Morgunblaðið - 27.04.2003, Side 28
LISTIR
28 SUNNUDAGUR 27. APRÍL 2003 MORGUNBLAÐIÐ
SUMARDAGINN fyrsta síðastlið-
inn varð Borgarbókasafn Reykja-
víkur 80 ára. Safnið var stofnað árið
1923, kallaðist þá Alþýðubókasafn
Reykjavíkur og telst ein elsta
menningarstofnunin í Reykjavík.
Miklar breytingar hafa átt sér stað í
starfsemi safnins á þessum átta ára-
tugum eins og von er og hefur það
farið sívaxandi, bæði hvað varðar
safnkost, húsakynni og gestafjölda,
en meginmarkmið þess er þó ávallt
hið sama – að miðla almenningi út-
gefnu efni í sem fjölbreyttastri
mynd.
„Upphaflegur safnkostur var 933
bækur, sem var til húsa í einu her-
bergi við Skólavörðustíg,“ segir
Anna Torfadóttir borgarbókavörður
þegar hún sest niður með blaða-
manni daginn eftir afmælið, annan
sumardag ársins 2003. „Þá var einn
bókavörður og „tvær unglingsstúlk-
ur“ honum til aðstoðar, og eins og
segir í fyrstu reglugerðinni um
safnið mátti ekki fá lánað á safninu
oftar en einu sinni á dag – ég man
sjálf eftir þessum reglum þegar ég
sótti bókasafnið við Þingholtsstræti
sem barn.“
Þetta og fleiri áhugaverða punkta
úr reglugerðinni frá árinu 1923 má
lesa í dálkinum hér á síðunni. Síðan
hún kom út fyrir áttatíu árum hafa
margvíslegar breytingar verið gerð-
ar er varða starfsemi safnsins og
eru starfsmenn nú á annað hundað í
sex bókasöfnum víðs vegar um
Reykjavík, auk þess sem bókabíll-
inn hefur nálægt fjörutíu viðkomu-
staði á ferðum sínum um borgina.
Og hægt er að fá lánað á safninu
eins oft á dag og hver og einn vill!
„Safnið hefur auðvitað stækkað í
takt við stækkun borgarinnar og er
nú úti um alla borg, eins og við segj-
um. Við höfum haft til hliðsjónar að
það sé aldrei lengra en einn kíló-
metri að næsta viðkomustað bóka-
bíls eða safni,“ segir Anna. Úr tæpu
þúsundi bóka í upphaflega Alþýðu-
bókasafninu hefur safnkosturinn
fimmhundruðfaldast, en um hálf
milljón eintaka tilheyrir Borgar-
bókasafninu nú. „Þetta eru auðvitað
ekki bara bækur nú til dags, hér má
finna DVD-diska, geisladiska,
myndbönd, tímarit, hljóðbækur –
það má segja að allt það efni sem er
útgefið passi inn í bókasöfn, á hvaða
formi sem það er, prentað eða raf-
rænt. Ennfremur stendur aðgangur
að Netinu gestum til boða í öllum
bókasöfnum borgarinnar.“
Anna bendir á að bókasöfnum í
hefðbundinni mynd hafi verið spáð
dauða fyrir um fimmtán árum, eins
og raunar bókinni – þá hafi fólk tal-
ið að allt yrði aðgengilegt á Netinu.
Sú hafi þó ekki orðið raunin að öllu
leyti. „Oft er talað um að bókasöfn
nútímans séu eins konar blendingar
af því sem kallað er raunbókasöfn
og sýndarbókasöfn,“ segir hún og
bendir á nokkur dæmi þess að sýnd-
arbókasafn sé hluti af starfsemi
Borgarbóksafnsins. Þar má nefna
leitarsíðuna hvar.is, sem veitir að-
gang að margs konar rafrænum
gagnasöfnum frá ýmsum löndum,
og bókasöfn landsins greiða fyrir
aðgang að. „Í sífellt auknum mæli
er efni gert aðgengilegt á Netinu,
en það sýndi sig að það þurfti þá
þekkingu sem var til á bókasöfnum
við að skipuleggja allar þessar upp-
lýsingar sem þar eru til staðar.
Bókasöfnin hafa staðið mjög fram-
arlega í flokkun rafræns efnis og að
setja eigin safnkost á Netið, og það
er orðið hluti af safnkostinum sem
bókasöfn nútímans bjóða upp á.“
Einnig stendur til að gera sameig-
inlegan gagnagrunn allra bókasafna
á landinu, Gegni, aðgengilegan á
Netinu nú í maí. „Þegar þetta
tvennt, gegnir.is og hvar.is, er orðið
aðgengilegt á Netinu, verður það
mjög mikilvægt skref í aðgengi að
upplýsingum fyrir landsmenn.“
Aukning í aðsókn og útlánum
Markmið Borgarbókasafns
Reykjavíkur er að bjóða upp á sem
fjölbreyttastan safnkost fyrir gesti
sína. „Við hugsum fyrst og fremst
um að veltan sé mikil – það er ekki
okkar hlutverk að varðveita. Við
höfum nánast engar bókageymslur
og lokaður lestrarsalur er ekki leng-
ur til. Meginmarkmið okkar er að
safnið sé opið öllum og að allir geti
fundið eitthvað við sitt hæfi. Al-
Enn í takt við tímann
Borgarbókasafn
Reykjavíkur er 80 ára
um þessar mundir og
telst því ein elsta menn-
ingarstofnun Reykja-
víkur. Inga María Leifs-
dóttir ræddi við Önnu
Torfadóttur borg-
arbókavörð um breyttar
áherslur í starfsemi
safnsins.
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
Að sögn Önnu Torfadóttur borgarbókavarðar hafa margvíslegar breyt-
ingar orðið á starfsemi Borgarbókasafns Reykjavíkur síðan það tók til
starfa árið 1923, þá í einu herbergi á Skólavörðustíg með 933 bækur og
einn bókavörð á sínum vegum.
Styrkur til
tónlistarnáms
Minningarsjóður um Jean Pierre
Jacquillat mun á þessu ári veita
tónlistarfólki styrk til framhaldsnáms
erlendis á næsta skólaári 2003-2004
Veittur er styrkur að upphæð kr. 600.000.
Umsóknir, með upplýsingum um
námsferil og framtíðaráform, sendist
fyrir 31. maí nk. til formanns sjóðsins:
Arnar Jóhannssonar,
pósthólf 8620,
128 Reykjavík.
Umsóknum fylgi hljóðritanir, raddskrár
frumsaminna verka og/eða önnur gögn
sem sýna hæfni umsækjenda.