Morgunblaðið - 28.09.2003, Blaðsíða 50

50 SUNNUDAGUR 28. SEPTEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Fór beint á
toppinn í
USA!
Þeir eru mættir
aftur!
Frá ofur -
framleiðandanum
Jerry
Bruckheimer.
Sýnd kl. 8 og 10.45. B.i. 16 ára.
Sýnd kl. 6, 8 og 10.
Frábær gamanmynd
með hinum vinsæla
Ashton Kutcher. Hann
er skotinn í dóttur
yfirmann síns og gerir
allt til að komast yfir
hana. En Suma hluti
gerir maður bara ekki!
Sýnd kl. 4 og 6. Með ísl. tali.Sýnd kl. 4. Með ísl. tali.
Námsmannalínu félagar fá
2 fyrir 1 á myndina ef greitt
er með ISIC debetkortinu
FRUMSÝNING
HUGSAÐU STÓRT
EINI THX LÚXUSSALUR LANDSINS
Miðasala opnar kl. 13.30
Sýnd kl. 2, 4 og 6 með íslensku tali.
Sýnd kl. 2 og 4. með ensku tali
MEÐ
ÍSLEN
SKU
OG EN
SKU
TALI
Þeir eru mættir aftur! Frá
ofur framleiðandanum
Jerry Bruckheimer.
i i !
l i
i .
kl. 4, 7 og 10. B.i. 16 ára.
Sýnd kl. 2, 5, 7, 8, 10 og 11. B.i. 16 ára. Sýnd kl. 2, 4, 6, 8 og 10.
Sýnd kl. 8 og 10.30. B.i. 12.
Frábær gamanmynd með hinum vinsæla Ashton Kutcher.
Hann er skotinn í dóttur yfirmann síns og gerir allt til að
komast yfir hana. En Suma hluti gerir maður bara ekki!
FRUMSÝNING
Námsmannalínu félagar fá
2 fyrir 1 á myndina ef greitt
er með ISIC debetkortinu
ATH.
Fjölgun
sýninga
rtíma
EINHERJAR í tónlist erumargir hverjir sérstakir,oftar en ekki sérvirtrirfurðufuglar, þó víst séu
margir eins og fólk er flest. Einn af
sérkennilegri og hæfileikamestu
tónlistarmönnum Bandaríkjanna nú
um stundir er Phil Elvrum, sem hef-
ur gefið út tólf plötur undir nafninu
Microphones á síðustu fjórum árum,
auk þess sem hann hefur leikið inn á
að minnsta kosti tíu plötur til við-
bótar, stýrt upptökum á nokkrum
skífum og gefið út bækur og málað
myndir. Fyrir skemmstu sendi
Microphones frá sér breiðskífuna
Mt. Eerie þar sem glímt er við
hinstu rök tilverunnar.
Phil Elvrum er frá smábænum
Anacortes í Washington-fylki á
norðausturströnd Bandaríkjanna.
Bærinn er á einni eynni í San Juan-
eyjaklasanum sem rómaður er fyrir
fegurð. Elvrum segist og sífellt vera
að reyna að skila þeirri náttúrfegurð
í tónlist sinni, en meira um það síð-
ar.
Elvrum fékk snemma áhuga á
tónlist og spilaði í ýmsum hljóm-
sveitum á unglingsárunum. Hann
segist hafa alist upp við Beach Boys
og Bítlana, en síðan fengið dellu fyr-
ir kvikmyndatónlist sem skýrir
margt í tónlist hans. Einna mest
áhrif segist hann hafa af kanadísku
rokksveitinni Eric’s Trip, en þá ekki
beinlínis af tónlistinni, heldur hve
upptökur sveitarinnar voru lifandi,
þar sem segulbandssuð, bakgrunns-
skvaldur og brak og smellir í snúr-
um fengu að halda sér og hvernig
sveitin notaði umhverfishljóð, götu í
rigningu, örtröð í stórmarkaði, til að
pakka pönkuðu rokkinu inn – hann
lét þau orð falla eitt sinn að sér hefði
þótt tónlist sveitarinnar mennskari
en nokkuð sem hann hafði áður
heyrt.
Fyrstu snældurnar
Í Anacortes bjó Bret Lunsford úr
þeirri frægu sveit Beat Happening
og Phil Elvrum fékk einmitt vinnu í
bóka-, plötu- og ljósmyndaverslun
Lunsfords. Elvrum fékk leyfi til að
setja upp hljóðver í ónotuðu rými í
versluninni og byrjaði að semja lög
og taka upp sem síðan voru gefin út
á snældum af KNW-YR-OWN út-
gáfu Lunsfords sem Elvrum tók
einnig að sér að reka. Elvrum vann
jafnan einn að mestu en hann lék
líka á trommur í hljómsveitinni D+
með Lunsford. Þegar D+ hélt síðan
til Olympia, borgar sem er sunnan
við Anacortes, til að taka upp í Dub
Narcotic-hljóðveri K-útgáfunnar fór
Elvrum með með það að yfirvarpi að
hann væri að fara í framhaldsnám
sem entist ekki lengi.
Eiganda K-útgáfunnar, Calvin
Johnson, leist svo vel á pilt að hann
bauð honum að hljóðrita breiðskífu í
hljóðverinu. Sú plata, Tests, kom
svo út á snældu í janúar 1999 á veg-
um KNW-YR-OWN og á geisladisk
nokkru síðar. Um líkt leyti komu út
tvær 7" hjá ólíkum útgáfum. Elvrum
byrjaði að taka upp nýja plötu svo að
segja um leið og Tests kom út og
varð einnig vinsæll upptökustjóri og
aðstoðarmaður í Dub Narcotic-
hljóðverinu. Næsta breiðskífa, Don’t
Wake Me Up, kom út undir nafninu
The Microphones í ágúst 1999 og í
kjölfarið fylgdi tónleikaferð um
Kanada og Bandaríkin með Mirah,
samstarfskonu Elvrums í Micro-
phones, en hann er eini eiginlegi
liðsmaður sveitarinnar. (Mirah
þessi, Mirah Yom Tov Zeitlyn, hefur
einnig gefið úr forvitnilegar plötur,
til að mynda You Think It’s Like
This but Really It’s Like This, sem
kom út 2000 og fékkst í Hljómalind á
sínum tíma, og enn betri er platan
Advisory Committee frá 2001.)
Samhliða því að Elvrum tók upp
plötur og hélt tónleika undir
nafninu Microphones lék
hann á trommur í hljóm-
sveitinni Old Time Relijun
og stýrði upptökum hjá
þeirri sveit. Þrátt fyrir allar
annir byrjaði hann á þriðju
Microphones-plötunni
haustið 1999, It Was Hot,
We Stayed in the Water,
sem kom út vorið 2000. Á
þeirri skífu var hann farinn
að beita fjölbreyttari hljóð-
færaskipan og fékk að auki
fjölda manns til að aðstoða
sig, þar á meðal gesti og
gangandi í hljóðverinu.
Hryggjarstykki It Was
Hot, We Stayed in the Wat-
er var lagið Glow, ellefu mín-
útna fjölsnærð hljómkviða,
sem gekk aftur á næstu
plötu, Glow, Pt. 2, sem kom
út ári síðar. Sú plata, sem
Elvrum gerði að mestu leyti
aleinn, er af mörgum talin
hápunkturinn á útgáfuferli
Microphones hingað til að
minnsta kosti, en á henni
veður Elvrum úr einu í ann-
að, stílar og stefnur birtast og
hverfa óforvarandis, ótrúlegustu
hljóðfærum bregður fyrir í svip-
hendingu en eru svo jafnharðan
horfin og lögin, sem flest eru popp-
leg, létt og leikandi, eru tengd sam-
an af drunum í skipslúðri sem vísar
væntanlega í æsku Elvrums þar sem
hann fylgdist með dráttarbátum og
fragtskipun í Puget-sundi. (Þess má
geta að allt á plötum Elvrums á sér
skýringar, þar er ekkert gert af til-
viljun, og þannig eru skipslúðrarnir
táknmyndir fyrir yfirvofandi dauða
hans – einskonar memento mori.)
Ýmisleg útgáfa
Elvrum gefur ekki bara út venju-
legar plötur því hann gaf til að
mynda It Was Hot, We Stayed in
the Water út á nótum og á síðasta
ári komu út tvær vinylplötur, Blood
og Little Bird Flies into a Big Black
Cloud, í takmörkuðu upplagi með
handmáluðum umslögum. Textana á
Little Bird Flies into a Big Black
Cloud hafði Elvrum áður gefið út á
bók. Hann hefur og skrifað fleiri
bækur, meðal annars gefið út smá-
sagna- og leikritasafn, What Wond-
er?
Því til viðbótar gefur hann gjarn-
an út fylgidisk skömmu eftir að sjálf
breiðskífan kemur út, sjá til að
mynda Window sem kom út um líkt
leyti og Don’t Wake Me Up og Blood
sem er mjög tengd Glow, Pt.2; notar
meðal annars afganga af þeirri
plötu, suð og brak. Elvrum segist
iðulega lenda í því að geta ekki gert
upp á milli útgáfna af lögum og
bregði því á það ráð að gefa báðar
eða allar út, aukinheldur sem honum
finnist það gæða lög meira lífi ef þau
séu til í mörgum útgáfum, það sé
eins og þau séu að taka út þroska og
eldast.
Litið innávið
Á plötunum sem þegar hafa verið
taldar má segja að Phil Elvrum hafi
verið að velta fyrir sér sambandi
manns og náttúru, en á nýrri plötu
sinni, Mt Eerie, sem kom út fyrr á
árinu, lítur hann innávið, skoðar leit
mannsins að sjálfum sér. Á plötunni
er eitt verk sem skiptist í fimm hluta
og heitir eftir Erie-fjalli sem blasti
við Elvrum út um eldhúsgluggann
þegar hann var lítill, en allt frá því
hann var fimm ára hefur hann reglu-
lega teiknað myndir af því og málað.
Söguþráður verksins er maður sem
heldur í óbyggðir að leita að sjálfum
sér. Of langt mál yrði að tína til allt
sem Elvrum segir um verkið sjálfur,
en á umslagi er til að mynda þessi
lýsing á fyrsta laginu, Sólinni, sem
byrjar á tíu mínútna frumskóga-
trommutakti, en alls er lagið rúmar
sautján mínútur: „Hér hefst sagan,
þú fæðist og hleypur undan dauð-
anum upp fjallið óttasleginn og eld-
hnöttur fylgist með þér.“
Líkt og Elvrums er siður eru fjöl-
margar vísanir í fyrri plötur hans,
þar á meðal í skipslúðurinn sem
hnýtti saman Glow, Pt. 2. Samtímis
og Mt. Eerie kom út gaf Elvrum út
tvær plötur, sem 10" og geisladiska,
í takmarkaðri útgáfu, aðra með
trommunum af Mt. Eerie, og hina
með röddunum. Þess má og geta að
eftir að platan kom út lagði hann
nafninu Microphones og kallar sig
nú Mt. Eerie.
Tónlist á sunnudegi
Árni Matthíasson
Upp fjallið
Phil Elvrum, sem notar listamannsnafnið The
Microphones, sendi á dögunum frá sér tólftu plöt-
una undir því nafni á fjórum árum. Á henni glímir
hann við hinstu rök tilverunnar.
Phil Elvrum, leiðtogi Microphones.