Morgunblaðið - 07.10.2003, Page 51
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 7. OKTÓBER 2003 51
SEM oftast áður sækir kínverski
leikstjórinn Zhang Yimou efni Hetju
(Ying Xiong), í litríka sögu þjóðar sinn-
ar. Aðeins að nafninu til að vísu, at-
burðarásin í nýjustu myndinni hans er
stílfærð og ljóðræn og minnir á löngum
köflum vissulega meira á ofurmann-
lega skylmingakeppni með balletívafi
en sagnfræðilega kvikmynd. Zhang
hefur tekið stafræna tölvugrafík í sína
þjónustu, með misjöfnum árangri.
Nokkur fjöldaatriðin eru veisla fyrir
augað á meðan önnur ná ekki slíku
flugi.
Hetja gerist á ófriðartímum þegar
konungurinn af Quin héraði hefur sam-
einað kínversku ríkin sex í hið volduga
Kínaveldi undir kjörorðinu Allt undir
himninum. Hann hefur jafnframt eign-
ast hættulega óvini þar sem fara
fremstir þrír vígfimir bardagamenn, og
launmorðingjar sem hyggjast ráða
konung af dögum. Þeir eru Brotið
sverð (Tony Leung), Svífandi mjöll
(Maggie Cheung) og Himinn (Donnie
Yen). Konungur er orðinn var um sig
og hleypir engum nálægt sér öðrum en
traustum vinum og bandamönnum.
Einn slíkur er hetjan Nafnlaus (Jet Li),
af honum fer gífurlegt orðspor sem
bardagamanni sem hefur unnið fræki-
lega sigra á óvinum konungs. Á fund-
inum segir hann konungi hvernig hann
réð niðurlögum launmorðingjanna
þriggja en kóngur er vís og þykir sagan
harla lygileg þó svo að Nafnlaus beri
vopn þremenninganna orðum sínum til
sönnunar. Hann púslar saman sann-
leika og uppspuna og endalokin eru
óumflýjanleg
Saga Nafnlauss er rakin í aftur-
hvörfum og frá atburðunum, bæði sam-
kvæmt frásögn hans og eins og þeir
gerðust í raunveruleikanum. Fram-
vindan er nánast eitt, stórfenglegt sjón-
arspil þar sem litir hafa grundvallar-
merkingu í hrífandi táknmáli.
Söguþráðurinn er frekar byggður á
kínverskum heimspekikenningum en
nákvæmni vísindanna, Hetja er engu
síður dæmisaga um leit að sannleikan-
um, vörslu og mikilvægi menningar-
arfsins frá kynslóð til kynslóðar og
fórnarkostnað friðar en lýsing á svipt-
ingum í stjórnarmunstri voldugasta
ríkis heims á sínum tíma. Auk þess sem
hún er sígild lýsing á pólitískri refskák
sem á ekki illa við andrúmsloft samtím-
ans þar sem skilin á milli hrapps og
hetju liggja ekki alltaf í augum uppi.
Leikstjórinn notar hljóðrásina á
áhrifaríkan hátt og hefur fengið til liðs
við sig Dun Tan, tónskáldið sem gerði
m.a. tónlistina við stórvirki Angs Lee,
Krjúpandi tígur. Tan fer vítt og breitt,
auk austurlenskra hljóma má greina
áhrif frá jafn ólíkum, vestrænum tón-
listarsnillingum og Ry Cooder og Enn-
io Morricone. Bardagadansinn er slá-
andi tignarlegur enda fimi Jet Li, Tony
Leung, Maggie Cheung og Zhang Ziyi
góðkunn á Vesturlöndum úr fjölda
Kung Fu- og annarra mynda. Kvik-
myndatakan er engu síður tilþrifamikil.
Hetja verður mikið borin saman við
Krjúpandi tígur og þolir þann saman-
burð með ágætum því hún býr yfir allt
öðrum og upprunalegri töfrum sem
minna meira á uppruna sinn en Holly-
wood.
Hrappar og hetjur
„Bardagadansinn er sláandi tignarlegur“ í Hetju.
!" #
$ % &%&
'
KVIKMYNDIR
Regnboginn – Kvikmyndahátíð
Eddu
Leikstjóri: Zhang Yimou. Handrit: Wang
Bin, Li Feng og Zhang Yimou. Kvik-
myndatökustjóri: Christopher Doyle. Tón-
list: Dun Tan. Aðalleikendur: Jet Li, Tony
Leung, Maggie Cheung, Zhang Ziyi,
Daoming Ghen. 97 mínútur. Miramax.
Hong Kong, Kíma 2002.
HETJA/YING XIONG/HERO Sæbjörn Valdimarsson
KVIKMYNDASAFN Íslands
býður upp á mynd eftir einn af
brautryðjendum kvikmynd-
anna, Spánverjann Luis Buñ-
uel. Myndin heitir Viridiana og
er frá 1961.
Myndin segir frá Viridiönu,
ungri nunnu, sem opnar híbýli
sín fyrir fátæklingum og um-
renningum en laun heimsins
eru vanþakklæti og hlutirnir
fara úr böndunum.
Í myndinni rannsakar Buñ-
uel möguleika góðverksins í
heimi þar sem illskan virðist
hafa yfirhöndina. Viridiana
vann Gullpálmann í Cannes
1961 og er ein hinna mörgu ögr-
andi kvikmynda sem Buñuel
gerði á sjöunda áratugnum.
Hún er sú fyrsta þriggja
mynda hans sem Silvia Pinal
lék í. Hinar eru The Exterm-
inating Angel (1962) og Símon í
eyðimörkinni sem Kvikmynda-
safnið stefnir á að sýna í febr-
úar á næsta ári. Buñuel var bú-
inn að vera í 25 ára útlegð frá
Spáni sem harðstjórn Francos
hafði þá enn kverkatak á. En
menningarmálafrömuðir harð-
stjórnarinnar ákváðu að gefa
þessum dáða kvikmyndagerð-
armanni eitt tækifæri enn og
kostuðu Viridiana. Efni mynd-
arinnar og hin dulda gagnrýni á
stjórnarfarið á Spáni fór hins-
vegar svo fyrir brjóstið á
Franco og skósveinum hans að
þeir bönnuðu hana með öllu eft-
ir að hún hafði verið frumsýnd í
Cannes og var hún því aldrei
sýnd í kvikmyndahúsum á
Spáni.
Viridiana er í svarthvítu og
90 mínútur að lengd. Sýningin
hefst í Bæjarbíói, Hafnarfirði
kl. 20 og aðgangseyrir er 500
kr. Myndin verður sýnd aftur á
laugardaginn kl. 16.
Silvia Pinal leikur nunnuna
ungu í Viridiana.
Buñuel í
Bæjarbíói
ÞEGAR félagslegur þrýstingur,
hormónabreytingar og innri sárs-
auki ná hámarki í lífi hinnar þrettán
ára gömlu Tracy (Evan Rachel
Wood), breytist hún nánast á einni
nóttu úr barninu sem móðir hennar
þekkti yfir í eitthvað stjórnlaust og
óskiljanlegt. Leit Tracy að viður-
kenningu hjá Evie (Nikki Reed), vin-
sælustu stelpu skólans, ber nefni-
lega árangur og í kjölfarið gengur
hún í gegnum þann útlitspakka sem
mun umbreyta henni í löggilta pæju
og lyfta sjálfsmyndinni upp á æðra
svið.
Og á fyrsta áratug 21. aldar er það
ekki spurning um að klína á sig app-
elsínugulum augnskugga og setja
gel í hárið eins og lög gerðu ráð fyrir
í ungdæmi undirritaðrar (nema að
ég hafi verið að misskilja eitthvað),
heldur eitthvað mun afdrifaríkara:
Andlitsfarði, húðflúr, tungu- og
naflastungur, aðskorin föt, g-streng-
ur og skartgripir samkvæmt fyrir-
mælum útlitshönnuða kyntákna af-
þreyingarmenningarinnar, og síðan
hörð vímuefnaneysla og kynlíf. Fyrir
þrettán ára barn reynast þessi um-
skipti auðvitað alltof skörp og uppá
það horfir móðirin Melanie (Holly
Hunter) en reynist hálfráðalaus and-
spænis því hlutverki sem dóttir
hennar hefur falið sig á bak við.
Catherine Hardwicke tekur á
áhugaverðum spurningum í þessari
frumraun sinni á leikstjórnarsviðinu
og þótt útkoman hafi veikleika ber
tilraunin vott um áræðni og metnað
gagnvart viðfangsefninu. Mikil
áhersla er lögð á að bregða upp
raunsærri mynd af þeim útlits- og
hegðunarlögmálum sem hvergi virð-
ast gilda jafnákveðið og í lífi
unglinga, nokkuð sem tísku-
iðnaðurinn hefur áttað sig á
og notfærir sér óspart. Með-
handritshöfundur Hardwicke
var einmitt hin þrettán ára
Nikki Reed sem leikur læri-
systur Tracy í sjálfsmyndar-
kreppunni, tilfinningalega
niðurbrotna stúlku sem finn-
ur sjálfstraust í því að stjórna
öðrum og mótar hina leitandi
Tracy eins og leir.
Hið hraða og stjórnlausa
tilfinningalega ferli sem
Tracy gengur í gegnum er síðan
undirstrikað með afgerandi frásagn-
arstíl, hringsólandi tökuvél, hröðum
klippingum og grófri áferð. Þessi
frásagnaraðferð gefur heildinni
kraftmikið yfirbragð og miðlar vel
innra uppnámi og jafnvel vímu-
ástandi persónanna, en verður full-
flaustursleg á köflum, einkum þegar
leitast er við að veita innsýn í bak-
grunn Tracy, fjölskyldu hennar og
vina.
Á meðan samband Tracy við Evie
rennur út í nokkuð kunnuglegar nót-
ur eftir því sem á líður, nær Hard-
wicke að byggja upp áhrifaríkt sam-
band milli Tracy og móður hennar
Melanie, sem er nýskilin við fjöl-
skylduföðurinn. Melanie er sjálf
ekkert blávatn, hefur gengið í gegn-
um ýmislegt um ævina og kemur
með þá reynslu inn í samskiptin við
dóttur sína. Holly Hunter gæðir
þessa persónu miklu lífi og er sú
mynd sem brugðið er upp af heim-
ilislífi fjölskyldunnar áþreifanleg og
margbrotin.
Ákveðna dýpt skortir þó í þetta
tilfinningadrama í heild sinni, þar
sem kafað er ofan í umbrot unglings-
áranna á tímum stjórnlausrar
neyslumenningar.
Unglingaveikin á tímum tónlistarmyndbanda
KVIKMYNDIR
Regnboginn – Kvikmyndahátíð
Eddunnar
Leikstjórn: Catherine Hardwicke. Hand-
rit: Catherine Hardwicke og Nikki Reed.
Kvikmyndataka: Elliot Davis. Aðal-
hlutverk: Evan Rachel Wood, Nikki Reed,
Holly Hunter, Jeremy Sisto og Brady
Corbet. Lengd: 100 mín. Bandaríkin/
Bretland. Fox Searchligth, 2003.
THIRTEEN / ÞRETTÁN Það getur verið þrautin þyngri að vera 13
ára á þessum síðustu og verstu.
Heiða Jóhannsdóttir
Nýr og betriHverfisgötu 551 9000
Sýnd kl. 6.
Sýnd kl. 6 og 9.
Tvímælalaust ein albesta mynd
ársins sem slegið hefur rækilega í
gegn í Bandaríkjunum
Stórmynd sem engin má missa af.
3D
gleraugu
fylgja hverjum
miða
l
l j j
i
Sýnd kl. 6.Sýnd kl. 10.
Sýnd kl. 8. Sýnd kl. 6.
Sýnd kl. 10.20.
thirteen
SV MBL
Sýnd kl. 8.
Sýnd kl. 8.
Munið afs láttarkort in á kv ikmyndahát íð
HK. DV
www.laugarasbio.is
Sýnd kl. 8 og 10.15.
BRUCE
Tvímælalaust ein albesta mynd ársins
sem slegið hefur rækilega í gegn
í Bandaríkjunum
Stórmynd sem engin má missa af.
Sýnd kl. 8 og 10.15. B.i. 16 ára
Ný vídd í
skemmtun fyrir
alla fjölskylduna.
Settu upp 3víddar
gleraugun og
taktu þátt í
ævintýrinu!
3D
gleraugu
fylgja hverjum
miða
l
l j j
i
Sýnd kl. 5.30 og 8.
Sýnd kl. 6.
Með ísl. tali - Tilboð 400 kr.
Sýnd kl. 6
SV MBL
Hafnarstræti 15, sími 551 3340
Hádegistilboð
alla daga
Restaurant
Pizzeria
Gallerí - Café