fleiri sjúkdómum þar sem
meingenaleit og lyfjaþróun okkar eru
komin hvað lengst,“ segir Kári.
Niðurstöðurnar sem kynntar voru
í gær eru afrakstur rannsókna vís-
indamanna ÍE og rannsóknahóps
David St. Clair, prófessors við Kon-
unglega sjúkrahúsið í Aberdeen í
Skotlandi. Þær voru gerðar á DNA-
sýnum frá um 600 sjúklingum frá
Skotlandi og álíka mörgum úr við-
miðunarhópi.
Niðurstöður rannsókna ÍE á tengslum erfðavísis
og geðklofa staðfestar í Skotlandi
Þýðingarmikill áfangi
að mati sérfræðinga
Áfengisgjald á
víni hefur
lækkað að
raungildi
ÁFENGISGJALD á léttum vínum
hefur lækkað að raungildi um 30%
frá árinu 1995 á mælikvarða vísitölu
neysluverðs. Þetta kemur fram í
skriflegu svari fjármálaráðherra við
fyrirspurn frá Einari K. Guðfinns-
syni alþingismanni.
Í fyrirspurninni spurði Einar um
þróun áfengisgjalds á sterku áfengi,
léttvíni og bjór frá árinu 1995. Í
svari ráðherra kemur fram að þrátt
fyrir 15% hækkun á áfengisgjaldi
nú nýlega hafi áfengisgjald á sterku
áfengi lækkað að raungildi um 8%
frá 1995. Áfengisgjald á léttum vín-
um hefur eins og áður segir lækkað
um 30% að raungildi á þessu tíma-
bili.
Engar breytingar hafa verið
gerðar á áfengisgjaldi á bjór frá
1995, sem þýðir að gjaldið hefur
lækkað um 25% þegar búið er að
taka tillit til verðbólgu.