Morgunblaðið - 08.01.2003, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 8. JANÚAR 2003 13
að formaður einkavæðingarnefndar tæki við
stjórnarformennsku þar, féll Hreinn frá þeirri
hugmynd á síðustu stundu og þeir Jón Ásgeir
tefla fram Tryggva Jónssyni, aðstoðarfor-
stjóra Baugs.
Það var með semingi sem fjölskyldan í
Vestmannaeyjum samþykkti að Tryggvi Jóns-
son yrði formaður stjórnarinnar, en hún sam-
þykkti þó þá tilhögun og Tryggvi var gerður
að stjórnarformanni í stað Jóns Ingvarssonar,
fyrrverandi stjórnarformanns Sölumiðstöðv-
ar hraðfrystihúsanna, sem fjölskyldan í Vest-
mannaeyjum hafði fengið til þess að taka við
stjórnarformennsku við fráfall Sigurðar að-
eins örfáum mánuðum áður.
Gat vart talist smekklegt
Ástæður þess að forsætisráðherra var svo
andvígur því að Hreinn Loftsson tæki við sem
stjórnarformaður TM eru nokkuð augljósar:
Tryggingamiðstöðin er fjármálafyrirtæki af
stærri gerðinni. Það gat vart talist smekklegt
eða við hæfi að formaður einkavæðingar-
nefndar væri formaður stjórnar slíks fyrir-
tækis, enda ekki fráleitt að hugsa sér að ýmiss
konar hagsmunaárekstrar gætu orðið, t.d. að
því er varðaði einkavæðingu ríkisbankanna,
sem var ærið ofarlega á baugi um þetta leyti,
eða fjárfestingarstefnu TM, eða raunar hvað
eina sem varðaði banka-, tryggingar- og/eða
fjármálastarfsemi í landinu.
Strax eftir að Tryggvi Jónsson var orðinn
formaður stjórnar TM í lok marsmánaðar
2001, var hann mjög vel látinn sem stjórn-
arformaður. Gunnari Felixsyni, forstjóra TM,
líkaði vel við hann og að vinna með honum að
stefnumótun og markmiðasetningum og sama
máli gegndi um aðra stjórnendur og starfs-
menn.
Kristján Ragnarsson, formaður bankaráðs
Íslandsbanka, var í september 2001 farinn að
gera sér ljósa grein fyrir því að Jón Ásgeir og
félagar voru að seilast til valda á ýmsum svið-
um ljóst og leynt til þess að bæta stöðu sína í
Íslandsbanka, eða öllu heldur að ná undirtök-
unum í bankanum.
Þannig sá Kristján Ragnarsson að þeir í
Orca voru á höttunum eftir bréfum Straums í
Tryggingamiðstöðinni, sem þá átti 10,72% í
TM, og Kristján lýsti þegar áhyggjum sínum
og andstöðu við þau áform Jóns Ásgeirs og
fleiri, að sóst yrði fyrir hönd Íslandsbanka eft-
ir stjórnarsæti í Tryggingamiðstöðinni út á
20% eignarhlut bankans í Straumi. Kristján
og raunar ýmsir innan Íslandsbanka, að
Bjarna Ármannssyni undanskildum, töldu að
hætta kynni að vera á því, vegna sterkra
tengsla Íslandsbanka við Straum og TM, að
bankinn drægist inn í deilumál á milli aðila,
sem gætu verið óþægileg fyrir bankann frá
viðskiptalegu sjónarmiði.
Vildi forðast hagsmunaárekstra
Auk þess taldi bankaráðsformaðurinn, að
ætti Íslandsbanki fulltrúa í stjórn TM, þá væri
bankinn þar með orðinn ábyrgur fyrir rekstri
tryggingafélags og um leið kominn í sam-
keppni á tryggingamarkaði, sem vart gæti
verið þægilegt fyrir bankann, svo ekki sé
dýpra í árinni tekið, með hliðsjón af viðskipt-
um við annað tryggingafélag og stóran eig-
anda í bankanum – Sjóvá-Almennar.
Þegar þetta var, um miðjan september
2001, þá voru áform þeirra Jóns Ásgeirs Jó-
hannessonar og Hreins Loftssonar að gera
Þórð Má Jóhannesson, framkvæmdastjóra
Straums, að þriðja stjórnarmanninum í TM á
eftir þeim Hreini Loftssyni og Jóni Ásgeiri.
Horfið var frá þeim áformum við þetta eftir
afar hatrömm átök við Kristján Ragnarsson
og fleiri í Íslandsbanka. Þau átök voru einkum
á milli bankaráðsformannsins, Kristjáns
Ragnarssonar, og annars forstjóra Íslands-
banka, Bjarna Ármannssonar, sem vildi að
Þórður Már yrði stjórnarmaður í TM.
Jón Ásgeir vildi eigi að síður knýja það í
gegn að Straumur fengi fulltrúa í stjórn TM,
sem væri tilnefndur af Íslandsbanka og varð
Þorsteinn Már Baldvinsson, forstjóri Sam-
herja og einn úr Orca-hópnum, fyrir valinu, en
hann var samt sem áður ekki tilnefndur af Ís-
landsbanka, því ákvörðun hafði verið tekin í
bankanum um að enginn yrði tilnefndur fyrir
hönd bankans, heldur myndaðist bara eins
konar sátt um tilnefningu Þorsteins Más.
Þorsteinn Már tilheyrði að vísu Orca-hópn-
um, en hann var jafnframt vinur Gunnars Fel-
ixsonar frá gamalli tíð, þannig að fjölskyldan í
Vestmannaeyjum gat vel sætt sig við hann
sem stjórnarmann í TM.
Skömmu fyrir hluthafafund TM hinn 20.
september 2001 var það upplýst að Hreinn
Loftsson vildi verða stjórnarformaður og féllu
þau áform þeirra Baugsmanna í fremur grýtt-
an jarðveg hjá öðrum eigendum, ekki síst fjöl-
skyldunni í Vestmannaeyjum, enda aðeins
tæpt hálft ár liðið frá því Tryggvi Jónsson tók
við stjórnarformennsku og mönnum hafði lík-
að sérdeilis vel að vinna með honum.
Ekkert hafði breyst á þessum tíma hvað
varðaði afstöðu Davíðs Oddssonar forsætis-
ráðherra til stjórnarformennsku Hreins
Loftssonar, sem enn var formaður einkavæð-
ingarnefndar, en hann lét sig þá afstöðu for-
sætisráðherra engu varða lengur.
Nýir menn í stjórn komu þá inn: Þorsteinn
Már Baldvinsson, sem kom sem fulltrúi
Straums, Jón Ásgeir, einn aðaleigandi Ovalla
Trading, Hreinn Loftsson, annar eigandi
Ovalla Trading, og Gunnlaugur Sævar Gunn-
laugsson, stjórnarmaður Ísfélags Vestmanna-
eyja. Fyrir í stjórn voru Einar Sigurðsson
(sonur Sigurðar heitins Einarssonar og Guð-
bjargar Matthíasdóttur í Vestmannaeyjum),
Geir Zoëga og Þorgeir Baldursson.
Sviptingar í bankaráði Íslandsbanka
Fyrir hluthafafundinn í TM, sem haldinn
var 20. september 2001, urðu miklar svipt-
ingar í bankaráði Íslandsbanka. Íslandsbanki
átti 20% í Straumi, sem átti 10,72% í TM.
Hafði Orca-hópurinn í huga að beita atkvæða-
magni Straums á hluthafafundinum, til þess
að ná undirtökunum í TM, og ætlaði síðan að
setja Gunnar Felixson forstjóra af og gera
Hreiðar Má Sigurðsson, aðstoðarforstjóra
Kaupþings, að forstjóra.
Ekki kom til þessa á hluthafafundinum, þar
sem áður hafði náðst samkomulag milli nýrra
hluthafa og fjölskyldu Sigurðar heitins Ein-
arssonar útgerðarmanns, sem hafði verið
stærsti hluthafinn í TM þar til Ovalla Trading
keypti 18,02%. Samkomulagið fól það m.a. í
sér, að hinir nýju, stóru hluthafar féllust á að
fara rólegar í sakirnar hvað varðaði breyttar
áherslur í yfirstjórn, rekstri og stefnu félags-
ins.
Það hafði áhrif á þessa niðurstöðu, að Þor-
steinn Már Baldvinsson var á þessu stigi ekki
reiðubúinn til þess að taka afstöðu með ann-
arri hvorri blokkinni.
Hann kom inn sem stjórnarmaður sem fór
með bréf Straums og félagi í Orca-hópnum en
hann var einnig góðvinur Gunnars Felixsonar
til langs tíma og TM var og er tryggingafélag
Samherja. Hann taldi einfaldlega að menn
ættu að koma sér saman, en ekki að mynda
andstæðar blokkir. Slíkt væri ekki til gæfu
fallið fyrir fyrirtækið, að minnsta kosti ekki að
hans mati.
Tortryggni fer að gæta
Ákveðnir stjórnarmenn og starfsmenn í TM
segja hafa orðið mikla breytingu til hins verra
í Tryggingamiðstöðinni eftir að Hreinn tók við
formennskunni hinn 20. september 2001.
Mjög fljótlega hafi komið á daginn að hann og
Jón Ásgeir hugðust knýja í gegn ýmsar breyt-
ingar á félaginu og rekstri þess og þrátt fyrir
samkomulagið fyrir hluthafafundinn hafi það
enn verið forgangsverkefni hjá þeim að ráða
Hreiðar Má Sigurðsson, aðstoðarforstjóra
Kaupþings, sem forstjóra TM og fórna Gunn-
ari Felixsyni, forstjóra TM, enda munu þeir
hafa talið sig hafa umboð stjórnar til þess að
ræða við Gunnar Felixson um starfslok hans.
Unnu þeir að ráðningu Hreiðars Más fram
eftir haustinu 2001 og töldu sig vera komna
með málið nokkurn veginn í höfn laust fyrir
áramót 2001–2002.
Landsbankinn gerði Straumi tilboð í bréf
félagsins í TM í desember 2001, en því var
ekki tekið, að því er talið er, einkum vegna
andstöðu Bjarna Ármannssonar við að bréfin
væru seld. Hann var einnig þeirrar skoðunar,
að ef Straumur ætti að selja sín eigin bréf í fé-
laginu, sem voru orðin svo eftirsótt, að krefj-
ast yrði mun hærra verðs fyrir þennan þýð-
ingarmikla 10,72% hlut í félaginu en
markaðsverðs. Fljótlega eftir áramót hófust
umleitanir á nýjan leik um að Landsbankinn
fengi að kaupa bréfin.
Um og upp úr áramótunum 2001–2002, þá
verður þeim Jóni Ásgeiri og Hreini Loftssyni
það ljóst, að Gunnar Felixson nýtur mjög öfl-
ugs stuðnings í félaginu og meðal eigenda
þess. Fjölskyldan í Vestmannaeyjum leggst
eindregið gegn áformum Hreins Loftssonar
og Jóns Ásgeirs um forstjóraskipti og fær
stuðning víða að, reyndar langt út fyrir raðir
eigenda og viðskiptamanna TM. Einar Sig-
urðsson hafði á fyrri stigum verið þeirrar
skoðunar að rétt væri að ráða ungan og frísk-
an mann við hlið Gunnars Felixsonar, til þess
að hrinda ýmsum nýjungum í framkvæmd,
sem aðallega voru undan rifjum þeirra Hreins
Loftssonar og Hreiðars Más Sigurðssonar
runnar, en síðla árs 2001 hafði honum snúist
hugur, þannig að öll fjölskyldan í Vestmanna-
eyjum stóð saman í stuðningi sínum við Gunn-
ar Felixson.
Eigi að síður halda þeir Hreinn Loftsson og
Jón Ásgeir Jóhannesson sínu striki, láta útbúa
ráðningarsamning TM við Hreiðar Má Sig-
urðsson, sem var frágenginn og undirritaður í
desember í fyrra, og það er að þeirra mati ein-
ungis eftir að afgreiða þann samning og sam-
þykkja á stjórnarfundi.


 
 


 

 

  
 
   

 



 
  

  
 
  

   

 

     ! 

"
#  
!


$
%&!
'
&  
 ()!*
'+'










  
 


  

  
 
 
   
   



  


,  
  

   
   

     ! 
 

 

"
#  
!


$
%&!
'
&  
'+'








-./
-&

!
!

 -


 - 
   ! 
 -!


$
%&!
'

  -   
 
# 
  


(+'!##,

0
"
#




 
! 

(

1#,




, ! &
 1#,  


!
( 
1#
!#




 



# 23/45- 
(,
 
1



 

%0


6 
8
&

!
!
 !
   &

!
!
(#

8
 !"
&

 9
8
/!!:8
; !.9
<
8

 
 "  ( ( 9
( 9(  
 !#

8 2=
2>
2?
26
25
22
24
@
3
; 
 
9

1

"
!
 A##/
 

 ?
.
  


 
B 


 
  


 
&A
 8
 2 (2>/5> =2