Morgunblaðið - 07.10.2003, Side 4
FRÉTTIR
4 ÞRIÐJUDAGUR 7. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Skógarhlíð 18, sími 595 1000.
www.heimsferdir.is
Heimsferðir bjóða þér ævintýraferð með sérflugi sínu
til einnar fegurstu eyju Karíbahafsins, Dóminíska lýðveldisins. Hér getur þú
valið um glæsilegan aðbúnað, spennandi kynnisferðir og notið lífsins við feg-
urstu aðstæður. Glæsileg 4 og 5 stjörnu hótel í boði og í öllum tilfellum nýtur
þú traustrar þjónustu fararstjóra Heimsferða
sem bjóða þér spennandi kynnisferðir á
meðan á dvölinni stendur.
13. nóv. - 7 nætur
Verð kr. 79.950
Flugsæti og skattar.
Verð kr. 98.590
Flug, skattar, gisting á Barcelo
Talanquera – Allt innifalið
íslensk fararstjórn.
Dóminíska
lýðveldið
13. nóvember
frá kr. 79.950
Sérflug Heimsferða
Í FJÁRLAGAFRUMVARPINU
fyrir árið 2004 kemur m.a. fram að
áformað sé að lengja þann tíma sem
getur liðið á milli þess að veita styrki
til endurnýjunar á bifreiðakaupum
hreyfihamlaðra. Endurnýjunin hefur
til þessa verið á fjögurra ára fresti en
að sögn Jóns Kristjánssonar heil-
brigðis- og tryggingamálaráðherra
stendur til að lengja hann í sex ár.
Garðar Sverrisson, formaður Ör-
yrkjabandalags Íslands, segir að
þessi áform komi sér verulega á
óvart, þau gangi þvert á gefin loforð í
viðræðum og séu ekki í anda þeirra
viðræðna sem átt hafi sér stað við
heilbrigðisráðuneytið.
Heilbrigðisráðherra segir þann
tíma tíðkast á flestum öðrum Norð-
urlöndum að sex ár líði milli styrkja.
Þetta sé gert á þeim forsendum að
bifreiðar séu orðnar það vandaðar að
endingartími þeirra hafi lengst. Ekki
sé talið líklegt að fyrstu sex árin sé
mikið viðhald á bifreiðum nema með
gríðarlegri notkun. Að sögn Jóns er
stefnt að því að þessi breyting taki
gildi um áramótin.
Á síðasta ári námu bifreiðastyrkir
til hreyfihamlaðra 157 milljónum
króna en í fjárlögum þessa árs var
gert ráð fyrir 198 milljónum. Í fjár-
lagafrumvarpinu fyrir árið 2004 er
gert ráð fyrir 204 milljónum kr. til
þessa málaflokks. Er það 3% hækkun
frá síðustu fjárlögum.
Endurspeglar annan veruleika
Garðar Sverrisson, formaður Ör-
yrkjabandalagsins, segir áform ráðu-
neytisins eins og þau birtast í frum-
varpinu ekki í samræmi við nýlegar
viðræður við fulltrúa heilbrigðisráðu-
neytisins. Þar hafi nýjar og að því er
virtist rýmri reglur um bifreiða-
kaupastyrki verið kynntar og þeim
hafi fylgt aukin réttindi hreyfihaml-
aðra. Þar hafi engar takmarkanir
fylgt og eingöngu farið eftir þörf.
Garðar gagnrýnir einnig framlög til
þessa málaflokks, þau hafi í raun
lækkað á undanförnum árum og ekki
fylgt neinni verðlagsþróun.
„Þessar tölur endurspegla allt ann-
an veruleika og mér er töluvert
brugðið yfir því að boðaðra réttar-
bóta skuli ekki sjást staður í fjárlaga-
frumvarpinu,“ segir Garðar.
Hann telur að annað af tvennu
hljóti að hafa gerst. Annaðhvort að
tölurnar í frumvarpinu séu ekki rétt-
ar, og við því verði þá brugðist í með-
förum Alþingis að frumkvæði ráðu-
neytisins, eða hitt, sem Garðar segist
óttast, að raunlækkun styrkjanna sé í
reynd farin að hafa þau áhrif að fatl-
aðir geti ekki leyst styrkina út. Fyrir
tíu árum hafi þeir numið 235 þúsund
krónum en séu nú 250 þúsund. Raun-
lækkunin sé því mikil og varla sé
hægt að fá gangfæra bifreið fyrir
þennan pening lengur eða eiga fyrir
því sem upp á vanti fyrir nýrri bif-
reið.
Varðandi lengri endurnýjunartíma
styrks úr fjórum árum í sex segist
Garðar varla átta sig á hvort ráðu-
neytismönnum sé alvara. Sér vitan-
lega séu bíleigendur almennt að huga
að endurnýjun á þriggja til fjögurra
ára fresti. „Hafi orðið slík stökk-
breyting á síðustu árum í tæknifram-
förum bílaframleiðenda þá hefur hún
farið framhjá mér,“ segir Garðar,
sem reiknar með að Öryrkjabanda-
lagið fari fram á viðræður við heil-
brigðisráðuneytið um þessi mál.
Formaður Öryrkjabandalagsins gagnrýnir breytingu á
bifreiðastyrk hreyfihamlaðra í fjárlagafrumvarpinu
Gengur þvert á gefin
loforð ráðuneytis
NEFND sem heilbrigðisráðherra
skipaði um stöðu óhefðbundinna
lækninga mun að öllum líkindum
leggja til að lög verði sett um starf-
semi af því tagi, en slík löggjöf hefur
verið sett bæði í Danmörku og Nor-
egi. Nefndin skilaði áfangaskýrslu í
gær, en þar kemur fram að spurn
eftir óhefðbundnum lækningum hef-
ur aukist mikið.
Jón Kristjánsson heilbrigðisráð-
herra skipaði á síðasta ári nefnd til
að gera úttekt á stöðu óhefðbund-
inna lækninga. Þetta var gert í fram-
haldi af samþykkt þingsályktunartil-
lögu á Alþingi um óhefðbundnar
lækningar. Formaður nefndarinnar
er Guðmundur Sigurðsson læknir.
Nefndin hefur skilað áfangaskýrslu
sem lögð var fram á Alþingi í gær.
Guðmundur sagði að nefndin vildi
forðast að tala um óhefðbundnar
lækningar því að starfsheitið læknir
væri lögverndað og sá sem teldi sig
stunda lækningar án þess að hafa
réttindi til þess að kalla sig lækni
væri samkvæmt lögum að stunda
skottulækningar. Nefndin vildi því
frekar tala um óhefðbundna með-
ferð. Hann sagði að nefndin hefði
fengið það verkefni að skilgreina
óhefbundna meðferð, en það væri
alls ekki einfalt mál vegna þess að
þetta væri bæði háð tíma og stað.
Nefndin byggði því skilgreiningu
sína á nokkurs konar útilokunarskil-
greiningu sem tæki til margra þeirra
sem njóta ekki löggildingar sem heil-
brigðisstétt en veita þjónustu af ein-
hverju tagi með það að markmiði að
efla og bæta heilsu fólks.
Margir nýta sér þjónustuna
Guðmundur sagði að kannanir
sem landlæknir hefði gert á fimm
ára fresti sýndu að almenningur
nýtti sér í æ ríkari mæli þjónustu
fólks sem byði óhefðbundna með-
ferð. Árið 1985 hefðu 6,1% svarenda
sagst hafa leitað eftir þjónustu fólks
sem byði óhefðbundna meðferð, en
árið 2000 hefði þetta hlutfall verið
27,8%. Þetta endurspeglaði viðhorf
almennings til þessarar þjónustu.
Fólk teldi sig fá heilsubót með því að
notfæra sér þessa þjónustu. Hann
tók jafnframt fram að landslög heim-
iluðu fólki að bjóða þessa þjónustu,
en læknalög settu henni þau mörk að
fólk, sem byði þessa þjónustu, mætti
ekki auglýsa að það stundaði lækn-
ingar.
Guðmundur sagði að nefndin hefði
ekki lokið störfum en ekki væri
stuðningur við það í nefndinni að
leggja til að stéttir sem stunda
óhefðbundna meðferð fengi löggild-
ingu sinna starfa. Hann tók þó fram
að það kynni að vera að sumir gætu
uppfyllt kröfur um löggildingu. Þessi
starfsemi væri hins vegar umfangs-
mikil og nefndin teldi vel koma til
greina að sett yrði löggjöf um óhefð-
bundna meðferð, m.a. til að tryggja
öryggi þeirra sem leituðu eftir slíkri
meðferð og eins til þess að tryggja
stöðu þeirra sem hefðu stundað nám
á þessu sviði, en dæmi væri um að
fólk sem starfaði á þessu sviði ætti að
baki margra ára háskólanám. Fyr-
irmyndar yrði þá leitað til Noregs og
Danmerkur þar sem lög hafa verið
sett um þessa starfsemi.
Hugmyndin væri að fagfélög
þeirra sem starfa við óhefðbundna
meðferð sæju um að skrá félags-
menn og þeir einir mættu auglýsa
starfsemi sína sem hefðu öðlast slíka
skráningu.
Fagleg og góð þjónusta
Dagný E. Einarsdóttir, formaður
Félags hómópata og varaformaður
Bandalags íslenskra græðara, sem
eru heildarsamtök á sviði óhefð-
bundinnar meðferðar, sagði að í
reynd væri í dag ekki gert ráð fyrir
óhefðbundinni meðferð í núverandi
heilbrigðiskerfi. Umræðan um
óhefðbundna meðferð væri oft á
þeim nótum að um væri að ræða
loddara og fólk sem stundaði fjár-
plógsstarfsemi. Minna væri gert úr
því að þarna væri um að ræða fólk
sem leitaðist við að bjóða góða og
faglega þjónustu og hefði metnað í
starfi. Hún minnti á að í dag færi um
fjórði hver Íslendingur í svona með-
ferð einu sinni eða oftar.
Guðmundur Sigurðsson sagðist
ekki líta svo á að aukin spurn eftir
þjónustu óhefðbundinnar meðferðar
endurspeglaði óánægju fólks sem
hefði leitað sér lækninga í heilbrigð-
iskerfinu. Flest benti til að fólk not-
aði þjónustu heilbrigðiskerfisins og
óhefðbundna meðferð jöfnum hönd-
um. Dagný sagði að reynsla þeirra
sem störfuðu í þessari þjónustu væri
sú að mjög margir leituðu í óhefð-
bundna meðferð vegna þess að fólk
hefði ekki fengið bót meina sinna í
heilbrigðiskerfinu. Mörg dæmi væru
einnig um að fólk leitaði fyrst í óhefð-
bundna meðferð áður en það færi til
læknis.
Lagt til að lög verði sett um
óhefðbundnar lækningar
Morgunblaðið/Kristinn
Guðmundur Sigurðsson, læknir og formaður nefndar um óhefðbundnar lækningar, Jón Kristjánsson heilbrigðis-
og tryggingamálaráðherra og Dagný E. Einarsdóttir hómópati kynntu áfangaskýrsluna í gær.
Þeim sem leita
sér óhefðbund-
inna lækninga
fjölgaði úr 6,1% í
27,8% á 15 árum
!
"#$%
&#'%
&#(%
"#&%
&#(%
&#$%
)#'%
*+*
"#,%
&#(%
&#)%
'#-%
"#.%
&#-%
,#-%
'"#(%
&#$%
"#'%
(#'%
"#&%
"#/%
""#)%
'.#-%
"#(%
"#,%
'#&%
'#$%
/#"%
"$#,%
"$#,%
""#)%
,#-%
)#'%
Í GEGNUM árin hafa yfir-
völd sett margvíslegar tak-
markanir sem m.a. miða að
því að koma í veg fyrir að
fólk skaðaðist við að nýta
sér meðferð sem ekki er við-
urkennd af heilbrigðisyfir-
völdum.
Einar Magnússon, yf-
irlyfjafræðingur í heil-
brigðis- og tryggingaráðu-
neytinu, sagði að ef sú leið
yrði farin að styrkja eft-
irlitsstarf fagfélaga fólks
sem byði óhefðbundna með-
ferð gæti um leið gefist
tækifæri á að slaka á ýmsum
þeim bönnum sem heilbrigð-
isráðuneytið og eftirlits-
stofnanir þess hefðu sett og
að nokkru leyti tengdust
þessari starfsemi.
Í nýlegri löggjöf sem sett
hefur verið í Noregi um
óhefðbundna meðferð er
fagfélögunum ætlað mikið
hlutverk.
Aukið eftir-
lit gæti leitt
til breyttra
reglna