Morgunblaðið - 14.12.2002, Qupperneq 10

FRÉTTIR
10 LAUGARDAGUR 14. DESEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Miklar annir hafa verið á Alþingi
síðustu daga eins og venja er dag-
ana fyrir jólafrí þingsins. Alls sex-
tán stjórnarfrumvörp urðu að lög-
um í gær og daginn áður, eða á
fimmtudag, stóð þingfundur fram
til að verða þrjú um nótt. Þá fóru
fram umræður um einstök þingmál
en í gær fóru fram atkvæða-
greiðslur um sömu mál og þau
gerð að lögum, eins og áður sagði.
Þessir síðustu dagar voru þannig
notaðir til að afgreiða þingmál sem
nauðsynlegt hefur þótt að afgreiða
fyrir áramót. Samtals fjörutíu
frumvörp voru gerð að lögum í síð-
ustu viku og af þeim sökum minna
þingstörfin svolítið á færibanda-
vinnu á tímum sem þessum. Tekist
var á um einstaka þingmál í vik-
unni, t.d. um það hvort heimila
ætti Akureyrarbæ að stofna hluta-
félag um rekstur Norðurorku.
Það vildu reyndar flestir þing-
menn nema þingmenn VG. Þar fyr-
ir utan einkenndi einhver óróleiki,
kannski jólafiðringur, þingheim
síðustu vikuna; mikið var um
frammíköll og þurfti Halldór Blön-
dal, forseti þingsins, ósjaldan að slá
í þingbjölluna sína og biðja menn
um að stilla sig, þótt frammíköll
gætu verið skemmtileg á stundum.
***
Ætla mætti að nýliðið haustþing
hefði borið þess merki að nú færi í
hönd kosningabarátta vegna kom-
andi þingkosninga. Undirrituð hef-
ur í nokkrum þingpistlum á þessum
vetri beðið eftir snörpum átökum
milli þingmanna; stjórnar og
stjórnarandstæðinga. Einhver bið
hefur þó orðið á því. Það er sem
einhver ládeyða hafi hvílt yfir
þinginu í vetur. En auðvitað er
ekki öll nótt úti enn. Það verður
spennandi að fylgjast með þinginu
þegar það kemur saman að nýju
eftir áramót.
***
Undirrituð er þó ekki ein um það
að kvarta yfir daufum umræðum.
Það gerði líka Ágúst Einarsson,
varaþingmaður Samfylkingarinnar,
í umræðum um frumvarp um
tekjuskatt og eignarskatt í vikunni.
En gefum Ágústi orðið: „Ég get
ekki stillt mig um það það, herra
forseti, að nefna að mér finnst um-
gjörðin í kringum þessa umræðu
vera afskaplega dapurleg.“
Minnti þingmaðurinn á að hann
hefði fyrir fjórum árum setið á
þingi sem aðalmaður en kæmi nú
inn sem varaþingmaður. „Ég man
ekki eftir svona lítilli pólitískri
spennu í þingsölum eins og er
núna. Það er kannski ekki hægt að
kvarta yfir því, það ræðst af að-
stæðum, en ég man heldur ekki
eftir jafnáhugalausri umræðu burt
séð frá pólitískum ágreiningi milli
stjórnar og stjórnarandstöðu.
Hér í þingsal eru sárafáir og ein-
ungis nokkrir af nefndarmönnum.
Þetta er ekki sérstaklega tengt
þessari umræðu heldur líka ann-
arri sem hefur verið hér síðastliðna
daga. [...] Áhugaleysi þingmanna á
þátttöku í umræðunum finnst mér
vera miklum mun meira en var t.d.
á síðasta kjörtímabili.“
Og þingmaðurinn hélt áfram:
„Ég vildi, herra forseti, bara ein-
faldlega koma þessum áhyggjum
mínum á framfæri við hæstvirtan
forseta og biðja hann um að íhuga
það og ræða jafnvel í forsætisnefnd
þingsins hvað veldur. Þingmenn
hér segja mér að þetta hafi ein-
kennt vinnubrögðin í haust og
kannski lengri tíma af kjör-
tímabilinu. Það er alvarlegt fyrir
þingið ef það nær ekki sjálft að
kveikja áhugaverðar umræður og
skoðanaskipti og þá blasir við að
fólkið úti í samfélaginu hafi tæpast
mikinn áhuga á því sem hér er ver-
ið að ræða. Ég dreg ekki í dilka
stjórn eða stjórnarandstöðu, ég er
að tala um þetta sem maður sem
ann þessu starfi sem hér fer fram,
þ.e. þinginu og virðingu þess, og
mér sýnist hér vera pottur brot-
inn.“
***
Þótt deyfð hafi að mati undirrit-
aðrar og fleiri hvílt yfir störfum
þingsins í vetur, a.m.k. ef litið er á
umræður í þingsal, er ekki þar
með sagt að þingmenn hafi ekki
verið iðnir. Þannig er mikið starf
unnið í fastanefndum þingsins;
þar sinna þingmenn umræddum
málefnum af bestu getu og í
ágætri samvinnu sín í milli þótt
umræður í þingsal gefi oft annað
til kynna.
En nóg um það. Þing kemur
saman að nýju hinn 21. janúar nk.
og ef að líkum lætur má búast við
að þingmenn verði búnir að brýna
vopnin; þeir verði tilbúnir í kosn-
ingaslag sem gæti tekið á sig hin-
ar ýmsu myndir í þingsal.

  



Ekki er öll nótt úti enn
EFTIR ÖRNU SCHRAM
ÞINGFRÉTTAMANN
arna@mbl.is
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra
gagnrýndi á Alþingi í gær frétta-
stofu útvarps Ríkisútvarpsins fyr-
ir fréttaflutning af afstöðu Kjell
Magne Bondeviks, forsætisráð-
herra Noregs, til Evrópusam-
bandsins.
Kom þessi gagnrýni forsætis-
ráðherra fram í umræðu utan
dagskrár um samningaviðræður
Íslands og annarra EFTA-ríkja á
Evrópska efnahagssvæðinu við
fulltrúa Evrópusambandsins. For-
sætisráðherra las upp ljós-
vakahandrit af frétt útvarpsins,
sem flutt var fyrr um daginn, þar
sem segir að Bondevik hafi sagt
að aðild að ESB yrði helsta kosn-
ingamál í næstu þingkosningum.
Ráðherra vitnaði síðan í Aften-
posten þar sem önnur afstaða
Bondeviks kæmi fram en í frétt
útvarpsins. Sagði ráðherra að um
hreina fréttafölsun útvarpsins
væri að ræða. „Það er lenska að
menn hlaupi af stað með vitlaus-
ar fréttir,“ sagði ráðherra og
vitnaði í hádegisfréttir útvarps í
gær.
„Hvað skyldi nú Ríkisútvarpið
segja? Það segir hér: Kjell Magne
Bondevik segir að aðild að Evr-
ópusambandinu verði helsta kosn-
ingamál í næstu þingkosningum.“
Forsætisráðherra dró síðan
upp afrit af frétt Aftenposten og
sagði: „En hvað segir Bondevik
sjálfur? Ég er með útskrift af því:
Jeg tror ikke að det blir den enk-
elte hovedsaken under valget,
men én av flere viktige saker.“
[Þýðing Morgunblaðsins: Ég tel
ekki að þetta verði aðalmál kosn-
inganna en eitt af mörgum mik-
ilvægum málum.] Forsætisráð-
herra sagði að þetta væri
nákvæmlega það sem hann sjálf-
ur hefði sagt.
Ráðherra hélt áfram að vitna í
umrædda frétt Ríkisútvarpsins:
„Og síðan segja þeir: Bondevik
segir að Evrópusambandið sé að
breytast og ljær nú í fyrsta sinn
máls á því að endurskoða afstöðu
sína til sambandsins.“
Ráðherra vitnaði síðan aftur í
frétt Aftenposten og sagði: „Og
hvað segir Bondevik sjálfur?: Jeg
har intet nytt EU-standpunkt å
komma med her og nå.“ [Þýðing
Morgunblaðsins: Ég er ekki hér
og nú að lýsa yfir neinni breyt-
ingu á afstöðunni gagnvart ESB.]
Sagði ráðherra að því væri hér
um að ræða „hreina fréttafölsun
hjá Ríkisútvarpinu“.
Davíð Oddsson gagnrýnir fréttastofu útvarpsins
„Hrein fréttafölsun“
HALLDÓR Ásgrímsson utanríkis-
ráðherra sagði á Alþingi í gær að
hann væri ekki bjartsýnn á að
samningaviðræðum Íslands og ann-
arra EFTA-ríkja í Evrópska efna-
hagssvæðinu við fulltrúa Evrópu-
sambandsins um aðlögun
EES-samningsins að stækkun ESB
til austurs verði lokið fyrir miðjan
apríl eins og framkvæmdastjórn
ESB stefndi að. Kom þetta fram í
máli hans í umræðum utan dag-
skrár um horfurnar í væntanlegum
samningaviðræðum EFTA-
ríkjanna við Evrópusambandið.
Steingrímur J. Sigfússon, for-
maður Vinstrihreyfingarinnar –
græns framboðs, hóf umræðuna.
Óskaði hann eftir því að utanrík-
isráðherra gerði grein fyrir stöðu
samningaviðræðnanna, ekki síst í
ljósi þess að nú lægi fyrir endanlegt
samningsumboð ESB gagnvart Ís-
landi og hinum EFTA-ríkjunum í
EES. Eins og fram hefur komið í
Morgunblaðinu er gert ráð fyrir því
að formlegar samningaviðræður
þessara aðila hefjist 9. janúar.
Halldór Ásgrímsson sagði að Ís-
lendingar yrðu að sjálfsögðu að
undirbúa sig vel undir samninga-
viðræðurnar. „Ég hef látið í ljós þá
skoðun mína að það sé augljóst að
þessir samningar verði erfiðir. Þeir
munu væntanlega hefjast fljótlega
á nýbyrjuðu ári og það er vilji Evr-
ópusambandsins að þeim verði lok-
ið fyrir miðjan apríl.“ Tók Halldór
fram að hann væri ekki bjartsýnn á
að það tækist að ljúka samningum á
þeim tíma.
„Ég tel að þetta mál fari tiltölu-
lega illa af stað af hálfu ESB. Það
hefur verið sett fram mikil kröfu-
gerð og það má segja að fram-
kvæmdastjórnin hafi haldið áfram
að tala í þeim anda. Hitt er svo ann-
að mál að auðvitað höfum við Ís-
lendingar ákveðnar skyldur vegna
þróunar mála í Evrópu. Það er okk-
ur mikilvægt að það takist vel til í
sambandi við stækkunina. Við höf-
um verið stuðningsmenn þessarar
stækkunar og lagt á það áherslu að
hún geti tekist.“
Ekki besti tíminn
Í lok umræðunnar fjallaði ráð-
herra um þá stöðu sem upp kæmi
tækjust umræddir samningar
næsta vor, en eins og kunnugt er
verða alþingiskosningar 10. maí.
„Það verður ekki mjög þægilegt að
taka afstöðu til slíkra samningsloka
nokkrum dögum fyrir kosningar á
Íslandi. Það er ekki besti tíminn til
að fjalla um viðkvæmustu mál ís-
lenskrar þjóðar.“
Davíð Oddsson forsætisráðherra
tók undir með utanríkisráðherra og
sagði að þær samningaviðræður
sem framundan væru við ESB
gætu orðið erfiðar. „En á hinn bóg-
inn tel ég einnig að samningsstaða
ESB sé ekki sterk nema þeir beiti
þá afli og virði ekki þá samninga
sem hafa verið gerðir,“ sagði hann.
Forsætisráðherra gerði einnig að
umtalsefni þær kröfur ESB um 27-
földun á framlagi Íslands í þróun-
arsjóði ESB vegna stækkunar þess.
Hann sagði í þessu sambandi að af-
ar athyglisverð setning kæmi fram
í samningsumboðinu á sama tíma
og Íslendingar, Norðmenn og fleiri
hefðu kvartað yfir þessum háu
kröfum. Í samningsumboðinu segði:
„Íslendingar og Norðmenn skulu
hafa það í huga að þessi krafa er
aðeins brot – fraction, eins og það
er á ensku – aðeins brot af þeim
kröfum sem munu verða gerðar ef
Íslendingar gengju í ESB,“ sagði
hann. Forsætisráðherra sagði
þennan punkt afar athyglisverðan.
Fleiri þingmenn tóku til máls í
þessari utandagskrárumræðu.
Svanfríður Jónasdóttir, þingmaður
Samfylkingarinnar, benti m.a. á að
við hefðum nú þegar tekið yfir um
80% af lagagerðum ESB og Ög-
mundur Jónasson, þingmaður VG,
sagði að ESB hefði sýnt Íslend-
ingum mikla óbilgirni með því að
krefja okkur um nær þrefalt fram-
lag til þróunar- og uppbyggingar-
sjóða sambandsins.
Magnús Stefánsson, varaformað-
ur utanríkismálanefndar þingsins,
sagði ljóst af þeim upplýsingum
sem lægju fyrir að íslensk stjórn-
völd ættu mjög erfiðar samninga-
viðræður fyrir höndum við ESB og
Ágúst Einarsson, varaþingmaður
Samfylkingarinnar, lagði m.a.
áherslu á að Samfylkingin vildi
sækja um aðild að ESB. „Fjárfest-
ingar útlendinga í íslenskum sjáv-
arútvegi koma vel til greina en það
verður þá okkar ákvörðun eftir
skoðanaskipti hér innanlands en
ekki eftir kröfum að utan,“ sagði
hann.
Þá taldi Sigríður Anna Þórðar-
dóttir, formaður utanríkismála-
nefndar þingsins, nauðsynlegt að
rifja upp í umræðunni reynslu Ís-
lendinga af greiðslum í þróunar-
sjóði ESB. „Eins og við öll munum
áttum við að greiða í hann í fimm ár
og áttu greiðslurnar að falla niður
að þeim tíma liðnum. En það sem
gerðist hins vegar var það að það
var ekki staðið við þessi ákvæði
EES-samningsins og enn erum við
Íslendingar að greiða í þróunar-
sjóði. Þetta held ég að sé hollt fyrir
okkur að hafa í huga þegar við ræð-
um þessi mál.“
Halldór Ásgrímsson utanríkisráðherra um viðræður ESB og EFTA-ríkjanna
Ekki bjartsýnn á að viðræð-
um ljúki fyrir miðjan apríl
Morgunblaðið/Kristinn
Þórunn Sveinbjarnardóttir og Lúðvík Bergvinsson ræða málin.
ALÞINGI er komið í jólafrí en
þingfundum var í gær frestað
til 21. janúar nk. Las Davíð
Oddsson forsætisráðherra for-
setabréf þess efnis rétt fyrir kl.
16.00 í gær. Áður hafði Halldór
Blöndal, forseti Alþingis, óskað
þingmönnum og starfsmönnum
Alþingis gleðilegra jóla.
Miklar annir voru á þingi
sólarhringinn fyrir jólafríið og
urðu sextán frumvörp að lög-
um í gær. Þar á meðal frum-
varp um að hlutfall tekna, sem
koma til frádráttar tekjutrygg-
ingarauka frá Tryggingastofn-
un ríkisins, lækki úr 67% í 45%
frá 1. janúar 2003. Það frum-
varp er hluti af aðgerðum sem
ríkisstjórnin hefur ákveðið að
grípa til í framhaldi af yfirlýs-
ingu sinni og Landssambands
eldri borgara frá 19. nóvember
2002.
Alþingi
í jólafrí